Animadversiones In Praepositiones.

«§ 251. Annotatio 1.—Praepositiones ex natura sua praecedunt, et equidem immediate, casus quos gubernant; neque haec regula ullas patitur exceptiones, nisi ubi praepositiones initio sententiae positae, a suis casibus praecipue per enclitica separari possunt: Joan. XVIII, 34 abu (pro af-u) þus; XIX, 12 framuh þamma; Luc. X, 21 ïnuh þizai weilai; necnon et per particulas, quae a fronte sententiae praeesse nequeunt, ut þan, raihtis, auk: Skeir. II, d at raihtis mann; Mth. VIII, 5 afaruh þan þata; Mc. XVI, 12; Luc. I, 24; X, 1; XVIII, 4; VII, 21 ïnuh þan þizai weilai; X, 7; VI, 45 uzuh (pro usuh) allis ufarfullein; Cor. II, X, 13 und jah (etiam) ïzvis. Quod autem du cum infinitivo eodem modo se habeat, vid. § 254, annot. 1. Imo a verbis compositis etiam praepositio separari potest: Luc. XVIII, 8 biugitai; Mth. IX, 28 ga u laubjats; Mc. VIII, 23 gau wa sewi, vid. ad Mth. IX, 28; Joan. XVI, 28 uzuhïddja; XI, 41 uzuhhof; VI, 22 miþ ni qam; 1173 Luc. XX, 25 us nu gibiþ; Mc. XIV, 44 atuh þan gaf; XVI, 8 dizuh þan sat.

«Econtra dicitur etiam: Joan. V, 46 bi mik auk, licet Graecus περὶ γὰρ ἐμοῦ ferat; Cor. I, IX, 9 ïn vitoda auk mosezis; Skeir. II, d us saivalai raihtis jah leika; Cor. II, X, 14 unte jah und ïzvis; coll. § 213, annot. 1.

«Annotatio 2.—Ubi praepositio eadem ad duo vel plura objecta refertur, semel tantum ponitur: Mc. III, 8 þai bi tyra jah seidona (οἱ περὶ Τύρον καὶ Σειδῶνα); Skeir. II, d manna ussatiþs ïst us saivalai jah leika; Cor. 1, XIV, 21 ïn anþaraim razdom jah vairilom anþaraim rodja, Graeco contra ἐν ἑτερογλώσσοις καὶ ἐν χείλεσιν ἑτέροις habente; Rom. VII, 6 skalkinom in niujiþai ahmins jah ni fairniþai bokos; Tim. II, II, 14 vaurdam veihan du ni vaihtai daug niba usvalteinai etc.; necnon et in appositione praetermittitur praepositio: Rom. XIII, 9 jabai wo anþaraizo anabusne ïn þamma vaurda usfulljanda, þamma (scilicet in hoc, gr. ἐν τῷ) frijos newundjan þeinana sve þuk silban. Hinc probabiliter ratio est quare, ubi vocabulum ex praepositione compositum bis in sententia ponendum est, gothice altera vice simpliciter inducitur: Rom. XV, 4 sva fila sve fauragameliþ varþ (προεγράφη), du unsarai laiseinai gameliþ varþ (προεγράφη); Cor. I, XV, 48, 49 þai ufarhiminakundans (ἐπουράνιοι)— þis himinakundins (τοῦ ἐπουρανίου) etc., vid. ad Tim. I, VI, 6.

