Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XVIII Continentur.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XVIII Continentur.

 Appendix Ad Saec. IV. Auctores Et Monumenta Vel Incertae Aetatis, Vel Dubiae Auctoritatis, Vel Tantum Connexionis Causa Patribus Adjuncta.

 Appendix Ad Saec. IV. Auctores Et Monumenta Vel Incertae Aetatis, Vel Dubiae Auctoritatis, Vel Tantum Connexionis Causa Patribus Adjuncta.

 Anno Domini CCCXCIX. Sanctus Martinus Episcopus Turonensis.

 Anno Domini CCCXCIX. Sanctus Martinus Episcopus Turonensis.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Sancti Martini Trinae Unitatis Et Unius Trinitatis Confessio.

 Sancti Martini Trinae Unitatis Et Unius Trinitatis Confessio.

 Anno Domini CCCXCIX. Tichonius Afer.

 Anno Domini CCCXCIX. Tichonius Afer.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Tichonii Afri Liber De Septem Regulis.

 Tichonii Afri Liber De Septem Regulis.

 Regula I. De Domino et corpore ejus.

 Regula II. De Domini corpore bipartito.

 Regula III. De promissis et Lege. Exponitur Paulus ad Rom. et ad Gal., et Isai.

 Regula IV. De specie et genere. Lux allata Ezechiel, capp. XXVII et XXXII et XXXVI et XXXVII, Isai. Hierem.

 Regula V. De Temporibus.

 Regula VI. De Recapitulatione.

 Regula VII. De diabolo et corpore ejus. Loci duo illustrati, Isaiae cap. XIV, Et Ezech.

 Anno Domini CCCXCVIII. Hilarius Diaconus

 Anno Domini CCCXCVIII. Hilarius Diaconus

 Prolegomena. (Ex Schoenemanno, tom. I, p. 306.)

 Prolegomena. (Ex Schoenemanno, tom. I, p. 306.)

 Commentarius In XII Epistolas B. Paul Hilario Diacono Ascriptus.

 Commentarius In XII Epistolas B. Paul Hilario Diacono Ascriptus.

 Quaestiones Veteris Et Novi Testamenti Hilario Diacono Attributae

 Quaestiones Veteris Et Novi Testamenti Hilario Diacono Attributae

 Anno Domini Incerto. Novatus Catholicus.

 Anno Domini Incerto. Novatus Catholicus.

 Novati Sententia De Humilitate Et Obedientia Et De Calcanda Superbia.

 Novati Sententia De Humilitate Et Obedientia Et De Calcanda Superbia.

 Auctor Anonymus. Cujus Opera Prodierunt Sub Nomine S. Athanasii. Ex opp. S. Athanasii tom. III.

 Auctor Anonymus. Cujus Opera Prodierunt Sub Nomine S. Athanasii. Ex opp. S. Athanasii tom. III.

 Admonitum In Sequentia Duo Opuscula Ascetica.

 Admonitum In Sequentia Duo Opuscula Ascetica.

 Exhortatio Ad Monachos.

 Exhortatio Ad Monachos.

 Exhortatio Ad Sponsam Christi.

 Exhortatio Ad Sponsam Christi.

 Monitum In S. Ambrosii Sermones Sequentes.

 Monitum In S. Ambrosii Sermones Sequentes.

 D. Leandri Praefatio.

 D. Leandri Praefatio.

 Sancti Ambrosi Mediolanensis Episcopi Tres Sermones.

 Sancti Ambrosi Mediolanensis Episcopi Tres Sermones.

 Sermo Primus. De Perfecto.

 Sermo II. Adversus eos, qui dicunt possessionem non distrahendam, sed fructibus misericordiam faciendam.

 Sermo III. De Caritate. Ex lectione S. Pauli apostoli contra malos, qui bonis invident.

 Anno Domini CCCLXXXIV. Q. Aurelius Symmachus, V. C. Cos. Ordin. Praef. Urbis.

 Anno Domini CCCLXXXIV. Q. Aurelius Symmachus, V. C. Cos. Ordin. Praef. Urbis.

 Prolegomena.

 Guilielmi Cave Notitia Historica In Aur. Symmachum.

 Guilielmi Cave Notitia Historica In Aur. Symmachum.

 Vita Symmachi Ex Antiquissima Editione.

 Vita Symmachi Ex Antiquissima Editione.

 Elogia Symmachiana.

 Elogia Symmachiana.

 Aurelius Prudentius, Lib. I contra Symmachum.

 Ammianus Marcellinus, lib. XXVII.

 Divus Prosper Aquitanicus, de Promissionibus Dei, parte III.

 Anonymus.

 Magnus Aurelius Cassiodorus, lib. Variar. II, epist

 Cassiodorus, Histor. Tripart. lib. IX, cap.

 Sigebertus Gemblacensis in Chronico sub anno Domini 407.

 Joannes Cuspinianus, in Commentario consulum.

 Jacobus Lectius.

 Joan. Jacomottus.

 Q. Aurelii Symmachi V. C. Cos. Ordin. Praef. Urbis Epistolarum Libri Decem.

 Q. Aurelii Symmachi V. C. Cos. Ordin. Praef. Urbis Epistolarum Libri Decem.

 Liber Primus.

 Epistola Prima. Symmachus Patri Suo.

 Epist. II. Pater Symmacho.

 Epist. III. Symmachus Patri.

 Epist. IV. Symmachus Patri.

 Epist. V. Symmachus Patri.

 Epist. VI. Symmachus Patri.

 Epist. VII. Symmachus Patri

 Epist. VIII. Symmachus Patri.

 Epist. IX. Symmachus Patri.

 Epist. X. Symmachus Patri.

 Epist. XI. Symmachus Patri.

 Epist. XII. Symmachus Patri.

 Epist. XIII Symmachus Ausonio.

 Epist. XIV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XVI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XVII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XVIII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XIX. Symmachus Ausonio.

 Epist. XX. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXIII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXIV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXVI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXVII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXVIII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXIX. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXX. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXII. Ausonius Symmacho.

 Epist. XXXIII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXIV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXV. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXVI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXVII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Ausonio.

 Epist XXXIX. Symmachus Ausonio.

 Epist. XL. Symmachus Ausonio.

 Epist. XLI. Symmachus Ausonio.

 Epist. XLII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XLIII. Symmachus Ausonio.

 Epist. XLIV. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. XLV. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. XLVI. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. XLVII. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. XLVIII. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. XLIX. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. L. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. LI. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. LII. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. LIII. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. LIV. Symmachus Agorio Praetext.

 Epist. LV. Symmachus Agorio Praetext

 Epist. LVI. Symmachus Probo.

 Epist. LVII. Symmachus Probo.

 Epist. LVIII. Symmachus Probo.

 Epist. LIX. Symmachus Probo.

 Epist. LX. Symmachus Probo.

 Epist. LXI. Symmachus Probo.

 Epist. LXII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXIII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXIV. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXV. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXVI. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXVII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXVIII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXIX. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXX. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXXI. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXXII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXXIII. Symmachus Celsino Ticiano Fratri.

 Epist. LXXIV. Symmachus Agorio Praetextato.

 Epist. LXXV. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXVI. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXVII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXIX. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXX. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXI. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXIII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXIV. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXV. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXVI. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXVII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXVIII. Symmachus Hesperio.

 Epist. LXXXIX. Symmachus Antonio.

 Epist. XC. Symmachus Antonio.

 Epist. XCI. Symmachus Antonio.

 Epist. XCII. Symmachus Antonio.

 Epist. XCIII. Symmachus Antonio

 Epist. XCIV. Symmachus Syagrio.

 Epist. XCV. Symmachus Syagrio.

 Epist. XCVI. Symmachus Syagrio.

 Epist. XCVII. Symmachus Syagrio.

 Epist. XCVIII. Symmachus Syagrio.

 Epist. XCIX. Symmachus Syagrio.

 Epist. C. Symmachus Syagrio.

 Epist. CI. Symmachus Syagrio.

 Epist. CII. Symmachus Syagrio.

 Epist. CIII. Symmachus Syagrio.

 Epist. CIV. Symmachus Syagrio.

 Epist. CV. Symmachus Syagrio.

 Epist. CVI. Symmachus Syagrio.

 Epist. CVII. Symmachus Syagrio.

 Liber Secundus.

 Epistola Prima. Symmachus Flaviano Fratri Salutem.

 Epist. II. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. III. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. IV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. V. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. VI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. VII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. VIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. IX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. X. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XI.

 Epist. XII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XIV. Symmachus Syagrio.

 Epist. XV. Symmachus Syagrio.

 Epist. XVI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XVIII. Symmachus Flaviano Fratri. (Conjunge cum hac epist. 34 et 35 lib. V.)

 Epist. XIX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXII. Symmachus Flaviano.

 Epist. XXIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXIV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXVI. Symmachus Flaviano.

 Epist. XXVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXVIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXIX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXIV Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXVI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XXXIX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XL. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLIV. Symmachus Flaviano Fratri

 Epist. XLV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLVI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLVII. Symmachus Flaviano Fratri

 Epist. XLVIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. XLIX. Symmachus Syagrio.

 Epist. L. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LIV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LVI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LVIII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LIX. Symmachus Flaviano.

 Epist. LX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXIV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXV. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXVI. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXVIII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXIX. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXXI. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXIII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXIV. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXV. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXVI. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXVII. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXIX. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXX. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXXXI. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXII Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXIII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXIV. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXV. Symmachus Flaviano Fratri.

 Epist. LXXXVI. Symmachus Flaviano

 Epist. LXXXVII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXVIII. Symmachus Flaviano.

 Epist. LXXXIX. Symmachus Flaviano.

 Epist. XC. Symmachus Flaviano.

 Epist. XCI. Symmachus Flaviano.

 Liber Tertius.

 Epistola Prima. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. II. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. III. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. IV. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. V. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. VI. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. VII. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. VIII. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. IX. Symmachus Juliano Rustico.

 Epist. X. Symmachus Naucellio.

 Epist. XI. Symmachus Naucellio.

 Epist. XII. Symmachus Naucellio.

 Epist. XIII Symmachus Naucellio

 Epist. XIV. Symmachus Naucellio.

 Epist. XV. Symmachus Naucellio.

 Epist. XVI. Symmachus Naucellio.

 Epist. XVII. Symmachus Gregorio.

 Epist. XVIII. Symmachus Gregorio.

 Epist. XIX. Symmachus Gregorio

 Epist. XX. Symmachus Gregorio.

 Epist. XXI. Symmachus Gregorio.

 Epist. XXII. Symmachus Gregorio.

 Epist. XXIII. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXIV. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXV. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXVI. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXVII. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXVIII. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXIX. Symmachus Mariniano.

 Epist. XXX. Symmachus Ambrosio

 Epist. XXXI. Symmachus Ambrosio

 Epist. XXXII. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXIII. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXIV. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXV. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXVI. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXVII. Symmachus Ambrosio.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Hilario.

 Epist. XXXIX. Symmachus Hilario

 Epist. XL. Symmachus Hilario.

 Epist. XLI. Symmachus Hilario.

 Epist. XLII. Symmachus Hilario.

 Epist. XLIII. Symmachus Siburio.

 Epist. XLIV. Symmachus Siburio.

 Epist. XLV. Symmachus Siburio.

 Epist. XLVI. Symmachus Eutropio.

 Epist. XLVII. Symmachus Eutropio.

 Epist. XLVIII. Symmachus Eutropio.

 Epist. XLIX. Symmachus Eutropio.

 Epist. L. Symmachus Eutropio.

 Epist. LI. Symmachus Eutropio.

 Epist. LII. Symmachus Eutropio.

 Epist. LIII. Symmachus Eutropio.

 Epist. LIV. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LV. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LVI. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LVII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LVIII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LIX. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LX. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXI. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXIII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXIV. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXV. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXVI. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXVII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXVIII. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXIX. Symmachus Ricomeri.

 Epist. LXX. Symmachus Tymasio.

 Epist. LXXI. Symmachus Tymasio.

 Epist. LXXII. Symmachus Tymasio.

 Epist. LXXIII. Symmachus Tymasio.

 Epist. LXXIV. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXV. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXVI. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXVII. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXIX. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXX. Symmachus Promoto.

 Epist. LXXXI. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXII. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXIII. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXIV. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXV. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXVI Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXVII. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXVIII. Symmachus Rufino.

 Epist. LXXXIX Symmachus Rufino.

 Epist. XC. Symmachus Rufino.

 Epist. XCI. Symmachus Rufino.

 Liber Quartus.

 Epistola Prima. Symmachus Stiliconi.

 Epist. II. Cs. Cs.

 Epist. III. Cs. Cs.

 Epist. IV. Symmachus Stiliconi.

 Epist. V. Symmachus Stiliconi.

 Epist. VI. Symmachus Stiliconi.

 Epist. VII. Symmachus Stiliconi.

 Epist. VIII. Symmachus Stiliconi.

 Epist. IX. Symmachus Stiliconi.

 Epist. X. Cs. Cs.

 Epist. XI. Symmachus Stiliconi.

 Epist. XII. Symmachus Stiliconi.

 Epist. XIII. Symmachus Stiliconi.

 Epist. XIV. Symmachus Stiliconi.

 Epist. XV. Symmachus Bathoni.

 Epist. XVI. Symmachus Bathoni.

 Epist. XVII. Symmachus Protadio.

 Epist. XVIII Symmachus Protadio.

 Epist. XIX. Symmachus Protadio.

 Epist. XX. Symmachus Protadio.

 Epist. XXI. Symmachus Protadio

 Epist. XXII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXIII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXIV. Symmachus Protadio.

 Epist. XXV. Symmachus Protadio.

 Epist. XXVI. Symmachus Protadio.

 Epist. XXVII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXVIII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXIX. Symmachus Protadio.

 Epist. XXX. Symmachus Protadio.

 Epist. XXXI. Symmachus Protadio.

 Epist. XXXII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXXIII. Symmachus Protadio.

 Epist. XXXIV. Symmachus Protadio.

 Epist. XXXV. Symmachus Minervio.

 Epist. XXXVI. Symmachus Minervio.

 Epist. XXXVII. Symmachus Minervio.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Minervio.

 Epist. XXXIX. Symmachus Minervio.

 Epist. XL. Symmachus Minervio.

 Epist. XLI. Symmachus Minervio.

 Epist. XLII. Symmachus Minervio.

 Epist. XLIII. Symmachus Minervio.

 Epist. XLIV. Symmachus Minervio.

 Epist. XLV. Symmachus Minervio.

 Epist. XLVI. Symmachus Minervio.

 Epist. XLVII. Symmachus Minervio

 Epist. XLVIII. Symmachus Minervio.

 Epist. XLIX. Symmachus Minervio.

 Epist. L. Symmachus Florentino.

 Epist. LI. Symmachus Florentino.

 Epist. LII. Symmachus Florentino.

 Epist. LIII. Symmachus Florentino

 Epist. LIV. Symmachus Florentino.

 Epist. LV. Symmachus Florentino.

 Epist. LVI. Explicit Ad Florentinum. Incipit In Commune Fratribus Minervio, Protadio Et Florentino.

 Epist. LVII. Symmachus Minervio, Protadio, Florentino.

 Epist. LVIII. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LIX. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LX. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXI. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXII. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXIII. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXIV. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXV. Symmachus Eupraxio.

 Epist. LXVI. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXVII. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXVIII. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXIX. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXX. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXXI. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXXII. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXXIII. Symmachus Eusignio.

 Epist. LXXIV. Symmachus Eusignio.

 Liber Quintus.

 Epist. Prima. Symmachus Hierophanti.

 Epist. II. Symmachus Hierophanti.

 Epist. III. Symmachus Hierophanti.

 Epist. IV. Symmachus Theodoro.

 Epist. V. Symmachus Theodoro.

 Epist. VI. Symmachus Theodoro.

 Epist. VII. Symmachus Theodoro.

 Epist. VIII. Symmachus Theodoro.

 Epist. IX. Symmachus Theodoro.

 Epist. X. Symmachus Theodoro.

 Epist. XI. Symmachus Theodoro.

 Epist. XII. Symmachus Theodoro.

 Epist. XIII. Symmachus Theodoro.

 Epist. XIV. Symmachus Theodoro.

 Epist. XV. Symmachus Theodoro.

 Epist. XVI. Symmachus Theodoro.

 Epist. XVII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XVIII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XIX. Symmachus Magnillo.

 Epist. XX. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXI. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXIII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXIV. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXV. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXVI. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXVII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXVIII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXIX. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXX. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXXI. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXXII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXXIII. Symmachus Magnillo.

 Epist. XXXIV. Symmachus Hephaestioni.

 Epist. XXXV. Symmachus Hephaestioni.

 Epist. XXXVI. Symmachus Hephaestioni.

 Epist. XXXVII. Symmachus Hephaestioni.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Neoterio.

 Epist. XXXIX. Symmachus Neoterio.

 Epist. XL. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLI. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLII. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLIII. Symmachus Neotorio.

 Epist. XLIV. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLV. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLVI. Symmachus Neoterio.

 Epist. XLVII. Symmachus Felici.

 Epist. XLVIII. Symmachus Felici.

 Epist. XLIX. Symmachus Felici.

 Epist. L. Symmachus Felici.

 Epist. LI. Symmachus Felici.

 Epist. LII. Symmachus Felici.

 Epist. LIII. Symmachus Felici.

 Epist. LIV. Symmachus Felici.

 Epist. LV. Symmachus Sallustio.

 Epist. LVI. Symmachus Sallustio

 Epist. LVII. Symmachus Sallustio.

 Epist. LVIII. Symmachus Paterno.

 Epist. LIX. Symmachus Paterno.

 Epist. LX. Symmachus Paterno.

 Epist. LXI. Symmachus Paterno.

 Epist. LXII. Symmachus Paterno.

 Epist. LXIII. Symmachus Paterno.

 Epist. LXIV. Symmachus Paterno.

 Epist. LXV. Symmachus Paterno.

 Epist. LXVI. Symmachus Paterno.

 Epist. LXVII. Symmachus Olybio Et Probino.

 Epist. LXVIII. Symmachus Olybio Et Probino.

 Epist. LXIX. Symmachus Olybio Et Probino.

 Epist. LXX. Symmachus Olybio Et Probino.

 Epist. LXXI. Symmachus Olybio Et Probino.

 Epist. LXXII. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXIII. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXIV. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXV. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXVI. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXVII. Symmachus Licinio.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXIX. Symmachus Helpidio

 Epist. LXXX. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXI. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXII. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXIII Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXIV. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXV. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXVI. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXVII. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXVIII. Symmachus Helpidio.

 Epist. LXXXIX. Symmachus Helpidio.

 Epist. XC. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCI. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCII. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCIII. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCIV. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCV. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCVI. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCVII. Symmachus Helpidio.

 Epist. XCVIII. Symmachus Helpidio.

 Liber Sextus.

 Epistola Prima. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. II. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. III. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. IV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. V. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. VI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. VII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. VIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. IX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. X. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XVII Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist XXVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XXXIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XL. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. XLIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. L. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXIV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXV. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXVI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXVII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXIX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXX. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Epist. LXXXI. Symmachus Nicomachi Filiis.

 Liber Septimus.

 Epistola Prima. Symmachus Symmacho Filio.

 Epist. II. Symmachus Filio.

 Epist. III. Symmachus Filio.

 Epist. IV. Symmachus Filio.

 Epist. V. Symmachus Filio.

 Epist. VI. Symmachus Filio.

 Epist. VII. Symmachus Filio.

 Epist. VIII. Symmachus Filio.

 Epist. IX. Symmachus Filio.

 Epist. X. Symmachus Filio.

 Epist. XI. Symmachus Filio.

 Epist. XII. Symmachus Filio.

 Epist. XIII. Symmachus Filio.

 Epist. XIV. Symmachus Filio.

 Epist. XV. Symmachus Filio.

 Epist. XVI. Symmachus Attalo.

 Epist. XVII. Symmachus Attalo.

 Epist. XVIII. Symmachus Attalo.

 Epist. XIX. Symmachus Attalo.

 Epist. XX. Symmachus Attalo.

 Epist. XXI. Symmachus Attalo.

 Epist. XXII. Symmachus Attalo.

 Epist. XXIII. Symmachus Attalo.

 Epist. XXIV. Symmachus Attalo.

 Epist. XXV. Symmachus Attalo.

 Epist. XXVI. Symmachus Macedonio.

 Epist. XXVII. Symmachus Macedonio.

 Epist. XXVIII. Symmachus Macedonio.

 Epist. XXIX. Symmachus Macedonio.

 Epist. XXX. Symmachus Attico.

 Epist. XXXI. Symmachus Attico

 Epist. XXXII. Symmachus Attico.

 Epist. XXXIII. Symmachus Attico.

 Epist. XXXIV. Symmachus Attico.

 Epist. XXXV. Symmachus Decio.

 Epist. XXXVI. Symmachus Decio.

 Epist. XXXVII. Symmachus Decio.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Decio.

 Epist. XXXIX. Symmachus Decio.

 Epist. XL. Symmachus Decio.

 Epist. XLI. Symmachus Decio.

 Epist. XLII. Symmachus Decio.

 Epist. XLIII. Symmachus Decio.

 Epist. XLIV. Symmachus Decio.

 Epist. XLV. Symmachus Decio.

 Epist. XLVI. Symmachus Decio.

 Epist. XLVII. Symmachus Decio.

 Epist. XLVIII. Symmachus Decio.

 Epist. XLIX. Symmachus Decio.

 Epist. L. Symmachus Decio.

 Epist. LI. Symmachus Decio.

 Epist. LII. Symmachus Decio.

 Epist. LIII. Symmachus Decio.

 Epist. LIV. Symmachus Decio.

 Epist. LV. Symmachus Decio.

 Epist. LVI. Symmachus Decio.

 Epist. LVII. Symmachus Decio.

 Epist. LVIII. Symmachus Decio.

 Epist. LIX. Symmachus Decio.

 Epist. LX. Symmachus Decio.

 Epist. LXI. Symmachus Patricio.

 Epist. LXII. Symmachus Patricio.

 Epist. LXIII. Symmachus Patricio.

 Epist. LXIV. Symmachus Patricio.

 Epist. LXV. Symmachus Patricio.

 Epist. LXVI. Symmachus Alipio.

 Epist. LXVII. Symmachus Alipio.

 Epist. LXVIII. Symmachus Alpidio.

 Epist. LXIX. Symmachus Alpidio.

 Epist. LXX. Symmachus Alipio.

 Epist. LXXI. Symmachus Alipio.

 Epist. LXXII. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXIII. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXIV. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXV. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXVI. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXVII. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXVIII. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXIX. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXX. Symmachus Fratribus.

 Epist. LXXXI. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXII. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXIII. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXIV. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXV. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXVI. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXVII. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXVIII. Symmachus Messalae.

 Epist. LXXXIX. Symmachus Messalae.

 Epist. XC. Symmachus Messalae.

 Epist. XCI. Symmachus Messalae.

 Epist. XCII. Symmachus Messalae.

 Epist. XCIII. Symmachus Longimano.

 Epist. XCIV. Symmachus Longimano.

 Epist. XCV. Symmachus Longimano.

 Epist. XCVI. Symmachus Longimano.

 Epist. XCVII. Symmachus Longimano.

 Epist. XCVIII. Symmachus Longimano.

 Epist. XCIX. Symmachus Longimano.

 Epist. C. Symmachus Longimano.

 Epist. CI. Symmachus Longimano.

 Epist. CII. Symmachus Petronio et Patruino.

 Epist. CIII. Symmachus Petronio et Patruino.

 Epist. CIV. Symmachus Petronio et Patruino.

 Epist. CV. Symmachus Patruino.

 Epist. CVI. Symmachus Patruino.

 Epist. CVII. Symmachus Patruino.

 Epist. CVIII. Symmachus Patruino.

 Epist. CIX. Symmachus Patruino.

 Epist. CX. Symmachus Patruino.

 Epist. CXI. Symmachus Patruino.

 Epist. CXII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXIII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXIV. Symmachus Patruino.

 Epist. CXV. Symmachus Patruino.

 Epist. CXVI. Symmachus Patruino.

 Epist. CXVII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXVIII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXIX. Symmachus Patruino.

 Epist. CXX. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXI. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXIII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXIV. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXV. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXVI. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXVII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXVIII. Symmachus Patruino.

 Epist. CXXIX. Symmachus Sibidio.

 Epist. CXXX. Symmachus Sibidio.

 Epist. CXXXI. Symmachus Sibidio.

 Liber Octavus.

 Epistola Prima.

 Epist. II. Symmachus Almachio.

 Epist. III. Symmachus Fructiano.

 Epist. IV. Symmachus Lolliano.

 Epist. V. Symmachus Priscilliano.

 Epist. VI. Symmachus Severo.

 Epist. VII. Symmachus Capreolo.

 Epist. VIII. Symmachus Eusebio.

 Epist. IX. Symmachus Martiano.

 Epist. X. Symmachus Ireneo.

 Epist. XI. Symmachus . . . . .

 Epist. XII. Symmachus Pacato.

 Epist. XIII. Symmachus Apollodoro.

 Epist. XIV. Symmachus Caeciliano Et Probino.

 Epist. XV. Symmachus Allevio.

 Epist. XVI. Symmachus Carterio.

 Epist. XVII. Symmachus Rufino.

 Epist. XVIII. Symmachus Patruino.

 Epist. XIX. Symmachus Patruino.

 Epist. XX.

 Epist. XXI. Symmachus Lucillo.

 Epist. XXII. Symmachus Andronico.

 Epist. XXIII. Symmachus Marciano.

 Epist. XXIV. Symmachus Maximiniano.

 Epist. XXV. Symmachus Albino.

 Epist. XXVI. Symmachus Gregorio.

 Epist. XXVII. Symmachus Censorino.

 Epist. XXVIII. Symmachus Romano.

 Epist. XXIX. Symmachus Salvio.

 Epist. XXX. Symmachus Jovio.

 Epist. XXXI. Symmachus Eudoxio.

 Epist. XXXII. Symmachus Urbico.

 Epist. XXXIII. Symmachus Justiniano.

 Epist. XXXIV. Symmachus Eusebio.

 Epist. XXXV. Symmachus Johanni.

 Epist. XXXVI. Symmachus Quintiliano.

 Epist. XXXVII. Symmachus Crisocomae.

 Epist. XXXVIII. Symmachus Romulo.

 Epist. XXXIX. Symmachus . . .

 Epist. XL Symmachus Aventio.

 Epist. XLI. Symmachus Antiocho.

 Epist. XLII. Symmachus . . .

 Epist. XLIII. Symmachus Callistiano.

 Epist. XLIV. Symmachus Pastinato.

 Epist. XLV. Symmachus Pierio.

 Epist. XLVI. Symmachus Strategio.

 Epist. XLVII. Symmachus Valerio.

 Epist. XLVIII. Symmachus Maximiliano.

 Epist. XLIX. Symmachus Vitali.

 Epist. L. Symmachus Jovio.

 Epist. LI. Symmachus Maximiliano.

 Epist. LII.

 Epist. LIII. Symmachus Leporio

 Epist. LIV. Symmachus Marciano.

 Epist. LV. Symmachus Maximiliano.

 Epist. LVI. Symmachus Romano.

 Epist. LVII. Symmachus Valerio.

 Epist. LVIII. Symmachus Marciano.

 Epist. LIX. Symmachus Romano.

 Epist. LX. Symmachus Servio.

 Epist. LXI. Symmachus Amicis Romam.

 Epist. LXII. Symmachus Romulo.

 Epist. LXIII. Symmachus Lampadio.

 Epist. LXIV. Symmachus Dionysio.

 Epist. LXV. Symmachus Lampadio.

 Epist. LXVI. Symmachus Herculio.

 Epist. LXVII. Symmachus Dynamio.

 Epist. LXVIII. Symmachus Ticiano.

 Epist. LXIX. Symmachus Valeriano.

 Epist. LXX. Symmachus Romano.

 Epist. LXXI. Ad Praet. Mult. Invit.

 Epist. LXXII. Similis.

 Epist. LXXIII. Symmachus Marciano.

 Epist. LXXIV. Symmachus Anchio.

 Liber Nonus.

 Epistola Prima. Symmachus Palladio.

 Epist. II. Symmachus Jamblico.

 Epist. III. Symmachus Zenodoro.

 Epist. IV. Symmachus Dionysio.

 Epist. V. Symmachus Auxentio.

 Epist. VI. Symmachus. . . . .

 Epist. VII. Symmachus Carterio.

 Epist. VIII Symmachus Pompeiano.

 Epist. IX. Symmachus Vincentio.

 Epist. X. Symmachus Leporio.

 Epist. XI. Symmachus Marcello.

 Epist. XII. Symmachus Perpetuo.

 Epist. XIII. Symmachus Valerino.

 Epist. XIV. Symmachus Apollodorio.

 Epist. XV. Symmachus Geminiano.

 Epist. XVI. Symmachus Sapidiano.

 Epist. XVII. Symmachus Venusto.

 Epist. XVIII. Symmachus Pompeiae.

 Epist. XIX. Symmachus Fabiano.

 Epist. XX. Symmachus Basso.

 Epist. XXI. Symmachus Vicario Hispanensi.

 Epist. XXII. Symmachus Aurelio.

 Epist. XXIII. Symmachus Marcello.

 Epist. XXIV. Symmachus Basso.

 Epist. XXV. Symmachus Vincentio.

 Epist. XXVI. Symmachus Valerio.

 Epist. XXVII. Symmachus Alexandro.

 Epist. XXVIII. Symmachus Maximo.

 Epist. XXIX. Symmachus Varo.

 Epist. XXX. Symmachus Leoni.

 Epist. XXXI. Symmachus Carterio.

 Epist. XXXII. Symmachus Januario.

 Epist. XXXIII.

 Epist. XXXIV.

 Epist. XXXV. Symmachus . . . . .

 Epist. XXXVI. Symmachus . . . . .

 Epist. XXXVII. Symmachus . . . . .

 Epist. XXXVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XXXIX. Symmachus . . . . .

 Epist. XL.

 Epist. XLI.

 Epist. XLII.

 Epist. XLIII.

 Epist. XLIV. Symmachus . . . . .

 Epist. XLV. Symmachus . . . . .

 Epist. XLVI. Symmachus . . . . .

 Epist. XLVII. Symmachus . . . . . .

 Epist. XLVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XLIX. Symmachus Justo.

 Epist. L. Symmachus Caeciliano.

 Epist. LI. Symmachus Apollodorio.

 Epist. LII. Symmachus Maximiliano.

 Epist. LIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LIV. Symmachus Poemenio.

 Epist. LV. Symmachus Eusebio.

 Epist. LVI. Symmachus Geminano.

 Epist. LVII. Symmachus Quintiliano.

 Epist. LVIII. Symmachus Caeciliano.

 Epist. LIX. Symmachus Jovio.

 Epist. LX. Symmachus Probino.

 Epist. LXI. Symmachus Pacato.

