DERTHUSIËN. 415

observat in casu non de consuetudine, sed de praescriptione quaestionem esse iuxta sententiam Reiffenstuel « haec intel- ligenda, normae scilicet quae ad introducendam consuetudi- nem a iure praefiniuntur, sunt de vera consuetudine, seu quae solummodo est contra vel praeter ius commune : non autem de illa, in qua simul agitur de praeiudicio tertii.... nam ut huic iuri iam quaesito praeiudicetur requiri veram praescriptionem in confesso est » Ius emi. univ. ad tit. de consuet. cap. IV, n. 145. Et paullo post « ubi agitur de tollendo iure uni et acquirendo alteri dicitur praescriptio non autem consuetudo » ibid. § 109. Concinunt, ut alios omittam, Clarissimus Card. De Luca De iurisd. disc. 34, n. 28 et 96, n. 15 theat. ver. et tust, qui subiungit « intrant hoc casu termini praescriptionis non autem consuetudinis, nedum ubi contentio est inter privatas personas ; sed etiam ubi agitur de .corporibus politicis, universitatem constituentibus, ut sunt Capitula, Collegia, Civitates, Religiones cum similibus ». Nec sane verborum quaestio est; cum pateat ex sacrorum canonum praeceptis longe facilius inveni consuetudinem, quam praescriptione ius acquiri « consuetudo enim favorabilis est, praescriptio odiosa » Fagnanus comm. in Decr. ad cap. Ve- nerabili 14 de censibus lib. III, tit. 30, n. 27.

Doctorum sententiam, Reiffenstuel verbis expositam, ra- tioni congruere ita demonstrat. Consuetudinis fundamentum est praesumptus saltem legislatoris assensus : nam secus ex defectu iurisdictionis lex everti non posset, quum e contra praescriptio tota innititur in possessione vel quasi iuris pos- sessione certo modo et certo tempore habita.

Inter utramque , differentiam ita assignant Doctores : « Per praescriptionem acquiritur ius privatae personae vel etiam uni alicui Collegio : per consuetudinem non magis uni, quam alteri nec alicui privatae personae, sed soli Reipublicae et communitati et quidem ius legale sive lex non scripta » Pirhing Iur. Eccl. met. nova lib. I, tit. IV* sect. I, § 5, n. 331. «Praescriptio dat ius uni contra legem, vel praeter legem vel etiam secundum legem » ibid. n. 2.