«Aliquando tamen praepositio, quemadmodum in graeco textu, ita et in gothico repetitur: Luc. II, 44 sokidedun ïna ïn ganiþjam jah ïn kunþam, ubi Gothus probabiliter in suo codice ἐν alterum legit, ut Mc. VI, 26 ïn þize aiþe jah ïn þize miþanakumbjandane ni vilda ïzai ufbrikan; Luc. VIII, 34 gataihun ïn baurg jah ïn veihsa; Col. I, 26 runa gafulgina vas fram aivam jah fram aldim; III, 17 ïn vaurda aiþþau ïn vaurstva; Thess. I, II, 1, 9; Tim. I, IV, 16; etiam non praeeunte Graeco: Mc. V, 16 spillodedun waiva varþ bi þana vodan jah bi þo sveina etc.; Cor. II, V, 12 codex A fert þai ïn andvairþja wopandaus jan-ni ïn hairtin, ubi codex B alterum ïn praetermittit. In appositione: Skeir. II, d manna us missaleikom vistim ussatiþs ïst, us saivalai raihtis jah leika. Solemniter autem repetitur, ubi praepositio pluribus quam duobus objectis refertur: Joan. XVI, 8 gasakiþ þo manaseþ bi fravaurht jah bi garaihtiþa jah bi staua; Col. II, 16 ni manna ïzvis bidomjai ïn mata aiþþau ïn dragka aiþþau ïn dailai dagis; Tim. I, II, 1, 2. Attamen in hoc etiam casu praepositio secunda vice praetermittitur quidem, tertia autem repetitur: Mth. VIII, 9 qiþa du þamma—jah anþaramma—jah du skalka (graece dativus simplex ubique usurpatur), sic etiam in parallelo loco Luc. VII, 8; Mc. VI, 56 ïddja ïn haimos aiþþau baurgs aiþþau ïn veihsa, graeco textu communiter εἰς semel tantum habente; Mth. V, 45 guþ sunnon seina urranneiþ ana ubilans jah godans, jah rigneiþ ana 1174 garaihtans jah ana ungaraihtans (gr. ἐπὶ δικαιους καὶ ἀδίκους).

«In hoc casu suo Gothus modo praepositiones synonymas alibi usurpat: Col. IV, 13 aipafras habaiþ manag aljan bi ïzvis jah du þans (ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τῶν) þaiei sind ïn laudeikaia jah ïairaupaulein; Thess. l, V, 9 ni satida uns guþ ïn hatis ak du gafreideinai (εἰς ὀργὴν, ἀλλ᾽ εἰς ἐπιποίησιν) ganistais; Cor. II, VIII, 7 ïn allamma managniþ, galaubeinai jah vaurda jah kunþja jah ïn allai usdaudein jah ana þizai us ïzvis ïn uns friaþvai (Graeco semel tantum ἐν habente)

«Annotatio 3.—Dum ex una parte Gothus aliquando cavere videtur, ne cum ea praepositione quae objectum praecedit, verbum, more graeco, componat, dicitque simpliciter Cor. II, VI, 16 baua ïn ïm pro ἐνοικὴσω ἐν αὐτοῖς; Tim. II, I, 5; Mc. VI, 14 vaurkjand ïn ïmma pro ἐνέργουσιν ἐν αὐτῷ, vel Cor. II, VIII, 18 miþsandidedun ïmma pro συνεπέμψαμεν μετ᾽ αὐτοῦ, ex altera autem in eumdem pleonasmum saepissime incidit: Mth. XXVII, 53 usgaggan us hlaivasnom (ἐξελθεῖν ἐκ τῶν μνημείων); Mc. I, 29; V, 2, 30; IX, 25; Luc. IV, 22; Joan. VIII, 59; X, 39; Cor. I, V, 10; II, V, 8; VI, 17; Eph. IV, 29; Col. III, 8; Mth. IX, 15 bruþfaþs afnimada af ïm (ἀπαρθῇ ἀπ᾽ αὐτῶν); Luc. V, 2, 13, 35; IX, 5; XVI, 3; Rom. XI, 26; Cor. II, XII, 8; Luc. XVII, 11 þairhïddja þairh midja samarian; IV, 30; XVIII, 35 (ubi Gothus διελθεῖν legit); Mc. XI, 16; Col. II, 13 miþgaqivida miþ ïmma; Joan. XIII, 25 anakumbida ana barma ïesuis; Eph. II, 20; Luc. IV, 14 all gavi bisitande bi ïna; Cor. I, XV, 27 ufhnaivida uf fotuns; Eph. I, 21; Luc. I, 76 fauragaggis faur andvairþja. Et item de adverbiis ejusdem significationis, ut ïnnatgaggan ïin— (Mth. VIII, 23) , usvairpan ut— (Mth. XXVI, 75) , usgaggan ut us— (Mc. I, 25) , etc.

