COLLOQUIUM XIV.

Religiosos humilitate magis, quam patientia praelatorum sibi animos conciliare et exemplo sanctimoniae magis, quam immunitatis privilegiis in ecclesia proficere.

Ex fratribus, quos binos in omnem terrae regionem ex comitiis generalibus Assisii, ubi supra quinque millia ex omnibus provinciis convenere, ad disseminandum Dei verbum transmisit, quidam cum moerore redeuntes apud eum conquesti sunt, quod ab aliquibus episcopis repulsi in eorum dioecesibus praedicare non potuerint, dicentes: Pater, ad terras, quas assignasti, transivimus, mandatis tuis obedivimus, votis tamen non satisfecimus nec pro voto populis profecimus; plures enim pontifices e dioecesibus suis nos pepulerunt et quidem, ut pauperibus saepe contingit, tanquam ignotos et suspectos non modicis injuriis affecerunt. Impetra ergo, pater, a summo omnium pontifice licentiam et privilegium, ut ubique terrarum, licet episcopi contradicant, praedicare valeamus. Quos beatus pater pie increpans ait: "O fratres mei, Dei voluntatem ignoratis et mihi insipienter auferre vultis mundi victoriam. Vult enim Dominus Jesus Christus, ut mundum in profunda subjectione et humilitate vincam et magno opere omnes animas ad ipsum traham per humilitatis exemplum. Fratres mei, omnes verbo convertetis, si omnibus factis vos humiliatis. Qui vos impie persequuntur, vestra probata patientia convertentur ad Christum et vestrorum satagent pedum vestigia osculari. Nec tantum debeo velle desiderare sub spe salutis aliorum libertatem habere, quod ego velim profundam humilitatem, quae statui meo competit, e medio tollere, quia in hoc et ego in virtute proficio, et populus in virtute firmatur. Decet ergo prius per sanctam humilitatem et reverentiam populorum convertere praelatos, ut conversi videant et ament vitam vestram laudabilem et reverentiam ipsis exhibitam. Ipsi tunc rogabunt vos, ut populo praedicetis, et omnes vestris interesse jubebunt concionibus. Plura praestabit humilitas, quam possit elargiri privilegium. Si vos vero humiles viderint et omnino ab avaritia alienos judicaverint ecclesiarum praelati, populumque induxeritis, ut ecclesiis jura sua reddant, ipsi vos rogabunt, ut saluti populi provideatis et omnium confessiones audiatis, licet de hoc parum vos curare desiderem; nam qui ad Dominum convertentur et sua piacula deplorant, multos invenient, quibus sua peccata revelent. Hoc modo episcopos et praelatos facile vincetis. "