Epistola II.
(Pamel., III; Rigalt., Baluz., Paris., II; Oxon. Lips., VIII.)
Cleri Romani Ad Clerum Carthaginensem, De Secessu Divi Cypriani.

Argumentum.— Intellexerat Clerus Romanus a Crementio hypodiacono secessisse Cyprianum in persecutione; pro suo itaque zelo fidei, clerum carthaginensem officii 0224A sui admonet ac instruit, quid circa lapsos, interea dum abest illorum episcopus, fieri oporteat.

I. Didicimus secessisse benedictum papam Cyprianum a Crementio subdiacono, qui a vobis ad nos venit, certa ex causa: quod utique recte fecerit, propterea quod sit persona insignis. Et imminente agone quem permisit Deus in saeculo colluctandi causa cum adversario simul cum servis suis, volens etiam Angelis et hominibus certamen hoc manifestare, ut qui vicerit coronetur, victus vero reportaverit in se sententiam, quae nobis manifestata est. Et cum incumbat nobis, qui videmur 0225A praepositi esse et vice pastoris custodire gregem, si ngligentes inveniamur, dicetur nobis quod et antecessoribus nostris dictum est, qui tam negligentes praepositi erant, quoniam perditum non requisivimus, et errantem non correximus, et claudum non colligavimus , et lac eorum edebamus, et lanis eorum operiebamur (Ezech. XXXIV, 3, 4) . Denique et ipse Dominus implens quae erant scripta in Lege et Prophetis docet dicens : Ego sum pastor bonus, qui pono animam meam pro ovibus meis. Mercenarius autem et cujus non sunt propriae oves, cum viderit lupum venientem, relinquit et fugit , et lupus dispergit eas (Joa. X, 11, 12) . Sed et Simoni sic dicit : Diligis me? Respondit, Diligo. Ait ei: Pasce oves meas (Joa. XXI, 17) . Hoc verbum 0225B factum ex actu ipso quo cessit cognoscimus, et caeteri discipuli similiter fecerunt.

0226A II. Nolumus ergo, fratres dilectissimi, vos mercenarios inveniri , sed bonos pastores, cum sciatis tum non minimum periculum incumbere si non hortati fueritis fratres nostros stare in fide immobiles, ne in praeceps euntium ad idololatriam funditus eradicetur fraternitas. Nec enim hoc solum verbis vos hortamur, sed discere poteritis a pluribus a nobis ad vos venientibus quoniam ea omnia nos Deo adjuvante et fecimus et facimus cum omni sollicitudine et periculo saeculari, ante oculos plus habentes timorem Dei et poenas perpetuas quam timorem hominum et brevem injuriam, non deserentes fraternitatem, et hortantes eos stare in fide et paratos esse ire cum Domino. Sed et ascendentes 0226B ad hoc quod compellebantur revocavimus. Ecclesia 0227A stat in fide, licet quidam terrore ipso compulsi, sive quod essent insignes personae, sive apprehensi, timore hominum vererentur : quos quidem separatos a nobis non dereliquimus, sed ipsos cohortati sumus et hortamur agere poenitentiam, si quo modo indulgentiam poterunt recipere ab eo qui potest praestare, ne, si relicti ⁸ fuerint a nobis, pejores efficiantur.

III. Videtis ergo, fratres, quoniam et vos hoc facere debetis, ut etiam illi qui ceciderunt hortatu vestro corrigentes animos eorum, si apprehensi fuerint iterato, confiteantur, ut possint priorem errorem corrigere, et alia quae incumbunt vobis; quae etiam et ipsa subdidimus, ut si qui in hanc tentationem inciderunt, coeperint apprehendi infirmitate, et agant poenitentiam facti sui et desiderent communionem, utique 0227B que subveniri eis debet, sive viduae, sive clinomeni, qui se exhibere non possunt, sive hi qui in carceribus sunt, sive exclusi de sedibus suis , utique habere debent qui eis ministrent. Sed et catechumini apprehensi infirmitate decepti esse non debebunt, ut eis subveniatur; et, quod maximum est, corpora martyrum aut caeterorum si non sepeliantur, grande periculum imminet eis quibus incumbit hoc opus. Cujuscumque ergo vestrum, quacumque occasione fuerit effectum hoc opus, certi sumus eum bonum 0228A servum aestimari, ut qui in minimo fidelis fuit constituatur super decem civitates. Faciat autem Deus, qui omnia praestat sperantibus in se, ut omnes nos in his operibus inveniamur. Salutant vos fratres qui sunt in vinculis, et presbyteri et tota Ecclesia, quae et ipsa cum summa sollicitudine excubat pro omnibus qui invocant nomen Domini. Sed et vos petimus mutua vice memores sitis nostri. Sciatis autem Bassianum pervenisse ad nos; et petimus vos, qui habetis zelum Dei, harum litterarum exemplum ad quoscumque poteritis transmittere per idoneas occasiones, vel vestras faciatis, sive nuntium mittatis, ut stent fortes et immobiles in fide. Optamus vos, fratres charissimi, semper bene valere.