Du TEIMAUþAIU ANþARA.

promissiones, gr. omn. ἐπαγγελίαν.] Pavlus apaustaulus ïesuis xristaus þairh viljan guþs bi gahaitam libainais þizos ïn xristau ïesu. teimauþaiau liubin barna ansts armaio gavairþi fram guþa attin jah xristau ïesu fraujin unsaramma. Cast. + aviliuao.—meinamma] meo º gr.— unsveibando] Cast. opinatur, Gothum h. l. neutro uti, quemadmodum Graeci, nimirum ἀδιάλειπτον, usi sint; sed vir doctus non vidit, ἀδιάλειπτον non neutrum, sed femininum idque ad μνείαν referendum esse; Gothum autem neutro eam ob causam uti, quia gaminþi ejus generis est. Quod si non ad gaminþi referretur, dicendum erat unsveibands aviliudo, uti legitur Eph. I, 16, cf. Thess. I, V, 17 unsveibandans bidjaiþ. Qua opportunitate usi monemus, etiam Thess. I, II, 13 pro unsveibandanei, quod Castillionaei auctoritate freti edidimus, scribendum esse unsveibandans, eamque lectionem, a nobis jam pridem conjectura inventam, Cast. in codice iterum inspecto invenit.— þuk] sic cod. A; Cast. + þus.] aviliudo guþa meinamma þammei skalkino fram fadreinam ïn hrainjai gahugdai waiva unsveibando Cast. e loco plane deleticio male þeinaize tagre edidit.] haba bi þuk gaminþi ïn bidom meinaim naht jah daga. gairnjands puk gasaiwan gamunands tagre sic cod. A, nos malumus lauïdjai; caeterum Gothus pro Λωἳδί legisse videtur Λοἳδί, quia graecum o gothice per au exprimi solet, quanquam etiam au pro graeco ω ponitur; adau neikam Ἀδωνικάμ Esdr. II, 13. dau riþaius Δωρι - s. Δωρόθεος Calend. Goth. nau el Νῶε Luc. XVII, 27. praitau ria πραιτώριον Ioan. XVIII, 33. trau ada Τρωάς Cor. II, II, 12; Tim. II, IV, 14. trakau neitidus Τρακωνίτις Luc. III, 1.— aivneika] ab ultimis litteris duabus hujus vocis cod. B incipit, libraries autem pro ka male ra scripsit. Caeterum pro aivneika optamus aivneikai.—aþþan] Cast. + þan, nam þan si significat δέ, in initio enuntiati non ponitur, et Cast. ipse aþþan legendum esse existimat, 0850 nam ante þan in utroque codice locus litteris duabus vacat.] þeinaize ei fahedais usfullnau. gamaudein andnimands þizos sei ïst ïn þus unliutons galaubeinais sei sic cod. B; cod. A lagein, sic I, V, 22 χεῖρας ἐπιτιθέναι Gothus per simplex lagjan handuns convertit.] bauaida faurþis ïn avon þeinai lauïdja jah aiþein þeinai aivneika. aþþan traua þatei jah ïn þus. ïn þizozei vaihtais gamaudja þuk anaqiujan anst guþs sei ïst ïn þus þairh analagein handive meinaizo. cod. A frijaþvos.] cod. A + nu, nam inter nu et nunu in sententiis prohibitivis hoc interest, quod nunu post negationem ipsam collocatur: Matth. X, 26 et 31 ni nunu ogeiþ ïzvis ïns. Rom. XIV, 15 ni nunu mata þeinamma jainamma fraqistjais. XIV, 20 ni nunu ïn matis gatair vaurstv guþs; nu autem inter se ipsum et negationem verbum interpositum habet: Matth. VI, 8 ni galeikoþ nu þaim. VI, 31 ni maurnaiþ nu qiþandans. Rom. XIV, 13 ni þanamais nu uns misso stojaima. Eph. V, 7 ni vairþaiþ nu gadailans ïm. Col. II, 16 ni manna nu ïzvis bidomjai ïn mata.—ïesuis] º gr., qui habent, Χριστόν addunt.] unte ni gaf unsis guþ ahman faurhteins ak mahtais jah friaþvos jah ïnaheins. ni nunu skamai þuk veitvodiþos fraujins unsaris ïesuis nih meina bandjins ïs ak miþarbaidei aivaggeljon bi mahtai guþs cod. A lapondins uns, vocantis nos, cum edit. Aldin. apud Mill.