«Sed hunc pleonasmum, quem Graecus saepius praesefert, Gothus etiam saepissime nullo praeeunte usurpat, ubi scilicet Graecus vel praepositione semel utitur, vel simplex verbum et praepositionem adhibet: Rom. XI, 26 urrinniþ us sion (gr. simpliciter ἥξει ἐκ Σιών); Joan. XVII, 15 ni bidja ei usnimais (ἄρῃς) ïns us þamma fairwau; Gal. V, 4 us anstai usdrusuþ (χάριτος ἐξεπέσατε); Luc. VIII, 18 afnimada af ïmma (ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ); Mc. II, 23 þairhïddja þairh atisk (παραπορεύεται διά—); Joan. XVIII, 15 miþïnngalaiþ miþ ïesua (συνειςῆλθε τῷ—); sic etiam Mth. VII, 25; Mc. V, 10; Luc. III, 20; VI, 48; VIII, 2; IX; 33; XIV, 10; XVII, 29; Joan. XII, 42; Rom. VIII, 35, 39; Cor. II, XI, 25; Gal. I, 6; Eph. IV, 31: Phil. III, 14; Col. II, 14.

«Eo etiam modo usurpantur praepositiones diversae, sed synonymae: Mth. VIII, 16 atberun du ïmma (προςήνεγκαν αὐτῷ); XXVII, 15 atgaggand du peilatau (προςελθὼν τῷ Πιλάτῳ); Joan. VIII, 42 ïk fram guþa urrann (ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐξῆλθον); Mc. XVI, 8 usgaggandeins af hlaiva (ἐξέλθοῦσαι ἀπό—) gaþlauhun; Luc. II, 37 ni afïddja fairra alh 1175 (ἀφίστατο ἀπό—); Cor. II, XII, 9, ufarhleiþrjai ana mis (ἐπισκηνώσῃ ἐπ᾽ ἐμέ) mahts xristaus, etc.

«Annotatio 4.—Praeter nonnullas praepositiones, quae, ut determinata, adverbiorum forma donantur, ut ïnn, ut ex ïn, us, sunt et aliae quae, illa forma carentes, ut adverbia tamen usurpantur: Mc. VIII, 23 atlagida ana handuns imponens (scilicet illi) manus super (ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας); XI, 7; Luc. XIX, 28 ïddja fram (ἐπορεύετο ἔμπροσθεν); Mc. VIII, 6 atgaf hlaibans siponjam ei atlagidedeina faur (παραθῶσι); Luc. XIX, 4 biþragjands faur (προδραμὼν ἔμπροσθεν) usstaig ana bagm; VIII, 44 qino atgaggandei du (προςελθοῦσα) attaitok skauta vastjos pro duatgaggandei (sicut ex gr. Mth. IX, 20) vel atgaggandei du ïmma (sicut ex. gr. Luc. IX, 12) ; Mc. X, 13 siponjos sokun þaim bairandam du (τοῖς προςφέρουσι); Cor. II, VIII, 11 faura ïst muns; Phil. III, 14 þoei faura sind.»

2. Objectum Verbale.

§ 252. Cum infinitivus, qui abstractam ideam actionis vel habitus a verbo designati exprimit, naturae sit nominalis (§ 189), ideo ut objectum inservire potest.

