Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale1016

illuminabitur - sicut tenebrae eius ita et lumen eius » (Ps 139 [138], 8-12; cfr

etiam Ps 23 [22], 4). Christus descendit ad « inferos » et sic prope est eum qui

illuc proicitur, eique tenebras in lumen mutat. Dolores et tormenta terribilia

pergunt esse ac fere intoleranda. Orta est tamen stella spei - ancora

cordis quae ad Dei thronum pervenit. Pravitas in hominem non invehitur,

immo vincit lux: dolores - etsi dolores esse non desinunt - fiunt tamen

canticum laudis.

38. Humanitatis mensura determinatur essentialiter per habitudinem

inter dolorem et dolentem. Hoc valet tam pro singulis quam pro societate.

Societas quae dolentes accipere non potest neque adiuvare per participatum

affectum, ut dolor dividatur et etiam interius feratur, est societas crudelis et

inhumana. Nihilominus societas non valet patientes excipere nec eos in do-

loribus sustinere, si ipsi singuli ad hoc faciendum inhabiles sunt, et, alioquin,

alter alterius dolores suscipere nequit, si ipsemet in dolore sensum, viam

purificationis et maturitatis, iter spei detegere non potest. Excipere proxi-

mum dolentem significat illius dolores sibi assumere, ita ut mei quoque fiant.

At eo quod dolor nunc condivisus redditur, in quo alterius praesentia inest,

dolor hic amoris lumine penetratur. Verbum Latinum con-solatio eleganter

hoc exprimit, cum adumbret esse cum aliquo in solitudine, quapropter tunc

non est amplius solitudo. Sed etiam facultas assumendi dolorem propter

bonitatis, veritatis et iustitiae amorem, humanitatis mensuram constituit,

quia si definitive prosperitas et incolumitas mea maioris est momenti quam

veritas et iustitia, tunc fortioris dominium praevalet; tunc violentia et men-

dacium dominantur. Veritas et iustitia commoditati meae et physicae inte-

gritati excellere debent, alioquin ipsa mea vita in mendacium mutatur. Ac

denique, etiam illud « fiat » erga amorem fons efficitur doloris, quoniam amor

usque exigit mei ipsius expropriationes, in quibus me excidi ac vulnerari

permitto. Amor profecto exsistere non potest sine hac etiam onerosa renun-

tiatione mei ipsius; alioquin fiet purus egoismus et hac de re se ipsum qua

talem dissolvit.

39. Pati cum alio, pro aliis; pati propter veritatis et iustitiae amorem;

pati ex amore et ut quisque persona efficiatur quae vere amet - haec sunt

fundamentalia humanitatis elementa, quorum derelictio hominem ipsum de-

leret. Sed iterum surgit quaestio: hoc peragere possumus? Estne alter satis