—] þis nasjandins uns jah laþondins laþonai veihai ni bi vaurstvam unsaraim ak bi seinai leikainai jah sic pro dauþu cod. B; cod. A oblitteratus est, vid. ad Tim. I, I, 16.— aivaggeljon] sic cod. A, ut speramus, qui h. l. exesus est; cod. B + aivaggejon.] anstai sei gibana ïst unsis ïn xristau ïesu faur mela aiveina. ïp gasvikunþida nu þairh gabairhtein nasjandis unsaris ïesuis xristaus gatairandins raihtis dauþau ïþ galiuhtjandins libain jah unriurein pro þatei (ὅτι), vid. ad Phil. II, 24. ubi adde: Marc. XVI, 4 gaumidedun þammei afvalviþs ïst sa stains. Luc. XVII, 15 gaumjands þammei hrains varþ. Dicitur etiam Luc. X, 20 þamma ni faginoþ ei þai ahmans ïzvis ufhausjand. ïþ faginod ïn þammei cet. (ἐν τούτῳ μὴ χαίρετε, ὅτι τὰ πνεύματα ὑμῖν ὑποτάσσεται, χαίρετε δὲ ὅτι κτλ.)— ïn jainana dag] cod. B et Cast. + ïn jainamma dag; in cod. B enim daga scriptum esse videtur, a autem in terminatione librarius cum propter sensum delevisset, praecedens pronomen emendare neglexit.] þairh aivaggeljon. ïn þoei gasatiþs ïm ïk merjands jah apaustaulus jah laisareis þiudo. ïn þizozei fairinos jah þata vinna. akei nih skama mik unte vait wamma galaubida jah gatraua þammei mahteigs 0851 habens, gr. ἔχε, Goth. c. cod. German. ap. Mill.— friaþvai] cod. A frijaþvai; inter friaþvai et ïn in cod. A vacuus locus est, in quo articulus þizai (τῇ) scriptum fuisse videtur, quem cod. B omnino omittit.] ïst þata anafilh mein fastan ïn jainana dag. frisaht habands hailaize vaurde þoei at mis hausides vid. ad Rom. VII, 18.] ïn galaubeinai jah friaþvai ïn xristau ïesu. þata godo anafilh fastai þairh ahman veihana saei bauïþ cod. B et Cast. + vaits, cod. A exstinctus; sic librarii litteras saepe temere transponunt, cf. Marc. XIV, 13. Caeterum Goth. º τοῦτο, nisi forte librarius þata propter sequens þatei negligenter omisit; idem factum est I, I, 9.— þizei] horum, sic in cod. B, codex autem A oblitteratus esse pergit; caeterum graecum ὧν per þizeei reddendum erat, nec dubitamus quin interpres sic scripserit, librarius autem duplex e negligentia semel tantum posuerit, vid. II, 17.— fygailus] gr. φύγελλος.— airmogaineis] sic Gothus pro Ἑρμογένης suppresso spiritu aspero pronuntiavit, sic infra II, 17 ymainaius, cum I, I, 20 recte hymainaius scripsisset. Notandum etiam est in eodem nomine proprio graecum o parvum per gothicum o longum exprimi, cf. ad Phil. IV, 2.] ïn uns. vaist þatei afvandidedun sik af mis allai þaiei sind ïn asiai. þizei ïst fygailus jah airmogaineis. sic cod. B; Cast. + gardin.] gibai armaion frauja auneiseifauraus garda unte ufta mik anaþrafstida jah naudibandjo sollicite, gr. σπουδαιότερον.] dominus ei, ¶ gr. omn.