 Epist. LXII. Symmachus Romulo.

 Epist. LXIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXIV. Symmachus Pacato.

 Epist. LXV. Symmachus Allevio.

 Epist. LXVI. Symmachus Ad Saecularem.

 Epist. LXVII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXIX. Symmachus . . . . .

 Epist. LXX. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXI. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXIV. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXV. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXVI. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXVII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXIX. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXX. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXI. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXIV. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXV. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXVI. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXVII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. LXXXIX. Symmachus . . . . .

 Epist. XC. Symmachus . . . . .

 Epist. XCI. Symmachus . . . . .

 Epist. XCII. Symmachus . . . . .

 Epist. XCIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XCIV. Symmachus . . . . .

 Epist. XCV. Symmachus . . . . .

 Epist. XCVI. Symmachus . . . . .

 Epist. XCVII. Symmachus . . . . .

 Epist. XCVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XCIX. Symmachus . . . . .

 Epist. C. Symmachus . . . . .

 Epist. CI. Symmachus . . . . .

 Epist. CII. Symmachus . . . . .

 Epist. CIII. Symmachus . . . . .

 Epist. CIV. Symmachus . . . . .

 Epist. CV. Symmachus . . . . .

 Epist. CVI. Symmachus . . . . .

 Epist. CVII. Symmachus . . . . .

 Epist. CVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. CIX. Symmachus . . . . .

 Epist. CX. Symmachus . . . . .

 Epist. CXI. Symmachus . . . . .

 Epist. CXII. Symmachus . . . . .

 Epist. CXIII. Symmachus . . . . .

 Epist. CXIV. Symmachus . . . . .

 Epist. CXV. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXVI. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXVII. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXVIII. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXIX. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXX. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXI. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXII. Symmachus . . . . .

 Epist. CXXIII. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXIV. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXV. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXVI. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXVII. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXXVIII. Symmachus . . . . . .

 Epist. CXXIX. Symmachus . . . . . . .

 Epist. CXXX. Symmachus . . . . .

 Epist. CXXXI. Symmachus . . . . .

 Epist. CXXXII. Symmachus . . . . .

 Epist. CXXXIII. Symmachus . . . . .

 Epist. CXXXIV. Symmachus . . . . .

 Liber Decimus.

 Epistola Prima. Symmachus Theodosio Seniori.

 Epist. II. Gratiano Augusto.

 Epist. III. Symmachus . . . . .

 Epist. IV. Symmachus . . . . .

 Epist. V. Symmachus . . . . .

 Epist. VI. Symmachus . . . . .

 Epist. VII. Symmachus . . . . .

 Epist. VIII. Symmachus.

 Epist. IX. Symmachus . . . . .

 Epist. X. Symmachus . . . . .

 Epist. XI. Symmachus . . . . .

 Epist. XII. Symmachus . . . . .

 Epist. XIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XIV. Symmachus . . . . .

 Epist. XV. Symmachus . . . . .

 Epist. XVI Symmachus . . . . .

 Epist. XVII. Symmachus . . . . .

 Epist. XVIII. Symmachus . . . . .

 Epist. XIX. Symmachus . . . . .

 Epist. XX. Symmachus . . . . .

 Epist. XXI. Symmachus . . . . .

 Epist. XXII. Domino Valentiniano Semper Augusto Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXIV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXVI. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXVII. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XXVIII. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXIX. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb

 Epist. XXX. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXXI. D. Valentiniano S. Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XXXII. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XXXIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XXXIV. D. Valentiniano Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXXV. Dd. Valentiniano, Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXXVI. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb

 Epist. XXXVII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXXVIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XXXIX. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XL. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLI. Dd. Theodosio et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLII. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLIV. Domino Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLVI. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. XLVII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLVIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. XLIX. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. L. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LI. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LIV. Dd. Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus V. C. Praef. Urb.

 Epist. LV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LVI. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LVII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LVIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LIX. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LX. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb

 Epist. LXI. Dd. Valentiniano, Theodosio Et Arcadio Sem. Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXIV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXV. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXVI. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXVII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXVIII. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXIX. D. Theodosio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXX. Dd. Valentiniano, Theodosio Et Arcadio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXI. D. Imp. Honorio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXII. Imp. Honorius Augustus Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXIII. D. Honorio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXIV. Presbyteri Ex Parte Bonifacii, Quod Scirent Imperatorem Deceptum Relatione, Datis Litteris Seu Precibus Rem Gestam Certa Fide Narrant.

 Epist. LXXV. Imp. Honorius Semper Aug. Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXVI. D. Honorio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXVII. Imp. Honorius Aug. Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXVIII. Domino Semper Illustri Et In Cunctis Magnifico Meritoque Sublimi Constantio Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXIX. Constantinus Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXX. Imp. Honorius Aug. Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXXI. Domino Semper Illustri Et Per Cuncta Magnifico, Meritoque Sublimi Ac Praecelso Constantio Symmachus Praef. Urb.

 Epist. LXXXII. Imp. Honorius Aug. Symmacho Praef. Urb.

 Epist. LXXXIII. D. Honorio Semper Aug. Symmachus Praef. Urb

 Anno Domini CCCXCIX. Maximus Grammaticus.

 Anno Domini CCCXCIX. Maximus Grammaticus.

 Guilielmi Cave Notitia In Maximum.

 Guilielmi Cave Notitia In Maximum.

 Maximi Epistola Ad S. Augustinum.

 Maximi Epistola Ad S. Augustinum.

 Anno Domini CCCLXII. Mamertinus.

 Anno Domini CCCLXII. Mamertinus.

 De Auctore Panegyrici Et Quo Tempore Ac Loco Habitus Sit.

 De Auctore Panegyrici Et Quo Tempore Ac Loco Habitus Sit.

 Synopsis Panegyrici.

 Synopsis Panegyrici.

 In Exordio.

 Distributio.

 In Fine.

 Mamertini Gratiarum Actio Juliano Augusto.

 Mamertini Gratiarum Actio Juliano Augusto.

 Appendix.

 Appendix.

 Vita Fl. Claudii Juliani.

 Vita Fl. Claudii Juliani.

 Publius Victor.

 Publius Victor.

 Monitum In Urbis Romae Descriptionem.

 Monitum In Urbis Romae Descriptionem.

 Descriptio Urbis Romae.

 Descriptio Urbis Romae.

 Regio I.

 Regio II.

 Regio III.

 Regio V.

 Regio VI.

 Regio VII.

 Regio VIII.

 Regio IX.

 Regio X.

 Regio XI.

 Regio XII.

 Regio XIII.

 Regio XIV.

 Obelisci V.

 Pontes Septem.

 Montes Septem.

 Campi Octo.

 Fora Undecim.

 Basilicae Decem.

 Thermae Undecim.

 Aquae XIX.

 Viae XXIX.

 Horum Breviarium.

 Regio I.

 Regio II.

 Regio III.

 Regio V.

 Regio VI.

 Regio VII.

 Regio VIII.

 Regio IX.

 Regio X.

 Regio XI.

 Regio XII.

 Regio XIII.

 Regio XIV.

 Obelisci VI.

 Pontes VIII.

 Montes Septem.

 Campi VIII.

 Fora XI.

 Basilicae X.

 Thermae XI ( alt. cod. X).

 Aquae Xviiii.

 Viae XVIII.

 Horum Breviarium.

 Exeunte Saeculo Quarto.

 Exeunte Saeculo Quarto.

 Monitum Editoris.

 Monitum Editoris.

 Epistola dedicatoria. Maximiliano Regni Bavarici Heredi Editores.

 Epistola dedicatoria. Maximiliano Regni Bavarici Heredi Editores.

 Signa Et Compendia, Quibus In Hujus Operis Decursu Passim Usi Sumus.

 Signa Et Compendia, Quibus In Hujus Operis Decursu Passim Usi Sumus.

 I. Signa.

 II. Compendia.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Evangelia.

 Evangelia.

 Aivaggeljo þAIRH MATþAIU.

 Aivaggeljo þAIRH Marku ANASTODEIþ.

 Aivaggeljo þAIRH Lukan ANASTODEIþ.

 Aivaggeljo þAIRH ÏOHANNEN.

 Epistolae.

 Epistolae.

 Du Rumonim.

 Du KAURINþIUM ·A·

 Du KAURINþAIUM ANþARA dustodeiþ.

 Du Galatim.

 Aipistaule Pavlaus Du Aifaisium anastodiþ.

 Du Filippisium.

 Du Kaulaussaim.

 Du þAISSALAUNEIKIM. ·A·

 Du þAISSALAUNEKAIUM ANþARA ANASTODEIþ.

 Du þAIMAUþAIAU Frumei DUSTODEIþ.

 Du TEIMAUþAIU ANþARA.

 Du Teitau ANASTODEIþ.

 Du Filemauna.

 Fragmenta Veteris Testamenti.

 Fragmenta Veteris Testamenti.

 I. Psalmorum Fragmentum.

 II. Fragmentum Libri Esdrae.

 III. Fragmentum Libri Nehemiae.

 Fragmenta Alia Gothicae Linguae.

 Fragmenta Alia Gothicae Linguae.

 Monitum Editoris ( Ex Praef. ad gloss. partim excerptum

 Monitum Editoris ( Ex Praef. ad gloss. partim excerptum

 I. Skeireins.

 II. Calendarium Gothicum.

 Grammatica Gothicae Linguae E Germanico Sermone In Latinum Versa, Interprete F. Tempestini.

 Grammatica Gothicae Linguae E Germanico Sermone In Latinum Versa, Interprete F. Tempestini.

 Praefatio.

 Emendationes Glossarii.

 Emendationes Textus Et Versionis.

 Introductio.

 Caput Primum. De Scriptura Et Prolatione.

 I. De Vocalibus.

 Ai

 Au

 Ei

 Iu

 II. De Consonantibus.

 De Gutturalibus. G

 Caput Secundum. De Vocabulorum Flexione.

 I. De Substantivo.

 Vocalica Declinatio Prima. Rad. vocalis a. a.

 Vocalica Decinatio Secunda. Radic. vocalis i. a.

 Vocalica Declinatio Tertia. Radic. vocalis u. a.

 Vocalia Declinatio Quarta. Radic. vocalis r. a Masculinum.

 Vocalicae Declinationis Anomala.

 Anomala.

 Declinatio Nominum Propriorum Et Peregrinorum.

 II. De Adjectivo. (Coll. Welman, Das gothische Adjectivum,

 Adjectivorum Gradus Intensivi.

 Participiorum Declinatio.

 III. De Numerali.

 IV. De Pronomine.

 I. Activum.

 I. Activum.

 Conjugatio Prima.

 Conjugatio Secunda.

 Conjugatio Tertia.

 II. Passivum.

 Conjugatio Posterior.

 III. Medium.

 Anomala Conjugationis

 Caput Tertium. De Formatione Vocabulorum.

 I. Substantivum.

 II. Adjectivum.

 I. Conjugatio Prima.

 II. Conjugatio Secunda.

 III. Conjugatio Tertia.

 I. Adverbia Modi.

 II. Adverbia Loci.

 III. Adverbia Temporis.

 I. Compositio Nominalis.

 I. Substantiva.

 II. Adjectiva.

 III. Numeralia.

 II. Compositio Pronominalis.

 III. Compositio Particularum.

 I. Adverbia.

 II. Praepositiones.

 Caput Quartum. De Connexione Vocabulorum Seu De Syntaxi.

 I. De Verbo.

 I. De Genere.

 II. De Tempore.

 III. De Modo.

 IV. Personae Et Numerus.

 II. Nomen.

 I. Substantivum.

 II. Objectum determinari potest 1) Omnimodis attributis (§ 215), ut:

 IV. Auxiliante articulo substantivi vicem gerunt:

 I. Vocalica Forma in positivo et superlativo gradibus:

 Subjectum, Praedicatum, Copula.

 Negatio.

 Interrogatio.

 Relatio Attributiva Seu De Attributo.

 III. Relatio Objectiva Seu De Objecto.

 I. In quaestione Ubi?

 I. In quaestione Quando?

 I. Determinatio Mensurae.

 Animadversiones In Praepositiones.

 I. Jamvero ad significandum supinum adhibetur

 Ellipses In Objectivis Respectibus

 I. Coordinatae Sententiae.

 II. Subordinatae Sententiae.

 Attractio.

 Ellipses In Composita Sententia.

 Pleonasmus.

 Anacoluthon.

 Mutatio In Expressione.

 Conjugatio Vocabulorum.

 Vocabulorum Constructio .

 Grammatica Gothicae Linguae Absolvitur.

 Glossarium Gothicae Linguae, E Germanico Sermone In Latinum Versum, Interprete F, Tempestini.

 Glossarium Gothicae Linguae, E Germanico Sermone In Latinum Versum, Interprete F, Tempestini.

 Praefatio.

 Addenda In Grammatica.

 Addenda In Grammatica.

 Index Alphabeticus In Grammaticam.

 Index Alphabeticus In Grammaticam.

 Ordo Rerum, Quae In Grammatica Continentur.

 Ordo Rerum, Quae In Grammatica Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

Aivaggeljo þAIRH Lukan ANASTODEIþ.