Itaque ponitur post verba:

1) Volendi: Mth. V, 42 þamma viljandin af þus leiwan sis ni usvandjais; Luc. XV, 28 ni vilda ïnngaggan; Tim. I, I, 6 sq. sumai usvandidedun du lausavaurdein viljandans visan vitodalaisarjos; Luc. X, 22; XX, 46; Joan. VI, 67; VIII, 44; Rom. IX, 22; Cor. II, XI, 32; Cor. I, VII, 12 jabai qens gavilja ïst bauan miþ ïmma, ni afletai þo qen; Phil. I, 23 lustu haba andletnan jah miþ xristau visan; Luc. XV, 16 gairnida sad ïtan haurne; XVII, 22; Cor. II, V, 2; Thess. I, III, 6; Tim. II, I, 4; Luc. XIX, 4 and þata munaida (cogitavit) gaggan; X, 1; Joan. VI, 15; XIV, 22; Joan. VI, 6 ïesus vissa þatei ïudas habaida (habuit ((in voluntate))) taujan; 71; XII, 26; Cor. II, XII, 14 manvus ïm qiman at ïzvis;

2) Quae operationem voluntatis exprimunt, ut conori, quaerere, concludere, dare, sinere, prohibere, cogere, rogare, imperare, adhortari, etc.: Gal. II, 10 usdaudida þata silbo taujan; Eph. IV, 3; Luc. VI, 19 alla managei sokidedun attekan ïmma; IX, 9; XVII, 33; XIX, 3, 47; Joan. VII, 1; XIX, 12; Rom. X, 3; Luc. VI, 42 usvairp faurþis anza us augin þeinamma, jah þan gaumjais usvairpan gramsta þamma ïn augin broþrs þeinis; Cor. I, V, 3 gastauïda þana sva þata taujandan atgiban unhulþin; Mc. XV, 23 gebun ïmma drigkan vein miþ smyrna; Rom. XV, 5 guþ gibai ïzvis þata samo fraþjan ïn ïzvis; Eph. III, 16; Tim. II, I, 18; Mth. VIII, 21 uslaubei mis galeiþan jah gafilhan attan meinana; Luc. VIII, 32; IX, 59; Tim. I, II, 12; Luc. XVIII, 16 letiþ þo barna gaggan du mis; IV, 41; VIII, 51; Mth. VIII, 22; Joan. XI, 44; XVIII, 8; Gal. V, 7 was ïzvis galatida sunjai ni ufhausjan? Thess. I, II, 16 ïudaieis varjand uns du þiudom rodjan; Gal. VI, 12 sva 1176 managai sve vileina samjan sis ïn leika þai nauþjand ïzvis bimaitan; Luc. XIV, 23; Gal. II, 14 waiva þiudos baidis ïudaiviskon; Luc. VIII, 37 bedun ïna allans gaujans galeiþan fairra sis; Cor. II, V, 20 bidjam faur xristau gagavairþnan guþa; Tim. I, II, 1 bidja frumist taujan bidos; Luc. VIII, 41; IX, 38; Rom. XII, 1; Cor. II, II, 8; Eph. IV, 1; Phil. IV, 2; Thess. I, IV, 10; V, 12; Tim. I, I, 3; Luc. VIII, 29 ïesus anabaud ahmin þamma unhrainjin usgaggan af þamma mann; 55 anabaud maujai giban mat; 31; Cor. I, VII, 10; Mth. XXVII, 64 hait vitan hlaiva; Tim. II, I, 6 gamaudja þuk anaqiujan anst guþs;