— mais] magis, hoc adverbium hoc loco positum sensum plane perturbat, cum autem paulo infra vaila positivus pro βέλτιον comparativo legatur, illud mais, a librario falso loco scriptum ante aut post vaila collocandum esse existimamus. Caeterum h. l. cod. A adeo exstinctus est, ut ubi haec pagina finiatur, Castillionaeo plane dubium sit; pergit autem demum II, 21.] meinaizo ni skamaida sik. ak qimands ïn rumai usdaudo sokida mik jah bigat. gibai frauja ïmma bigitan armahairtein at fraujin ïn jainamma daga jah wan filu mais ïn aifaison andbahtida mis vaila dilecte, º gr. omn.] testimonia verba Dei gr. omn. μαρτύρων. Gothum potius μαρτυρίων legisse 0852 videri, jam Cast. recte annotavit; vaurda guþs, quae omnino abundant, sine dubio librarius e margine, ubi a glossatore posita erant, huc inseruit, de qua re diximus ad Cor. I, XV, 6 et Prolegg. Caeterum Cast. + jct. veitvodjavaurda, Massm. l.l. p. 211 et 212 modo junctim, modo divisim scribit, et ubi dividit veitvodja ei adjectivum esse videtur; si autem sic statuitur, quid guþs, additamento otiosissimo, fiet?— triggvaim mannam] cod. B + triggvaimannam, vid. ad Thess. II, III, 17.] þu kant. þu nu barn mein valiso ïnsvinþei þuk ïn anstai þizai ïn xristau ïesu jah þoei hausides at mis þairh managa veitvodja vaurda guþs þo anafilh triggvaim mannam þaiei vairþai sijaina jah anþarans ¶ gr.] domino, graeci alii omittunt, alii τῳ θεῷ legunt; Goth. τῷ κυρίῳ in libro suo legit.— gavaurkjam þizos aldais] negotiis hujus vitae. ¶ gr. omn.— galeikai þammei drauhtinoþ] placeat cui militat, gr. omn. τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ.] laisjan. þu nu arbaidei sve gods gadrauhts xristaus ïesuis. ni ainshun drauhtinonds fraujin dugavindiþ sik gavaurkjam þizos aldais ei galeikai þammei drauhtinoþ. jah þan jabai haifsteiþ was cod. B + arbaidjans, vid. ad I, I, 3.— airþos vaurstvja] terrae cultor, gr. omn. γεωργός; quod si Cast. dicit, Gothis nomen agricolae non fuisse, quod rudes fuissent et pecudes secuti, eum Massm. l. l. p. 219 sq. optime confutat et patribus nostris rei agrariae cognitionem fortissime vindicat; modo ne agricolam bauman sive akraman vocibus barbaricis nominasset, paratum enim erat vaurstvja, quod Marc. XII, 1; Luc. XX, 9; Joan. XV, 1 γεωργόν significat.] dat, gr. δῴη, Goth. c. codd. δώσει legit.— us allaim] ex omnibus, gr. omn. ἐν πᾶσιν.] ni veipada niba vitodeigo brikiþ. arbaidjands airþos vaurstvja skal frumist akrane andniman. fraþei ¶ gr. omn.] þatei qiþa. gibiþ auk þus frauja fraþi us allaim. gamuneis xristu ïesu urrisanana us dauþaim us fraiva davidis bi aivaggeljon meinai. ïn þizaiei arbaidja und bandjos sve ubiltojis. akei vaurd guþs nist gabundan. ïnuh þis all gaþula bi þans gavalidans ei jah þai ganist gatilona sei Goth. º γάρ.] ïst ïn xristau ïesu miþ vulþau aiveinamma. triggv þata vaurd jabai miþgadauþnodedum jah miþlibam. jabai gaþulam jah miþþiudanom. jabai afaikam jah ïs afaikiþ uns. jabai ni galaubjam verbis—audientibus, Gothus sensum magis quam verba textus graeci secutus est, convertit enim quasi legisset: λογομαχεῖν 0853 (γὰρ) εἰς οὐδὲν χρήσιμον εἰ μὴ ἐπὶ κτλ. Caeterum hausjondam non mendose scriptum est pro hausjandam, uti Cast. opinatur, nam vid. ad Luc. V, 15.] jains triggvs visiþ afaikan sik silban ni mag. þizei gamaudei veitvodjands ïn andvairþja fraujins. 0853 sic cod. B; Cast. + gakiusanana.] vaurdam veihan du ni vaihtai daug niba usvalteinai þaim hausjondam. usdaudei puk silban gakusanana ineptos, profanos, gr. omn. solummodo βεβήλους.