St. + rahtis.] Unte raihtis managai dugunnun meljan ïnsaht bi þos gafullaveisidons ïn uns vaihtins. svasve et spiritui sancto, º gr. omn., Goth. c. verss. lat.— afarlaistjandin] gr. omn. ante fram.] anafulhun unsis. þaiei fram frumistin silbasiunjos jah andbahtos vesun þis vaurdis. galeikaida jah mis jah ahmin veihamma fram anastodeinai allaim glaggvuba afarlaistjandin gahahjo þus meljan. batista J. St. + þiudans.—gudja] cod. Arg. editt. + gudji; caeterum Ulf. º τὶς. = afar] proprie post, h. l. substantivi loco positum significat posteritatem, sed longe aberrat Goth. a gr., qui ἐφημερία habent; ejus vocis sensum nec h. l., nec vs. 8, ubi per kuni (genus) vertit, intellexit; ἐφημερία enim est una viginti quatuor classium sacerdotum, qui singulis hebdomadibus ministeriis in templo fungebantur.] þaiaufeilu ei gakunnais þize bi þoei galaisiþs ïs vaurde astaþ. vas ïn dagam herodes þiudanis ïudaias gudja namin zakarias us afar abijins jah qeins ïs us dauhtrum aharons jah namo ïzos aileisabaiþ. vesunuh þan garaihta ba ïn andvairþja guþs gaggandona ïn allaim anabusnim jah garaihteim fraujins gr. post aileisabaiþ.] unvaha. jah ni vas ïm barne. unte vas aileisabaiþ stairo jah ba framaldra dage seinaize vesun. generis, vid. ad vs. 5.] St. + hlauþs.] varþ þan miþþanei gudjinoda ïs ïn vikon kunjis seinis ïn andvairþja guþs bi biuhtja gudjinassaus B. + managens.—beidandans] exspectantes, gr. προσευχόμενον. Gr. IV, 192 mavult scribere bidjandans, sed sunt codd. qui προσδεχόμενον habent.] hlauts ïmma urrann du saljan atgaggands ïn alh fraujins. jah alls hiuhma vas manageins beidandans J. St. + siuna:] uta weilai þimiamins. varþ þan ïmma ïn siunai aggilus fraujins standands af tailhsvon hunslatadis pymiamins. jah gadrobnoda zakarias gasaiwands jah agis disdraus ïna. qaþ þan du ïmma sa aggilus. ni ogs þus zakaria. duþe ei andhausida ïst bida þeina. jah qens þeina aileisabaiþ gabairid sunu þus ¶ gr. omn.] jah haitais namo ïs ïohannem. jah vairþiþ þus faheds jah svegniþa jah managai ïn gabaurþai ïs St. + naukþan.—ïn] sec. in, gr. ἐκ.] faginond. vairþiþ auk mikils ïn andvairþja fraujins jah vein jah leiþu ni drigkid jah ahmins veihis gafulljada nauhþan ïn vambai aiþeins seinaizos. jah managans sunive ïsraelis gavandeiþ du fraujin tert., J. St. ÷ du.] guþa ïze. jah silba fauraqimid ïn andvairþja ïs ïn ahmin jah mathai haileiïns gavandjan hairtona attane novimus, gr. omn. γνώσομαι.] du barnam jah untalans ïn frodein garaihtaize manvjan fraujin managein gafahrida. jah qaþ zakarias du þamma aggilau. bi we kunnum þata. ïk raihtis ïm sineigs jah qens meina framaldrozei ïn dagam seinaim. jah andhafjands sa aggilus qaþ du ïmma. ïk ïm gabriel sa standands ïn andvairþja guþs jah pr., Ulf. º ἰδοὺ.— dag ei] St. + jct.; particulae relativae pro pronomine positae usus notandus est: sic XVII, 30 vairþiþ þamma daga ei; Neh. V, 14 fram þamma daga ei; alia vide notata ad Tim. II, III, 8; aliis locis ei pronomini demonstrativo adjungitur, ut inde relativum pronomen evadat; sic Cor. I, II, 23 ïesus ïn þizaiei naht galeviþs vas, nam hlaif.] ïnsandiþs ïm rodjan du þus jah vailamerjan þus þata. jah sijais þahands jah ni magands rodjan und þana dag ei vairþai ( Vide paginam sequentem.) 0585 þata. duþe ei ni galaubides vaurdam meinaim. þoei usfulljamda ïn mein seinamma. jah vas managei beidandans zakariïns. jah sildaleikidedun. wa latidedi ïna ïn þizai alh, usgaggands þan ni mahta du ïm rodjan. jah froþun þammei siun gasaw ïn alh. jah silba vas bandvjands ïm jah cod. Arg. + dagis; quam codicis Arg. lectionem cum Z. defendere auderet, et converteret: cum diei munera finita essent, sacerdotum ministerium non unius tantum, sed septem dierum fuisse oblitus est.— andbahteis] B. Z. ÷ andbahtheins; andbahteis dictum est ea genitivi nominum in— i innitentium forma (— eis pro— jis), quam Grim. I. 606 adhuc desideravit; sic gavairþeis Cor. II, XIII, 11; Eph. IV, 3. trausteis Eph. II, 12. valdufneis Skeir. 49, 2; de waiteis J. XII, 24 dubitatur, utrum sit genere masculinum ( waiteis, cf. germ. der waizen), an neutrum ( waiti, cf. island. hveiti).] St. + tan.—ïnkilþo] J. St. + div. uti vs. 36 et II, 5, ubi B. etiam + div.— menoþs] J. St. B. + menaþs.—fimf] Hz. + fim.] vas dumbs. jah varþ biþe usfullnodedun dagos andbahteis ïs. galaiþ du garda seinamma. afaruh þan Z. + afnimam.—ïdveit] St. + ïdveiþ.] þans dagans ïnkilpo varþ aileisabaiþ qens ïs jah galaugnida sik menoþs fimf qiþandei. þatei sva mis gatavida frauja ïn dagam þaimei ïnsaw afniman ïdveit mein ïn mannam. þanuh þan ïn menoþ saihstin ïnsandiþs vas aggilus gabriel fram guþa ïn baurg galeilaias. sei haitada nazaraiþ. du magaþai ïn J. St. + jct.] fragibtim abin. þizei namo ïosef us garda daveidis. jah namo þizos magaþais mariam. jah galeiþands videns, º gr.— gaþlahsnoda] gr. post. ïs.—ïnnagahtai] i. e. (non sermone, uti B. 0586 interpretatur, sed) introitu, quod Gord. Append. Ulfil. illustrat. p. 57 recte vidit; gr. omn. λόγῳ, Ulfil. c. verss. lat.; ceterum J. St. B. + ïnnsagahtai.—ïs] ejus, º gr.— þatei—ïzai] quod sic benedixit sibi, º gr.] ïnn sa aggilus du ïzai qaþ. fagino anstai audahafta frauja miþ þus. þiuþido þu ïn qinom. ïþ si gasaiwandei gaþlahsnoda bi ïnnagahtai ïs ja þatha sis. weleika vesi so goleins. þatei sva þiuþida ïzai. jah qaþ aggilus du ïzai. ni ogs þus mariam. bigast auk anst fram guþa. jah sai. ganimis ïn kilþein J. St. + hauhistons.—gibid] J. St. ÷ gibiþ.] jah gabairis sunu jah haitais namo ïs ïesu. sah vairþiþ mikils jah sunus hauhistins haitada jah gibid J. St. B. ÷ ïn aivins.—jah] sec., J. St. B. ÷ ïþ.—andeis] J. St. B. + andei; andeis veram esse nominativi formam, cum nunc didicerimus e Cor. l, XV, 24; II, XI, 15, nec cum Z. de ejus auctoritate dubitari debet, neque cum. Ih. andeis pro genitivo amplius quisquam habebit.] ïmma frauja guþ stol daveidis attins ïs. jah þiudanoþ ufar garda ïakobis ïn ajukduþ jah þiudinassaus ïs ni vairþiþ andeis. qaþ þan mariam du þamma aggilau. waiva sijai þata. þandei aban ni kann. J. St. B. + ïzaize.—duþe ei] J. St. B. + duþeh; ceterum Ulf. º καί.] jah andhafjands sa aggilus qaþ du ïzai. ahma veihs atgaggiþ ana þuk jah mahts hauhistins ufarskadveid St. + aileizabaiþ.—ïnkilþo] vid. ad vs. 24.— sunau—seinamma] J. St. B. + suna (B. + sunu) ganam . . . nin seinam . . . deinde lac. usque ad vs. 38 jah galaiþ.] þus. duþe ei saei gabairada veihs. haitada sunus guþs. jah sai. aileisabaiþ niþjo þeina jah so deo, gr. παρὰ θεῷ.] ïnkilþo sunau ïn aldomin seinamma jah sa menoþs saihsta ïst ïzai. sei haitada stairo. unte nist unmahteig guþa ainhun vaurde. qaþ þan mariam. sai þivi fraujins. vairþai mis bi vaurda þeinamma. jah galaiþ fairra ïzai sa aggilus. usstandandei þan mariam ïn þaim dagam ïddja ïn bairgahein sniumundo ïn baurg ïudins. jah galaiþ ïn gard zakariïns jah golida aileisabaiþ. jah varþ sve hausida St. + usvopida.] aileisabaiþ golein mariïns. lailaik barn ïn qiþau ïzos jah gafullnoda ahmins veihis aileisabaiþ. jah ufvopida stibnai mikilai jah qaþ. þiuþido þu ïn qinom jah þiuþido akran qiþaus þeinis. jah waþro mis þata ei qemi aiþei fraujins meinis at mis. sai allis. sunsei varþ stibna goleinais þeinaizos ïn ausam 0587 meinaim lailaik þata barn ïn svigniþai ïn vambai meinai. jah audaga so galaubjandei þatei vairþiþ ustauhts þize rodidane ïzai fram fraujin. jah qaþ mariam. mikileid saivala meina fraujan jah svegneid ahma meins du guþa nasjand meinamma. unte ïnsaw du hnaiveinai þiujos seinaizos. sai allis fram himma nu audagjand mik alla kunja. unte gatavida mis mikilein sa mahteiga. jah veih namo ïs. jah armahairtei ïs ïn aldins alde þaim ogandam ïna. gatavida svinþein ïn arma seinamma. distaida mikilþuthans gahugdai hairtins seinis. gadrausida mahteigans af stolam jah ushauhida insolentior forma dativi pro þiumagau, sic. VII, 26 praufetu. IX, 26 vulþu. 38 sunu, pro praufetau, vulþau, sunau; cf. I, 79 dauþus. Rom. IX, 23 vulþus. Cor. I, I, 12 pavlus (si Cast. recte edidit) pro dauþaus, vulþaus, pavlaus; cf. ad Mc. VII, 32.— gamunands] recordans, gr. omn. μνησθῆναι; Ulf. cum verss.] gahnaividans. gredagans gasoþida þiuþe jah gabignandans ïnsandida lausans. hleibida ïsraela þiumagu haec cod. Arg. et editt. lectio omnino falsa est; dativus fraiva postulatur; fraiv pro lectione integra habere, ut sit accusativus casus (qui etiam abrahama esse potest, vid. vs. 73) non permittit sensus.] seinamma gamunands armahairteins. svasve rodida du attam unsaraim abrahama jah fraiv ïs Ulf. º δέ.] und aiv. gastoþ þan mariam miþ ïzai sve menoþs þrins jah gavandida sik du garda seinamma. aileisabaiþ usfullnoda mel du bairan jah gabar sunu. jah hausidedun bisitands jah ganiþjos ïzos. unte gamikilida ¶ gr.; J. St. 'B. + ahtudim.] frauja armahairtein seina bi ïzai. jah miþfaginodedun ïzai. jah varþ ïn daga ahtudin. qemun bimaitan þata barn jah haihaitun ïna afar namin attins ïs zakarian. jah andhafjandei so aiþei ïs qaþ. ne. ak haitaidau ïohannes. jah qeþun du ïzai þatei ni ainshun ïst ïn kunja þeinamma. saei haitaidau þamma pr. is, º gr. omn.— nam jah] cepit et, º gr. omn.] namin. gabandvidedun þan attin ïs þata waiva vildedi haitan ïna. ïþ ïs sokjands spilda nam jah St. + tungo.] melida qiþands. ïohannes ïst namo ïs. jah sildaleikidedun allai. usluknoda þan munþs ïs suns jah eum, gr. αὐτούς.— bisitandam] cod. 0588 Arg. + bisitantandam; alterum tan sequentem lineam incipit.] tuggo ïs jah rodida þiuþjands guþ. jah varþ ana allaim agis þaim bisitandam ïna. jah ïn allai bairgahein Ulf. º ἄρα.— jah þan] et enim, gr. καί, Ulf. c. codd. fortasse καὶ γάρ legit, vid. Cor. II, II, 10.] ïudaias merida vesun alla þo vaurda. jah galagidedun allai þai hausjandans ïn hairtin seinamma B. + praufedida.] qiþandans. wa skuli þata barn vairþan. jah þan handus fraujins vas miþ ïmma. jah zakarias atta ïs gafullnoda ahmins veihis jah praufetida jah qaþ. þiuþeigs frauja guþ ïsraelis. unte gaveisoda St. + deveidis þiumagans.] jah gavaurhta uslausein managein seinai. jah urraisida haurn naseinais unsis ïn garda daveidis þiumagaus ab initio aevi, gr. omn. ἀπ᾽ αἰῶνος, quod. J. IX, 32 simpliciter fram aiva redditur.] dare, º gr. omn.— handau] J. St. + handam.] seinis. svasve rodida þairh munþ veihaize þize fram anastodeinai aivis praufete seinaize. giban nasein us fijandam unsaraim jah us handau allaize þize hatandane unsis. taujan armahairtiþa bi attam genitivus pendens a gamunan; gr. ὅρκον; cum Goth. facit Teophylact. in edit. Rom. Paris. Venet.— abrahama] insolens forma pro abraham (L. III, 8; J. VIII, 57) ; cf. vs. 55.] unsaraim jah gamunan triggvos veihaizos seinaizos. aiþis þanei svor viþra abrahama attan unsarana J. St. B. Hz. ÷ garaihteim.] ei gebi unsis unagein us handau fijande unsaraize galausidaim skalkinon ïmma ïn sunjai jah garaihtein 0589 St. + fauragangis.] ïn andvairþja ïs allans dagans unsarans. jah þu barnilo praufetus hauhistins haitaza fauragaggis auk faura andvairþja fraujins manvjan vigans ïmma du giban kunþi naseinais managein ïs ïn in quo, gr. omn. ἐν οἷς (intell. σπλάγχνοις), omnino rectius esset ïn þizaiei, nam proprie ad armahairtei referendum est.] afleta fravaurhte ïze þairh ïnfeinandein armahairtein guþs unsaris. ïn þammei gaveisoþ unsara vid. ad vs. 54.] urruns us hauhiþai gabairhtjan þaim ïn riqiza jah skadau dauþus sitandam du garaihtjan fotuns J. St. + dagus taikneinais.] unsarans ïn vig gavairþjis. ïþ þata barn vohs jah svinþnoda ahmin jah vas ana auþidom und dag Z. + augustau. Errant autem, ut id h. l. moneatur, Grim. I, 46 et Bopp Verglei chende Grammatik I, p. 68 docentes Ulfilam graecam diphthongum αυ in nominibus propriis per au exprimere solere, quod enim ad probandam doctrinam producunt augustus, uti vidimus, falsum est; deinde Παῦλος non est gothice paulus, sed pavlus Cor. II, I, 1; Tit. I, 1: Philem. 19, uti Ἡσαῦ = esav Rom. IX, 13 et latinum cautio = kavtsjo in Monument. Neapolit. Sic graecam diphthongum εὐ Gothi non per aiu, sed per aiv reddunt, cf. aivaggeljo, aivxaristia, aivlaugia (εὐαγγέλιον, εὐχαριστία, εὐλογία).] ustaikneinais seinaizos du ïsraela. varþ þan ïn dagans jainans. urrann gagrefts fram autem, º gr. omn.— at visandin] J. St. Z. + jct.— syriais] sic cod. Arg. et Z.; J. St. B. ÷ syrias; cf. Cor. I, XVI, 1 (cod. B) galatiais. XVI, 19 asiais. II, VIII, 1 makidonais. L. IV, 26 seidonais, cf. VIII, 41 synagogais. Caeterum visandin kindina 0590 syriais est glossa ad raginondin saurim prius in margine scripta, deinde ab imperito librario in textum illata.] kaisara agustau gameljan allana midjungard. soh þan gilstrameleins frumista varþ at visandin sua, gr. ἰδίαν, quod cum Gotho sves reddi soleat, Ulf. h. l. c. codd. ἑαυτοῦ legisse suspicari aliquis potest, sed J. VII, 18; VIII, 44; Rom. XIV, 4; Cor. I, II, 21 etiam seins = ἴδιος.] kindina syriais raginondin saurim kyreinaiau. jah ïddjedun allai ei melidai veseina warjizuh ïn B. + þanei.—galeilaia] J. St. + galilaia; B. + º us galeilaia et J. + º us baurg nazaraiþ.—baurg] sec. J. + baurh.—beþlahaim] J. St. B. ÷ beþlaihaim, sic quidem J. VII, 42, sed apud Luc. beþlahaim, vid. vs. 15.— garda fadreinais] domo familiae, gr. omn. οἴκου καὶ πατριᾶς.] seinai baurg. urrann þan jah ïosef us galeilaia us baurg nazaraiþ ïn ïudaian ïn baurg daveidis. sei vid. ad I, 24.] haitada beþlahaim. duþe ei vas us garda fadreinais daveidis. anameljan miþ marïin. sei ïn fragiftim ¶ gr. omn.] vas ïmma qeins. visandein ïnkilþon. varþ þan miþþanei þo vesun jainar. usfullnodedun dagos du J. St. + seinama—frumabauri.—ïm] St. + ïn.—þamma] hoc, º gr. omn.] bairan ïzai. jah gabar sunu seinana þana frumabaur jah bivand ïna jah galagida ïna ïn uzetin. unte gr. omn. post landa.] ni vas ïm rumis ïn stada þamma. jah hairdjos vesun ïn þamma samin landa þairhvakandans jah Ulf. c. codd. et verss. º ἰδού.] vitandans vahtvom nahts ufaro hairdai seinai. ïþ aggilus fraujins anaqam ïns jah vulþus fraujins biskain ïns. jah ohtedun agisa mikilamma. jah qaþ du ïm sa aggilus. ni ogeiþ. unte sai. spillo ïzvis Z. + gabauran.] faheid mikila. sei vairþiþ allai managein. þatei gabaurans ïst ïzvis himma daga nasjands. saei ïst sec. et, º gr.] xristus frauja ïn baurg daveidis. jah þata ïzvis taikns. bigitid barn bivundan jah galagid ïn uzetin. J. + aggilu, sic etiam vs. 21.] jah anaks varþ miþ þamma aggilau managei harjis himinakundis hazjandane guþ jah qiþandane. bonae voluntatis, gr. εὐδοκία.] St. + vaurþand.—ju] jam, gr. omn. δή, Ulf. ἤδη legisse videtur, vid. Prolegg. p.] vulþus ïn hauhistjam guþa jah ana airþai gavairþi ïn mannam godis viljins. jah varþ biþe galiþun fairra ïm ïn himin þai aggiljus. jah þai mans þai hairdjos qeþun du sis misso. þairhgaggaima ju und 0591 St. + snumjandans.—bigetun] Ulf, º τέ; ea vocula, J. VI, 18 per ïþ reddita, saepius etiam in epistolis omittitur, vid. Rom. VII, 7; X, 12; Cor. I, I, 24; Eph. III, 19.] beþlahaim jah sa waima vaurd þata vaurþano. þatei frauja gakannida unsis. jah qemun sniumjandans J. St. + gakannadedun.] jah bigetun marian jah ïosef jah þata barn ligando ïn uzetin. gasaiwandans þan gakannidedun J. St. B. + hairdjan.] bi þata vaurd. þatei rodiþ vas du ïm bi þata barn. jah allai þai gahausjandans sildaleikidedun bi þo rodidona fram þaim hairdjam du ïm. ïþ maria alla gafastaida þo vaurda þagkjandei ïn hairtin seinamma. Grimm postquam Gr. IV, 30 in sik mutandum suasit, deinde p. 943 defendi dativum posse existimat; id recte quidem, sed Tit. I, 14 comparare non debebat; illo enim loco afvandjandana sis sunja est: avertentium sibi veritatem, pro a se veritatem; hoc autem loco Gothus c. codd. longe plerisque ἐπέστρεψαν legisse videtur, ut sis sit ad se, ad greges suos; cf. Luc. XVIII, 11 standands sis σταθεὶς πρὸς ἑαυτῶν.— hairdjos] J. St. B. + hairdjonds.—þizeei] J. St. B. + þoeei; ad probandam cod. Arg. lectionem Ih. non ita recte eos ex loan. citat locos, in quibus hausjan significat nostram anhören (orationem, verba, doctrinam), nam h. l. genitivus þizeei non ab hausjan pendet, sed esse ex usu attractionis figurae positum, docebit comparatio gr.] jah gavandidedun sis þai hairdjos mikiljandans jah hazjandans guþ ïn allaize. þizeei gahausidedun lh. Z. usfullnodedun, rectius quidem, sed omissa altera liquida illud verbum saepius non solum in cod. Arg. scriptum invenies, vid. vs. 22; IX, 51; XIV, 23 (quo ultimo loco Z. parum sibi constans usfulnai in textum recepit), sed etiam 0592 Eph. III, 19 cod. A.— aggilau] J. St. + aggilu.] jah gasewun. svasve rodiþ vas du ïm. jah biþe usfulnodedun dagos ahtau du bimaitan ïna. vid. ad vs. 21.— hraineinais] J. St. + hraineimais.] jah haitan vas namo ïs ïesus. þata qiþano fram aggilau faurþizei ganumans vesi ïn vamba. jah biþe usfulnodedun dagos hraineinais ïze bi vitoda mosezis. brahtedun ïna ïn ïairusalem atsatjan faura fraujin. svasve gamelid ïst ïn vitoda fraujins. þatei wazuh gumakundaize uslukands qiþu veihs de (pro) eo, º gr. omn.; praepositionis fram hoc sensu (pro, de) positae usus, quem Iunius Glossar. p. 53 omnino ignoravisse videtur, non ita frequens est, vix inveneris praeter locos Mc. I, 44; L. V, 14; VI, 28; J. XVII, 19; Eph. V, 20; cf. Rom. XIV, 12.— hraivadubono] St. + hraivadubona.] fraujins haitada. jah ei gebeina fram ïmma hunsl. svasve qiþan ïst ïn vitoda fraujins. gajuk hraivadubono an Ulf. ἰδού omiserit, dubitari potest; ponitur eadem particula pro graeco καὶ ἰδού etiam M. IX, 3, praeterea etiam pro ὶδού M. IX, 18, et pro καί permultis locis.— vas] sec. fuit, º gr. omn.— veihs vas] ¶ gr.] aiþþau tvos juggons ahake. þaruh vas manna ïn ïairusalem. þizei namo symaion. jah sa manna vas garaiths jah gudafaurhts beidands laþonais ïsraelis. jah ahma veihs vas ana ïmma. jah vas ïmma gataihan fram ahmin þamma veihin ni saiwan dauþu. faurþize sewi xristu fraujins. jah qam ïn ahmin ïn þizai alh. jah miþþanei ïnnattauhun berusjos þata barn ïesu. ei tavidedeina bi eum, intellige Iesum; gr. αὐτὸ, ad παιδίον referendum, sic I, 59 cf. ad Mc. XIV, 46.] Hz. ÷ fraletais, vid. ad M. IX, 6.— fraujinond frauja] B. frauja pro glossa in textum illata habet, in quo Ih. et Z. assentiunt; sed Maresh. p. 447 lectionem multo rectius defendit; Goth. enim hac ubertate dicendi utitur aut ad reddendum gravem ensum vocis δεσπότης, aut cum amplificatione rei, uti M. IX, 23 haurnjans haurnjandans, cf. ad M. IX, 8.] biuhtja vitodis bi ïna. jah ïs andnam ïna ana armins seinans jah þiuþida guþa jah qaþ. nu fraleitais skalk þeinana. fraujinond frauja. bi vaurda þeinamma ïn gavairþja. þande sewun augona meina nasein þeina. þoei manvides ïn andvairþja allaizo manageino. liuhaþ du andhuleinai þiudom jah Iosef et mater ejus, gr. ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἡ μήτηρ.] vulþu managein þeinai ïsraela. jah vas ïosef jah aiþei ïs sildaleikjandona ana þaim. þoei rodida eum, gr. omn. fere αὐτούς.— drusa jah usstassai] J. St. + drusaei jah usstassau.] vesun bi ïna. jah þiuþida ïna symaion jah qaþ du mariïn aiþein ïs. sai. sa ligiþ du drusa jah usstassai 0593 managaize ïn ïsraela jah du taiknai andsakanai. jah þan þeina silbons saivala þairhgaggiþ hairus. J. St. + div.— soh] Ulf. c. codd. καὶ αὕτη legisse videtur, vid. ad vs. 37.— jera] gr. ante miþ.]ei andhuljaindau us managaim hairtam mitoneis. jah vas anna praufeteis dauhtar fanuelis us kunja Ulf. c. codd º ὡς (ἕως).— soh] sec. haec, gr. omn. ἥ, sic vs. 38 soh pro καὶ αὕτη, vid. ad J. XVIII, 26; caeterum J. St. ÷ so.—blotande] sic cod. Arg.; editt. blotandei, forma frequentiore, sed vid. ad X, 5.— fraujan] dominum, º gr. omn.]aseris. soh framaldra dage managaize libandei miþ abin jera sibun fram magaþein seinai. soh þan viduvo jere ahtautehund jah fidvor. soh ni afïddja fairra alh fastubnjam jah bidom blotande fraujan vid. ad vs. 37.— ïn allaim] inter omnes, gr. omn. πᾶσι (ad omnes); J. ÷ º ïn.]nahtam jah dagam. soh þizai weilai atstandandei andhaihait fraujin jah rodida bi ïna ïn allaim þaim Ulf. c. codd. º τά, bi vitoda igitur pertinet ad ustauhun.]usbeidandam laþon ïairusaulymos. jah biþe ustauhun allata bi vitoda fraujins gavandidedun sik ïn spiritu imptetus et sapientia, gr. πνεύματι πληρούμενον σοφίας.— fullnands] St. ÷ fulnands.]galeilaian ïn baurg seina nazaraiþ. ïþ þata barn vohs jah svinþnoda ahmins fullnands jah handugeins. jah ansts guþs vas ana ïmma. jah vratodedun þai birusjos ïs jera wammeh ïn ïairusalem at dulþ duodecim hiemes, gr. ἐτῶν δώδεκα; uti dedimus legendum esse, jam Lye p. LXV indicavit, vid. M. IX, 20; cod. Arg. et editt. + tvalib vintrus, Ih. Hz. + tvalibvintrus et videtur Ih. pro adjectivo habuisse, sed vid. L. VIII, 42. Grimm Gr. II, 950 legit jct., tvalibvintruns, idque repetit, IV, 652, quia si nostra verborum illorum diremptio recta esset, tvalibins vintruns dicendum fuisset; sed ejusmodi accusativus, quem jam Zahn ad Ioan. VI, 70 optabat, nusquam reperitur, nec reperietur. Caeterum 0594 ea synecdoches figura, qua usi in aestimanda aetate hiemes pro annis (partem pro toto) ponunt, Islandis cum Gothis communis est.— þan] verum, º gr. omn., vid. ad XVI, 23.] sic cod. Arg. et editt. pro miþþanei, vid. ad X, 5.— aftra] iterum º gr. omn.— vissedun] sciverunt, gr. ἔγνω; cod. Arg. + visedun, quod quia hoc uno loco ita scribitur, formam rectam in textu ponere tutius nobis visum est.]þaska. jah biþe varþ tvalib vintruns. usgaggandam þan ïm ïn ïairusaulyma bi biuhtja dulþais jah ustiuhandam þans dagans. miþþane gavandidedun sik aftra. gastoþ ïesus sa magus ïn ïairusalem. jah ni Ulf. º δέ.— ïna] pr., gr. omn. ante ïn.—ïn] tert. in, º gr.] vissedun ïosef jah aiþei ïs. hugjandona ïn gasinþjam ïna visan qemun dagis vig jah sokidedun ïna ïn pr. eum, º gr.] cod. Arg. + allh. vid. ad Gal. V, 15.] ganiþjam jah ïn kunþam jah ni bigitandona ïna gavandidedun sik ïn ïairusalem sokjandona ïna. jah varþ afar dagans þrins. bigetun ïna ïn alh sitandan ïn midjaim laisarjam jah hausjandan ïm jah fraihnandan pr., J. St. + ïna.] gr. post ïs.] ïns. usgeinodedun þan allai þai hausjandans ïs ana frodein jah andavaurdjam ïs. jah gasaiwandans ïna sildaleikidedun. jah qaþ du ïmma so aiþei ïs. magau wa gatavides uns sva. sai. sa atta þeins jah ïk debui, gr. omn. δεῖ praesenti tempore.] vinnandona sokidedum þuk. jah qaþ du ïm. wa þatei sokideduþ mik. niu visseduþ þatei ïn þaim attins gr. post alla.] meinis skulda visan. jah ïja ni froþun þamma vaurda. þatei rodida du ïm. jah ïddja miþ ïm jah qam ïn nazaraiþ jah vas ufhausjands ïm jah aiþei ïs gafastaida þo vaurda alla ïn hairtin seinamma. jah J. St. B. + fimftaihundin, scilicet in cod. Arg. omissa syllaba ta supra lineam scripta est.— fidurraginja—herodeis] J. St. B. ÷ herodis, Z. + herodei (dativo); fidurraginja a nominativo sive fidurragineis sive fidurragini deducas, tetrarchiam, non tetrarcham significat, cui rei est argumento quod in sequentibus genitivi filippaus et lysaniaus ponuntur, eaque est causa, cur pro herodei, cui similis 0595 lativi forma non amplius invenitur, herodeis scripsimus, sic Esd. II, 33 lyddomaies. In cod. Arg. quid post herodei scriptum fuerit, deprehendere non potuimus, quanquam vestigium alicujus scripturae relictum est. Denique fidurraginja dativum ad nominativum fidurragineis (ragineis Mc. XV, 43; Rom. XI, 34; Skeir. 52, 11) , quam fidurragini revocare maluimus, quia nomina appellativa saepius et personam et ejus munus, officium, artem, etc. significant; inter alia est fauramaþleis M. IX, 34 ἄρχων, Neh. V, 14 ἡγεμονία (nisi forte ad similitudinem fauragaggi οἰκονομία L. XVI, 2 nominativum fauramaþli statuis); airus L. VII, 24 legatus, XIV, 32 legatio; sic gaman L. V, 7 socius, Cor. II, XIII, 13 societas; cf. ad L. XIX, 23. Verbi staua est alia ratio.] ïesus þaih frodein jah vahstau jah anstai at guþa jah mannam. ïn jera þan fimftataihundin þiudinassaus teibairiaus kaisaris. raginondin puntiau peilatau ïudaia jah fidurraginja þis galeilaias herodeis. 0595 filippauzuh þan broþrs ïs fidurraginja þis ïturaias jah trakauneitidaus landis jah lysaniaus abeileni fidurraginja. summis sacerdotibus, gr. ἀρχιερέως; J. St. B. ÷ auhumistam pro auhmistam. —ïohannen] St. + johannem.] at auhmistam gudjam annin jah kajafin varþ vaurd guþs at ïohannen zaxariïns sunau ïn auþidai. jah qam and allans gaujans ïaurdanaus merjands daupein ïdreigos du fraleta fravaurhte. svasve gamelid ïst ïn bokom vaurde esaeiïns praufetaus qiþandins. stibna vopjandins ïn auþidai. manveid pluralis genitivus pro usitato dale, cf. V, 32 fareisaiei (idque reponendum est Skeir. 52, 9; vid 31, 4), J. XI, 45; XII, 11 ïudaiei, L. X, 5 gardei (vid. h. l.), þizei Mc. XIV, 69 sq. ïzei J. VII, 50; vid. Grim. I. 36.— þata] J. St. + þana.—usdrusteis] J. St. B. + usþrusteis.] vig fraujins. raihtos vaurkeiþ staigos ïs. all dalei usfulljada jah all fairgunje jah hlaine gahnaivjada jah vairþiþ þata vraiqo du raihtamma jah usdrusteis du vigam slaihtaim. jah gasaiwiþ all leike nasein guþs. qaþ þan du þaim atgaggandeim manageim daupjan fram sis. kuni nadre. was gataiknida fructum, gr. καρπούς.] ïzvis þliuhan faura þamma anavairþin hatiza. vaurkjaiþ nu akran vairþata ïdreigos jah ni duginnaiþ qiþan ïn ïzvis. attan aigum abraham. qiþa auk ïzvis. þatei mag guþ us stainam þaim urraisjan barna Ulf. c. cod. D. et verss. º καί.] abrahama. aþþan ju so aqizi at vaurtim bagme ligiþ. all nu bagme unbairandane akran god usmaitada J. St. + þan; an in sententiis interrogativis respondet graeco καί X, 29; XVIII, 26; J. IX, 36 (J. XVIII, 37 an nuh = οὐκοῦν).] jah ïn fon galagjada. jah frehun ïna manageins qiþandans. an wa taujaima. andhafjands þan Ulf. º καί, sic Mc. XV, 40.] qaþ. sa habands tvos paidos. gibai þamma unhabandin. jah saei habai matins. samaleiko taujai. qemun þan motarjos daupjan jah qeþun du ïmma. laisari wa taujaima. þaruh qaþ di ïm. ni vaiht ufar hi, Ulf. cum codd. legit οἱ.— ni mannanhun anamahtjaid] ne quemquam concutiatis; cum ea cum gr., qui hoc loco μηδὲ συκοφαντήσητε habent, non conveniant, Ulf. cum codd. μηδένα ἀδικήσητε legisse, sed alio loco posuisse, deinde autem μηδὲ συκοφαντήσητε omnino omisisse (cf. ad M. V, 44), veri est persimile; aut cum afholon L. XIX, 8 συκοφαντεῖν significet, fortasse pro διασείσητε legit συκοφαντήσητε (καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· μηδένα ἀδικήσητε, μηδένα συκοφαντήσητε); illud vero probabilius esse videtur. Caeterum pro anamahtjaid J. St. contra codicis Arg. auctoritatem anamahtjaiþ. cf. Maresh. h. l.— valdaiþ] imperetis, gr. omn. ἀρκεῖσθε, cujus verbi sensum glossa cod. Arg. ganohidai sijaiþ (sic, non uti Ih. Z. + sijuþ ediderunt, in cod. Arg. aperte legitur) bene reddit, vid. Skeir. 49, 20 managai ganohjands ïns vailaviznai (multo satisfaciens eis victu), cf. Joan. XIV, 8; Cor. II, XII, 9. Secundum Mareshalli ingeniosam conjecturam Ulf. pro ἀρκεῖσθε, male fortasse scripto, legit ἄρχετε. Vid. Prolegg. col. 485— annom] id verbum viris doctis multas creavit difficultates; nam Ihrio Ulfil. illustr. pag. 292 sq. probatum, Z. (male) in launom, Schmid Schwabisch. Wörterb. p. 99 (omnino melius) in asnom (cf. asneis μισθωτός, μίσθιος) mutare volebant; sed Cor. I, IX, 7 idem verbum eadem significatione iterum legitur.] þatei garaid sijai ïzvis lausjaiþ. frehun þan ïna jah þai militondans qiþandans. jah veis wa taujaima. J. St. Z. + jct.— allai] omni, º gr. omn.— ïohannein] sic pro ïohannen hoc uno loco, cf. ad III, 5.— niu] J. + uiu.] jah qaþ du ïm. ni mannanhun holoþ. ni mannanhun anamahtjaid jah valdaiþ annom ïzvaraim. at venjandein þan allai managein jah þagkjandam allaim ïn hairtam seinaim bi ïohannein. niu aufto sa vesi autem, º gr. omn.— ïzvis] pr., gr. omn. post daupja.—ïk] sec. ego, º gr. omn.] xristus. andhof þan ïohannes allaim qiþands. ïk allis ïzvis vatin daupja. ïþ gaggiþ svinþoza mis. þizei 0597 fin. St. + jak.—bansta] J. St. + banstan.—unwapnandin] vid. ad Mc. I V, 7.] ïk ni ïm vairþs andbindan skaudaraip skohis ïs. sah ïzvis daupeiþ ïn ahmiu veihamma jah funin. habands vinþiskauron ïn handau seinai jah gahraineiþ gaþrask sein jah briggiþ kaurn ïn bansta seinamma. Ulf. utrum μέν, an οὖν omiserit, certo quidem dici non potest, nam þan utrumque significat, sed=οὖν praesertim in evangeliis; μέν, cui opponitur ïþ (δέ), tantummodo Cor. I, IV, 10.] ïþ ahana ïntandeiþ funin unwapnandin. managuþ-þan jah anþar þrafstjands þiuþspilloda managein. ïþ herodes sa taitrarkes gasakans fram ïmma bi herodiadein qen broþrs ïs jah bi alla. þoei B. + ïoaannen.] baptizaret—turbam, exspectaveris secundum gr. omn. daupjada alla managei, idque sensui accommodatius esset, quam quod Ulf. dedit.— alla] J. St. + allama.—managein] St. + mitoþim.—ïesu] vid. ad. Mc. X, 50.— ufdaupdamma jah bidjandin] J. St. + ufdaupidammai jah bidjandein.] gavaurhta ubila herodes. anaaiauk jah þata ana alla jah galauk ïohannen ïn karkarai. varþ þau biþe daupida alla managein. jah at ïesu ufdaupidamma jah bidjandin usluknoda himins. jah atïddja ahma sa veiha leikis suinai sve ahaks ana ïna jah stibna us himina varþ qiþandei. þu ïs sunus meins sa J. St. B. Ih. + jct. deinde nec Lyei conjectura us gabaurþai, nec Mareshalli uf gagunþai (quod Ih. in uf gagunnai mutari voluit) opus est; B. codicis lectionem recte interpretatur sub manifestatione, et Ulf. ἀρχόμενος legit, cujus participii ellipsin sua sententia explevit. Caeterum Ulf. c. codd. 0598 º ὤν.— svaei] St. + sylei.—sunus] gr. post vas.—sunaus] filii, gr. omn. τοῦ; sic vss. sqq.] liuba. ïn þuzei vaila galeikaida. jah silba vas ïesus sve jere þrijetigive uf gakunþai. svaei sunus St. + laiveis; sic etiam vs. 29.— jannins] St. + ïannis, Z. + ïannins.—ïosefis] St. + ïosephis, sic vs. 26 et 30.] munds vas ïosefis. sunaus heleis. sunaus matþatis. sunaus laivveis. sunaus mailkeis. sunaus jannins. gr. Ἐσλί.] sunaus ïosefis. sunaus mattaþivis. sunaus ammons. sunaus naumis. sunaus aizleimis. sunaus naggais. St. + ïohannis, nam proficiscitur ïohannins a nominativo ïohanna; sic vs. 30.] sunaus mahaþis. sunaus mattaþiaus. sunaus saimaieinis. sunaus ïosefis. sunaus ïodins sunaus gr. Ἐλμωδάμ.] ïohannins. sunaus resins. sunaus zauraubabilis. sunaus salaþielis. sunaus nerins. sunaus mailkeins. sunaus addeins. sunaus kosamis. sunaus airmodamis. sunaus heris. sunaus ïosezis. sunaus aileiaizairis sunaus ïoreimis. sunaus mattaþanis. sunaus laivveis. sunaus symaions. sunaus ïudins. Z. + malaianis; Caeterum gr. omn. Μελεᾶ.— sunaus] tert., St. + sunans, sic vs. 36.] sunaus ïosefis. sunaus ïohannins. sunaus aileiakeimis. sunaus mailaianis. sunaus maeinanis. sunaus mattaþanis. sunaus naþanis. sunaus daveidis. sunaus ïaissaizis. sunaus obeidis. sunaus gr. omn. Ἐσρώμ.] bauauzis. sunaus salmonis. sunaus nahassonis. sunaus ameinadabis. sunaus aramis. sunaus St. + ïacobis.] aizoris. sunaus faraizis. sunaus ïudins. sunaus ïakobis. sunaus ïsakis. sunaus abrahamis. sunaus St. + saikoris.—falaigis] gr. Φαλέκ.] þarins. sunaus nakoris. sunaus sairokis. sunaus ragavis. sunaus falaigis. sunaus aibairis. sunaus salamis. exspectaveris ïaraidis, quia gothicum e graeco η respondere solet, sed cf. tertius pro tairtius—maleilaielis] J. St. + maleiaielis.] sunaus kaeinanis. sunaus arfaksadis. sunaus semis. sunaus nauelis. sunaus lamaikis. sunaus maþusalis. sunaus ainokis. sunaus ïaredis. sunaus maleilaielis. sunaus kaeinanis. sunaus ainosis. in deserto, gr. εἰς τὴν ἔρημον.] sunaus sedis. sunaus adamis. sunaus guþs. ïþ ïesus ahmins veihis fulls gavandida sik fram ïaurdanau J. St. + jct.— þaim dagam] his diebus, gr. omn. αὐτῶν.] jah tauhans vas ïn ahmin ïn auþidai dage fidvortiguns fraisans fram diabulau. jah ni matida vaiht ïn 0599 J. St. B. ÷ diabulaus.—sunaus] sic cod. Arg. St. B. itz. Z. pro sunus, vid. ad Mc. VII, 32.] dagam jainaim jah at ustauhanaim þaim dagam biþe gredags varþ. jah qaþ du ïmma diabulus. jabai sunaus sijais guþs. qiþ þamma staina ei vairþai hlaibs. jah andhof ïesus viþra ïna qiþands. gamelid sic cod. Arg. J. St. B. pro usitato diabulus, vid. ad vs. 3.] ïst þatei ni bi hlaib ainana libaid manna ak bi all vaurde guþs. jah ustiuhands ïna diabulaus ana J. St. º +.— þize] horum, º gr. omn., vel potius ταύτην habent.— þei] notandus est hic locus, quia ex eo discimus errasse Grim. III, 19, 5 docentem, illud þei contractam esse formam ex þatei, neutro pronominis relativi, nam h. l. referendum est ad masculinum þiswammeh et þammei expectaveris; sed potius contractum est þei ex þatei, particula relativa, idem quod ei valente et saepius pro pronomine relativo posita (cf. ad L. I, 20): sic legimus Mc. XI, 23 þiswazuh ei pro þiswazuh saei (Mc. IV, 25) et saepius.] fairguni hauhata ataugida ïmma allans þiudinassuns þis midjungardis ïn stika melis. jah qaþ du ïmma sa diabulus. þus giba þata valdulfni þize allata jah vulþu ïze. unte mis atgiban ïst jah þiswammeh me, º gr. omn.; B. haud ita recte putat esse glossam (?), nam ïnveitan non intransitivam habet significationem, qua graecum προσκυνεῖν gaudet.] þei viljau giba þata. þu nu jabai ïnveitis mik ïn andvairþja meinamma. vairþiþ þein all. ¶ gr. omn. excepto cod. 11 ap. Mi.— ïnveitais] gr. ante fraujan.] jah andhafjands ïmma ïesus qaþ. gamelid ïst. fraujan guþ þeinana ïnveitais jah ïmma ainamma fullafahjais. J. St. + vairpi.] þaþroh gatauh ïna ïn ïairusalem jah gasatida ïna ana giblin alhs jah qaþ du ïmma. jabai sunus sijais gups. vairp þuk þaþro dalaþ. gamelid ïst auk þatei aggilum seinaim anabiudiþ bi þuk J. St. + handun.—þuk ufhaband] ¶ gr. omn.— gastagqjais bi] J. St. + gastagujaisei, B. + gastagqjaisei.] du gafastan þuk. jah þatei ana handum þuk ufhaband. ei wan ni gastagqjais bi staina fotu peinana. J. St. fraistubnjo, frequentius quidem (M. VI, 13; L. VIII, 13) , sed cf. VII, 12 vidovo. XVII, 13 ushofon. XX, 12 vondon. Mc. X, 23 faiho pro viduvo, ushofun, vundon, faihu, cf. ad Mc. IX, 50.— diabulus] J. + diabolus, St. + daibolaus.] jah andhafjands qaþ ïmma ïesus. þatei qiþan ïst. ni fraisais fraujan guþ þeinana. jah ustiuhands all fraistobnjo diabulus afstoþ fairra ïmma und mel. jah gavandida sik ïesus ïn mathai ahmins ïn galeilaian. jah meriþa urrann and all gavi bisitande bi ïna. jah ïs laisida ïn gaqumþim ïze mikilids fram St. + jct.— bokos] librum, º gr. omn.] allaim. jam qam ïn nazaraiþ. þarei vas fodiþs. jah galaiþ ïnn bi biuhtja seinamma ïn daga sabbato vid. ad I, 54.] ïn synagogein jah usstoþ siggvan bokos. jah atgibanos vesun ïmma bokos eisaeiïns praufetus jah ad sanandum—corde, º gr.— gamalvidans] Wachter Glossar. German. v. Malmen emendat gamalmidans, quae emendatio speciosior quam verior est, nam a malan (L. XVII, 35) nascitur malvjan, cf. alia in— vjan desinentia verba balvjan, bandvjan, valvjan, skadvjan.] uslukands þos bokos bigat stad. þarei vas gamelid. ahma fraujins ana mis. ïn þizei gasalboda mik J. St. + frahun þanais; Z. conjecturam suam frabunþanaim (saltem frabundanaim) nunc nemini probaverit, vid. Rom. VII, 23; Cor. II, X, 5; Philem. XXIII.— gaþrafstein] consolatione, gr. omn. ἀφέσει.] du vailamerjan unledaim. ïnsandida mik du ganasjan þans gamalvidans hairtin. merjan frahunþanaim sec. et. º g. omn. praeter cod. X ap. Mi.— þizai] St. + tkizai.—vesun] gr. post augona.] fralet jah blindaim siun. fraletan gamaidans ïn gaþrafstein. merjan jer fraujins andanem. jah faifalþ þos bokos jah usgibands andbahta gasat. jah allaim ïn þizai synagogein vesun augona fairveitjandona editt. + dugan; in cod. Arg. num geminata liquida scriptum fuerit, cognosci non potest, sed spatium videtur angustius esse, quam quod nn capere possit.] du ïmma. dugann þan rodjan du ïm þatei himma daga usfullnodedun mela þo ïn ausam vid. ad Mc. XI, 32.] ïzvaraim. jah allai alakjo veitvodidedun ïmma jah sildaleilkidedun bi þo vaurda anstais þo usgaggandona 0601 hanc; errant qui Ulf. ταύτην omisisse dicunt.— þu] tu, º gr. omn.] us munþa ïs jah qeþun. niu sa ïst sunus ïosefis. jah qaþ du ïm. aufto qiþiþ mis þo gajukon. þu leiki hailei þuk silban. wan filu hausidedum vaurþan ïn kafarnaum. tavei jah her ïn gabaurþai. gr. post qiþa.] quod, º gr.— dagam] J. St. + daga. —ïsraela] J. + ïsrael.—jeram þrim] J. St. B. + jeran þrin.] þeinai. qaþ þan. amen ïzvis qiþa þatei ni ainshun praufete andanems ïst ïn gabaurþai seinai. aþþan bi sunjai qiþa ïzvis þatei managos viduvons vesun ïn dagam heleiïns ïn ïsraela. þan galuknoda himins du jeram þrim jah menoþs saihs. sve varþ huhrus mikils and alla airþa. jah ni du ainaihun þizo ïnsandiþs sic cod. Arg.: J. St. + haileisand, Hickes. conj. + haileisaia, B. Z. + haileisaim. —naiman] i. e. Νεμάν aut Ναιμάν, cum autem gr. omn. aut Νεεμάν aut Ναιεμάν legant, fortasse naiaiman legendum est, uti gaiainna (γέεννα), baiailzaibul (Βεελζεβούλ). cf. tamen ïsak pro ïsaak (Ισαάκ).] vas helias alja ïn saraipta seidonais du qinon viduvon. jah managai þrutsfillai vesun uf haileisaiu praufetau ïn ïsraela. jah ni ainshun ïze gahrainids vas alja naiman sa saur. jah fullai vaurþun J. St. B. + utun.—þaþro] hinc, º gr. omn.] allai modis ïn þizai synagogein hausjandans þata. jah usstandandans uskusun ïmma ut us baurg jah brahtedun ïna und auhmisto þis fairgunjis. ana þammei so baurgs ïze gatimrida vas. du afdrausjan ïna þaþro. ïþ ïs þairhleiþands þairh midjans ïns ïddja. jah galaiþ ïn kafarnaum baurg galeilaias jah impurum. referendum ad ahman (πνεῦμα); Goth. c. cod. D (ἀκάθαρτον); gr. reliqui ἀκαθάρτου, quod cum δαιμονίου ( unhulþons) conjungendum est.— ufhropida] Ulf. c. cod. 33 ap. Griesb. º φωνῇ μεγάλῃ, vid. Mc. I, 23.] vas laisjands ïns ïn sabbatim. jah sildaleikidedun bi þo laisein ïs. unte ïn valdufnja vas vaurd ïs. jah vid. ad Mc. I, 24.] ïn þizai synagogein vas manna habands ahman unhulþons unhrainjana jah ufhropida qiþands. let. wa uns jah þus ïesu nazorenu. qamt fraqistjan unsis. kann þuk was ïs. sa veiha guþs. jah gawotida ïmma ïesus qiþands. afdobn jah usgagg us þamma. jah gavairpands ïna sa unhulþa ïn midjaim urrann af ïmma ni vaihtai gaskaþjands ïmma. jah varþ afslauþnan allans jah rodidedun du sis misso qiþandans. wa vaurde þata. þatei miþ valdufn