3) Post verba dicendi, et ea plura, quae metaphysicam actionem exprimunt, ut cognoscere, negare, discere, docere, intelligere, credere, cogitare, etc., insuper sperare, timere, se pudere, tentare, etc.: Tim. II, II, 10 þatei gadob ïst qinom gahaitandeim guþ blotan þairh vaurstva goda; Tit. I, 16 guþ andhaitand kunnan; Joan. XIII, 38 mik afaikis kunnan; Luc. III, 7 was gataiknida ïzvis þliuhan faura þamma anavairþin hatiza; Skeir. V, d ni ïbnon ak galeika sveriþa usgiban uns laiseiþ; Tim. I, V, 4 jabaï wo viduvono barna habai, galaisjaina sik (doceant se, id est, discant) faurþis svesana gard barusnjan; 13; Tim. I, I, 19 hymainaiu jah alaiksandru anafalh satanin ei gatalzjaindau ni vajamerjan; Cor. I, IV, 6 ïn ugkis ganimaiþ ni ufar þatei gameliþ ïst fraþjan; Phil. IV, 12 lais jah haunjan mik, lais jah ufarassu haban; Thess. I, IV, 4 viti warjizuh ïzvara gastaldan sein kas ïn veihiþai; Rom. VII, 18 gavaurkjan goþ ni bigita; 10; Cor. II, X, 2 trauainai man gadaursan ana sumans; Joan. XVI, 2 sawazuh ïzei usqimiþ ïzvis, þuggkeiþ hunsla saljan guþa; Phil. III, 4; Rom. XIV, 2 sums galaubeiþ matjan allata;

Luc. VI, 34 jabai leiwid, fram þaimei veneid andniman, wa ïzvis laune ïst? Phil. II, 23; Tim. I, III, 14; Cor. II, X, 15 ven habam ïn ïzvis mikilnan, Luc. IX, 45 ohtedun fraihnan ïna bi þata vaurd; XVI, 3 bidjan skamamik; Cor. II, I 8; Luc. XX, 40 ni þanaseiþs gadaurstedun fraihnan ïna; Cor. I, VI, 1; II, X, 12; Skeir. IV, d ainana anananþidedun qiþan attan jah sunu;

4) Post incipere, pergere, amare (id est, solitum habere), cessare, perficere: Luc. XIV, 29, 30 jabai was gasatida grunduvaddju jah ni mahta ustiuhan, allai þai gasaiwandans duginnand bilaikan ïna qiþandans þatei sa manna dustodida timbrjan jah ni mahta ustiuhan; Mc. XIV, 65; Luc. IX, 12, 18; Cor. II, III, 1; VIII, 10; Luc. XX, 11 anaaiauk sandjan anþarana skalk; 12; Mth. VI, 5 liutans frijond ïn gaqumþim standandans bidjan; Luc. VII, 45 fram þammei ïnnatïddja ni svaif bikudjan fotuns meinans; Cor. II, VIII, 11 nu jah taujan ustiuhaiþ;

5) Post debere, oportere, opus habere, licere: Joan. III, 30 jains skal vahsjan ïþ ïk minznan; VII, 35, 39, etc., vid. gloss. V. Skulan; Gal. V, 3 1177 wazuh manne bimaitanaize skula ïst all vitoþ taujan; ad passive significandum ponitur skulds ïm: Mc. VIII, 31 sunus mans skulds ïst uskiusan (rejici debet) fram þaim sinistam, vid. § 177, annot. 4 d); et ubi de rebus agitur, skuld ïst: Luc. VI, 2 wa taujid, þatei ni skuld ïst taujan ïn sabbato dagam? IV, 9; XV, 32; XX, 22; Cor. II, XI, 30; Thess. II, III, 7; Tim. I, III, 15; et etiam impersonaliter: Luc. VI, 2 hlaibans faurlageinais ni skuld ïst (non licet) matjan nibai ainaim gudjam; Luc. XIV, 18 land bauhta jah þarf galeiþan jah saiwan þata; Thess. I, IV, 9; Phil. II, 25 þarb munda aipafraudeitu sandjan du ïzvis; Cor. II, IX, 5 naudiþaurft man bidjan broþruns ei galeiþaina du ïzvis; XII, 1 wopan binah akei ni batizo ïst; Cor. I, VII, 26 goþ ïst mann sva visan; Mc. IX, 45 goþ þus ïst galeiþan ïn libain haltamma þau tvans fotuns habandin gavairpan ïn gaiainnan; 47; Luc. XVIII, 25; Luc. III, 16 gaggiþ svinþoza mis, þizei ïk ni ïm vairþs andbindan skaudaraip skohis ïs; XX, 35; Cor. II, III, 5; Tim. II, II, 2;