— lausavaurdja] Massmanno l. l. p. 126 dubium esse videtur, quia I, I, 6 lausavaurdei legatur, sed utrumque recte habet; lausavaurdja hoc loco est a lausavaurdi, quam formam etiam andavaurdi Luc. II, 47; Joan. XIX, 9 et gavaurdi Cor. I, XV, 33 habent; lausavaurdei autem formatum est uti aglaitivaurdei Col. III, 8; dvalavaurdei Eph. V, 4; filuvaurdei Matth. VI, 8.— unte— afgudein] nam—impietatem, Cast. qui, ut fere solet, hoc loco inique, ne dicamus maligne de linguae gothicae virtutibus loquitur, sensum horum verborum plane non perspexit, vid. autem quae annotavimus ad I, III, 8. Nam praepositio ἐπί a Gotho non omissa, sed per du reddita et ad afgudein posita est, neque si vere abesset, Cast. dicere debebat, per unte posse reddi, id quod Massm. l. l. p. 134 jam animadvertit; neque und filu h. l. dici potest, nam hoc, nisi cum mais junctum, ante comparativum non invenitur, vid. Luc. XVIII, 39; Cor. II, III, 9; Phil. I, 23.] usgiban guþa vaurstvjan unaiviskana raihtaba raidjandan vaurd sunjos. ïþ þo dvalona usveihona Cast. + gun svuliþ, cod. B gun.. vuliþ, littera inter n et v omnino deleta; cum igitur gunt, kund apud Germanos veteres et gund apud Anglosaxones pus, saniem significet (Graff IV, 219) , deinde svulan gothicum non sit, vulan autem jam Rom. XII, 11 inveniatur, non dubitamus lectionem nostram pro certa habere, neque multum adfuit, quin Massmann., qui l. l. p. 201 guns vuliþ conjecit, et Grimm, qui Gram. I, 564 (3 edit.) gunds vuliþ optavit, rectam lectionem invenirent.— vesun] fuerunt, gr. omn. ἐστί; pariter cum duobus subjectis singularibus verbum plurale ponitur Luc. II, 43 vissedun ïosef jah aiþei, gr. ἔγνω Ἰωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ.— ymainaius] vid. ad I, 15; Cast. edidit ymainaïus, dicit autem in codice super i non duo tantum, sed tria puncta posita esse videri. Sed neque scriptores horum codicum in mediis verbis puncta scribere 0854 neque Gothi sonum ai in his nominum terminationibus pronuntiando distrahere solent. Fortasse illa puncta maculae membrana fortuito factae sunt, cf. Massm. Skeir. p. 17.] lausavaurdja bivandei unte filu gaggand du afgudein. jah vaurd ïze sve gund vuliþ. þizeei vesun ymainaius cod. B et Cast. + sunjai, quod satis inepte dictum esset, non enim κατὰ τὴν ἀλήθειαν sed περὶ τὴν ἀλήθειιαν aberraverunt. Orta autem codicis lectio e terminatione verbi sequentis usvissai, vid. Skeir. p. 33, 10 miþ baitreins þvairheins, pro baitrein. cf. Cor. II, III, 18 cod. B af fraujins ahmins pro ahmin; Skeir. 40, 20 du daupeinais garehsnais pro garehsnai, ubi librarius terminatione praecedente in errorem inductus est.— galaubein—usvaltidedun] fidem—subverterunt, ¶ gr. omn.] jah filetus. þaiei bi sunja usvissai usmetun qiþandans usstass ju vaurþana jah galaubein sumaize usvaltidedun. aþþan tulgus grunduvaddjus guþs standiþ habands sigljo þata. kunþa Massm. l. l. p. 132 recte dicit, hanc codicis lectionem falsam et aut sverainai—unsverainai, aut sverein—unsverein legendum esse; nam de accusativo post du praepositionem posito, ad exemplum Col. IV, 10, 13. h. l. cogitari non debet.] frauja þans þaiei sind ïs jah afstandai af unselein wazuh saei namnjai namo fraujins. aþþan ïn mikilamma garda ni sind þatainei kasa gulþeina jah silubreina ak jah triveina jah digana Goth. º καί.