ja jah mahtai anabiudiþ þaim unhrainjam ahmam jah usgaggand. jah usïddja meriþa fram ïmma and allans stadins þis bisunjane landis. usstandands þan us þizai synagogai galaiþ ïn gard seimonis. svaihro þan þis seimonis vas anahabaida brinnon mikilai. jah bedun ïna bi þo. jah atstandands ufar ïja gasok þizai brinnon. jah aflailot ïja. sunsaiv þan usstandandei J. St. + sagu.—ainwarjammeh] J. St. + ainwarjaneh, Hz, + ainwarjameh.] andbahtida ïm. miþþanei þan sagq sunno. allai sva managai sve habaidedun siukans sauhtim missaleikaim Christus, º gr.— ïm] iis, º gr. omn. — silban] ipsum, º gr. omn., sed Ulf. ea vocula graecum articulum reddere voluisse videtur.] brahtedun ïns at ïmma. ïþ ïs ainwarjammeh ïze handuns analagjands gahailida ïns. usïddjedun þan jah unhulþons af managaim hropjandeins jah qiþandeins þatei þu ïs xristus sunus guþs. J. St. + galaiþ.] jah gasakands ïm ni lailot þos rodjan. unte vissedun silban xristu ïna visan. biþeh þan varþ dags. usgaggands galaiþ ana auþjana stad. jah manageins sokidedun ïna jah qemun und ïna jah gahabaidedun J. St. + skulda.] ïna. ei ni afliþi fairra ïm. þaruh ïs qaþ du ïm. þatei jah þaim anþaraim baurgim vailamerjan ïk skal 0603 bi þiudangardja guþs. unte duþe mik ïnsandida. jah vas merjands ïn synagogim galeilaias. jah varþ miþþanei managei anatramp ïna du hausjan vaurd guþs. jah ïs silba vas standands newa saiva gainnesaraiþ jah gasaw tva skipa standandona at þamma saiva. ïþ fiskjans afgaggandans af ïm usþvohun conscendit, gr. omn. ἐμβάς.— aftiuhan] gr. post staþa.] natja. galaiþ þan ïn ain þize skipe. þatei vas seimonis. haihait ïna aftiuhan fairra staþa leitil St. + bring.—athahid] J. St. + athaihid; Ulf. χαλάσωμεν legisse, Griesb. falso adnotat.] jah gasitands laisida us þamma skipa manageins. biþeh þan gananþida rodjands qaþ du seimonau. J. St. B. + div., cf. VI, 12 naht þairhvakands. Cor. I, X, 1 marein þairhïddjedun.—nemum] St. + nemun.—vairpam] jacimus, gr. χαλάσω.] brigg ana diupiþa jah athahid þo natja ïzvara du fiskon. jah andhafjands seimon qaþ du ïmma. talzjand. ut retia disrumperentur eorum, gr. διεῤῥήγνυτο δὲ τὸ δίκτυον αὐτῶν; Goth. cum cod. D consentit, sed nescimus, an in eo αὐτῶν, in Griesb. adnotatione omissum, legatur.] alla naht þairharbaidjandans vaiht ni nemum. ïþ afar vaurda þeinamma vairpam natja. jah J. St. B. + þaei; Ih. h. l. conjecit þaiei, sed Ulfil. illustr. p. 198 codicis Arg. lectionem defendit propterea, quod piscationi operam dantes utriusque sexus homines fuisse credibile sit; sed Goth. aliter scribere omnino non potuit, quia gaman genere est neutrum, vid. Cor II, VIII, 23 gaman mein. —sugqun] Ulf. º αὐτά.] þata taujandans galukun managein fiske filu sve natja dishnaupnodedun ïze. jah bandvidedun gamanam. þoei vesun ïn anþaramma skipa. ei atïddjedeina hilpan ïze. jah qemun jah gafullidedun ba þo oro te, º gr.] skipa sve sugqun. gaumjands þan seimon paitrus draus du knivam ïesuis qiþands. bidja þuk. usgagg quos, Ulf. pro ἧ, quod vulgo legitur, c. codd. B et D ὧν legit.] fairra mis. unte manna fravaurhts ïm. frauja. sildaleik auk dishabaida ïna jah allans þans miþ ïmma J. + zabaidaiaus.—þaiei] J. St. 0604 B. + þatei, sic etiam vs 29.— fram himma nu] Z. recte quidem monet fram himma ad reddendum graecum ἀπὸ τοῦ νῦν (J. XIII, 9; XIV, 7) suffecisse, sed egregie errat pergens, fram nu quoque dici posse; nam praepositiones adverbiis non junguntur, nisi addito pronomine demonstrativo, vid. Cor. II, V, 16 fram þamma nu. VIII, 13 ïn þamma nu mela. Caeterum codicis Arg. lectionem veram esse, e L. I, 48; Skeir. 43, 17 und hita nu discimus.— siud nutans] estis captores, gr. omn. ἔσῃ ζωγρῶν; referente Zahnio Brix. habet eritis captores.] ïn gafahis þize fiske. þanzei ganutun. samaleikoh þan jah ïakobau jah ïohannen sununs zaibaidaiaus. þaiei vesun gadailans seimona. jah qaþ du seimona ïesus. ni ogs þus. fram himma nu manne siud nutans. gatiuhandans þo skipa ana airþa afleiþandans allata laistidedun afar ïmma. jah varþ miþþanei vas ïs ïn ainai baurge. jah sai. manna fulls þrutsfillis jah gasaiwands ïesu driusands ana andvairþi St. º +] bad ïna qiþands. frauja. jabai vileis. magt mik gahrainjan. jah ufrakjands handu attaitok ïmma J. St. º +— gagg] St. + gang.—ïmma] sec. ei, º gr. omn.— þatei] quod, gr. omn. καθώς.] qiþands. viljau. vairþ hrains. jah suns þata þrutsfill aflaiþ af ïmma. jah ïs faurbaud ïmma ei mann ni qeþi. ak gagg jah ataugei þuk silban gudjin jah atbair ïmma fram þizai gahraineinai þeinai. þatei gr. omn. ante þata.—hausjon] J. St. B. ÷ hausjan: sic hausjon Mc. IV, 33; J. VI, 60.—scribitur etiam suþjan et suþjon, Tim. II, IV, 3.— seinaizo] St. + se nazo.] anabaud moses du veitvodiþai ïm. usmernoda þan þata vaurd mais bi ïna. jah garunnun hiuhmans managai hausjon jah leikinon fram ïmma sauhte seinaizo. ïþ ïs vas afleiþands ana auþidos jah bidjands. Z. + div.— þaiei] J. St. + þaei.—gaqumanai] congressi, gr. ἐληλυθότες; Ulf. c. codd. συνεληλυθότες legit, vid. J. XVIII, 20; Cor. I, XIV, 23; cf. Mc. XXVII, 17; L. VIII, 4.] jah varþ ïn ainamma dage jah ïs vas laisjands. jah vesun sitandans fareisaieis jah vitodalaisarjos. þaiei vesun gaqumanai us allamma haimo galeilaias jah ïudaias jah ïairusaulymon. jah mahts 0605 J. St. galagidedeina, rectius quidem, sed vid. ad VIII, 56.] fraujins vas du hailjan ïns. jah sai. mans bairandans ana ligra mannan. saei vas usliþa. jah sokidedun. quomodo, gr. ποίας, Ulf. fortasse c. codd. πῶς legit.— gasatidedun] J. St. + gasandidedun. —midjaim] J. St. B. + midjan.] waiva ïna ïnnatbereina jah galagidideina ïn andvairþja ïs. jah ni bigitandans. waiva ïnnatbereina ïna ïn manageins. ussteigandans ana hrot and skaljos gasatidedun ïna miþ þamma badja ïn midjaim ad hunc paralyticum, º gr.— afleitanda] J. St. ÷ afletanda.] faura ïesua. jah gasaiwands galaubein ïze qaþ du þamma usliþin. manna. afleitanda þus fravaurhteis J. + fareisaeis.—ains] ea vocula cum et graeco εἷς et μόνος respondeat, cum Griesb., Ulf. εἷς legisse, periculosius est contendere.] þeinos. jah dugunnun þagkjan þai bokarjos jah fareisaieis qiþandans. was ïst sa saei rodeiþ J. St. + hairtan ïzvaramma.] naiteinins. was mag afletan fravaurhtins alja ains guþ. ufkunnands þan ïesus mitonins ïze andhafjands utrum, Ulf. accuratius quam gr. τί, sic VII, 42.— azetizo] J. St. B. ÷ azeitizo.—fravaurhteis] Ulf. c. codd. º σοῦ ( þeinos).] qaþ du ïm. wa biþagkeiþ ïn hairtam ïzvaraim. waþar ïst azetizo qiþan. afletanda þus fravaurhteis editt. + ïþ þanei, vid. M. XXVII, 46; cf. jah þan L. XVII, 3; J. VI, 51; all. cf. ad M. XXV, 40.— viteid] J. St. ÷ viteiþ, sic etiam habaiþ pro habaid.—sa] J. St. º ÷.] þau qiþan. urreis jah gagg. ïþ þan ei viteid þatei valdufni habaid sa sunus mans ana airþai afletan fravaurhtins. qaþ du þamma usliþin. du þus qiþa. urreis jah ushafjands þata badi þeinata gagg ïn gard þeinana. jah sunsaiv usstandands ïn andvairþja ïze ushafjands. ana þammei lag. galaiþ videmus, gr. omn. εἴδομεν.] ïn gard seinana mikiljands guþ. jah usfilmei dissat allans jah mikilidedun guþ jah fullai vaurþun agisis qiþandans. þatei gasaiwam vulþaga himma daga. jah afar þata usïddja jah gasaw motari namin cod. Arg. marg. laistida (secutus est).] laivvi sitandan ana motastada jah qaþ du ïmma. laistei afar mis. jah bileiþands allaim usstandands vid. ad vs. 10.] ïddja afar ïmma. jah gavaurhta dauht mikila laivveis ïmma ïn garda seinamma. jah vas managei ea cum aut editis et bibitis aut edit et bibit verti possint, Zahnio Glossar. p. 182 Ulf. cum verss. ἐσθίει καὶ πίνει ex Mc. II, 16 legisse probabile videtur; hoc recte; sed quod cod. D etiam, in quo ἐσθίεται καὶ πίνεται legitur, illius lectionis testem adducit, erravit, nam hanc codicis lectionem corruptam pro ἐσθίετε καὶ πίνετε esse, nihil certius est.] motarje mikila jah anþaraize. þaiei vesun miþ ïm anakumbjandans jah birodidedun bokarjos ïze jah fareisaieis du siponjam ïs qiþandans. duwe miþ þaim motarjam jah fravaurhtaim matjid jah drigkid. jah andhafjands ïesus qaþ du ïm. ni þaurbun hailai leikeis ak þai unhailans. ni qam pro fareisaie, vid. ad III, 5; J. + fareisaei, B. ÷ fareisaieis.—siponjos] sec. discipuli, º gr. omn. Ulf. c. verss.] laþon garaihtans ak fravaurhtans ïn ïdreiga. ïþ eis qeþun du ïmma. duwe siponjos ïohannes fastand ufta jah bidos taujand samaleiko jah fareisaiei. ïþ þai þeinai siponjos matjand jah J. St. B. ÷ ïesus, vid. ad Mc. I, 42.— ïst] J. St. + ïs.] drigkand. þaruh ïs qaþ du ïm. ni magud sununs bruþfadis. unte sa bruþfads miþ ïm ïst. gataujan sec. et, º gr.; abundat alterutrum jah et ex margine, ubi ex alio cod. positum erat, alteri loco illatum esse videtur; delendum igitur est aut h. l. aut supra; cf. ad J. XIII, 29; XVIII, 31; Cor. I, XV, 19.] fastan. aþþan qimand dagos. jah þan afnimada af ïm sa bruþfads jah þan fastand ïn St. + tan.—plat.] J. St. + naat.—aiþþau] St. + aihþau.—gatimid] Ulf. c. codd. º ἐπίβλημα.] jainaim dagam. qaþuh þan jah gajukon du ïm. þatei ainshun plat snagins niujis ni lagjid 0607 ana snagan fairnjana. aiþþau jah sa niuja aftaurnid jah þamma fairnjin ni gatimid þata af þamma niujin. jah ainshun ni giutid vein niujata ïn balgins fairnjans. aiþþau distairid þata fundunt, gr. βλητέον; sic. Mc. II, 22.] niujo vein þans balgins jah silbo usgutniþ jah þai balgeis fraqistnand. ak vein juggata ïn balgins sic cod. Arg. et ita quidem, ut syllaba drig sit ultima plagulae, reliqua verbi pars gandane in sequente plagula scripta sit; Ih. Z. ÷ driggkandane, uti in cod. Arg. h. l. sic etiam Eph. V, 18 legitur.— fairni] J. St. + fairnji.—qiþiþ] J. + qiþ.—fairnjo] J. St. B. + fairnji.] niujans giutand jah bajoþs gafastanda. jah ainshun driggandane fairni. ni suns vili jugg. qiþiþ auk. þata gr. omn. post ïs.] fairnjo batizo ïst. jah varþ ïn sabbato anþaramma frumin gaggan ïmma þairh atisk. jah raupidedun editt. ut semper + jet., vid. vs. 6 daga sabbato.] ahsa siponjos ïs jah matidedun bnauandans handum. ïþ sumai fareisaie qeþun du ïm. wa taujid. ¶ gr.] þatei ni skuld ïst taujan ïn sabbato dagam. jah andhafjands viþra ïns ïesus qaþ. ni þata ussuggvud. Ult. c. codd. et vers. º καί— visandam] exsistentibus, º gr. omn., Ulf. ex Mc. II, 26.] þatei gatavida daveid. þan gredags vas. silba jah þaiei miþ ïmma vesun. waiva ïnngalaiþ ïn gard guþs jah hlaibans faurlageinais usnam jah matida jah gaf þaim miþ sis visandam. þanzei ni skuld ïst matjan nibai ainaim gudjam. jah qaþ du ïm. þatei frauja ïst sa sunus mans jah þamma sabbato daga. jah varþ þan ïn anþaramma daga sabbato galeiþan ïmma ïn synagogein jah laisjan. jah vas jainar facultatem ad accusandum pro gr. κατηγορίαν; haud ita recte Griesb. statuit, Ulf. κατηγορεῖν legisse.] manna. jah handus ïs so taihsvo vas þaursus. vitaidedunuh þan þai bokarjos jah fareisaieis. jau ïn sabbato daga leikinodedi. ei bigeteina til du vrohjan ïna. ïþ ïs vissuh mitonins ïze jah qaþ du þamma mann þamma þaursja habandin handu. urreis jah stand ïn midjaim. þaruh ïs urreisands gastoþ. qaþ þan ïesus du ïm. fraihna ïzvis. wa skuld ïst sabbato dagam. þiuþ taujan þau unþiuþ taujan. saivala protendit, gr. ἐποίησεν] ganasjan þau usqistjan. jah ussaiwands allans ïns qaþ du ïmma. ufrakei þo handu þeina. þaruh J. St. rectius tavidedeina, sed vid. ad VIII, 56.— þamma] vid. ad Mc. XV, 15.] ïs ufrakida. jah gastoþ so handus ïs svasve so anþara. ïþ eis fullai vaurþun unfrodeins jah rodidedun ut exiret, gr. ἐξῆλθεν omissa particula; Ulf. sequitur libros. qui ἐξελθεῖν αὐτόν habent, cf. VIII, 1.— ïesus] J. St. B. ÷ ïs, vid. ad Mc. I, 42.— þairhvakands] cod. Arg. + þairhvakands, vid. ad M. V, 15.] du sis misso. wa tavidideina þamma ïesua. jah varþ ïn dagam þaim ei usïddja ïesus ïn fairguni bidjan J. St. + ïn, sic V. 39.] jah vas naht þairhvakands ïn bidai guþs. jah biþe varþ dags atvopida siponjans seinans jah gavaljands us ïm tvalib. þanzei jah apaustuluns namnida. seimon. þanei jah namnida paitru. jah andraian vid. ad M. IX, 9.] broþar ïs. ïakobu jah ïohannen. filippu jah barþulomaiu. maþþaiu jah þoman. ïakobu þana alfaius eum, º gr. omn.] jah seimon þana haitanan zeloten. ïudan ïakobaus jah ïudan ïskarioten. saei jah varþ galevjands cod. Arg. + atgaggaggands, cf. ad Cor. II, X. 12.— hiuma] sic editt cum cod. Arg. h. l. et VIII, 4 pro hiuhma, vid. ad M. V, 15.— faur marein] J. St. Z. + jct.— jah—baurge] et aliarum urbium, º gr. omn.; sine dubio ea verba ex cod., qui pro Ἱερουσαλὴμ—Σιδῶνος habebat ἄλλων 0609 πόλεων, in margine posita, qui codicem argenteum scripsit, in textum intulit.] ïna. jah atgaggands dalaþ miþ ïm gastoþ ana stada ïbnamma jah hiuma siponje ïs jah hansa mikila manageins af allamma ïudaias jah ïairusalem. jah þize faur marein tyre jah seidone jah anþaraizo 0609 baurge. þaiei qemun hausjan ïmma jah hailjan sik sauhte seinaizo. jah þai anahabaidans fram ahmam unhrainjaim jah gahailidai vaurþun. jah alla managei sokidedun attekan ïmma. unte mahts af ïmma J. St. + siponje seinai, B. + siponje seinaize; in cod. Arg. quid scriptum fuerit, cognosci hodie non potest, quod cum Ih. dedimus, constructio postulat praepositionis du.—jus] vos, gr. οἱ, sic Ulf. pronomen personale vocativo addere solet, ubi Graeci articulo utuntur, vid. M. VI, 11 atta unsar þu ïn himinam. VII, 23; Mc. IX, 25; L. IV, 23; VI, 25; Eph. VI, 9; morem Graecorum raro imitatur: Mc. XV, 29 sq. o sa gatairands þo alh nasei þuk! aut L. IX, 41 o kuni! saepius omittit pronomen, ut Mc. X, 47, L. VII, 54; J. XIX, 3; aut interjectionem, ut Rom. IX, 20 manna!—ahmin] spiritu º gr.; J. St. addit ÷ nu.—himine] coelorum, gr. omn. θεοῦ.] usïddja jah ganasida allans. jah ïs ushafjands augona seina du siponjam seinaim qaþ. audagai jus unledans ahmin. unte ïzvara ïst þiudangardi himine. audagai jus gredagans nu. unte sadai vairþiþ. Hz. º +— fijand] J. St. + fijond. —jah] pr., Ulf. º ὅταν.] audagai jus gretandans nu. unte ufhlohjanda. audagai sijuþ. þan fijand ïzvis mans jah afskaidand J. St. B. + laikod.—himinam] coelis, gr. οὐρανῷ.— praufetum] sic cod. Arg.; J. St. B. + praufetun.] ïzvis jah ïdveitjand jah usvairpand namin ïzvaramma sve ubilamma ïn sunaus mans. faginod ïn jainamma daga jah laikid. unte sai. mizdo ïzvara managa ïn himinam. bi þamma auk tavidedun praufetum jam, º gr. omn.; J. St. ÷ nu.—gaþlaiht.] J. + gaþrafst. St. + gaþod et pro eo Glossar. p. 56 + gadaliþ, Z. inepte laþon proponit, quod verbum h. l. sensum vix tolerabilem praebet; in cod. Arg. legitur, quod B. dedit, vid. etiam Cor. II, I, 3 seqq. VII, 4, 7.] St. + sandans.—nu] pr. nunc, º gr.— duginnid] incipitis, º gr. omn.; Ulf. ad indicandum tempus futurum addidit; pro eo tempore, quo ejus lingua caret, praesens ponere solet, sed aliquoties illum defectum ita explet, ut circumscriptione quadam utatur, additis verbis praeter duginnan etiam haban (habere), skulan (debere), munan (cogitare), sik skaftjan (praeparare).] attans ïze. aþþan vai ïzvis þaim gabeigam. unte ju habaid gaþlaiht ïzvara. vai ïzvis jus sadans omnes, º gr.] nu. unte gredagai vairþiþ. vai ïzvis jus hlahjandans nu. unte gaunon jah gretan duginnid. vai þan cod. Arg. marg. hatjandam (odientibus); erravit autem librarius, nam signum glossae non verbo fijandam, ad quod pertinet glossa, sed verbo hatandans appinxit.] vaila ïzvis qiþand allai mans. samaleiko allis tavidedun galiugapraufetum attans ïze. akei ïzvis qiþa vid. ad II, 24.] þaim hausjandam. frijod þans hatandans ïzvis. vaila taujaid þaim fijandam ïzvis. þiuþjaiþ þans fraqiþandans ei, º gr.] ïzvis. bidjaid fram þaim anamahtjandam ïzvis. þamma stautandin þuk bi kinnu galevei ïmma jah anþara. jah þamma nimandin af þus vastja jah paida ni varjais. wammeh þan bidjandane þuk gif jah af þamma nimandin þein ni lausei. jah svasve vileid ei taujaina ïzvis mans jah jus taujaid at, gr. omn. καί] ïm samaleiko. aþþan jabai frijod þans frijondans ïzvis. wa ïzvis laune ïst. jah auk þai fravaurhtans þans frijondans sik frijond. jah jabai þiuþ taujaid þaim þiuþ taujandam ïzvis. wa ïzvis laune ïst. jah auk J. St. B. Hz. ÷ þammei.] þai fravaurhtans þata samo taujand. jah jabai leiwid. fram þaimei veneid andniman. wa ïzvis laune Ulf. º καὶ.— jah] tert., Z. + ja. —unfagram] J. St. + unfairam.] ïst. jah auk fravaurhtai fravaurhtaim leiwand. ei andnimaina samalaud. sveþauh frijod þans fijands ïzvarans. þiuþ taujaid jah leiwaid ni vaihtais usvenans. jah vairþiþ mizdo ïzvara managa jah vairþiþ Ulf. c. codd. º οὖν.— svasve] cod. Arg. + svave.—ïzvar] J. St. + ïzvara.] sunjus hauhistins. unte ïs gods ïst þaim unfagram jah unseljam. vairþaid bleiþjandans svasve jah 0611 ut, gr. καί; sed vid. ad J. XVI, 17.] atta ïzvar bleiþs ïst. jah ni stojid. ei ni stojaindau. ni afdomjaid jah ni afdomjanda. fraletaid jah fraletanda. sec. et, º gr.— ufarfulla] superplena. gr. πεπιεσμένον, cui cum gothicum verbum non satis respondeat, Ulfilam περισσόν legisse B. suspicatur. — gibada] sec. datur, gr. omn. δώσουσι, cf. vs. 44.— mitid] sic et B. conjectura, Ih. etiam (in adnotatione ad Hz.) probata, dedimus; cod. Arg. et editt. + mitad; librarius sequenti mitada in errorem inductus esse videtur.] gibaid jah gibada ïzvis. mitads goda jah ufarfulla jah gavigana jah ufargutana gibada ïn barm St. + tan.—ïm] J. St. + ïn.—dal gadriusand] editt. + dalga driusand, vid. ad Mc. XII, 1.] ïzvarana. þizai auk samon mitadjon. þizaiei mitid. mitada ïzvis. qaþuh þan gajukon ïm. ïbai J. St. + gaustaujane manvids, B. + ga ustaujane manvids; cod. Arg. gamanvids et in marg. ustauhans (perfectus), quod cum jam B. legerit et evidenter scriptum sit, Ihrium miramur dicere in cod. ustaubans legi.] mag blinds blindana tiuhan. niu bai ïn dal gadriusand. nist siponeis ufar laisari seinana. ïþ gamanvids sec., J. St. + gaumjeis.] warjizuh vairþai sve laisaris ïs. aþþan wa gaumeis gramsta ïn augin broþrs þeinis. ïp anza ïn ego, º gr. omn.] þeinamma augin ni gaumeis. aiþþau waiva magt qiþan du broþr þeinamma. broþar let. ïk usvairþa gramsta þamma ïn augin þeinamma. silba ïn augin þeinamma anza ni gaumjands. liuta. usvairp faurþis þamma anza us augin þeinamma. jah þan gaumjais usvairpan gramsta þamma ïn augin broþrs colliguntur—calcantur, gr. omn. συλλέγουσι—τρυγῶσι, cf. vs. 38. Caeterum gothicum trudan calcare (X, 19) , conculcare (VIII, 5) , graeco τρυγᾶν (metere, vindemiare) omnino non respondet; et si quis Ulf. sensum potius quam verba respexisse dicat, tum us aiwatundjai non ita apte appositum videtur; nos hunc locum in eorum numero habemus, ubi graecorum verborum significationem non satis intellexit, vid. ad. I, 5.— veinabasja] uvae 0612 (plur.), gr. σταφυλήν; caeterum J. + veinabasjan, St. + vainabasjan.] þeinis. ni auk ïst bagms gods taujands akran ubil. nih þan bagms ubils taujands akran god. warjizuh raihtis bagme us svesamma akrana uskunþs ïst. ni auk us þaurnum lisanda smakkans. nihþan us pr. St. + nsbairid] aiwatundjai trudanda veinabasja. þiuþeigs manna us þiuþeigamma huzda hairtins seinis usbairid þiuþ. jah ubils manna us ubilamma huzda hairtins seinis usbairid ubil. uzuh allis ufarfullein hairtins ¶ gr. omn.— galeiks ïst] ¶ gr. omn.] rodeid munþs ïs. aþþan wa mik haitid. frauja frauja. jah ni taujid. þatei qiþa. wazuh sa gaggands J. + atarunjan, St. + at garunjan, B. + atgarunjan.—bistagq awa] J. + bistagun awa, St. + bistaguna wa.—ana] sec., J. St. + and.] du mis jah hausjands vaurda meina jah taujands þo. ataugja ïzvis. wamma galeiks ïst. galeiks ïst mann timrjandin razn. saei grob jah gadiupida jah gasatida grunduvaddjau ana staina. at garunjon þan vaurþanai bistagq awa bi jainamma razna jah ni mahta gavagjan ïta. gasulid auk vas ana þamma staina si pro particula relativa aut causali accipitur, sensus omnino turbatur; gr. omn. ᾗ referendum ad οἰκία pendet a προσέῤῥηξεν. Si Gothus graecorum lectionem ad verbum exprimere vellet, bi þammei debebat scribere; nam praepositio bi vel du vel viþra verbo stigqan conjungi solet (M. VII, 25, 27; L. IV, 11; XIV, 31; Rom. IX, 32) ; si þatei ad razn pertinet, id quod sensus postulat, Ulf. constructionem mutavit, quod saepius fecit, sed h. l. audacius.— bistagq]. J. St. + bistagun.—flodus] J. St. B. + awaflodus; cod. Arg. marg. awa (fluvius): glossam viri illi docti in textum intulerunt.— gadraus] suspicamur, Ulf. c. gr. συνέπεσε legisse.] ïþ sa hausjands jah ni taujands galeiks ïst mann timrjandin razu ana airþai ïnuh grunduvaddju. þatei bistagq flodus jah suns gadraus. jah varþ so usvalteins þis raznis mikila. biþe þan usfullida alla þo vaurda Z. + div.; J. St. B. + svulta vairþid; svultavairþja = ad mortem vergens i. e. morti appropinquans (Grim. II. 577) ; gr. ἤπελλε τελευτᾶν, forma concreta praecedente abstracta habet, in quo diligens lector offendere possit.] seina ïn hliumans manageins. galaiþ ïn kafarnaum. hundafade þan sumis skalks siukands svultavairþja. 0613 sic cod. Arg.; Hz. ÷ qemi, vid. ad VIII, 56.] saei vas ïmma svers. gahausjands þan bi ïesu ïnsandida du ïmma sinistans ïudaie bidjands J. St. B. + frambis.] ïna. ei qimi jah ganasidedi þana skalk ïs. ïþ eis qimandans at ïesua bedun ïna usdaudo vid. ad M. XXVII, 62.] qiþandans. þatei vairþs ïst þammei fragibis þata. unte frijoþ þiuda unsara jah synagogein ïs gatimrida pr., J. St. + ïn.—ïmma] pr., gr. omn. post juþan.—du ïmma] sec., J. º +.] unsis ïþ ïesus ïddjuh miþ ïm jah juþan ni fairra visandin ïmma þamma garda ïnsandida du ïmma. sa hundafads frijonds qiþands du ïmma. frauja. ni draibei þuk. unte ni ïm vairþs ei uf hrot mein ïnngaggais. duþei ni mik silban vairþana rahnida at þus qiman. ak qiþ vaurda jah gahailnid sa J. B. + jct. uti vs. 49 et saepius, St. + missisbin.—her] huc, º gr. omn.] þiumagus meins. jah þan auk ïk manna ïm uf valdufnja gasatids. habands uf mis silbin gadrauhtins. jah qiþa du þamma. gagg. jah gaggid. jah anþaramma. qim her. jah qimid. jah du skalka meinamma. amen, º gr.] tavei þata. jah taujid. gahausjands þan þata ïesus sildaleikida ïna jah vandjands sik du þizai afarlaistjandein sis managein qaþ. amen qiþa ïzvis. ni ïn ïsraela svalauda galaubein bigat. St. Z. + jct.— naen] in cod. Arg. maen scriptum esse videtur: caeterum gr. omn. Ναΐν.] jah gavandjandans sik þai ïnsandidans du garda bigetun þana siukan skalk hailana. jah varþ ïn þamma afar daga. ïddja ïn baurg namnida naen. jah midïddjedun ïmma siponjos ïs ganohai jah vid. ad IV, 13.— managei] J. St. + managai.—si silbo] ea ipsa, gr. αὕτη.— ganoha] Ulf. c. codd. º ἦν.] manageins filu. biþeh þan newa vas daura þizos baurgs. þaruh sai. utbaurans vas naus. sunus ainaha dominus Iesus; gr. alii κύριος, alii Ἰησοῦς; utrumque Ulf. et cod. 225 conjungït.] aiþein seinai. jah si silbo vidovo. jah managei þizos baurgs ganoha mïþ ïzai. jah gasaiwands þo frauja ïesus ïnfeinoda du ïzai jah qaþ du ïzai. ni gret. jah duatgaggands attaitok wilftrjom. St. + dugan.] ïþ þai bairandans gastoþun jah qaþ. juggalaud du þus qiþa. urreis. jah ussat sa naus jah dugann ¶ gr. omn.— mikilidedun] J. St. B. + mikelidedun.—qiþandans] lh. h. l. adnotat: Gothus lineolam illam, notam τοῦ n, syllabae ultimae superinducere neglexit; sed errat vir doctus, nam illa lineola clarissime supra est ducta.— seinaizos] St. + seinazos.] rodjan, jah atgaf ïna aiþein ïs. dissat þan allans agis. jah mikilidedun guþ qiþandans. þatei praufetus mikils urrais ïn unsis jah þatei gaveisoda guþ manageins seinaizos. jah usïddja þata vaurd Ulf. c. cod. D. et verss. º τινάς.— ïns] eos, º gr. omn.] and alla ïudaia bi ïna jah and allans bisitands. jah gataihun ïohannen siponjos ïs bi alla þo. jah athaitands tvans siponje seinaize ïohannes ïnsandida ïns du ïesua qiþands. þu ïs sa qimanda þau St. + venjaina.] anþaranu venjaima. qimandans þan at ïmma þai vairos qeþun. ïohannes sa daupjands ïnsandida St. + ahmanum; B. conjectura ahmam ubilaim non necessaria est, construuntur enim verba medendi et sanandi et cum genitivo (L. V, 15; VI, 18; VIII, 2) et cum praepositione af (Mc. V, 29, 34) . Locos, ubi Ulf. constructionem mutat, habes hos: IV, 25 galuknoda himins du jeram þrim jah menoþs saihs. Mc. I, 6 vas gavasiþs taglam jah gairda; cf. ad Cor. II, XII, 21.] ugkis du þus qiþands. þu ïs sa qimanda þau anþaranu venjaima. ïnu þan þizai weilai gahailida Z. + gataihats.] managans af sauhtim jah slahim jah ahmane ubilaize jah blindaim managaim fragaf siun. jah andhafjands ïesus qaþ du ïm. gaggandans gateihats ïohannen. þatei gasewuts jah gahausideduts. 0615 þatei blindai ussaiwand. haltai gaggand. þrutsfillai gahrainjanda. baudai gahausjand. naveis urreisand. St. Z. + jct.; J. + afgaleiþandam.] unledai vailamerjanda. jah audags ïst sawazuh saei ni gamarzjada ïn mis. at galeiþandam þan þaim airum ïohannes dugann rodjan du managein bi ïohannen. wa usïddjeduþ ïn auþida saiwan. raus fram J. St. B. + vulþanaim.—fodeinai] cibo, Ulf. τροφῇ pro τρυφῇ legisse jam Maresh. et B. recte viderunt, nisi forte ad fodeinai ex praecedentibus vulpagai subintelligendum esse aliquis suspicatur, ut fodeins vulþaga (lautus cibus) graeco τρυφή respondeat; id autem artificiosius ne sit admodum veremur.— þiudangardjom] J. St. + þiudangardja, B. + þiudangardjan (scilicet in cod.— on pro— om exaratum esse videtur).] vinda vagid. akei wa usïddjeduþ saiwan. mannan ïn hnasqjaim vastjom gavasidana. sai. þai ïn J. St. + jah.—praufetu] sec., vid. ad I, 54.] vastjom vulþagaim jah fodeinai visandans ïn þiudangardjom sind. akei wa usïddjeduþ saiwan. J. St. + þamei.] praufetu. jai qiþa ïzvis. jah mais praufetu. sa ïst bi þanei gamelid ïst. sai. ïk ïnsandja aggilu meinana J. St. + bauran.—nist] J. St. B. + ni ïst.—ïmma] pr. et, º gr. omn.] faura andvairþja þeinamma. saei gamanveid vig þeinana faura þus. qiþa allis ïzvis. maiza ïn baurim qinono praufetus ïohanne þamma daupjandin ainshun nist. ïþ sa minniza ïmma ïn þiudangardjai J. St. ÷ gahausjandans.—garaihtana domidedun guþ] J. St. garaihta . . . . . ; haec cum sequentibus in cod. Arg. omnino evanuerunt.] guþs maiza ïmma ïst. jah alla managei gahausjandei jah motarjos garaihtana domidedun guþ ufdaupidai J. St. + frakunþ . . . . B. Hz. Z. + frajeþun and. Quod dedimus fraqeþun. id analogia linguae postulat, cum neque ex jaþan (B. lh.), nec ex jaiþan (Z.) illud jeþun nasci possit; neque in cod. Arg. ullum vestigium partis j litterae apparet, quae subter lineam ducitur. Verbum fraqiþan, proprie maledicere (M. XXV, 41; Mc. XI, 21; all.) significans, h. l. significationem contemnendi, repudiandi (alias 0616 ufbrikan Mc. VI, 26) induit. And, quod pro ana legunt, quia sensum huic loco alienum praebet, probari omnino non potest, neque lh. ana, quod prius conjecerat (nam in cod. Arg. clare cognosci jam non potest) Benzelii auctoritate motus, rejicere debebat; ad reddendum graecum εἰς ἑαυτούς (contra se, in detrimentum suum) nihil aptius est, quam ana sik, cf. M. XXVII, 13; Mc. III, 26; XIV, 55; J. XVIII, 29; Cor. II, X, 2.] daupeinai ïohannis. ïþ fareisaieis jah vitodafastjos runa guþs fraqeþun ana sik ni daupidai editt. + jct.— sviglodedum] J. St. + svigalodedum.—gaunodedum] cod. Arg. marg. synonymum hufum e M. XI, 17.] fram ïmma. we nu galeiko þans mans þis kunjis jah we sijaina galeikai. galeikai sind barnam þaim ïn garunsai sitandam jah vopjandam seina misso jah qiþandam. sviglodedum ïzvis jah ni plinsideduþ. sec. J. St. ÷ ni] gaunodedum ïzvis jah ni gaigrotuþ. urrann raihtis ïohannes sa daupjands nih hlaif matjands nih vein J. St. B. + afetei.] drigkands. jah qiþiþ. unhulþon habaiþ urrann sunus mans matjands jah drigkands. jah qiþiþ. sai. J. + seinama, St. + seinamma.] manna afetja jah veindrugkja. frijonds motarje jah fravaurhtaize. jah gasunjoda varþ handugei fram ¶ gr. omn.] barnam seinaim allaim. baþ þan ïna sums fareisaie ei matidedi miþ ïmma. jah atgaggands ïn gard J. St. B. + so.—jah] et, º gr.; J. St. + sah.—ïn razna] J. + ïn gard, St. + and gard. —þis fareisaiaus briggandei] J. St. + fareisaie brinjandei omissa ultima versus parte— alabalstraun] B. + alabaastraum; gr. omn. ἀλάβαστρον.] þis fareisaiaus anakumbida. þaruh sai. qino ïn þizai baurg. sei vas fravaurhta jah ufkunnandei. þatei gr. ante faura.—post fotum usque ad fravaurhta vers. 39 J. St. lac.; omnia fere singularum litterarum vestigia in cod. Arg. interierunt.] anakumbida ïn razna þis fareisaiaus. briggandei alabalstraun balsanis. jah standandei faura fotum ïs aftaro greitandei dugann natjan fotuns ïs tagram jah skufta haubidis seinis bisvarb jah kukida fotum sic cod. Arg.; Hz. Z. + fareisaiaus.—sis] B. ÷ ïn sis.—ains] solus, º gr. omn. 0617ufkunþedi] sic cod Arg. et secunda manu Hz.; B. lh. ( Ulfil. illustr. p. 158) + ufkunþeda.—tekiþ ïmma] B. + sik attekiþ.] ïs jah gasalboda þamma balsana. gasaiwands þan sa fareisaius. saei haihait ïna. rodida sis ains 0617 qiþands. sa ïþ vesi praufetus. ufkunþedi þau. wo jah wileika so qino. sei tekiþ ïmma. þatei fravaurhta Petrum, gr. omn. αὐτόν, qua propter J. ïmma edidit; St. ÷ paitru; caeterum Goth. cum Brix. concinit.] B. Z. jct., sed vid. Grim. II. 598 sq.; J. St. + dulgiskulans.—dulgahaitjin] J. St. B. + duliahaitjin.] ïst. jah andhafjands ïesus qaþ du paitrau. seimon. skal þus wa qiþan. ïþ ïs qaþ. laisari qiþ. tvai Ulf. º αὐτῶν.] dulgis skulans vesun dulgahaitjin sumamma. ains skulda skatte fimfhunda. ïþ anþar fimftiguns. ni J. St. + þama: caeterum º gr. omn., contra ea Ulf. post gavenja º ὅτι.] habandam þan. wapro usgebeina. baim fragaf. waþar nu þize. qiþ. mais ïna frijod. andhafjands þan gr. omn. post seimona.—atgaggandin] accedenti, gr. omn. εἰσῆλθον.— mis] mihi, º gr. omn.— seinaim] suis, º gr. omn.] seimon qaþ. þana gavenja. þammei managizo fragaf. þaruh ïs qaþ du ïmma. raihtaba stauïdes. jah gavandjands sik du þizai qinon qaþ du seimona. gasaiwis þo qinon. atgaggandin ïn gard þeinana vato mis ana fotuns meinans ni gaft. ïþ si tagram seinaim ganatida meinans fotuns jah skufta seinamma bisvarb. ¶ gr. omn.] ¶ gr.] ni kukides mis. ïþ si. fram þammei ïnnatïddja. ni svaif bikukjan fotuns meinans. aleva haubid meinata ni salbodes. ïþ si balsana gasalboda fotuns meinans. ïn þizei. qiþa þus. afletanda fravaurhteis sic cod. Arg.; St. Z. + gaþ uþþan.—þus] tibi, º gr. omn., nam quod ii habent σοῦ, id Ulf. per þeinos reddidit.] ïzos þos managons. unte frijoda filu. ïþ þammei leitil fraletada. leitil frijod. qaþuh þan du ïzai. afletanda St. + sissilban.—saei] Ulf. º καί.] þus fravaurhteis þeinos. jah dugunnun þai miþanakumbjandans qiþan ïn sis silbam. was sa ïst. is, º gr. omn.— gavairþi] J. St. B. + gavairþa.] saei fravaurhtins afletai. ïþ ïs qaþ þan du þizai qinon. galaubeins þeina ganasida þuk. gagg ïn gavairþi deinde post hoc = ἐν τῷ καθεξῆς; neutrum abundat, ut B. Ih putant.— þata ei] J. B. Z. + jct., St. + þatei.—ei] ut, º gr. omn. vid. ad VI, 12, sic saepius post varþ (ἐγένετο, es geschah) ei, saepe jah quoque sequitur; quamobrem ne aut ei aut jah ex glossa ortum sit suspicamur.— vratoda 0618 and baurgs] St. lact., J. v . . . . . B. vratoda . . . . . —haimos] J. + haimo, St. haimo . . . . omissis reliquis usque ad— londs.—þiuþspillonds] sic cum J. et B. ex loco III, 18 dedimus; in codice Arg. nihil praeter — llonds legi potest; quod scribunt Ih. et Z. vailaspillonds non probamus, quod ea compositio nusquam invenitur.] jah varþ biþe afar þata ei jah ïs vratoda and baurgs jah haimos merjands jah þiuþspillonds Ulf. c. verss. º τινές.— galeikinodos] J. + galeikinode, St. galeik . . . . —sauhte jah] J. St. + sauthaim—jah] tert. et, º gr. omn.— usïddjedun] gr. omn. post sibun.] þiudangardja guþs. jah þai tvalib miþ ïmma jah qinons. þozei vesun galeikinodos ahmane ubilaize jah sic cod. Arg. et J. St. B; lh. Z. ÷ fauragaggjins, vid. ad XVI, 1.— herodes] St. + heordes.—andbahtededun] sic cod. Arg. pro andbahtidedun; J. St. B. + andbatheidedun.—ïm] iis, gr. αὐτῷ— seinaim] J. St. + seinain.] sauhte. jah marja. sei haitana vas magdalene. us þizaiei usïddjedun unhulþons sibun. jah ïohanna qens kusins fauragagjins herodes jah susanna jah anþaros managos. þozei andbahtededun ïm us aiginam vid. ad VI, 17; J. + hiuman.—þaiei us] St. + jct.— us baurgim] ex oppidis, gr. κατὰ πόλιν (i. e. in oppido habitantibus et ex oppido proficiscentibus).] seinaim. gaqumanaim þan hiumam managaim jah þaim. þaiei us baurgim gaïddjedun du ïmma. J. St. B. e Mc. IV, 3 et 14 sa articulum addunt, quem h. l. cod. Arg. non agnoscit.— saiso] St. + div.— gatrudon] ea forma cum infinitivus propter constructionem (nam varþ participium secum habere solet), participium autem propter terminationem esse non possit, veremur ne errore librarii pro gatrudan scriptum sit, si verum est quod Grim. I. 844 dicit.] qaþ þairh gajukon. urrann saiands du saian fraiva seinamma. jah miþþanei saiso. sum gadraus faur Grim. I. 841 falsum pro uskinanata esse suspicatur; nobis potius participium praeteriti 0619 ad verbum keian (Grim. I. 854, 7) pertinens, esse videtur.— qrammiþa] J. St. + qarmmiþa.] vig jah gatrudon varþ jah fuglos himinis fretun þata. jah anþar gadraus ana staina jah uskijanata gaþaursnoda. 0619 vid. ad Mc. IV, 7.] ïn þizei ni habaida qrammiþa. jah sum gadraus ïn midumai þaurnive jah miþuskeinandans St. + taihuntaihundfalt. —þan] autem, º gr. omn.] þai þaurnjus afwaþidedun þata. jah anþar gadraus ana airþai godai jah uskeinoda jah tavida akran taihuntaihundfalþ. þata þan qiþands ufvopida. saei habai ausona du hausjan. gahausjai. St. + tajuko.] vid. ad Mc. I, 42.— þiudinassaus] J. St. + þiudanassaus.] frehun þan ïna siponjos ïs qiþandans. wa sijai so gajuko. ïþ ïesus qaþ. ïzvis atgiban ïst kunnan runos þiudinassaus guþs. ïþ þaim anþaraim ïn gajukom. ei saiwandans ni gasaiwaina. jah gahausjandans ¶ gr. omn.] Ulf. morem suum, negationem verbo unito, quod dicunt, jungendi secutus, h. l. sensui male consuluit.] ni fraþjaina. aþþan þata ïst so gajuko. þata fraiv ïst vaurd guþs. ïþ þai viþra vig sind þai hausjandans. pro ïzei, sic Mc. IX, 1 et sa ïze M. V, 32; cf. ad X, 5.— vaurtins] vid. ad Mc. IV, 6.] þaþroh qimiþ diabulus jah usnimiþ þata vaurd af hairtin ïze. ei galaubjandans ni ganisaina. ïþ þai ana þamma staina. ïze þan hausjand. miþ faheidai andnimand þata vaurd. jah þai vaurtins ni haband. sic cod. Arg.; editt. + þatei. caeterum gr. omn. οἱ, cf. Prolegg. col. 485.— saurgom] sic perspicue cod. Arg.; editt. + saurjom.—afwapnand] vid. ad Mc. IV, 7.] þaiei du mela galaubjand jah ïn mela fraistubnjos afstandand. ïþ þata ïn þaurnuns gadriusando þai sind. þaiei gahausja dans jah af saurgom jah gabein jah gabaurjoþum þizos libainais gaggandans J. St. B. + þuldinai.] afwapnand jah ni gavrisqand. ïþ þata ana þizai godon airþai þai sind. þai ïze ïn hairtin godamma jah seljamma gahausjandans þata vaurd gahaband jah akran bairand ïn þulainai. aþþan ni manna lukarn tandjands dishuljiþ ïta kasa aiþþau uf ligr gasatjiþ ak ana lukarnastaþin satjiþ. ei þai ïnngaggandans J. St. + niuh þan.—nih] J. St. + ni.—svekunþamma] sic cod. Arg.; J. St. B. + svesunþamma; Maresh. p. 456 et Lye h. l. svikunþamma, recte quidem, sed i et e Gothus saepius promiscue 0620 utitur: wileiks et weleiks, azitizo et azetizo, aggeljus et aggiljus, all.] saiwaina liuhad. ni auk ïst analaugn. þatei svikunþ ni vairþai. nih fulgin. þatei ni gakunnaidau J. St. + duatgaggan.] jah ïn svekunþamma qimai. saiwiþ nu. waiva hauseiþ. unte saei habaiþ. gibada ïmma. jah saei ni habaiþ. jah þatei þugkeiþ haban. afnimada af ïmma. atïddjedun þan du ïmma aiþei jah broþrjus ïs jah Ulf. c. codd. et verss. º λεγόντων.— þatei] quod, º gr.— gasaiwan] B. + gasaivan.—gairnjandona] J. ÷ viljandans, sed ante þuk gasaiwan (hoc enim ordine legit); St. lac. ante þuk gasaiwan.] ni mahtedun andqiþan ïmma faura managein. jah gataihan varþ ïmma. þatei aiþei þeina jah broþrjus J. St. B. + sindon.] þeinai standand uta gasaiwan þuk gairnjandona. ïþ ïs andhafjands qaþ du ïm. aiþei meina jah autem, gr. καί.— þize] J. St. + þizai.—marisaiv] J. St. B. + marein.] broþrjus meinai þai sind þai vaurd guþs gahausjandans jah taujandans. varþ þan ïn ainamma þize dage. jah ïs galaiþ ïn skip jah siponjos ïs. jah qaþ du ïm. galeiþam hindar þana marisaiv. jah galiþun. J. St. º +— anasaisleiþ] sic cod. Arg., sed i littera rasa esse videtur; J. St. bis div., B. Z. ÷ anasaislep, cf. ad III, 5.] þaruh þan sve faridedun. anasaisleiþ jah atïddja skura vindis ïn þana marisaiv jah gafullnodedun J. St. B. ÷ atgaggandans.—urraisidedun] editt. usraisidedun, in cod. Arg. utrum urr—an usr—sit scriptum, quamquam difficile est cognoscere, tamen quod edidimus, id usus linguae gothicae postulat, sic urrinnan, urrannjan, urruns, urreisan, urrists; unus omnino est locus Cor. II, VI, 11, ubi dum alter cod. veram formam urrumnoda praebet, in altero usrumnoda male legitur.— talzjand] hoc verbum, cujus loco St. lacunae signum habet, 0621 J. cum gr. quibusdam bis ponit, in cod. Arg. autem alterius illius nullum vestigium reperimus.] jah birekjai vaurþun. duatgaggandans þan urraisidedun ïna qiþandans. talzjand. fraqistnam. ïþ 0621 ¶ gr. omn., Ulf. etiam º ἄρα.— vatnam] aquis, gr. omn. ὕδατι.] ïs urreisands gasok vinda jah þamma vega vatins. jah anaslavaidedun jah varþ vis. qaþ þan du ïm. war ïst galaubeins ïzvara. ogandans þan sildaleikidedun qiþandans du sis misso. was siai sa ei jah J. + galilaia.] vindam faurbiudiþ jah vatnam. jah ufhausjand ïmma. jah atfaridedun ïn gavi gaddarene. þatei ïst J. ÷ skohsla, glossam marginalem pro textus lectione ponens; B. skohsla unhulþons glossam cum glossemate in textu conjungens.] viþravairþ galeilaia. usgaggandin þan ïmma ana airþa gamotida ïmma vair sums us baurg. saei habaida ¶ gr. omn.] unhulþons mela lagga. jah vastjom ni gavasiþs vas jah ïn garda ni gavas ak ïn hlaivasnom. gasaiwands þan ïesu jah ufhropjands draus du ïmma jah stibnai mikilai qaþ. wa mis jah þus ïesu sunau J. St. B. + div.— vas] sec. fuit, º gr. omn.] guþs hauhistins. bidja þuk. ni balvjais mis. unte anabaud ahmin þamma unhrainjin usgaggan as þamma mann. manag auk mel fravalv ïna jah bundans vas eisarnabandjom jah fotub