6) Post posse, quire, facile, difficile esse: Mth. V, 36 ni magt ain tagl weit aiþþau svart gataujan; VI, 24 ni manna mag tvaim fraujam skalkinon; 27; Mc. XV, 31 etc., vid. gloss. V. Magan; Cor. II, IX, 8 mahteigs ïst guþ alla anst ufarassjan in ïzvis; Rom. VIII, 39 ni gaskafts anþara mahteiga ïst uns afskaidan af friaþvai guþs; Luc. XIV, 31; Tit. I, 9; Luc. XIV, 14 ni haband usgildan þus; Eph. IV, 28; Mth. IX, 6 valdufni habaiþ sa sunus mans ana airþai afleitan fravaurhtins; Joan. XIX, 10 valdufni aih ushramjan þuk; Luc. IX, 1 ïesus apaustaulum atgaf maht jah valdufni sauhtins gahailjan; V, 24; X, 19; Joan. X, 18; Rom. IX, 21; Cor. I, IX, 4; Mc. X, 24, 25 waiva aglu ïst þaim hunjandam afar faihau ïn þiudangardja guþs galeiþan. azetizo ïst ulbandau þairh þairko neþlos galeiþan þau gabigamma ïn þiudangardja guþs galeiþan; Mc. II, 23 varþ þairhgaggan ïmma þairh atisk.

«Annotatio. 1—Cum autem objectum (infinitivus) non per speciale verbum, sed per visan vel vairþan cum nomine exprimitur, nomen, ubi ejus significatio (habitus) ad subjectum ipsum refertur, in nominativo ponitur: Tim. I, III, 2 skal aipiskaupus ungafairinonds visan; II, II, 24 skalks fraujins ni skal sakan ak qairrus visan; Skeir. I, d skulda du galeikon seinai frodein spilla vairþan aivaggeljons usmete; Cor. I, XII, 22 þaiei þugkjand liþive leikis laisivostai visan, þaurfta sind; Cor. I, subscript. du kaurinþium frumei þugkeiþ melida visan us asiai; Gal. II, 9 paitrus jah ïakobus jah ïohannes þuhtedun sauleis visan; Phil. IV, 12 lais saþs vairþan jah gredags; hinc etiam IV, 11 ïk galaisida mik ganohiþs visan, quia galaisida mik (docui me) idem est atque lais (didici). Econtra legitur Cor. II, VII, 11 ustaiknideduþ ïzvis 1178 hlutrans visan, et naturaliter Luc. XX, 20 ïnsandidedun ferjans taiknjandans sik garaihtans visan; sed Cor. II, V, 8 gatrauam jah valjam mais usleiþan us þamma leika jah anahaimjaim visan at fraujin ideo adest dativus, quod ad valjam unsis supplendum est. Rom. IX, 3 autem usbida anaþaima visan silba ïk af xristau faur broþruns meinans constructio est graeca.

«Annotatio 2.—Post verba quarto numero (4) subjecta ponitur etiam participium: Mth. XI, 1 usfullida ïesus anabiudands (διατάττων) þaim tvalif; Luc. V, 4 biþe ïesus gananþida rodjands (λαλῶν) qaþ du seimona; Col. I, 9 fram þamma daga ei hausidedum ni weilaidedum faur ïzvis bidjandans (προςευχόμενοι); Gal. VI, 9 þata godo taujandans (ποιοῦντες) ni vairþaima usgrudjans. Econtra post sveiban adhibetur infinitivus (Luc. VII, 45) et non cessans in participio traditur Eph. I, 16 unsveibands (οὐ παυόμενος) aviliudo ïn ïzvara.