— du] pergit cod. A.] jah suma du sverain sumuþ-þan du unsverain. aþþan jabai was gahrainjai sik þizei vairþiþ cod. A frijaþva.—bidai anahaitandam] prece invocantibus, gr. solummodo ἐπικαλουμένων, sic Rom. X, 13; cf. Thess. I, IV, 1.— fraujan] ita recte in cod. A; in cod. B dubito an legam frauja, quod mendum librarii. Cast. ] kas du sveriþai gaveihaiþ bruk fraujin du allamma vaurstve godaize gamanviþ. aþþan juggans lustuns þliuh ïþ laistei garaihtein galaubein friaþva gavairþi miþ þaim bidai anahaitandam fraujan us hrainjamma hairtin. ïþ þos dvalons jah untalons soknins bivandei vitands þatei gabairand sakjons. ïþ skalks fraujins ni skal sakan ak qairrus visan viþra allans laiseigs usþulands resistentes, gr. ἀντιδιατιθεμένους, Goth. c. codd. ἀντικειμένους legit, vid. I, I, 10; Gal. V, 17; Thess. II, II, 4.— niu wan] Castillionaeo videtur Luc. IV, 11 wan ni (imo ei wan ni) eadem significatione dici, qua h. l. niu wan; nobis non idem videtur, sed Gothus sensum, utroque loco diversum, optime perspexit, id quod ejus translatio utriusque loci diversa comprobat.] ïn qairrein talzjands þans andstandandans niu wan gibai ïm guþ ïdreiga du ufkunþja sunjos. sic cod. B; cod. A usskarjaindau. Lectionem codicis B cum Castillionaeo praeferimus, propterea quod Gothus etiam Cor. l, XV, 34 ἐκνήφειν per usskavjan sik et Thess. I, V, 8 νήφωμεν per usskavai sijaima convertit; lectionem codicis A, quae Massmanno l. l. p. 138, 203 valde arridet et quam (allato veterosaxon. scerian) ordinare, ornare explicat, ferremus, si h. l. mentio ordinationis vel ornatus cujusdam (ex diaboli tendiculis) sensui apta 0855 esset. Passivi autem pro activo cum sik positi simile exemplum invenies Cor. I, XV, 33 ni afairzjaindau (irret euch nicht! Gall. fasse que vous ne vous trompiez pas!).— fram þammei gafahanai tiuhanda] a quo capti ducuntur, gr. omn. ἐζωγρημένοι ὐπ᾽ αὐτοῦ, Goth. c. Vulg.; caeterum cod. A pro tiuhanda praebet habanda (tenentur).— afar] post, gr. omn. εἰς.] jah usskavjaindau us unhulþins vruggon fram þammei gafahanai tiuhanda afar ïs viljin. 0855 anni, gr. omn. καιροί.] et, gr. γάρ.— friondans] cod. A frijondans et in marg. seinaigairnai, perperam pro seinagairnai, sic idem cod. Tit. I, 10 lausaivaurdai pro lausavaurdai; hoc mendum e terminatione sequentium ortum est; aut cum librarius ejusdem codicis Tim. I, I, 4 anda lausaize pro andi lausaize male scripserit, fere adducimur ut suspicemur, hunc hominem verba nonnunquam scripsisse, uti os vulgi ea indistincte pronuntiaret. Caeterum etiam div. seina gairnai scribendum est, nam cum pronominibus verba componi non solent.— hauhhairtai] cod. B + hauhairtai.—unairknai] cod. A unairknans.] aþþan þata kunneis ei ïn sþedistaim dagam atgaggand jera sleidja. jah vairþand mannans sik friondans faihugairnai bihaitjans hauhhairtai vajamerjandans fadreinam ungawairbai launavargos non-libantes, non-diligentes, ¶ gr.— unmanariggvai] cod. A + unmanarigvai.—] unairknai unhunslagai unmildjai fairinondans ungahabandans sik unmanariggvai unseljai amantes voluntatem suam, gr. omn. φιλήδονοι, quod est voluptatem amantes; Castillionaeo probabile videtur, Gothum latinas versiones sequentem in iis pro voluptatem legisse voluntatem; cf. ad Eph. II, 3.