andjom fastaiþs J. º ÷.— þein] gr. omn. (σοί) ante ïst.—harjis] Ulf. h. l. gothico verbo reddit graeco-latinum λεγεών, cum Mc. V, 9 et 15 laigaion scripserit; cf. Skeir. 49, 2. ubi auctor illius libelli nomen Petri apostoli per stains reddit.] vas jah dishniupands þos bandjos draibiþs vas fram þamma unhulþin ana auþidos. frah þan ïna ïesus qiþands. wa ïst namo þein. þaruh qaþ. harjis. unte unhulþons managos galiþun ïn ïna. jah bad ïna sec. J. St. + ïn.] ei ni anabudi ïm ïn afgrundiþa galeiþan. vasuþ-þan jainar hairda sveine managaize haldanaize ïn statim. º gr. omn.— mann] J. St. B + manna.—galiþun] J. St. ÷ ïddjedun.—rann] J. St. ÷ draus, omissis reliquis usque ad saiv.—so 0622 vriþus] B. lac. et conjectura so hairda reponere vult. — afwapnodedun] vid. ad Mc. IV, 7.] þamma fairgunja. jah bedun ïna ei uslaubidedi ïm ïn þo galeiþan. jah uslaubida ïm. usgaggandans þan suns þai unhulþans af þamma mann galiþun ïn þo sveina jah rann so vriþus and driuson ïn þana J. St. + gaplaujun—baurg] J. St. + baurgi.—veihsa] J. ÷ haiþjos. St. lac.] marisaiv jah afwapnodedun. gasaiwandans þan þai haldandans þata vaurþano gaþlauhun jah gataihun St. lac.— gavasidana] J. St. + gavasidona.—ïesuis] J. St. B. ÷ ïesua.] ïn baurg jah ïn veihsa. usïddjedun þan saiwan þata vaurþano jah qemun at ïesua jah bigetun sitandan þana mannan. af þammei unhulþons usïddjedun gavasidana jah fraþjandan faura fotum ïesuis St. lac.— ïm] J. + du ïm. —waiva ganas] J. St. + wai vas haileda.] J. St. + badun ïm.—gaujans] St. + manjans.—gaddarene] sic cod. Arg.; J. St. Ih. Z. + gadarene, vid. etiam Mc. V, 1; L. VIII, 26. — fairra sis] J. St. + us fram, deinde lac. usque ad finem hujus versus.] jah ohtedun. gataihun þan ïm jah þai gasaiwandans. waiva ganas sa daimonareis. jah bedun ïna allai gaujans þize gaddarene galeiþan fairra sis. unte agisa mikilamma dishabaidai vesun. ïþ ïs galeiþands St. lac.— usïddjedun] gr. ante þos.] ïn skip gavandida sik. baþ þan ïna sa vair. af þammei þos unhulþons usïddjedun. ei vesi J. St. + uspillo.—galaiþ and] J. St. + galaiþands.—baurg alla] ¶ gr. omn.] miþ ïmma. fralailot þan ïna ïesus qiþands. gavandei þuk du garda þeinamma jah usspillo. wan filu gatavida þus guþ. jah galaiþ and baurg alla merjands. wan filu gatavida ïmma ïesus. varþ þan miþþanei J. St. ÷ þize.—sah] hicque; Ulf. καί non omittit, uti Sch. adnotat; sic sah pro καὶ αὐτός XVII, 16; XIX, 2. vid. ad J. XVIII, 26.— gard] St. + garda.] gavandida sik ïesus. andnam ïna managei. vesun auk allai beidandans ïs. jah sai. qam vair. þizei namo ïaeirus. sah fauramaþleis synagogais vas. jah driusands faura fotum ïesuis bad ïna gaggan 0623 J. St. B. + vintraive.—miþþanei —ïs] J. + galeiþanti þanei þan ïna, St. + begaiþ þanei þan ïna.—manageins] St. lac.] ïn gard seinana. unte dauhtar ainoho vas ïmma sve vintrive tvalibe. jah so svalt. miþþanei þan ïddja J. St. ÷ leikjans.—aigina] J. St. B. + aihna.—seinamma] sua º gr.] ïs. manageins þraihun ïna. jah qino visandei ïn runa bloþis jera tvalif. soei ïn lekjans fraqam allamma vid. ad Mc. X, 13.] aigina seinamma jah ni mahta vas fram ainomehun galeikinon. atgaggandei du aftaro attaitok skauta vastjos ïs jah suns gastoþ sa runs bloþis ïzos. jah qaþ ïesus. was sa tekands mis. laugnjandam þan allaim qaþ paitrus jah þai miþ ïmma. talzjand. manageins biwairband þuk jah þreihand. jah qiþis. was sa tekands mis. þaruh ïesus qaþ. taitok mis sums. ïk auk ufkunþa maht usgaggandein J. St. ÷ qam e graecis addunt.] af mis. gasaiwandei þan so qino. þatei ni galaugnida. reirandei jah atdriusandei du ïmma. ïn þizei gr. ὁ.] attaitok ïmma. gataih ïmma ïn andvairþja allaizos manageins jah waiva gahailnoda suns. ïþ ïesus qaþ editt. + div.— gaggiþ] St. ÷ gaggid.—manne] hominum, º gr. omn.— þis fauramaþleis] hic genitivus non pendet a fram praepositione, sed a supplendo substantivo mannam, cf. ad XIX, 7; M. XXVII, 57 et J. XVI, 32.— synagogeis] legendum esse videtur synagogais, uti scribitur vs. 41 et J. IX, 22.— þeina] J. + þein.] du ïzai. þrafstei þuk dauhtar. galaubeins þeina ganasida þuk. gagg ïn gavairþja. nauhþan ïmma rodjandin gaggiþ sums manne fram þis fauramaþleis synagogeis qiþands du ïmma. þatei gadauþnoda dauhtar þeina. ni draibei þana laisari. ïþ ïesus gahausjands andhof ïmma qiþands. ni faurhtei. ¶ gr. omn.; caeterum de ainohun vid. ad Mc. IX, 8.— ïakobu—ïohannen] ¶ gr., sic IX, 28.] þatainei galaubei. jah ganasjada. qimands þan ïn garda. ni fralailot ainohun ïnngaggan nam, º gr.] alja paitru jah ïakobu jah ïohannen jah þana attan þizos maujos jah aiþein. gaigrotun þan videntes (ἰδόντες), gr. omn. εἰδότες.] allai jah faiflokun þo. þaruh qaþ. ni gretip. unte ni gasvalt ak slepiþ. jah bihlohun ïna gasaiwandans ¶ gr. omn.] þatei gasvalt. þanuh ïs usdreibands allans ut jah fairgreipands handu ïzos vopida qiþands. mavi J. St. usstoþ, rectius quidem, sed h. l. contra codicis Arg. auctoritatem, vid. ad Mc. III, 13.] pro qeþeina, sic etiam IX, 21 et XVII, 6 qiþeiþ, Grim. l. 844. cf. usdribeina, IX, 40. qimi VII, 3. galagidideina V, 18. tavidideina VI, 11. ufkunþidun Neh. VI, 16. vid. Grim. I. 36.] urreis. jah gavandida ahman ïzos. jah ustoþ suns. jah anabaud ïzai giban mat. jah usgeisnodedun apostolos, º gr.] fadrein ïzos. ïþ ïs faurbaud ïm ei mann ni qiþeina þata vaurþano. gahaitands þan þans tvalif apaustauluns omnes, º gr. omn.] atgaf ïm maht jah valdufni ufar allaim unhulþom jah sauhtins gahailjan. jah ïnsandida ïns pr. Z. + ni.—valuns] baculos, gr. ῥάβδον. nih hlaib] J. º + nih] quart. Z. + ni.—nihþan] Z. + ni þan.] merjan þiudangardja guþs jah gahailjan allans þans unhailans. jah qaþ du ïm. ni vaiht nimaiþ ïn St. + þainei.] vig. nih valuns nih matibalg nih hlaib nih skattans. nih þan tveihnos paidos haban. jah ïn þanei gard gaggaiþ. þar saljiþ jah þaþroh usgaggaiþ. jah sva managai sve ni andnimaina ïzvis. usgaggandans J. St. B. + jct.] us þizai baurg jainai jah mulda af fotum ïzvaraim afhrisjaiþ du veitvodiþai ana ïns. usgaggandans cod. Arg. Hz. + taitarkes, vid. III, 19.] þan þairhïddjedun and haimos vailamerjandans jah leikinondans and all. gahausida þan 0625 herodis sa taitrarkes þo vaurþanona fram ïmma alla jah þahta. unte qeþun sumai. þatei ïohannes quidam—dixerunt, gr. omn. ὑπό τινων sc. λέγεσθαι; Gothus quia vs. 7 διὰ τὸ λέγεσθαι ὑπό τινων vertit unte qeþun sumai (quia dixerunt quidam) h. l. perspicuitatis causa qeþun repetit; contra ea sequens ὅτι omittit, quod gr. omn. legunt.— sumaiþ-þan] sic cod. Arg.; editt. + sumai uþþan.] urrais us dauþaim. sumai þan qeþun. helias ataugida sik. sumaiþ-þan þatei praufetus sums þize Z. + johannau; caeterum notanda est insolita terminatio— au, quae solis nominibus, in— us desinentibus competit; aliis locis aut ïohanne, aut ïohannen scribitur,— ïst] Z. + ïs.—ïna gasaiwan] ¶ gr.] airizane usstoþ. jah qaþ herodes. ïohannau ïk haubiþ afmaimait. ïþ was ïst sa. bi þanei ïk hausja J. + namndaizos, St. + mamndaizos.—baidsaiïdan] manifesto mendo pro baidsaïdan vel baidsaeidan, vid. X, 13; J. XII, 21. Caeterum quod scribitur baidsaïdan pro bedsaïdan vid. ad M. VIII, 28.] svaleik. jah sokida ïna gasaiwan. jah gavandjandans sik apaustauleis usspillodedun ïmma sva filu sve gatavidedun. jah andnimands ïns afïddja sundro ana staþ auþjana baurgs namnidaizos baidsaiïdan. haec, º gr.— þarbans] St. + þarbands.] ïþ þos manageins finpandeins laistidedun afar ïmma. jah andnimands ïns rodida du ïm þo bi jam, º gr.; Goth. et δέ et ἤδη legere, Mill. etiam animadvertit.— du ïmma.] pr. ad eum, º gr. omn.— jah bugjaina sis matins] et emant sibi cibos, gr. omn. καὶ εὕρωσιν ἐπισιτισμόν; Ulf. cum Brix.— sium] J. St. ÷ sijum.] þiudangardja guþs jah þans þarbans leikinassaus gahailida. þanuh dags juþan dugann hneivan. atgaggandans þan du ïmma þai tvalif qeþun du ïmma. fralet þo managein ei galeiþandans ïn þos bisunjane haimos jah veihsa saljaina jah bugjaina sis matins. unte her ïn auþjamma stada sium. ad eum º gr. omn.— fiskos] St. + siskos.—niba þau þatei] nisi forte quod, gr. omn. εἰ μητι, quod. Goth. si legisset, aut niba þau solum, uti Cor. I, VII, 5, aut nibai aufto, uti Cor. II, XIII, 5 cod. A scripsisset; videtur igitur ille quidem εἰ μή τι vel εἰ μὴ ὅτι legisse, cf. niba þatei Cor. II, XII, 13; Eph. IV, 9 (εἰ μὴ ὅτι).— veis gaggandans] ¶ gr.— manaseidai] cod. Arg. in marg. managein (idem significantem vocem), quod J. St. in textum receperunt.] þanuh qaþ du ïm. gibiþ ïm jus matjan. ïþ eis qeþun du ïmma. nist hindar uns maizo fimf hlaibam gr. omn. ante fimf.—kubituns] sic cod. Arg.; B. Ih. Z. + kumbituns.—warjanoh] sic cod. Arg. sine dubio; editt. + warjamoh.—fimftiguns] J. St. + fimftijuns.] jah fiskos tvai. niba þau þatei veis gaggandans bugjaima allai þizai manaseidai matins. vesun auk sve fimf þusundjos vaire. qaþ þan du siponjam seinaim. gavaurkeiþ ïm anakumbjan kubituns. ana warjanoh fimftiguns. jah gatavidedun sva jah gatavidedun anakumbjan allans. nimands þan þans fimf hlaibans jah tvans fiskans. ïnsaiwands du himina gaþiuþida ïns jah gabrak jah gaf siponjam du faurlagjan þizai managein. jah matidedun jah sadai vaurþun allai jah ushafan varþ. þatei aflifnoda occurrerunt, gr. omn. συνῆσαν; Ulf. συνήντησαν legisse B. acute suspicatur.— ïs] sec. ejus, º gr.— frah] J. St. B. + froh.—visan] gr. omn. post manageins.] ïm gabruko. tainjons tvalif. jah varþ miþþanei vas ïs bidjands sundro. gamotidedun ïmma J. St. ÷ helian, sic etiam vs. 54.] siponjos ïs jah frah ïns qiþands. wana mik qiþand visan þos manageins. ïþ eis andhafjandans qeþun. ïohannen þana dauþjand. anþarai þan heleian. sumai þan þatei praufetus sums þize airizane tu—Dei, gr. τὸν Χριστὸν τοῦ θεοῦ; Ulf. cum verss. latt.] usstoþ. qaþ þan du ïm. aþþan jus wana mik qiþiþ visan. andhafjands þan paitrus qaþ. þu ïs xri tus vid. ad VIII, 56.] J. St. B. + uskesans.—usqiman] vid. Grimm. Gr. IV, 943.] sunus guþs. ïþ ïs þan gawotjands ïm faurbauþ ei mann ni qiþeina þata. qiþands þatei skal sunus mans manag vinnan jah uskusans fram sinistam vairþan jah gudjam jah bokarjam jah usqiman jah J. St. B. + jct.] þridjin daga urreisan. qaþ þan du allaim. jabai was vili afar mis gaggan. afaikai sik silban jah nimai 0627 J. St. + ganisjiþ; caeterum Ulf. º οὗτος.] galgan seinana dag wanoh jah laistjai mik. saei allis vili saivala seina nasjan. fraqisteiþ ïzai. aþþan saei fraqisteiþ saivalai seinai ïn meina. ganasjiþ þo. wo allis þaurfte gataujiþ sis manna gageigands aut, gr. omn. καί.— sik biþe] J. St. + urriþe; caeterum iidem, non uti Z. dicit skammaid, sed recte skamaid legunt.— vulþu pro vulþau (quod B. in textu posuit), vid. ad I, 54.— veihane] J. St. + veihame.—aggele] sic cod. Arg. J. St., B. Ih. Z. + aggile, vid. XV, 10.] þo manased alla ïþ sis silbin fraqistjands aiþþau gasleïþjands. saei allis skamaiþ sik meina aiþþau meinaize vaurde. þizuh sunus mans skamaid sik. biþe qimiþ ïn vulþu seinamma jah attins jah þize veritatem, gr. omn. ἀληθῶς.— dauþau] et mox þiudinassau vid. ad Mc. VII, 32.] veihane aggele. qiþuh þan ïzvis sunja. sind sumai þize her standandane. þaiei ni kausjand dauþau. facti sunt, gr. omn. ἐγένετο, praeter unum cod. ap. Mi., qui cum Goth. facit.— ahtau] Ulf. c. codd. º καί.— ïakobu.—ïohannen] vid. ad VIII, 51.] unte gasaiwand þiudinassau guþs. vaurþun þan afar þo vaurda sve dagos ahtau. ganimands paitru J. St. ÷ bad.] jah ïakobu jah ïohannen usïddja ïn fairguni bidjan. jah varþ. miþþanei baþ ïs. siuns andvairþjis ïs anþara jah gavaseins ïs weita skeinandei. jah sai. vairos tvai miþrodidedun ïmma. þaiei vesun J. St. B. + urrune.—þai] hi, gr. omn. οἱ, cf. Prolegg. col. 485.] moses jah helias. þai gasaiwanans ïn vulþau qeþun urruns ïs. þoei skulda usfulljan ïn ïairusalem. ïþ paitrus jah þai miþ ïmma vesun kauridai slepa. gavaknandans pan gasewun vulþu ïs jah þans J. St. Hz. Z. + afskaidun, quae forma cum ab afskaidan deduci non possit, lectio codicis Arg. tuenda est cum Benzelio, qui recte comparat maimait, lailaik, quibus adde haihait, aiaik, vid. Grim. I. 840.— gavaurkjaima] J. St. + gavaurkjaim. —jah] ult. Z. + jai.] tvans vairans þans miþstandandans ïmma. jah varþ miþþanei afskaiskaidun sik af ïmma. qaþ paitrus du ïesua. talzjand. god ïst unsis her visan jah gavaurkjaima hleiþros þrins. aina þus jah aina mose cod. Arg. in marg. jah at ïm ïn milhmam atgaggandam, i. e. et in iis in nubibus venientibus. Haec in textu vitiose posuerunt J. ( qemun. jah at ïm ïn milhmin atgaggandun) et B. ( qemun. jah at ïm ïn pamma milhmin atgaggandam). Ordinem verborum glossae nullus graecorum sequitur; 0628 et offendit maxime jah ab initio glossae, nisi forte glossator jah faurhtitedun at ïm, etc., scribere voluit.] jah aina helijin. ni vitands wa qiþiþ. þata þan ïmma qiþandin varþ milhma jah ufarskadvida ïns. faurhtidedun þan ïn þammei jainai qemun ïn þamma milhmin. jah stibna varþ us þamma milhmin haec verba transponenda sunt, uti jam Z. recte monuit; mirum etiam verborum ordinem vide XIV, 28 ïzvara was raihtis, cf. ad XIV, 28, XVII, 17; Cor. II, VI, 2.— gasewum] St. + gaseiwun.] qiþandei. sa ïst sunus meins sa liuba. þamma hausjaiþ. jah varþ miþþanei so stibna. bigitans varþ ïesus ains jah eis þahaidedun jah mann ni gataihun ïn jainaim dagam ni vaith þizei in hoc die, gr. ἐν τῇ ἑξῆς ἡμέρᾳ, unde J. St. ÷ ïn þamma afar daga] (vid. VII, 11,) ediderunt.— atgaggandam] J. St. + afgaggandam.—fairgunja] J. St. ÷ articulum þamma addunt.] gasewun. varþ þan ïn þamma daga dalaþ atgaggandam ïm af fairgunja. gamotida ïmma J. St. ÷ vair, deinde lacunam habent usque ad finem versus.— ïnsaiwan] B. + ïnsaivan; caeterum Ulf. c. codd. ἐπιβλέψαι legit.— sunu] B. ÷ sunau, vid. ad I, 54.— meinamma] B. + minamma.—mis ïst] ¶ gr.] manageins filu. jah sai. manna us þizai managein ufvoþida qipands. laisari. bidja þuk ïnsaiwan du impurus, J. St. º ÷ c. gr. omn. — anaks hropjiþ] J. ÷ sunsaiv ufhropjiþ, St. + sunfaiv ufhropjiþ; caeterum hropjiþ (pro hropeiþ Grimm. I. 847 suspectum videtur.— tahjiþ] J. St. lacunam usque ad ïmma habent.— waþon] B. waþ..—aflinniþ] B. afleiþiþ. Quamquam haec tota pagina in cod. Arg. legi vix potest et verbum aflinnan nullo alio loco invenitur, afleiþan autem M. VII, 23 eadem significatione ponitur, tamen Benzelii lectio in textum recipi non debet, nam ἅπαξ εἰρημένοις, quae vocantur, interpres in hoc evangelio saepius utitur et verbi aflinnan, ab lh. primum reperti, codicem acriter inspicienti vestigia quaedam cognoscuntur.] sunu meinamma. unte ainaha mis ïst. jah sai. ahma nimiþ ïna unhrains jah anaks hropjiþ jah 0629 J. St. + siponjam þeinaim.—usdribeina.] J. St. + usvairpana; B. usdreibeina, hoc recte quidem, sed vid. ad VIII, 56.— ïmma] J. St. + ïna.—mahtedun] J. + mahtidedun, St. + mahtidun; in cod. Arg. utrum mahtidedun, an mahtededun scriptum sit, dignosci non potest, utrumque vero falsum est. Idem mendum insidebat Cor. II, III, 7, ubi mahtededeina legebatur.] tahjiþ ïna miþ waþon jah halisaiv aflinniþ af ïmma gabrikands ïna. jah baþ siponjans þeinans ei J. St. addunt ÷ du ïm.—kuni] J. St. + kunni, uti vs. 43.— ïnvindo.] J. St. lacun. usque gabrak ïna versu sequente.— attiuh] Z. + atþiuh, B. at . . . —hidrei] B. º + gr. ante þana.] usdribeina ïmma. jah ni mahtedun. andhafjands þan ïesus qaþ. o kuni ungalaubjando jah ïnvindo. B. º + et legit + nauh þanuh at duatgaggandis ïs distairid. ïna.—ahmin] J. St. + ahman.] und wa siau at ïzvis jah þulau ïzvis. attiuh þana sunu þeinana hidrei. þaruh nauhþan duatgaggandan ïna gabrak ïna sa unhulþa jah tahida. gawotida þan ïesus ahmin þamma unhrainjin jah gahailida dixit Petrus—jejunio, º gr. omn., Ulf. cum verss. latt. e locis parallelis M. XVII, 19—21 et Mc. IX, 28 sq.— kuni] vid. ad vs. 41. — þan] ult. autem, º gr. omn.] þana magu jah atgaf ïna attin ïs. usfilmans þan vaurþun allai ana þizai mikilein guþs. at allaim þan sildaleikjandam bi alla. þoei gatavida ïesus. qaþ paitrus. frauja. duwe veis ni mahtedum usdreiban þamma. ïþ ïesus qaþ. þata kuni ni usgaggiþ nibai ïn bidom jah ïn fastubnja. qaþ þan du siponjam seinaim. lagjiþ jus ïn ausona ïzvara þo vaurda. unte sunus mans skulds ïst atgiban ïn handuns manne. ïþ eis ni froþun þamma vaurda jah vas gahuliþ faura ïm. ei ni froþeina ïmma. jah ¶ gr. omn.] ohtedun fraihnan ïna bi þata vaurd. galaip þan mitons ïn ïns. þata warjis þau ïze maists Ulf. º αὐτό.] vesi. ïþ ïesus gasaiwands þo miton hairtins ïze fairgreipands barn gasatida faura sis J. St. + sandjandin.—visands] gr. post ïzvis.—allaim] J. St. + allan.] jah qaþ du ïm. sawazuh saei andnimiþ þata barn ana namin meinamma. mik andnimiþ. jah sawazuh saei mik andnimiþ. andnimiþ þana sandjandan mik. unte se minnista visands ïn allaim ïzvis J. St. ÷ ïn.—þeinamma namin] ¶ gr. omn.] sa vairþiþ mikils. andhafjands þan ïohannes qaþ. talzjand. gasewum sumana ana þeinamma namin iis, gr. αὐτόν.— ni ainshun—meinamma] non unus—meo, J. St. º ÷ c. gr. omn., Ulf. c. verss. latt. e loco parallelo Mc. IX, 39.] usdreibandan unhulþons jah varidedum ïmma. unte ni laisteiþ miþ unsis. jah qaþ du ïm ïesus. ni varjiþ. unte saei nist viþra ïzvis. faur ïzvis ïst. ni ainshun auk ïst manne. saei ni gavaurkjai maht Hz. Z. ÷ usfullnodedun, vid. ad II, 21.— andanumtais] sic cod. Arg. B. H. Z.; J. St. + andanumftais, vid. Rom. XI, 15.] ïn namin meinamma. varþ þan ïn þammei usfulnodedun dagos andanumtais ïs. jah ïs andvairþi seinata gatulgida du gaggan ïn ïairusalem. jah ïnsandida airuns faura sis. jah gaggandans galiþun ïn haim samareite sve manvjan ïmma. jah ni andnemun ïna. unte andvairþi ïs vas gaggando du ïairusalem. St. + gasaiwands.—ïakubos] J. St. + ïakobos.—heleias] vid. ad vs. 19.] gasaiwandans þan siponjos ïs ïakubos jah ïohannes qepun. frauja. vileizu ei qiþaima fon atgaggai ad eos, º gr.— niu] J. + niu.—sijuþ] Ulf. c. codd. º ὑμεῖς.] us himina jah fraqimai ïm sve jah heleias gatavida. gavandjands þan gasok ïm jah qaþ du ïm. nam—servare, º gr.— saivalom] Ulf. c. verss. º ἀνθρώπων.] niu vituþ. wis ahmane sijuþ. unte sunus mans ni qam saivalom qistjan ak nasjan. jah ïddjedun ïn anþara J. St. + þuswaduh.] haim. varþ þan gaggandam ïm ïn viga qaþ sums du ïmma. laistja þuk þiswaduh þadei gaggis frauja. jah qaþ du ïmma ïesus. fauhons grobos aigun jah fuglos himinis sitlans. ïþ sunus mans ni 0631 habaiþ war haubiþ galagjai. qaþ þan du anþaramma. laistei mik. ïþ ïs qaþ. frauja. uslaubei mis galeiþan faurþis jah usfilhan attan meinana. qaþ þan du ïmma ïesus. let þans dauþans usfilhan seinans sic codd. Arg.; J. + þammei vesind, St. + þaimmei vesind, B. + þaimei veisind.] navins, ïþ þu gagg jah gaspillo þiudangardja guþs. qaþ þan jah anþar. laistja þuk frauja. ïþ faurpis J. St. lac.— saiwands] B. + saivands.—gatils] B. lac. et conjecit ni fagrs; Ih. locum in cod. Arg. lectu difficillimum bene restituit, cf. Mc. VI, 21.] uslaubei mis andqiþan þaim þaiei sind ïn garda meinamma. qaþ þan du ïmma ïesus. ni manna uslagjands J. St. B. + usmarkoda.—anþarans sibuntehund] J. St. + anþarana sibuntiguns, B. + anþarans sibuntiguns.—ïns usque ad fin. versus] J. St. B. lac.] handu seina ana hohan jah saiwands aftra gatils ïst ïn þiudangardja guþs. afaruþ-þan þata ustaiknida frauja jah anþarans sibuntehund jah ïnsandida ïns tvans wanzuh faura andvairþja seinamma J. St. + ïmma.—asans] J. St. + sa asa. —ei] St. º +— ussatjai] B. ussandjai, uti loco parallelo M. IX, 38 legitur, cf. etiam Mc. I, 43. Lectio codicis Arg. prae illa conjectura, quamquam praeclara, tamen non rejicienda est, cf. Mc. XII, 19, ubi ussatjan =ἐξαναστῆσαι— vaurstvjans] ult., cod. Arg. + vaurstvjands; similem errorem in codd. vid. Cor. II, IX, 4; X, 18.