«Annotatio 3.—Post supra laudata verba loco infinitivi adest etiam ei vel þatei, vid. §§ 276, 277.»

§ 253. Ubi praeter infinitivum aliud est objectum, cui actio adscribatur, hoc in accusativo ponendum est, et constructio accusativus cum infinitivo nuncupatur . Ubi autem subjectum et objectum personale eadem sunt persona, Gothus graecam inter et latinam constructionem suspensus librat, tum scilicet objectum personale, pronomen, praetermittitur, tum in accusativo ponitur, hac posteriori constructione in solis epistolis occurrente. Jam vero accusativus cum infinitivo usurpatur:

1) Post verba sensuum: Phil. II, 26 vas unvunands, ïn þizei hausideduþ ïna siukan; Joan. VI, 62 gasaiwiþ sunu mans ussteigan þadei vas faurþis; Mc. XIII, 29;

2) Post verba dicendi, imperandi, scribendi, etc.: Luc. IX, 19 wana mik qiþand visan þos manageins? XX, 27 saddukaieis qiþand usstass ni visan; 41; Joan. XII, 29; Cor. II, IV, 6; Mth. VIII, 18 ïesus haihait galeiþan siponjans hindar marein; Tim. I, VI, 13 sq. anabiuda fastan þuk þo anabusn; Cor. I, V, 11 melida ïzvis ni blandan (ubi ïzvis prima vice ut dativus, scribo vobis, altera autem ut accusativus, ut nos misceatis vos ((non misceri))); Eph. III, 5 sq. andhuliþ ïst þaim apaustaulum visan þiudos gaarbjans jah galeikans jah gadailans gahaitis;

3) Post verba, quae volitionem vel quamlibet aliam mentis operationem exprimunt, ut velle, quaerere, cogitare, credere, confidere, sperare, scire, etc.; Mc. XV, 9 vileidu fraleitan (inf. pass.) ïzvis þana þiudan ïudaie? XIX, 15 ni vileima þana þiudanon ufar unsis; I, 62; Cor. I, VII, 7 ( viljan allans mans visan sve mik silban;) X, 20; XI, 3; Gal. VI, 13; Tim. I, II, 4, 8; V, 14; Joan. VII, 4 ni manna ïn analaugnein wa taujiþ jah sokeiþ sik uskunþana visan (οὐτὸς ἐν παῤῥησίᾳ εἶναι): Phil. III, 7, 8 þatei vas mis gavaurki, þatuh rahnida ïn xristaus sleiþa 1179 visan. aþþan sveþauh all domja sleiþa visan ïn ufarassaus kunþjis xristaus.—jah domja smarnos visan allata; Skeir. VIII, b fraujins laisein svikunþaba ïn allaim alamannam fauravisan rahnidedun; Cor. I, VII, 26 man nu þata god visan; II, XI, 5 man ni vaihtai mik minnizo gataujan þaim ufar mikil visandam apaustaulum (λογίζομαι—ὑστερηκέναι); Phil. I, 16 us haifstai xristu merjand ni sviknaba munandans sik aglons urraisjan (οἰόμενοι—ἐπιφέρειν) bandjom meinaim; III, 13; Luc. II, 44 hugjandona ïn gasinþjam ïna visan ïosef jah aiþei ïs qemun dagis vig; Tim. I, VI, 5; Luc. XX, 6 triggvaba galaubjand allai ïohannen praufetu visan; Cor. II, X, 7 was gatrauaiþ sik silban xristaus visan (πέποιθεν ἑαυτῷ—εἶναι); Luc. IV, 41 vissedun silban xristu ïna visan; Cor. I, XVI, 7 venja mik wo weilo saljan (ἐλπίζω—ἐπιμεῖναι) at ïzvis; II, V, 11;

4) Post verba faciendi, operandi, parandi: Mc. I, 17 gatauja ïgqis vairþan nutans manne, Luc. V, 34; Joan. V, 21; Joan. VI, 10 vaurkeiþ þans mans anakumbjan; Cor. II, IX, 5 fauragamanvjaina aivlaugian ïzvarana visan svasve vailaqiss jah ni svasve bifaihon;