— þau] Cast. + þan.] cod. A jaþ-þans.] fralevjandans untilamalskai ufbaulidai frijondans viljan seinana mais þau guþ habandans hivi sic recte cod. A; cod. B et Cast. + þoei, quae.— du lustum] ad cupiditates, gr. omn. ἐπιθυμίαις, casu instrumentali; caeterum pro lustum cod. A + luslustum, cf. ad loan. IX, 41.] gagudeins ïþ math ïzos ïnvidandans. jah þans afvandei. unte us þaim sind þaiei sliuþand ïn gardins jah frahunþana tiuhand qineina afhlaþana fravaurhtim þoei tiuhanda du lustum missaleikaim. non, cod. A c. gr. omn. jan-ni, καὶ μὴ.] vid. ad Luc. I, 20 et ad Col. I, 9. cf. Rom. IX, 20 et ad Luc. X, 5.— jannis] cod. A nnes.—mambres] gr. Ἰαμβρῆς.] sinteino laisjandona sik ni aiv wanhun ïn ufkunþja sunjos qiman mahteiga. aþþan þamma haidau ei jannis jah mambres andstoþun moseza sva jah þai andstandand sunjai mannans fravaurþanai cod. A marg. gatarhiþ, famosa.— jah] etiam. º cod. B, in cod. A supra lineam scriptum est.] ahin uskusanai bi galaubein. akei ni þeihand du filusnai unte unviti ïze svikunþ vairþiþ Cast. et Massm. l. l, p. 138 galaistais, quod ab utroque librario male pro galaistjais scriptum esse illi opinantur; sed quid quaesumus conjunctivus hoc loco et hac verborum structura significat, cum textus graecus perfectum habeat? Lectioni nostrae fides datur e Gal. VI, 16 sva managai sve þizai garaideinai galaistans sind, ὅσοι τῷ κανόνι τούτῳ στοιχήσουσι; Marc. I, 36 jah galaistans vaurþun ïmma, καὶ κατεδίωξαν αὐτόν. Caeterum cod. A marg. + galaisides pro galaistides (secutus es).— laiseinai meinai] doctrinae meae, ¶ gr. omn.— sidau] mori, º gr. omn.— friaþvai] cod. A frijaþvai.] allaim svasve jah jainaize vas. ïþ þu galaista ïs laiseinai meinai usmeta muna sidau galaubeinai cum haec forma dativi non gothica sit, interpres graeca forma usus esse videtur, quod eum saepius fecisse inter omnes constat, sic ïairusaulymon, gazaufylakio, þoman al.; o autem posuit pro graeco οι, quia haec vocalis linguam gothicam plane deficit; Βέροια igitur in Calend. Goth. per bairauja redditur.— vrakos] cod. A vrakjos, cf. ad Gal. VI, 12.— usþulida] sic uterque cod. + pro usþulaida.] usbeisnai friaþvai þulainai. vrakjom vunnim wileika mis vaurþun ïn antiaukiai ïn eikaunion ïn lystros wileikos vrakos usþulida jah us allaim mik galausida frauja. jah þan allai þaiei vileina cod. A marg. du ubelamma (sic pro ubilamma, vid. ad Luc. VIII, 17), ad malum.— airzjai jah airzjandans] errantes et errare facientes, ¶ gr. omn.; Goth. cum Vulg.] gagudaba liban ïn xristau ïesu vrakos vinnand. ïþ ubilai mannans jah liutai þeihand du vairsizin porro (non constans, uti Cast. interpretatur], º gr. omn.— jah] sic cod. B; in cod. A utrum jan an jau scriptum sit, Cast. discernere non potuit.] airzjai jah airzjandans. ïþ þu framvairþis visais ïn þaimei galaisides þuk jah gatrauaida sind þus sic codd. pro usfraþjan aut usfraþvjan, uti Castillionaeo videtur.] vitands at wamma ganamt. jah þatei us barniskja veihos bokos kunþes þos mahteigons þuk Cast. vult notari, garaihteins hoc versu et graeco ἐπανόρθωσις et δικαιοσύνη respondere; sed errat ille quidem, nam garaih 0857 teinai sensu transitivo a garaihteins, garaihtein autem sensu intransitivo a garaihtei est.] usfratvjan du ganistai þairh galaubein þo ïn xristau ïesu. all boko gudiskaizos ahmateinais jah 0857 homo Dei, ¶ gr. omn.; Goth. cum Vulg.] þaurftos du laiseinai du gasahtai du garaihteinai du talzeinai ïn garaihtein. ei ustauhans domini. º gr.