— þo] J. St. B. º +— seina] J. St. + seinamma.] ïn all baurge jah stade. þadei munaida ïs gaggan. qaþuh þan du ïm. asans managa ïþ vaurstvjans favai. bidjiþ nu fraujan asanais ei ussatjai vaurstvjans ïn þo asan seina. gaggiþ. sai ïk ïnsandja J. St. B. ÷ gairda.—nih] sec. St. + ni. —gaskohe] sic in cod. Arg. scriptum esse videtur, sed ultimae litterae hujus verbi ita evanuerunt, ut legi jam non possint. Lectio autem illa recepta (J. St. B. ÷ skohe habent) nobis non vera esse videtur, nam etiamsi varietas casuum nullam habet offensionem (vid. ad VII, 21) , tamen num pluralis vocis gaskoh (das geschühe, gall. chaussure) probari possit, admodum dubitamus, vid. XV, 22, ubi Ulf. graecum ὑποδήματα per gaskoh singulari numero reddit, eamque maxime ob causam gaskoh etiam b. l. praeferendum esse nobis videtur.— ni] 0632 sec. Ulf. º καί; inde usque ad finem versus J. St. B. lac.] ïzvis sve lamba ïn midumai vulfe. ni bairaiþ pugg nih matibalg nih gaskohe. ni mannanhun bi vig in quam domorum, sic cod. Arg.; Ih. Z. + ïn þana gard ei, J. St. B. + ïn þane gard ei. Ihrii lectio defendi quidem potest e Neh. V, 14 þamma daga ei (hoc die quo), ubi particula relativa ei pro pronomine relativo ( þammei) posita vel potius a pronomime demonstrativo avulsa est, ut dictum sit pro þammei daga: cum vero nostro loco in codice Arg. non þana, sed þane evidenter legatur, secundum usum linguae gothicae (vid. vs. 8 et 10 ïn þoei baurge, cf. Cor. I, XII, 22) lectio sic explicanda est, ut þane pro þanei (uti L. II, 43 miþþane, cf. II, 37 blotande, XIX, 37 þoze , Cor. I, VIII, 11; II, XII, 13 þize , Skeir. 37, 16 þataine pro miþþanei , blotandei , þozei , þizei , þatainei , alia vide not. ad Thess. II, III, 17; vid. etiam ad L. VIII, 13) et gardei pro garde (vid. supra ad III, 5) scriptum esse et in quam domorum converti debeat. Caeterum Ulf. º δέ; fortasse librarius þan omisit propter praecedens þane, cf. ad M. IX, 16; Mc. X, 39 et 42. Rom. IX, 15.— ïnngaggaiþ] J. St. B. + ïngaggiþ, deinde usque ad gavairþjis versu sequente lac.] goljaiþ. ïn þane gardei ïnngaggaiþ. frumist qiþaiþ. gavairþi þamma garda. jah jabai sijai jainar sunus gr. post seinaizos.] gavairþjis. gaweilaiþ sik ana ïmma gavairþi ïzvar. ïþ jabai ni. du ïzvis gavandjai. ïnuh þan þamma garda visaiþ matjandans jah driggkandans þo at ïm. vairþs auk ïst vaurstvja mizdons seinaizos. ni J. St. + fauralagido.] faraiþ us garda ïn gard. jah ïn þoei baurge gaggaiþ jah andnimaina ïzvis. matjaiþ þata faurlagido St. + ïngaggaiþ.] ïzvis jah lekinoþ þans ïn ïzai siukans jah qiþiþ du ïm. atnewida ana ïzvis þiudangardi guþs. ïþ ïn ad pedes nostros, º gr. — sveþauh] J. St. + div., uti J. etiam vs. 14 et 20. — ana ïzvis] ad vos, º gr.— þiudangardi] St. + þiudangardja.] þoei baurge ïnngaggaiþ jah ni andnimaina ïzvis. usgaggandans ana fauradaurja ïzos qiþaiþ. jah stubju þana gahaftnandan unsis us þizai baurg ïzvarai ana fotuns unsarans afhrisjam ïzvis. sveþauh þata viteiþ þatei atnewida sik ana ïzvis þiudangardi guþs. qiþa ïzvis þatei saudaumjam ïn jainamma daga vid. ad M. VIII, 28.— þozei] J. + þosei.—airis þau] J. St. + jct.— azgon] St. ÷ azgom.] sutizo vairþiþ þau þizai baurg jainai. vai þus kaurazein. vai þus baiþsaïdan. unte ïþ ïn tyrai jah seidonai 0633 vaurþeina mahteis þozei vaurþun ïn ïzvis. airis þau ïn sakkum jah azgon sitandeins gaïdreigodedeina. J. + div., St. + se þauh.—ïn daga stauos] in die judicii, gr. ἐν τῇ κρίσει.] J. St. ÷ ushauhida.—gadrausjaza] J. St. B. + gadrausjazai.] sveþauh tyrai jah seidonai sutizo vairþiþ ïn daga stauos þau ïzvis. jah þu kafarnaum. þu und ¶ gr. omn.] himin ushauhido. und halja gadrausjaza. saei hauseiþ ïzvis. mis hauseiþ. jah saei ufbrikiþ ïzvis. mis J. St. ÷ ¶.— sibuntehund] J. St. + sibuntiguns, B. + sibuntehuns.] ufbrikiþ. ïþ saei ufbrikiþ mis. ufbrikiþ þamma sandjandin mik. gavandidedun þan sik þai sibuntehund J. St. + driusandam; caeterum gr. omn. post himina.] miþ fahedai qiþandans. frauja. jah unhulþons ufhausjand unsis ïn namin þeinamma. qaþ þan du ïm. tradidi, gr. δίδωμι, cf. ad J. VI, 32 et VIII, 45.— skaurpjono] St. + skaurpiono.] gasaw satanan sve lauhmunja driusandan us himina. sai. atgaf ïzvis valdufni trudan ufaro vaurme jah vid. ad vs. 11.] skaurpjono jah ana allai mahtai fijandis jah vaihte ainohun ïzvis ni gaskaþjiþ. sveþauh þamma ni faginoþ ei þai ahmans ïzvis ufhausjand. ïþ faginod ïn þammei namna ïzvara gamelida sind ïn himinam. sic clarissime cod. Arg., vid. Cor. I, XIII, 11; Eph. IV, 14; cf. Skeir. 49, 10; editt. + þaniu klahaim; pro þa legendum esse þo jam L. vidit.— jai] St. Z. + jah.—jah gavandiþs—qaþ] et con ersus—dixit, º gr. et in quibus leguntur, ii pro seinaim (suos) articulum (τούς) habent, sic vs. 23.] ïnuh þizai weilai svegnida ahmin ïesus jah qaþ. andhaita þus atta. frauja himinis jah airþos. unte affalht þo faura snutraim jah frodaim jah andhulides þo niuklahaim. jai atta. unte sva varþ galeikaiþ ïn andvairþja þeinamma. jah gavandiþs du siponjam seinaim qaþ. all mis atgiban ïst fram attin meinamma. jah ni washun kann. was ïst sunus. alja atta. jah was ïst atta. alja sunus jah þammei suos, º gr. omn., vid. ad vs. 21.— jus] vos, º gr. omn.; Ulf. c. verss.] vili sunus andhuljan. jah gavandiþs du siponjam seinaim sundro qaþ. audaga augona. þoei saiwand. sec. vos, º gr. omn.— gahauseiþ] J. St. + gahausaiþ, B. ÷ gahauseid.] þoei jus saiwiþ. qiþa auk ïzvis þatei managai praufeteis jah þiudanos vildedun saiwan. þatei J. St. + vitodafastjeis.—ustoþ] sic cod. Arg. et Hz.; editt. ÷ usstoþ; vid. ad Mc. III, 13.— vairþa] J. St. B. ÷ vairþau.] jus saiwiþ. jah ni gasewun. jah hausjan. þatei jus gahauseiþ. jah ni hausidedun. jah sai. vitodafasteis J. St. ÷ þanuh.] sums ustoþ fraisands ïna jah qiþands. laisari. wa taujands libainais aiveinons arbja vairþa. þaruh J. St. + þus missan.] qaþ du ïmma. ïn vitoda wa gameliþ ïst. waiva ussiggvis. ïþ ïs andhafjands qaþ. frijos fraujan guþ þeinana us allamma hairtin þeinamma jah us allai saivalai þeinai jah us allai mahtai þeinai jah us J. + þannuh.] allai gahugdai þeinai. jah newundjan þeinana sve þuk silban. þanuh qaþ du ïmma raihtaba andhoft. J. St. B. + jah, vid. ad L. III, 10.— newundja] St. + newundbja.] þata tavei jah libais. ïþ ïs viljands usvaurhtana sik domjan qaþ du ïesua. an was ïst mis newundja. Ulf. º τις.— ïaireikon] sic cod. Arg.; editt. + ïaireikom.—þaiei] J. St. + þaei.—biraubodedun] spoliarunt, gr. ἐκδύσαντες.— analag.] hucusque cod. Arg.; J. St. Z. plene analagjandans.] andhafjands þan ïesus qaþ. manna galaiþ af ïairusalem ïn ïaireikon jah ïn vaidedjans reliquiae pronominis þana, quod superlativis addi solet, vid. vs. seq.— haban staþ] ¶ gr. omn.] frarann. þaiei jah biraubodedun ïna jah banjos analag . . . —— . . . na aftumistan haban staþ. altius, viri docti pro genitivo (alti) habentes, erraverunt; Grim. cum III. 88 idem illud statuisset, p. 591 comparativi adverbium esse recte vidit.] ak þan haitaizau. atgaggands anakumbei ana þamma aftumistin stada. ei biþe qimai. saei haihait þuk. 0635 J. St. + silba, quos lh. non eo nomine, quia constructio casum quartum requireret, vituperare debebat, sed quia usus linguae gothicae, abhorrens a legibus latinae grammaticae (vid. Ramshorn Gramm. Lat. p. 523) , sic postularet, vid. de multis aliis locis Cor. II, V, 12.] qiþai du þus. frijond. usgagg hauhis. þanuh ïst þus hauhiþa faura þaim miþanakumbjandam þus. unte J. St. + gabeijans.—aftra haitaina] J. B. Z. + jct., vid. ad Mc. VIII, 25.— þuk] gr. ante aftra.] wazuh saei hauheiþ sik silban. gahnaivjada. jah saei hnaiveiþ sik silban. ushauhjada. qaþuþ-þanjah þamma haitandin sik. þan vaurkjais undaurnimat aiþþau nahtamat. ni haitais frijonds þeinans nih broþruns þeinans nih niþjans þeinans nih garaznans gabeigans. ïbai aufto jah eis aftra haitaina þuk jah vairþiþ ii, º gr. omn.— ustassai] J. St. ÷ usstassai, vid. ad Mc. III, 13.] þus usguldan. ak þan vaukjais dauht. hait unledans gamaidans haltans blindans. jah audags vairþis. unte B. suspicatur Ulf. ἀνακειμένων pro συνανακειμένων legisse; certe aliis locis pro συνανακεῖσθαι ponit miþanakumbjan, sic vs. 10; VII, 49; M. IX, 10; Mc. VI, 22, 26; cf. tamen Cor. II, VII, 3 gasviltan =συναποθανεῖν, pro quo alter codex miþgasviltan habet.] eis ni haband usgildan þus. usgildada auk þus ïn ustassai þize usvaurhtane. gahausjands þan sums þizei J. St. ÷ þanuh.—frauja] dominus, gr. omn. ὁ.— haihait] St. + haihaiþ.] anakumbjandane þata qaþ du ïmma. audags saei matjiþ hlaif ïn þiudangardjai guþs. þaruh qaþ ïmma frauja. manna sums gavaurhta nahtamat mikilana jah haihait managans. jah ïnsandida skalk seinana Ulf. º αὐτῷ c. codd. et verss.— faurqiþanana] J. + faurqiþana.] weilai nahtamatis qiþan þaim haitanam. gaggiþ. unte ju manvu ïst allata. jah dugunnum suns faurqiþan allai. sa frumista qaþ. land bauhta jah þarf galeiþan jah saiwan þata. bidja þuk. habai mik faurqiþanana. J. + farqiþanana.] jah anþar qaþ. juka auhsne usbauhta fimf jah gagga kausjan þans. bidja þuk. habai mik Ulf. º ἐκεῖνος c. codd.— blindans—haltans] ¶ gr.] faurqipanana. jah sums qaþ. qen liugaida jah dupe ni mag qiman. jah qimands sa skalks gataih fraujin seinamma þata. þanuh þvairhs sa garda valdands qaþ du skalka seinamma. usgagg sprauto ïn St. ÷ ¶.] gatvons jah staigos baurgs jah unledans jah gamaidans jah blindans jah haltans attiuh hidre. jah qaþ J. St. ÷ usfullnai, vid. ad II, 21.] sa skalks. frauja. varþ sve anabaust. jah nauh stads ïst. jah qaþ sa frauja du þamma skalka. usgagg editt. + jct.] and vigans jah faþos jah nauþei ïnnatgaggan. ei usfulnai gards meins. qiþa allis ïzvis þatei ni ainshun manne jainaize þize faura haitanane kauseiþ þis nahtamatis meinis. miþïddjedun þan ïmma Ulf. º καί; esse id expressum particula uþ (uh), voci nauh affixa, propterea nobis non videtur, quod h. l. καί = etiam, quod nunquam, quantum scimus, per— uh Gothus reddit, vid. tamen ad J. XVIII, 26.] hiuhmans managai. jah gavandjands sik qaþ du ïm. jabai was gaggiþ du mis jah ni fijaiþ attan seinana jah aiþein jah qen jah barna jah broþruns jah svistruns. nauhuþ-þan seina silbins saivala. ni ¶ gr., sic vs. 33.] mag meins siponeis visan. jah saei ni bairiþ galgan seinana jah gaggai afar mis. ni mag visan gr. omn. post raihtis, cf. ad IX, 36. — manvi—ustiuhan] paratum—consummandum; viri docti alii aliter de hoc loco statuerunt: B. pro habaiulegere malebat habaiþ et convertere, apparatum quem habet ad perficiendum, quod falsum est, quia þo non pronomen relativum, sed demonstrativum est; L. lectionem codicis Arg. servans interpretatur apparatum habeat, qui ad perficiendum suppetat, in eo is tantum errat, quod þo ad manvi refert, quod fieri non licet; lh. Ulfil. illustrat. p. 234, cui ordo verborum habaiu manvi du ustiuhan þo esse videtur, audaciorem criticum se praestat, et Z., qui eum recte sensisse dicit, si Ulf. τὰ πρός cum codd. legisset, se graeca non intelligere comprobat; quod autem Z. ipse manviþo jct. legere se malle ait et pro participio habere, non meminit ille hanc participii formam in— ido, nunquam in— iþo desinere; pro genitivo vero pluralis verbi alicujus 0637 manviþa nemo, qui sensum perspexerit, cum isto viro docto habuerit. Quamquam confitemur lectionem nos male habere, tamen nihil restat, nisi ut statuamus, Ulf. c. codd. τὰ εἰς aut τὰ πρός legisse et auctoritatem codd. in eo tantum omisisse, quod voces þo habaiu pro habaiu þo (habeatne haec) transposuerit, qui tamen error librarii esse videtur, voces enim aliquoties transpositas esse, ad IX, 36 monuimus. Caeterum pro ustiuhan St. + usstiuhan.] meins siponeis. ïzvara was raihtis viljands kelikn timbrjan. niu frumist gasitands rahneiþ manvi. þo 0637 cod. Arg. Hz. J. St. B. + mahtide, cf. J. XVIII, 36.] habaiu du ustiuhan. ïbai aufto biþe gasatidedi grunduvaddju jah ni mahtedi ustiuhan. allai þai gasaiwandans J. St. ÷ timrjan.] duginnaina bilaikan ïna qiþandans þatei sa manna dustodida timbrjan jah ni mahta sic editt.; cod. Arg. viga || na, sine dubio falsum pro vigana, qui est dativus vocis vigans (bellum); sic quoque Grimm. Gr. IV, 105 interpretatur, et de duplicatione litterae n comparari possunt, quae adnotavimus ad Gal. V, 15; saepius enim librariis accidit, ut litteras aut syllabas, in fine lineae scriptas ab initio proximae repeterent, cf. ad J. IX, 41. Erravit lh., qui viganna pro gerundio ( Ulf. illustr. p. 154), aut pro infinitivo, addita syllaba na (p. 245) habuit; erravit etiam Z., qui (cum lh.) vigan ïna conjecit, nam infinitivus est veihan non vigan; praeterea hoc verbum ponitur cum du (vid. Cor. I, XV, 32) , non cum accusativo. Quid denique F. vigamma suo voluerit, nescitur.— pankeiþ] sic cod. Arg. pro usitato pagkeiþ, uti XV, 22 bringiþ, XVII, 9 pank, XIX, 31 inqis.—siaiu] J. St. B. + siau; caeterum gr. omn. post mahteigs.—pusundjo] J. St. B. + pusundjom.] ustiuhan. aiþþau was þiudans gaggands stigqan viþra anþarana þiudan du viganna. niu gasitands faurþis þankeiþ. siaiu mahteigs miþ taihun þusundjon gamotjan þamma miþ tvaimtigum þusundjo hoc uno loco inventum i. q. aiþþau 0638 = εἰ δὲ μήγε, quae sequuntur jabai nist mahteigs (si non-est potens) sine dubio orta sunt e glossa in margine adscripta ad explicandam minus usitatam particulam, certe in graecis nullum eorum vestigium apparet.— fairra ïmma] ¶ gr.— ïnsandjands airu] ¶ gr. omn.] gaggandin ana sik. eiþau jabai nist mahteigs. nauhþanuh fairra ïmma visandin ïnsandjands airu ¶ gr.— visan meins] vid. ad vs. 27.] bidjiþ gavairþjis. svah nu warjizuh ïzvara saei ni afqiþiþ allamma aigina seinamma. ni mag visan St. + jadai.] St. nih, quod melius est.] meins siponeis. god salt. ïþ jabai salt baud vairþiþ. we gasupoda. nih du airþai. ni du maihstau ¶ gr.] fagr ïst. ut usvairpand ïmma. saei habai ausona gahausjandona. gahausjai. vesunuþ-þan ïmma newjandans sik allai motarjos jah fravaurhtai hausjan ïmma. jah birodidedun fareisaieis jah bokarjos qiþandans þatei sa fravaurhtans andnimiþ jah miþmatjiþ ïm. qaþ þan du ïm þo gajukon qiþands. pro usitato taihuntaihund (VIII, 8; XVI, 6 sq.); caeterum J. + taihunte hund, sicut paulo post niunte hund.—fralusanin] J. St. + fralausanin, sic etiam vs. 6.] was manna ïzvara aigands taihuntehund lambe jah fraliusands ainamma þize. niu bileiþiþ þo niuntehund B. + uslaujiþ.] jah niun ana auþidai jah gaggiþ afar þamma fralusanin. unte bigitiþ þata. jah bigitands uslagjiþ St. + bigaþ.— fralusano] vid. ad vs. 4.] ana amsans seinans faginonds. jah qimands ïn garda galaþoþ frijonds jah garaznans qiþands J. St. + pan.—niuntehundis] J. St. + niutehundas.—þaiei] St. + þaei.] du ïm. faginoþ miþ mis þammei bigat lamb mein þata fralusano. qiþa ïzvis þatei sva faheds vairþiþ ïn himina ïn ainis fravaurhtis ïdreigondins þau ïn niuntehundis jah niune garaihtaize. þaiei in þaurbun quaedam, gr. omn. τίς (quae), pro quo Ulf. per errorem τις legit.— taihun jabai] J. St. + taihunja sai.—usbaugeiþ] J. St. B. + usbaugeiþ. glaggvaba] sic cod. Arg.; Hz. Z. + glaggvuba.] ïdreigos. aiþþau suma qino drakmans habandei taihun. jabai fraliusiþ drakmin ainamma. niu J. St. B. + drakmin, nam is est casus tertius formae drakma (vid. vs. 8); nostro loco Ulf. forma graeca utitur, uti saepius— ein pro—ήν, vid. M. XXVII, 62 paraskaivein (παρασκευήν), L. VII, 5 synagogein (συναγωγήν), Rom. XVI, 22 aipistaulein (ἐπιστολήν); Z. igitur illam formam injuria tentavit.— fralaus] J. St. B. + fralausda.] tandeiþ lukarn jah usbaugeiþ razn jah sokeiþ glaggvaba. unte bigitiþ. jah bigitandei gahaitiþ frijondjos jah garaznons qiþandei. faginoþ miþ mis. unte bigat drakmein. þammei fralaus. 0639 sic cod. Arg. uti IX, 26; J. St. B. + aggilum.—ïdreigondins fravaurhtis] ¶ gr. omn.] sva qiþa ïzvis. faheds vairþiþ ïn andvairþja aggele guþs ïn ainis ïdreigondins fravaurhtis. qaþuþ-þan. sic cod. Arg.; J. St. B. + so undrinnanein, pro quibus L. multo melius þo undrinnandein conjecit; lh. Z. + sei undrinnai mis.] sums aihta tvans sununs. jah qaþ sa juhiza ïze du attin. atta. gif mis. sei undrinnai mik. dail aiginis. vid. ad XIX, 12.] manne jah disdailida ïm sves sein. jah afar ni managans dagans brahta samana allata sa juhiza sunus sic cod. Arg.; J. St. B. + allaþarba, quod Z. male probat, aut allþarba (quod non melius est) legendum esse censet; vid. Grim. II. 627.] jah aflaiþ ïn land fairra visando jah jainar distahida þata sves seinata libands usstiuriba. biþe þan fravas J. St. + baurjane.—jainis gaujis] ¶ gr. omn.— haiþjos] agri, genitivus locum indicans, quo mittebatur, sic Mc. IV, 35. L. XIX, 12; vid. Grim. III. 127.] allamma. varþ huhrus abrs and gavi jainata. jah ïs dugann alaþarba vairþan jah gaggands gahaftida St. + jct., caeterum Ulf. c. codd. et verss. χορτασθῆναι legisse videtur.— ïmma] gr. omn. post gaf.] sik sumamma baurgjane jainis gaujis. jah ïnsandida ïna haiþjos seinaizos haldan sveina. jah ¶ gr, omn.— ufarassau] St. + ufaraslau.—ïk] Ulf. c. codd. º ὧδε.] gairnida sad ïtan haurne. þoei matidedun sveina. jah manna ïmma ni gaf. qimands þan ïn sis qaþ. vid. ad M. XXVII, 4.— ïn] pr. St. + ïs.] wan filu asnje attins meinis ufarassau haband hlaibe. ïþ ïk huhrau fraqistna. usstandands gagga du Ulf. aut pro καί, quod. h. l. plerique codd. habent, posuit, uti Mc. IX, 13 et infra vs. 21, neque cum Griesb. καί omisisse dicendus est; aut si καί non legit, pleonastice adverbio þanaseiþs, uti L. XVI, 2 adverbio þanamais, addidit, nam ju ni pro solito þanaseiþs ni graeco οὐκέτι saepius respondet, vid. Rom. VII, 17, 20; Eph. II, 19; Philem. 16.] attin meinamma jah qiþa du ïmma. atta. fravaurhta mis ïn himin jah ïn andvairþja þeinamma. ju þanaseiþs ni ïm vairþs ei haitaidau sunus þeins. gatavei mik sve ainana asnje þeinaize. jah usstandands qam at attin seinamma. nauhþanuh þan fairra visandan gasaw ïna atta ïs jah ïnfeinoda jah vid. ad vs. 19.— haitaidau] J. + haitaudau.] þragjands draus ana hals ïs jah kukida ïmma. jah qaþ ïmma sa sunus. atta. fravaurhta ïn himin jah St. + arta.—seinaim] J. St. + seiname. 0640 —sprauto bringiþ] J. St. B. + suns tobrigg; caeterum sprauto º gr. et de bringiþ pro briggiþ vid. ad XIV, 31.— figgragulþ] J. + friggragulþ, St. + fingragulþ.] in andvairþja þeinamma. ju þanaseiþs ni ïm vairþs ei haitaidau sunus þeins. qaþ þan sa atta du skalkam seinaim. sprauto bringiþ vastja þo frumiston jah gavasjiþ ïna jah gibiþ figgragulþ ïn handu ïs jah gaskoh ana fotuns ïs. jah briggandans stiur þana alidan ufsneiþiþ. jah matjandans visam St. + varþa.—visan] J. St. B. ÷ vailavisan, quod additamentum eis sensus requirere videtur; sed nesciverunt illi, visan h. l. non esse verbum substantivum, sed significare epulari et ad eorum genus pertinere, quae Grim. I. 842, X enarravit, quod autem vaila vs. 23 additum h. l. omisit, saepius Ulf. sic facere solet, ut eorundem verborum compositorum altero proxime subsequente particulam non repetat, vid. L. XIX, 5 dalaþ atsteig et vs. 6 solummodo atstaig, quamquam utrumque pro καταβαίνειν positum est; alia ejusmodi dicta collegimus ad Tim. I, VI, 6] vaila. unte sa sunus meins dauþs vas jah gaqiunoda jah fralusans vas jah bigitans varþ. jah dugunnun J. St. B. . . þiza.— akra] J. St. + lande, B. + landa—jah] U f. º ὡς.— qimands—new] J. St. B. + miþþanei gavandida sik jah atïddja newa.—jah] sec. et, º gr. omn.— saggvins] hinc usque ad vs. 27 ufsnaiþ J. St. B. lacunam habent; haec difficilia in cod. Arg. lectu Ih. recte eruit.] visan. vasuþþan sunus ïs sa alþiza ana akra jah qimands atiïddja new razn jah gahausida saggvins sic cod. Arg.; Hz. prima manu + afsnaiþ; errant igitur Z. et Wackernagel Deutsch. Leseb. I, praef. p. XXVI afsnaiþ codicis Arg. lectionem esse dicentes.] jah laika