5) Post impersonalia et formulas contingit, accidit, convenit, facile est, melius est, tempus est, etc.: Luc. IV, 36 varþ afslauþnan allans; Col. I, 19 ïn ïmma galeikaida alla fullon bauan jah þairh ïna gafriþon alla; Skeir. I, c gadob vas þans svesamma riljin ufhausjandans diabulau, aftra svesamma viljin gaqissans vairþan nasjandis laiseinai; Luc. XVI, 17 azetizo ïst himin jah airþa hindarleiþan þau vitodis ainana vrit gadriusan; Joan. XVIII, 14 batizo ïst, ainana mannan fraqistjan faur managein; Rom. XIII, 11 mel ïst uns us slepa urreisan.

«Annotatio 1.—Post varþ, aglu ïst, azetizo ïst et similia etiam infinitivus simpliciter ponitur, ubi scilicet personale objectum ad has formulas refertur et in dativo est, vid. § 252, 6. Necnon et post letan, bidjan et similia, vid, ibid. 2), licet ex constructione vocabulorum ut Cor. II, VI, 1 bidjand ni svarei anst guþs niman ïzvis (ubi in interpretatione nostra vobis legendum est), hic etiam accusativus cum infinitivo sumi posse videatur.

«Annotatio 2.—Post verba sensuum et ea, quae spiritus operationem exprimunt, loco infinitivi etiam participium, more graeco, venit: Luc. IV, 23 wan filu hausidedum vaurþan (ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα) ïn kafarnaum; V, 2; XVIII, 36; Mc. XII, 28; XIII, 26; XIV, 58, 62, 67; Joan. VII, 32; X, 12; Thess. II, III, 11; Mc. V, 15 gasaiwand þana vodan vitandan (θεωροῦσι τὸν δαιμονιζόμενον καθήμενον) jah gavasidana jah fraþjandan; II, 16; VIII, 24; IX, 1, 38; Luc. V, 1, 27; X, 18; XVIII, 24; Joan. VI, 19; XI, 33; Cor. I, VIII, 10; Luc. VIII, 46 ufkunþa maht usgaggandein (ἐξελθοῦσαν) af mis; Mc. VII, 30 bigat unhulþon usgaggana (ἐξεληλυθός) jah þo 1180 dauhtar ligandein (βεβλημένην) ana ligra; Luc. VIII, 35. Hinc passive in nominativo Skeir. VIII, c liugandans bigitanda; Phil. IV, 9. Post viljan ambae constructiones reperiuntur connexae: Tim. I, II, 8, 9 viljau vairans bidjan (προςεύχεσθαι)— samaleiko jah qinons ïn gafeteinai hrainjai fetjandeins (κοσμεῖν) sik; et post vitan Cor. II, XII, 2, 3 participium et þatei vicissim inducuntur: vait mannan ïn xristau faur jera fidrortaihune fravulvanana (ἁρπαγέντα) und þridjan himin jah vait þana svaleikana mannan þatei fravulvans varþ (ὅτι ἡρπάγη) ïn vagg.

«Insolens est autem haec constructio post qiþan, neque post vairþan occurrit, nisi ubi Gothus aliud auxiliarium verbum, visan, adhibere non potuit: Tim. II, II, 18 qiþand usstass ju vaurþana (γεγονέναι), hinc Rom. XV, 8 qiþa auk xristu andbaht vaurþanana (γεγενῆσθαι) bimaitis ïþ þiudos hauhjan guþ.

«Annotatio 3.—Saepe etiam in gothico sermone sicut et in germanico verbale objectum per ei vel þatei circumscribitur, vid. §§ 275, 276.»

§ 254. Supinum et gerundium Gothus non novit, et utrumque per infinitivum, du communiter praeposito, exponit.