— xristau ïesuis] ¶ gr.— bi] in gr. καί.— qum] Massmanno l. l. p. 204 dativus, elisione ortus, esse videtur, cujus mirae conjecturae nulla est necessitas, nam bi etiam aliis locis sic cum accusativo ponitur.— ïs] pr., Goth. º καί.] sijai manna guþs du allamma vaurstve godaize gamanviþs. veitvodja ïn andvairþja guþs jah cod. A ïnstand.—uhteigo] sic rectius cod. A, cod. B. ohteigo, cf. ad Luc. IV, 13.— gaþlaih gawotei] adhortare, increpa, ¶ gr.] fraujins xristaus ïesuis saei skal stojan qivans jah dauþans bi qum ïs þiudinassu ïs. merei vaurd Goth. º γάρ.— dragand sis] acervant sibi, ¶ gr.; caeterum cod. A gadragand, coacervant.— suþjondans] cod. A suþjandans, cf. ad II, 14. Caeterum Goth. h. l. sensum magis quam verba sequitur; suþjondans enim est accusativus ad laisarjans referendus et interpretandum est: quaerunt magistros, qui aures suas delectent.] stand uhteigo unuhteigo gasak gaþlaih gawotei ïn allai usbeisnai jah laiseinai. vairþiþ mel þan haila laisein ni usþuland ak du seinaim lustum dragand sis laisarjans suþjondans hausein. aþþau af sunjai hausein afvandjand ïþ du sþillam gavandjand sik. ïþ þu andaþahts sijais ïn allaim discessus, cod. A marg. gamalteinais, dissolutionis.] arbaidei vaurstv vaurkei aivaggelistins andbahti þein usfullei. aþþan ïk ju hunsljada jah mel inde autem, cod. A þaþroh, inde.— vaiþs garaihteins] corona justitiae, ¶ gr. omn.— raihta] cod. A garaihta, quod multo frequentius est, cf. tamen ad Rom. IX, 33.] meinaizos disvissais atïst. haifst þo godon haifstida run ustauh galaubein gafastaida. þaþro þan galagiþs ïst mis vaiþs garaihteins þanei usgibiþ mis frauja ïn jainamma daga sa raihta staua. cod. A jag—.—krispus] sic cod. B cum Syr.; cod. A kreskus, cum gr.— teitus du dalmatiai] Titus ad Dalmatiam, º cod. B.] aþþan ni þatainei mis ak jah allaim þaiei frijond qum ïss. sniumei qiman at mis sprauto. unte demas mis bilaiþ frijonds þo nu ald jah galaiþ du þaissalauneikai krisþus du galatiai teitus cum me unus, ¶ gr.— andbahtja] desinit cod. B.] du dalmatiai. lukas ïst miþ mis ains marku andnimands brigg miþ þus silbin unte ïst mis bruks sic in cod. A, quod Massm. l. l. p. 127 sq. conjectura invenit; Cast. + hakga.] du andbahtja. aþþan tykeiku ïnsandida ïn aifaison. hakul þanei bilaïþ ïn trauadai at karpau cod. A + alaiaiksandrus, de qua falsa syllabarum repetitione vid. ad loan. IX, 41.— usgildiþ] retribuit (ἀποδώσει), gr. ἀποδώη.] qimands atbair jah bokos þishun maimbranans. alaiksandrus aizasmiþa managa mis unþiuþa ustaiknida. usgildiþ ïmma frauja bi vaurstvam ïs. þammei jah þu vitai filu auk andstoþ cod. A + miþvasa.—ni] Goth. αὐτοῖς aut omisit, aut post λογισθείη in codice suo invenit, quanquam in nullo eorum librorum, quos habemus, sic legitur.] unsaraim vaurdam. ïn frumiston meinai sunjonai ni manna mis mipvas ak allai mis biliþun. ni rahnjai . . . ——