ns. jah athai ands sumana magive frahuh. wa vesi þata. þaruh ïs qaþ du ïmma. þatei verum, gr. οὖν, Ulf. c. codd. δέ, vid. ad Cor. I, XV, 11.— ut] foras, º gr. omn. vid. Mth. IX, 32.] broþar þeins qam. jah ufsnaiþ atta þeins stiur þana alidan. unte hailana ïna andnam. þanuh modags 0641 St. ÷ þanuh.—skalkinoda] servivi, gr. omn. δουλεύω.— bivesjau] epularer; Ulfilam ἀριστήσω pro εὐφρανθῶ cum cod. D legisse Griesb. audacius contendit.] varþ jah ni vilda ïnngaggan. ïþ atta ïs usgaggands ut bad ïna. þaruh ïs andhafjands qaþ du attin. sai. sva filu jere skalkinoda þus jah ni wanhun anabusn þeina ufarïddja. jah mis ni aiv atgaft gaitein ei miþ librarium falso pro frat scripsisse, Grim. l. 844 recte arbitratur, sequitur eum Wackern. l 1.] frijondam meinaim bivesjau. ïþ þan sa sunus þeins. saei fret þein sves miþ kalkjom. qam. ufsnaist ïmma fuisti et esi, gr. omn. solummodo εἶ, Ulf. c. verss. lat.— all.] J. St. + alla.] stiur þana alidan. þaruh qaþ du ïmma. barnilo. þu sinteino miþ mis vast jah ïs. jah all þata mein J. St. B. + jct.; caeterum Ulf. º δέ.— faginon] J. + fajinon.—broþar] Ulf. c. codd. º οὗτος.— fralusans] Ulf. codd. º ἦν.] þein ïst. vaila visan jah faginon skuld vas. unte broþar þeins dauþs vas jah gaqiunoda. jah fralusans Ulf. c. codd. et verss. º καί.— saei] St. + saie.—aihta] J. St. + aihida.—fauragagjan] sic cod. Arg. et J.; St. B. Ih. Z. ÷ fauragaggjan, quod usitatius est, vid. vss. seqq., cf. VIII, 3.— distahidedi aigin] J. St. B. + distahidudi aigan.] jah bigitans varþ. qaþuþ-þan du siponjam seinaim. manne sums vas gabeigs. saei aihta fauragagjan. St. + hausjah.—fauragaggjis] St. ÷ fauragagjis.—ju panamais] J. St. + jct.; cf. ad XV, 19.] jah sa fravrohiþs varþ du ïmma ei distahidedi aigin ïs. jah atvopjands ïna qaþ du ïmma. duwe þata hausja fram þus. usgif raþjon fauragaggjis þeinis. ni magt auk ju þanamais fauragaggja J. St. + fauragaggji.—ni mag] St. + nim ag.] visan. qaþ þan ïn sis sa fauragaggja. wa taujau. þandei frauja meins afnimiþ fauragaggi af mis. graban J. St. + eiþan; caeterum þau (ἄν) º gr. omn. uti Goth. ipse vs. 9.— us] ex, º g.] ni mag. bidjan skama mik. andþahta mik wa taujau. ei þau biþe afsatjaidau us fauragaggja. St. + shalt.] andnimaina mik ïn gardius seinans. jah athaitands ainwarjanoh faihuskulane fraujins seinis qaþ sic cod Arg. h. l. et vs. seq.; B. Hu. Z. utroque loco taihuntehund, vid. ad 0642 XV, 4.— bokos] St. + hokos.—fimtiguns] sic cod. Arg.; J. B. Z. ÷ fimftiguns.] þamma frumistin. wan filu skalt fraujin meinamma. þaruh qaþ. taihuntaihund kase alevis. jah qaþ vid. ad vs. 6.] du ïmma. nim þus bokos jah gasitands sprauto gamelei fimtiguns. þaþroh þan du anþaramma qaþ. aþþan þu wan filu skalt. ïþ ïs qaþ. taihuntaihund mitade kaurnis. jah qaþ du ïmma. nim þus bokos pro sunjus, vid. ad IV, 13.] jah melei ahtautehund. jah hazida sa frauja þana fauragaggjan ïnvindiþos. unte frodaba gatavida. unte þai sunjos þis aivis frodozans sunum liuhadis ïn kunja seinamma sind. jah ïk ïzvis qiþa. taujaiþ ïzvis frijonds us faihuþraihna ïnvindiþos. ei þan ufligaiþ. andnimaina ïzvis ïn aiveinos J. St. + triggva.—leitilamma] pr. inde ab hac voce usque ad finem versus J. St. lacunam habent, quamquam in cod. Arg. locus integer exstat, nec habet, quod lectionem difficilem reddat. Caeterum pro leitilamma utroque gr. omn. ἐλαχίστῳ.— sa—untriggva] B. ÷ saei—ïst untriggvs.] hleiþros. saei triggvs ïst ïn leitilamma. jah ïn managamma triggvs ïst. jah sa ïn leitilamma B. + frihuþraihna, sic etiam vs. 13.] untriggva jah ïn managamma untriggvs ïst. jabai nu ïn ïinvindamma faihuþraihna triggvai ni vaurþuþ. þata sunjeino was ïzvis galaubeiþ. jah jabai ïn þamma framaþjin triggvai ni inde usque ad finem versus J. St. lacunam habent; B. ÷ aiþþau. Andizuh, lectio codicis Arg. manifesta, est verbum incertae originis et significationis (Grim. III, 15) ; gr. omn. ἢ γάρ, quod Ulf. in loco parallelo M. VI, 24 unte jabai (nam si) reddidit, unde conjici potest, andizuh significationem contra, alioquin habere.— aiþþau] B. + aiþau.—and iloþ] sic in cod. Arg. scriptum esse videtur, sed certo dici non potest, quia litterae admodum evanuerunt: B. and. . . , conjecit ipse + andnimiþ.—ïþ] B. ÷ jah, secundum gr., qui καί habent.— faihuþraihna] vid. ad vs. 11; c. d. Arg. in marg. mammonim.] vaurþuþ. þata ïzvar was ïzvis gibiþ. ni ainshun þive mag tvaim fraujam skalkinon. andizuh 0643 ainana fijaiþ jah anþarana frijoþ. aiþþau ai namma andtiloþ ïþ anþaramma frakann. ni maguþ B. + fareisaies.—bimamindedun] sic cod. Arg. et editt. sine dubio +; Grim. I. 848, pro bimaminidedun dictum, nobis bimamidedun scribendum esse videtur.] guþa skalkinon jah faihuþraihna. gahausidedun þan þo alla jah þai fareisaieis faihufrikai visandans J. St. B. + hairtana.—hauho] gr. omn. post mannam.—andaset] J. St. + andset.] jah bimamindedun ïna. jah qaþ du ïm jus sijuþ. juzei garaihtans domeiþ ïzvis silbans ïn andvairþja compellitur, Ulf. verba gr. id dicentia: ad id (sc. occupandum) vim adhibent, non intellexit et βιάζεται verbum medium pro passivo habuisse videtur, id quod sensum turbat. Nec nauþjan graeco βιάζεσθαι apte respondet, est id potius anamahtjan (M. XI, 12) , nauþjan autem = ἀναγκάζειν L. XIV, 23; cf. Skeir. 38, 2.] manne. ïþ guþ kann hairtona ïzvara. unte þata hauho ïn mannam andaset ïn andvairþja guþs. vitoþ St. ÷ jah.—vrit gadriusan] J. St. B. + vruta driusan.] jah praufeteis und ïohannen. þaþroh þiudangardi guþs vailamerjada jah wazuh ïn ïzai nauþjada. ïþ St. + saina.—afleitana] Ulf. c. codd. et verss. º ἀπὸ ἀνδρός.] azetizo ïst himin jah airþa hindarleiþan þau vitodis ainana vrit gadriusan. wazuh saei afletands qen J. St. + byssaum.—jah] tert. et, º gr. omn.— vaila visands] editt. + jct., vid. ad XV, 32.— daga wammeh] editt. + jct.] seina jah liugands anþara horinoþ. jah wazuh saei afleitana liugaiþ. horinoþ. aþþan manne sums vas vocatus, º gr. omn.— sah] hicque, gr. omn. ὅς, vid. ad Joan. XVIII, 26.— fulls] J. St. + fuls.] gabigs jah gavasids vas paurpaurai jah byssaun jah vaila visands daga wammeh bairhtaba. ïþ unleds J. St. B. + saþnan.—bilaigodedun] J. St. + bilaigvodedun; Ulf. c. codd. ἐπέλειχον, pro ἀπέλειχον legisse videtur.] sums vas namin haitans lazarus. sah atvaurpans vas du daura ïs banjo fulls. jah gairnida saþ ïtan drauhsno þizo driusandeino af biuda þis gabeigins. akei jah hundos atrinnandans bilaigodedun banjos Ulf. º αὐτόν.] ïs. varþ þan gasviltan þamma unledin jah briggan fram aggilum ïn barma abrahamis. gasvalt þan sic cod. Arg.; B. lh. Z. + þana, vid. ad J. V, 36; caeterum º gr. omn.; solet quidem Ulf. interdum hanc particulam, praecedentibus particulis 0644 temporalibus aut participiis, in apodosi addere, vid. L. II, 42.— lazzaru] J. St. + lazarum, B. ÷ lazaru.] jah sa gabeiga jah gafulhans varþ. jah ïn haljai ushafjands augona seina visands ïn balveinim gasaw num Ulf. δέ omiserit, uti Griesb. contendit, certo dici non potest, quia ante jabai in cod. Arg. quaedam desiderantur, quorum ultima vox ïþ fuisse videtur, solemne est enim Ulfilae dicere ïþ jubai = ἐἀν δέ, εἰ δέ.— fravaurkjai] Ulf. c. codd. et verss. º εἴς σε.— ïdreigo] J. + ïdreijo.] þan abraham fairraþro jah lazzaru ïn barmim ïs. jah ïs ufhropjands.——jabai fravaurkjai broþar J. St. B. + jct.— fraletais] J. ÷ afletais.] þeins. gasak ïmma. jah þan jabai ïdreigo sik. fraletais ïmma. jah jabai sibun sinþam ana dag fravaurkjai du þus jah sibun sinþam ana dag gavandjai sik qiþands. ïdreigo mik. fraletais ïmma. jah qeþun aut vos si diceretis, gr. omn. ἐλέγετε ἄν. Lectio nostra sensum pervertit; requiritur particula graecum ἄν exprimens, quae cum sit aiþþau (M. XI, 23; J. XIV, 2, 7, 28; XV, 19; XVIII, 36) , restat jabai, quod aliquando in margine positum ab aliquo, qui ἄν pro ἐάν dictum esse putavit idque voce jabai reddendum esse indicare voluit, deinde autem a librario in textum illatum, nunc ejiciendum et legendum est: aiþþau jus qiþeiþ. Jus (vos) ab omn. gr. omissum, simili loco invenitur etiam additum J. XIV, 28 jabai frijodedeiþ mik. aiþþau jus faginodedeiþ. Caeterum de qiþeiþ pro qeþeiþ vid. ad VIII, 56.— andhausidedi] St. + andhauseidei.] apaustauleis du fraujin. biauk uns galaubein. qaþ þan frauja. jabai habaidedeiþ galaubein sve kaurno sinapis aiþþau jus jabai qiþeiþ du bainabagma þamma. uslausei þuk us vaurtim jah ussatei þuk ïn J. St. + ariandam.—haldandan] J. St. + haldandam.—atgaggandin] J. St. + qimandim.—hindarleiþ anuhkumbei] J. B. + hindarleiþa nuh kumbei, St. + hindarlei þanuh kumbei; veram lectionem L. jam pridem invenit, vid. ad Mc. XIV, 44.] marein. jah andhausidedi þau ïzvis. was þan ïzvara skalk aigands arjandan aiþþau haldandan. saei 0645 editt. + jct.; caeterum B. conjecit + waduh nahtmatjau, nec melius L. wa du nahtmatjan.] atgaggandin af haiþjai qiþai suns. hindarleiþ anuhkumbei. ak niu qiþiþ du ïmma. manvei. wa du naht matjau jah bigaurdans andbahtei mis. unte matja jah drigka. jah biþe gamatjis jah gadrigkais sic cod. Arg. pro usitato ïbai, cf. Grim. III. 284.— þank þus fairhaitis] sic cod. Arg.; J. St. + þankjus fairhaitei, B. + þankþ usfairhaitiþ, lh. + þankþ usfairhaitis. Locus, interpretibus difficilior visus, a Zahnio recte constitutus, respondet graecis verbis; Ulf. enim medium ἔχει (ἔχῃ) addito pronomine þus reddere voluit, quam ob causam neque þau, quod Z. conjecit, neque þis, quod Rw. proposuit, hoc loco admittitur; cf. M. V, 42 leiwan sis (δανείσασθαι), Mc. II, 6 þagkjan sis (διαλογίζεσθαι), cf. J. IX, 22. Tit. I, 14 afwandjan sis (ἀποστρέφεσθαι). Caeterum de þank pro þagk scripto, vid. ad XIV, 31.] þu. ïba þank þus fairhaitis skalka jainamma. unte gatavida. þatei anabudan vas. ni man. sva jah jus. þan taujaiþ alla þo anabudanona ïzvis. qiþaiþ. þatei skalkos unbrukjai sijum. unte þatei skuldedum taujan. gatavidedum. jah varþ miþþanei ïddja ïs ïn ïairusalem. jah ïs þairhïddja þairh midja samarian J. St. + þai; de þaih pro þaiei vid. ad J. XVIII, 26.] jah galeilaian. jah ïnngaggandin ïmma ïn suma haimo gamotidedun ïmma taihun þrutsfillai sic cod. Arg. pro ushofun, vid. ad IV, 13.] J. B. + gudjan.] mans. þaih gastoþun fairraþro. jah silbans ushofon stibna qiþandans. ïesu talzjand. armai unsis. jah gaumjands qaþ du ïm. gaggandans ataugeiþ ïzvis gudjam. jah varþ miþþanei galiþun gahrainidai purus factus est, gr. ἰάθη, suspicari possis. Ulf. c. codd. et verss. legisse ἐκαθαρίσθη, cf. V, 13; M. VIII, 3; XI, 5.] vaurþun. ïþ ains þan ïze gaumjands þammei hrains varþ. gavandida sik miþ stibnai mikilai hauhjands B. falso adnotat, Ulf. καί omisisse, vid. ad J. XVIII, 26.] pr. hi, Ulf. c. gr., qui οὗτοι legunt idque post δέκα ponunt; aut si mavis, transponas taihun þai et legas þai taihun, cf. ad IX, 35, et XIV, 28.] guþ. jah draus ana andavleizn faura fotum ïs aviliudonds ïmma. sah vas samareites. andhafjands þan ïesus qaþ. niu taihun þai gahrainidai vaurþun. ïþ þai niun war. ni bigitanai vaurþun gavandjandans J. + usstandans, St. Z. ÷ ustandands.] giban vulþu guþa niba sa aljakunja. jah qaþ du ïmma. usstandands gagg. galaubeins þeina((.....)) J. St. + fraihands.—andhof] J. St. B. + andhaf.] ganasida þuk. fraihans þan fram fareisaium. wan qimiþ þiudangardi guþs. andhof ïm jah qaþ. ni St. + qiþands.] qimiþ þiudangardi guþs miþ atvitainai. nih qiþand. sai her. aiþþau sai jainar. sai auk þiudangardi at, º gr. omn.— þize] horum, º gr.— sununs] cod. Arg. sunus, pro quo Z. Benzelii conjecturam sunaus temere in textum recepit. Ulf. sine dubio locum male intellectum male interpretatus est. De sununs recte judicavit Ettmüller l. l. p. 583, scriptum est enim propter sequens mans pro sunu, cf. ad Cor. I, VI, 16 et nostra: Beitrage zur Textberichtigung, etc., der Skeireins (id est additamenta ad textum, etc.) p. 53; sic fortasse etiam Sk. p. 48, 7 pro atteins veitvodeins legendum est attins veitvodei.] guþs ïn ïzvis ïst. qaþ þan du siponjam. aþþan qimand dagos. þan gairneiþ ainamma þize dage sununs mans gasaiwan jah ni gasaiwiþ. jah qiþand ïzvis. sai her. aiþþau sai jainar. ni galeiþaiþ nih laistjaiþ. svasve raihtis lauhmoni lauhatjandei us þamma uf himina ïn þata uf himina skeiniþ. sva J. St. + managai þulan.] vairþiþ sunus mans ïn daga seinamma. aþþan faurþis skal manag gaþulan jah uskiusada fram þamma gr. omn. Νῶε; a Gothis consonis iis nominibus propriis, quae in vocalem desinunt, saepius affigi solere, ad Cor. II, VI, 15 monebimus.] pr. sec. et, º gr. omn.] kunja. jah svasve varþ ïn dagam nauelis. svah vairþiþ jah ïn dagam sunaus mans. etun jah drugkun. lingaidedun jah liugaidos vesun und þanei dag galaiþ nauel ïn arka jah qam midjasveipains jah gr. omn. Λώτ tenui consona scriptum.— jah] sec. tert. et, º gr. omn.] fraqistida allans. samaleiko jah sve varþ ïn dagam lodis. etun jah drugkun. bauhtedun jah frabauhtedun 0647 ¶ gr.] satidedun timridedun. ïþ þammei daga usïddja lod us saudaumim. rignida svibla jah funin us vid. ad I, 20.] J. St. + qemai.] himina jah fraqistida allaim. bi þamma vairþiþ þamma daga ei sunus mans andhuljada. ïn jainamma daga saei sijai ana hrota jah kasa ïs ïn razna. ni atsteigai dalaþ niman þo. jah saei ana haiþjai. ob me. º gr.— ganasjiþ] J. St. + libantaujiþ, quo gr. lectionem ζωοποιήσει vel ζωογονήσει reddere voluisse videntur, sed cum plerique sint codd. qui σώσει legunt, non dubitamus quin Ulf. hos secutus sit.] samaleiko ni gavandjai sik ïbukana. gamuneiþ qenais lodis. saei sokeip saivala seina ganasjan. fraqisteiþ quod, º gr.; Ulf. c. cod. m ap. Mi. — tvai vairpand] ¶ gr.— samin] J. St. + aina (vid. ad Mc. X, 8) ; hinc usque ad finem versus iidem lac.] ïzai. jah saei fraqisteiþ ïzai ïn meina. ganasjiþ þo. qiþa ïzvis. þatei þizai naht tvai vairþand ana J. St. + tvai—malandans.—samana] J. lac., St. º +.] ligra samin. ains usnimada jah anþar bileiþada. tvos vairþand malandeins samana. aina usnimada jah J. ÷ du ïm.—þarei] J. St. + þaruh. —jaindre] J. St. B. + jainar; hinc apud B. lac.— galisand] J. St. + qumand, et inde lacunam usque ad finem versus habent.] anþara bileiþada. jah andhafjandans qeþun du ïmma. war frauja. ïþ ïs qaþ ïm. þarei leik. jaindre J. St. + skulum.—usgrudjans] editt. + ustrudjans, quorum auctoritate deceptus, et cum litterae g et t non facile discerni possint, Castill. etiam Cor. II, IV, 1 et 16 ustrudjans edidit; sed monitus locis Eph. III, 13; Gal. VI, 9, ubi clarissime lectio quam dedimus inveniebatur, et denuo inspectis codicibus, vitium illud emendavit.] galisand sik arans. qaþuþ-þan jah gajukon ïm. du þammei sinteino skulun bidjan jah ni vairþan usgrudjans. ¶ gr. omn.] fuit—vidua, gr. omn. χήρα δὲ ἦν.] qiþands. staua vas sums ïn sumai baurg guþ ni ogands jah mannan ni aistands. vasuþ-þan jah viduvo ïn þizai baurg jainai jah atïddja du ïmma qiþandei. fraveit mik ana andastaþja meinamma. J. + lagga, St. + langa.—og] sic cod. Arg., non oga, uti B. dicit.] jah ni vilda laggai weilai. afaruþ-þan þata qaþ ïn sis silbin. jabai jah guþ ni og jah mannan ni aista. verum, gr. omn. γε, pro quo Ulf. δέ legisse videtur.— usþriutiþ] St. + ustriutiþ.—ibai und] J. St. + ïba ni ïn.—usagljai] J. St. B. + usagajai.] ïþ ïn þizei usþriutiþ mis so viduvo. fraveita þo. ïbai und andi qimandei usagljai mis. qap þan frauja. diebus—noctibus, gr. omn. ἡμέρας καὶ νυκτός, caeterum St. + naþam.—ïst] est, º gr. omn.] hauseiþ wa staua ïnvindiþos qiþiþ. ïþ guþ niu gavrikai þans gavalidans seinans þans voþjandans du at, º gr. omn.— ïþ sveþauh] est pro gr. πλήν, vid. ad XIX, 27.— biugitai] sic cod. Arg.; J. St. B. + bigiutai, lh. Z. ÷ bigitai; vid. ad M. IX, 28. Caeterum cave ἆρα ab Ulf. omissum esse dicas, nam eam particulam interrogativam addito illo u reddidit.] sis dagam jah nahtam jah usbeidands ïst ana ïm. aþþan qiþa ïzvis. þatei gavrikiþ ïns sprauto. Iþ Ulf. c. codd. º καί.] sveþauh sunus mans qimands biugitai galaubein ana airþai. qaþ þan du sumaim. þaiei silbans trauaidedun sis ei veseina garaihtai jah frakunnandans þaim anþaraïm. þo gajukon. mans tvai usïddjedun sic cod. Arg.; Hz. sec. manu et Z ÷ ïnvindai; cum inveniri vix possit, quo codicis Arg. lectio defendatur (nam loci Mc. III, 31 aiþei jah broþrjus standandona et similium omnino alia ratio est) , cum B. ïnvindans legendum esse dubitari non debet, quam formam librarius imperfectam reliquit.— aiþþau] Ulf. º καί.] ïn alh bidjan. ains fareisaius jah anþar motareis. sa fareisaius standands sis þo bad. guþ. aviliudo et, º gr. omn.— taihundon dail allis] sic cod. Arg.; editt. + taihundondai allais.] þus. unte ni ïm svasve þai anþarai mans. vilvans ïnvinda horos aiþþau svasve sa motareis. fasta suos, º gr. omn.— ushafjan] gr. post himina.] tvaim sinþam sabbataus jah afdailja taihundon dail allis þize gastalda. jah sa motareis fairraþro standands 0649 ni vilda nih augona seina ushafjan du himina ak sloh ïn brusts seinos qiþands. guþ. hulþs sijais utr., J. St. + silba.] mis fravaurhtamma. qiþa ïzvis. atïddja sa garaihtoza gataihans du garda seinamma þau raihtis jains. unte sawazuh saei hauheiþ sik silban. gahnaivjada. ïþ saei hnaiveiþ sik silban. ushauhjada. Ulf. º καί.] St. + gangan; sic saepius idem in hoc et seqq. capitibus.— þiudangardi] St. + þiudangardo.] berun þan du ïmma barna ei ïm attaitoki. gasaiwandans þan siponjos andbitun ïns. ïþ ïesus athaitands ïns qaþ. letiþ þo barna gaggan du mis jah ni varjiþ þo. unte þize svaleikaize ïst þiudangardi St. + sue.] ¶ gr. omn.] guþs. amen qiþa ïzvis. saei ni andnimiþ þiudangardja guþs sve barn. ni qimiþ ïn ïzai. jah frah ïna sums reike qiþands. laisari þiuþeiga. wa taujands libainais aiveinons arbja vairþau. qaþ þan du ïmma St. + div.— aiþein] Ulf. c. codd. º σοῦ.] ïesus. wa mik qiþis þiuþeigana. ni ainshun þiuþeigs niba ains guþ. þos anabusnins kant. ni horinos ni maurþrjais ni hlifais ni galiugaveitvods sijais. sverai attan þeinana jah aiþein. ïþ ïs qaþuh. sequi, gr. omn. ἀκολούθει, vid. M. V, 24.] þata allata gafastaida us jundai meinai. gahausjands þan þata ïesus qaþ du ïmma. nauh ainis þus van ïst. all þatei habais frabugei jah gadailei unledaim. jah habais huzd ïn himina. jah hiri laistjan St. + agauba.] mik. ïþ ïs gahausjands þata gaurs varþ. vas auk gabeigs filu. gasaiwands þan ïna ïesus gaurana St. + ulbandan.—þairhleiþan] cod. Arg. + þairþleiþan; caeterum Ulf. c. codd. διελθεῖν pro vulg. εἰσελθεῖν legit.— þau] St. + þan.] vaurþanana qaþ. waiva agluba þai faihu habandans ïnngaleiþand ïn þiudangardja guþs. raþizo allis J. St. + jct.] ïst ulbandau þairh þairko neþlos þairhleiþan þau gabigamma ïn þiudangardja guþs galeiþan. qeþun þan þai gahausjandans. an was mag ganisan. ïþ ïs qaþ. þata unmahteigo at mannam mahteig ïst at St. + qaþun.—broþruns] J. St. B. + broþrus, non animadvertentos signum, 0650 litteram n indicans, quod supra u in cod. Arg. clarissime cernitur.] guþa. qaþ þan paitrus. sai. veis aflailotum allata jah laistidedum þuk. ïþ ïs qaþuh du ïm. amen qiþa ïzvis þatei ni ainshun ïst þize afletandane gard aiþþau fadrein aiþþau broþruns aiþþau qen aiþþau St. + managfal.] barna ïn þiudangardjos guþs. saei ni andnimai managfalþ ïn þamma mela jah ïn aiva þamma qimandin de filio, gr. τῴ υἱῷ, qui dativus ad τελεσθήσεται pertinet; Ulf. c. codd. legit περὶ τοῦ υἱοῦ, quod a γεγραμμένα ( gamelido) pendet.] libain aiveinon. ganimands þan þans ·ib· qaþ du ïm. sai. usgaggam ïn ïairusalem jah ustiuhada all þata gamelido þairh praufetuns bi sunu mans. atgibada auk þiudom jah bilaikada jah anamahtjada St. + usblingvandans.—þridjin daga] ¶ gr.] jah bispeivada jah usbliggvandans usqimand ïmma jah þridjin daga usstandiþ. jah eis ni ad mendicandum, gr. omn. προσαιτῶν, sic loco paralleto Mc. X, 46, participio autem utitur J. IX, 8 saei sat aihtronds; itaque aliquis suspicari potest, Ulf. illis prioribus locis προσαιτεῖν legisse; infra XIX, 48 pro ἀκούων sunt codd. qui ἀκούειν legunt, Ulf. du hausjan.] vaihtai þis froþun. jah vas þata vaurd gafulgin af ïm jah ni vissedun þo qiþanona. varþ þan miþþanei Ulf. pro διαπορευομένου c. cod. D. et verss. παραπορευομένου legisse videtur, vid. Mc. II, 20.] newa vas ïs ïaireikon. blinda sums sat faur vig du aihtron. gahausjands þan managein faurgaggandein Z. + þairgaggiþ.] verum is gr. omn. καί.— ubuhvopida] 0651 J. St. + div.; caeterum vid. ad M. IX, 28.— qiþands] St. + qitands.—sunu] pro solita vocativi forma sunau, sic Cor. I, XV, 15 dauþu. L. XIX, 5 zakkaiu. M. XXVI, 28 xristu pro dauþau, zakkaiau, xristau, cf. ad L. I, 54.] frah. wa vesi þata. gataihun þan ïmma þatei ïesus nazoraius þairhgaggib. ïþ ïs ubuhvopida 0651 J. St. B. + ïmma.] qiþands. ïesus sunu daveidis armai mik. jah þai fauragaggandans andbitun ïna ei þahaidedi. ïþ ei, º gr. omn., nam αὐτοῦ, quod legunt, pertinet ad ἐγγίσσαντος.] ïs und filu mais hropida. sunau daveidis armai mik. gastandands þan ïesus haihait ïna tiuhan du sis. biþe newa vas þan ïmma. frah ïna qiþands. wa þus vileis ei taujau. ïþ ïs qaþ. frauja. ei ussaiwau. jah ïesus qaþ du ïmma. ussaiw. galaubeins þeina ganasida þuk. jah suns ussaw jah laistida ïna aviliudonds J. St. + ïaireiko.] guþa. jah alla managei gasaiwandei gaf hazein guþa. jah ïnngaleiþands þairhlaiþ ïaireikon. cod. Arg., uti edidimus; J. + man sakkaius haitands, St. + man zakkaius haitands, B. ÷ manna zakkaius haitans.—sah] hic, Ulf. fortasse c. codd. D et verss. οὗτος pro vulg. καὶ αὐτός legit, sed vid. ad J. XVIII, 26; caeterum B. ÷ jah sa, J. St. lac. usque ad motarje.—jah] ult. Ulf. c. codd. º οὗτος.— gabigs] J. St. B. ÷ gabeigs.] J. St. B, + vahstai leitil.] jah sai. guma namin haitans zakkaius sah vas fauramaþleis motarje jah vas gabigs. jah sokida gasaiwan St. + biþrangands. Pro vulgata lectione προδραμών Ulf. c. cod. προσδραμών legisse videtur; nam bi notioni praepositionis πρός propius accedit, quam praepositioni πρό.— faur usstaig] J. St. B. + faura gastaig.—ïs] is, º gr. omn.] ïesu. was vesi. jah ni mahta faura managein. unte vahstau leitils vas. jah biþragjands faur J. St. B. º + Z. + jup.—ïmma zakkain] J. St. + ïm zakkaie; caeterum de zakkaiu vid. ad XVIII, 38.— atsteig] J. St. + afsteig.—auk ïn] J. St. + and. Caeterum Griesb. falso adnotat, γάρ ab Ulf. esse omissum, cum per auk redditum sit.] usstaig ana smakkabagm. ei gasewi ïna. unte ïs and þata munaida þairhgaggan. jah biþe qam ana þamma stada. ïnsaiwands ïup ïesus gasaw ïna jah qaþ du ïmma. zakkaiu. sniumjands dalaþ atsteig. J. + afstaig.] himma daga auk ïn garda þeinamma skal ïk visan. jah sniumjands atstaig jah andnam ïna faginonds. mira dicendi ratio, cum du praepositio posita sit cum genitivo, cum quo casu conjungi non solet. Locum esse corruptum, et du 0652 indicat et otiosum illud ïn gard. Z. aut du deleri, aut omisso ïn gard legi maluit du fravaurhtin mann. Si de glossa in textum illata, cujus rei exempla non pauca inveniuntur (vid. ad II, 2) , cogitari licet, glossator quidam ïn gard ad explicandam constructionem du fravaurhtis mans, nobis videtur addidisse; ea autem ellipsis et graeco sermoni familiaris est (Matthiae Griech Gramm. p. 701) , nec abhorret a gothico (vid. ad VIII, 49) . Sin omnia, quae leguntur, sincera sunt, certe ordo verborum mutandus est hunc in modum: fravaurhtis mans galaiþ ïn gard du ussaljan, cf. ad M. IX, 16. Cum Zahnio, qui du ad galaiþ trahi posse arbitratur, veremur ut intelligentes consentiant.— fravaurhtis] J. St. + fravaurhtan.] jah gasaiwandans allai birodidedun qiþandans. þatei du fravaurhtis mans galaiþ ïn gard ussaljan. J. + sakkaius.—sai] J. St. + sai sa.—fidurfalþ fragilda] ¶ gr. omn.] standands þan zakkaius qaþ du fraujin. sai. halbata aiginis meinis. frauja. gadailjau unledaim jah jabai wis wa afholoda. fidurfalþ fragilda. qaþ þan du ïmma ïesus. þatei himma daga naseins þamma St. + ah.—þans fralusanans] hos perditos, gr. omn. τὸ ἀπολωλός] garda varþ. unte jah sa sunus abrahamis ïst. qam auk sunus mans sokjan jah nasjan þans fralusanans. J. St. B. + jct.— ïairusalem vas] ¶ gr. omn.] at gahausjandam þan ïm þata biaukands qaþ gajukon. bi þatei newa ïairusalem vas. jah þuhta St. + suns.—landis] gr. εἰς χώραν μακράν, quod supra XV, 12 plene per ïn land fairra visando reddidit.— franiman] St. + franimans.—gavandida sik] convertit se, gr. omn. ὑποστρέψαι.] ïm ei suns skulda vesi þiudangardi guþs gasvikunþjan. qaþ þan. manna sums godakunds gaggida ego, º gr. omn.] landis franiman sis þiudangardja jah gavandida sik. athaitands þan taihun skalkans seinans atgaf ïm inde ab hac voce usque ad finem versus 23 J. St. lacunam habent, quam B. et lh. expleverunt; hodie ea est codicis Arg. conditio, ut usque ad vs. 20 praeter litteras ab aversa plagula transmissas quidquam legi plane non possit.— þana] B. lac.] taihun dailos jah qaþ du ïm. kaupoþ unte ïk qimau. ïþ baurgjans ïs fijaidedun ïna jah ïnsandidedun 0653 B. º +— sis] B. lac.— silubr] B. + silubro.—wa warjizuh) quid quisque, gr. τίς τί (τι).— gavaurhtedi] B. gavaur . . . ] airu afar ïmma qiþandans. ni vileima þana þiudanon ufar unsis. jah varþ biþe atvandida sik aftra andnimands þiudangardja jah haihait vopjan du sis þans skalkans þaimei atgaf þata silubr. ei gakunnaidedi. B. + gan.] wa warjizuh gavaurhtedi. qam þan sa frumista qiþands. frauja. skatts þeins gavaurhta B. lac.— leitilamma] Ih. ap. Büsch. + aleitilamma; caeterum gr. omn. ἐλαχίστῳ.— vast triggvs] ¶ gr. omn.— sijais] B. lac.— taihun] B. + taihunja.] taihun skattans. jah qaþ du ïmma. vaila goda skalk. unte ïn leitilamma vast triggvs. sijais valdufni B. + fravaurhta.—fimf] Hz. + fim, sic quoque vs. 19.] habands ufar taihun baurgim. jah qam anþar qiþands. frauja. skatts þeins gavaurhta fimf skattans. B. ÷ (( ufar, vid. L. II, 8.— fimf)) vid. ad vs. 18.] B. anþar, quod textui gr. accommodatius est, nam nullo alio loco Ulf. sums pro ἕτερος ponit, excepto XIV, 20.— galagidana] Z. galagida ïna (posuit eum), quod Ih. testante in cod. Arg. scriptum sit; repudiavimus autem, quod sensum perturbat, nec auctoritate ullius gr. confirmatur. Caeterum B. hinc usque ad finem versus signa lacunae ponit.] qaþ þan jah du þamma. jah þu sijais ufaro fimf baurgim. jah sums qam qiþands. frauja sai. sa skatts þeins þanei habaida galagidana ïn fanin. ohta mis auk þuk. unte manna hardus ïs. nimis þatei ni pr., quod Sch. contendit, Ulf. cum verss. καί pro δέ legisse, speciosius est quam verius; jah enim pro δέ saepissime ponitur.— jah lata] et piger, º gr. omn., Goth. cum Brix.— visseis] pro visses, vid. Prolegg.] lagides. jah sneiþis þatei ni saisost. jah qaþ du ïmma. us munþa þeinamma stoja þuk. unselja skalk ad argentarios, gr. ἐπὶ τράπεζαν, 0654 cf. Cor. I, X, 25 at skiljam—ἐν μαλέλλῳ cf. etiam ad L. III, 1.— jah] sec., Ulf. º ἐγώ.] jah lata. visseis þatei ïk manna hardus ïm nimands þatei ni lagida jah sneiþands þatei ni saiso. jah Z. + div.] duwe ni atlagides þata silubr mein du skattjam. jah qimands miþ vokra galausidedjau þata. jah du þaim faurastandandam qaþ. nimiþ af ïmma þana skatt jah gibiþ þamma þos taihun dailos habandin. jah qeþun du ïmma. frauja. habaiþ taihun dailos. qiþa allis ïzvis þatei warjammeh habandane gibada. at, º gr. omn.; B. sveþauh e margine in textum irrepsisse suspicatur, ut alterum glossa explicans alterum sit, sed vid. Philip. III, 16 aþþan sveþauh et supra XVIII, 8 ïþ sveþauh—πλήν; caeterum idem significantes particulae conjunctae saepissime inveniuntur, vid. ad M. IX, 17.— þaiei] J. St. + þatei.] iþ af þamma unhabandin jah þatei habaiþ afnimada af ïmma. aþþan sveþauh fijands meinans jainans. þaiei ni vildedun mik þiudanon ufar sis. briggiþ her jah usqimiþ faura mis. jah qiþands þata ïddja sic cod. Arg. J. St.; B. Hz. Z. at, quod sensus quidem postulare videtur, sed habet lectio codicis, quo defendatur, latino enim sermone etiam dicitur aliquid prope ab aliquo esse.] fram usgaggands ïn ïairusaulyma. jah varþ biþe newa vas beþsfagein jah beþanijin af fairgunja. þatei St. + gangaþ.—ïnngaggandans] Hz. + ïngaggandans.—asilaus] asini, º gr. omn. Vulg. etiam addit asinae.] haitada alevjo. ïnsandida tvans siponje seinaize qiþands. gaggats ïn þo viþravairþon haim. ïn þizaiei ïnngaggandans bigitats fulan asilaus gabundanana. ana þammei ni ainshun aiv manne sat. andbindandans sic cod. Arg. pro ïgqis; vid. ad XIV, 31; J. + ïzqis, St. ÷ ïzvis.] ïna attiuhiþ. jah jabai was ïnqis fraihnai. duwe andbindiþ. sva qiþaits du ïmma, þatei frauja J. St. + andbindandan.—ïm] pr., Ulf. º τὸν πῶλον.] þis gairneiþ. galeiþandans þan þai ïnsandidans bigetun svasve qaþ du ïm. andbindandam þan ïm qeþun þai fraujans þis du ïm. duwe andbindats þana fulan. ïþ eis qeþun. fraujin þaurfts þis ïst. hunc pullum, gr. omn. αὐτόν— ïesua] St. + ïaisuna.—vastjos seinos] ¶ gr. omn.] jah attauhun þana fulan ïesua jah usvairpandans vastjos seinos ana þana fulan ussatidedun ïesu. 0655 J. St. + div.— alakjo] J. St. 0655 B. + allai so. Caeterum notandum est, adverbium alakjo, quod aliis locis cum allai conjungi solet (vid. IV, 22; Mc. XI, 32) , h. l. vice adjectivi (= ἅπας) fungi, sic infra vs. 48, cf. L. VI, 5 galukun managein fiske filu.—þoze sewun] J. St. + þo gesewun; caeterum vid. ad X, 5.] gaggandin þan ïmma ufstravidedun vastjom seinaim ana viga. biþe þan ïs newa vas juþan at ïddaljin þis fairgunjis alevabagme. dugunnun alakjo managei siponje faginondans hazjan guþ stibnai mikilai Hz. + þiutida.—vulþus] St. + vultus.] ïn allaizo þoze sewun mahte. qiþandans. þiuþida sa qimanda þiudans ïn namin fraujins. gavairþi ïn himina jah vulþus ïn hauhistjam. jah sumai fareisaie us þizai managein qeþun du ïmma. laisari. sak þaim siponjam þeinaim. jah andhafjands qaþ du ïm. qiþa ïzvis þatei jabai þai slavand. St. + þaþei.—þu] Ulf. c. codd. et verss. º καί γε.— gafulgin] J. St. B. + gafialgin.—augam] J. St. B. + augom.] stainos hropjand. jah sunsei newa vas. gasaiwands þo baurg gaigrot bi þo qiþands. þatei ïþ vissedeis jah þu ïn þamma daga þeinamma þo du gavairþja þeinamma. ïþ nu gafulgin ïst faura augam þeinaim. J. St. B. + þuk.—bigraband] J. St. B. + barra . . . et inde usque ad grabai lac.— bistandand] J. St. + bisandand, B. + bisiandand; jam L. veram lectionem invenit.— allaþro] J. St. º +.] þatei qimand dagos ana þus jah bigraband fijands þeinai grabai þuk jah bistandand þuk jah bivaibjand þuk allaþro jah airþai þuk gaïbnjand jah barna þeina ïn þus jah ni letand ïn þus J. º +, quapropter Griesb. Ulf. inter eos refert, qui ἐν αὐτῷ omittunt.] stain ana staina. ïn þizei ni ufkunþes þata mel niuhseinais þeinaizos. jah galeiþands ïn alh St. + qiþandans.—þatei] quod, egr.— bido] precum. gr. omn. προσευχῆς.] dugann usvairpan þans frabugjandans ïn ïzai jah bugjandans qiþands du ïm. gameliþ ïst þatei J. St. B. + jct.— þizai] St. + tkizai.—gudjans] J. + judjans, St. + gudians.] gards meins gards bido ïst. ïþ jus ïna gatavideduþ du filegrja þiube. jah vas laisjands daga wammeh ïn þizai alh. ïþ þai auhmistans gudjans jah bokarjos sokidedun ïna usqistjan jah þai frumistans ; Ulf. c. codd. º τό.— managei] J. + managai.—alakjo hahaida] J. St. B. + allai gahahaida; caeterum de alakjo vid. ad vs. 37.— du hausjan] vid. ad XVIII, 35.— ïmma] gr. omn. ante du.] J. St. Z. + jct.— sinistam] St + sinistaim.] manageins. jah ni bigetun wa gatavidedeina. managei auk alakjo habaida du hausjan ïmma. jah varþ ïn sumamma dage jainaize at laisjandin ïmma þo managein ïn alh jah vailamerjandin atstoþun þai gudjans jah bokarjos miþ þaim sinistam jah qeþun du ïmma qiþandans. qiþ unsis ïn wamma valdufnje St. + andhafjadns.—fraihna] St. + fraina.] þata taujis aiþþau was ïst saei gaf þus þata valdufni. andhafjands þan qaþ du ïm. fraihna J. ÷ þauh.] St. + þahdedun.—aþþan.] St. + aþþä pro aþþa.] ïzvis jah ïk ainis vaurdis jah qiþiþ mis. daupeins ïohannis uzuh himina vas þau uzuh mannam. ïþ eis þahtedun miþ sis misso qiþandans. þatei jabai qiþam. us himina. qiþiþ. aþþan duwe ni galaubideduþ ïmma. ïþ jabai qiþam. us mannam. alla so managei stainam afvairpiþ unsis. triggvaba galaubjand St. + vissedeinna.¥ pr., sic cod. Arg.; Hz. ÷ ïþ.—ïzvis qiþa] ¶ gr. omn.] auk allai ïohannen praufetu visan. jah andhofun ei ni vissedeina waþro. jah ïesus qaþ ïm. ni annos, gr. omn. χρόνους.] ïk ïzvis qiþa ïn wamma valdufnje þata tauja. dugann þan du managein qiþan þo gajukon. manna ussatida St. + gebena.] veinagard jah anafalh ïna vaurstvjam jah aflaiþ jera ganoha. jah ïn mela ïnsandida du þaim aurtjam skalk. ei akranis þis veinagardis gebeina ïmma. ïþ þai aurtjans usbliggvandans ïna ïnsandidedun 0657 J. St. + anþaran.] lausana. jah anaaiauk sandjan anþarana skalk. ïþ eis jah jainana bliggvandans jah unsverandans sic cod. Arg. et editt. pro gavundondans, vid. ad IV, 13.] ïnsandidedun lausana. jah anaaiauk sandjan pridjan. ïþ eis jah þana gavondondans usvaurpun. J. St. + meinama.—liuban aufto] editt. et Hz. + liubana ufto, lectionem receptam Z. de praestanti conjectura dedit; formam concretam, quam vocant, articulus praepositus requirit, nec ufto nisi cum ïbai conjunctum (si lectio M. XXVII, 64 proba est) invenitur.] qaþ þan sa frauja þis veinagardis. wa taujau. sandja sunu meinana þana liuban. aufto þana Ulf. c. codd. º δεῦτε.] gasaiwandans aistand. gasaiwandans þan ïna þai aurtjans þahtedun miþ sis misso qiþandans. sa ïst sa arbinumja. afslaham ïna. ei uns vairþai þata arbi. jah usvairpandans ïna ut us þamma veinagarda sic cod. Arg. Hz. Z. (vid. ad M. V, 37) ; J. St. B. + ni sijai.] usqemun. wa nu taujai ïm frauja þis veinagardis. qimiþ jah usqisteiþ aurtjam þaim jah gibiþ þana lapis, gr. omn. λίθον, vid. ad Mc. XII, 10.] veinagard anþaraim. gahausjandans qeþun þan. nis-sijai. ïþ ïs ïnsaiwands du ïm qaþ. aþþan wa ïst vid. ad Mc. IX, 50.] þata gamelido. stains þammei uskusun timrjans. sah varþ du haubida vaihstins. wazuh saei driusiþ ¶ gr.] ana þana stain. gakrotuda. ïþ ana þanei driusiþ disvinþeiþ ïna. jah sokidedun þai bokarjos jah auhumistans gudjans uslagjan ana ïna handuns ïn þizai weilai jah ohtedun þo managein. froþun auk þatei discendentes, gr. παρατηρήσαντες, Ulf. c. cod. D et verss. ἀποχωρήσαντες legit.— us liutein] J. St. + usanigein, B. + us anigein; veram lectionem jam Maresh. p. 462 et L. dederunt.— jah atgebeina] et traderent, gr. omn. εἰς τὸ (ὥστε) 0658 παραδοῦναι; Ulf. c. verss. lat.] du ïm þo gajukon qaþ. jah afleiþandans ïnsandidedun ferjans þans us liutein taiknjandans sik garaihtans visan. ei gafaifaheina ïs vaurde jah atgebeina ïna reikja jah valdufnja kindinis. jah frehun ïna qiþandans. laisari. vitum þatei raihtaba rodeis jah laiseis jah ni andsaiwis andvairþi ak bi sunjai J. St. ÷ skuld.—kaisara gild] B. Hz. Z. ÷ jct., quod quamquam loco Mc. XII, 14 comprobatum, h. l. textui graeco (καίσαρι φόρον) non respondet.] Ulf. c. codd. pro vulg. πανουργίαν legisse videtur πονηρίαν, vid. Mc. VII, 22; Cor. I, V, 8; Eph. VI, 12; cf. Eph. IV, 31.— ïesus] º gr. omn.] vig guþs laiseis. skuldu ïst unsis kaisara gild giban þau niu. bisaiwands þan ïze unselein ïesus qaþ J. St. + mik.] du ïm. wa mik fraisiþ. ataugeiþ mis skatt. wis habaiþ manleikan jah ufarmeli. andhafjandans þan vid. ad Mc. XIV, 44.] responsa, gr. omn. ἀποκρίσει; caeterum J. St. + andvaurde.] qeþun. kaisaris. ïþ ïs qaþuh du ïm. us nu gibiþ þo kaisaris kaisara jah þo guþs guþa. jah ni mahtedun gr. ἀντιλέγοντες, Ulf. c. codd. λέγοντες legit.] gafahan ïs vaurde ïn andvairþja manageins jah sildaleikjandans andavaurde ïs gaþahaidedun. J. St. B. º +.] duatgaggandans þan sumai saddukaie. þaiei qiþand usstass ni visan. frehun ïna qiþandans. laisari. moses gamelida uns. jabai wis broþar gadauþnai aigands qen jah sa unbarnahs gadauþnai. ei nimai broþar ïs þo qen jah urraisjai fraiv broþr seinamma. sibun nu broþrjus vesun jah sa frumista pr. similiter, º gr.— jah] tert. et º gr.] nimands qen gadauþnoda unbarnahs. jah nam anþar þo qen jah sa gasvalt unbarnahs. jah þridja nam ultima, gr. omn. ὕστερον; caeterum Ulf. c. codd. º δέ.] þo samaleiko. samaleiko þan jah þai sibun jah ni biliþun barne jah gasvultun. spedista allaize gadauþnoda gr. omn. ante usstassai.—vaïrþiþ] fit Sch. temere contendit, Gothum legisse ἔσται.] jah so qens. ïn þizai usstassai nu warjis þize vairþiþ qens. þai auk sibun aihtedun þo du 0659 J. St. + þatei.—usstassais] St. + usstassai.] qenai. jah andhafjands qaþ du ïm ïesus. þai sunjus þis aivis liugand jah liuganda. ïþ þaiei vairþai sind jainis aivis niutan jah usstassais us dauþaim ni liugand ni liuganda. nih allis gasviltan þanaseiþs sic cod. Arg. et editt. pro bandvida.—saw] vidi, º gr. omn.; Ulf. c. verss. Caeterum J. St. B. + saei; iidem reliqua, quae de hoc capite in cod. Arg. exstant, omittunt, nec quidquam litterarum fere in hac plagula cognosci potest; quae nunc legimus, Ihrio debemus.] magun. ïbnans aggilum auk sind jah sunjus sind guþs usstassais sunjus visandans. aþþan þatei urreisand dauþans jah moses banvida ana aiwatundjai sve qiþiþ. saw fraujan guþ abrahamis jah guþ ïsakis jah guþ ïakobis. aþþan guþ nist dauþaize ak qivaize. allai auk ïmma liband. andhafjandans þan sumai þize bokarje qeþun. laisari. vaila qast. niþ-þan þanaseiþs gadaurstedun fraihnan ïna ni vaihtais. qaþ þan du ïm. waiva qiþand xristu sunu daveidis visan. jah silba daveid qiþiþ ïn bokom ego, º gr. omn.] Ulf. º οὖν.— ïna fraujan] ¶ gr.] psalmo. qaþ frauja du fraujin meinamma. sit af taihsvon meinai. unte ïk galagja fijands þeinans Z. + jct.] fotubaurd fotive þeinaize. daveid ïna fraujan haitiþ. jah waiva sunus ïmma ïst. at gahausjandein þan albis, sine dubio vastjom (στολαῖς XV, 22. Mc. XVI, 5) , uti jam Ih. recte vidit, proxime sequebatur; in gr. nullum verbi weitaim respondentis vestigium adest, quod Ulf. unde hauserit, non liquet; alba vestimenta, tanquam magnitudinem quamdam, decus et majestatem indicantia, placuisse scribis Iudaeorum, qui venerationis quidquam accedere suae dignitati ex vest

itu autumassent, Ih. annotat.] allai managein qaþ du siponjan seinaim. atsaiwiþ faura bokarjam þaim viljandam gaggan ïn weitaim—