Epistola LXXVIII . Seu Liber Exegeticus Ad Fabiolam. De XLII mansionibus Israelitarum in deserto.

Postquam egressus Hebraeorum ex Egypto, et diuturni itineris historiam spiritualiter intelligendam docuit, Mansionum ordinem prosequitur, singulam quamque juxta tropologiam exponens; redditque ita memoriae Fabiolae opus, quod ei viventi promiserat.

1. In septuagesimo septimo Psalmo, quem juxta Evangelistam Matthaeum (Cap. 13. v. 35) ex persona Domini dictum credimus, decem plagarum in Aegypto, et egressionis Israel in solitudinem, narratur historia. Cumque nulli dubium sit, facta esse quae scripta sunt, quasi aliud littera sonet, aliud spiritus clausum teneat: «Aperiam,» inquit, «in parabola os meum: loquar propositiones ab initio. Quanta audivimus et vidimus, ea et patres nostri narraverunt nobis» (Ps. 77. 2. et 3) . Unde et Apostolus iisdem verbis, quia eodem et spiritu: «Haec autem,» ait, «omnia in figura contingebant illis: scripta sunt autem ad commonitionem nostram, in quos fines saeculorum devenerunt» (1. Cor. 10. 11) : Et, «Nolo vos ignorare, fratres, quoniam patres nostri omnes sub nube fuerunt, et omnes mare transierunt, et omnes in Moyse baptizati sunt, in nube et in mari: et omnes eamdem escam spiritualem manducaverunt, et omnes eumdem potum spiritualem biberunt. Bibebant autem de spirituali consequente eos petra: petra autem erat Christus» (Ibidem. 1 et seqq.) . Si ergo pars historiae itineris ex Aegypto spiritualiter accipitur, et caetera, quae ab Apostolo pro angustia temporis praetermissa sunt, ejusdem esse intelligentiae convincentur. Nam idem Propheta, qui in alio loco 0699 dixerat: «Habitavi cum habitantibus Cedar: multum incola fuit anima mea» (Ps. 119. 5) : absentiam Terrae sanctaenon 468 sustinens, lacrymabiliter ingemiscit, et dicit: «Haec recordatus sum, et effudi in me animam meam: donec transeam in locum tabernaculi admirabilis, usque ad domum Dei: in voce exsultationis et confessionis, sonus epulantis» (Ps. 41. 5) . Et in alio Psalmo: «Revela oculos meos, et considerabo mirabilia de lege tua» (Ps. 118. 18) . Paulus quoque, «Lex spiritualis est» (Rom. 7. 14) : Et ipse Dominus, «Si crederetis Moysi, et mihi crederetis: de me enim ille scripsit» (Joan. 5. 47) . Et Evangelium secundum Lucam: «Tunc incipiens a Moyse, et omnibus Prophetis, interpretabatur illis in cunctis Scripturis, quae de se ipso dicta erant» (Luc. 24. 27) . Igitur Judaei parvuli, et qui solidum cibum glutire nequeunt, sed adhuc lacte nutriuntur infantiae (1. Cor. 3) , legant Pharaonem carneum, et mare Rubrum, per quod ad Indiam navigatur: et Manna coriandro simile: et omnia quae scripta sunt, audiant corporaliter, lepram domorum, et lepram pellis, et staminis; taurum homicidam, et jumentum adulterii reum; et Hebraei propter uxorem ac liberos servire cupientis, aurem subula perforatam. Nos autem derelinquentes Capharnaum, agrum quondam pulcherrimum, et cum Jesu egredientes in desertum, pascamur panibus ejus (Matth. 14; et Marc. 6) : si insipientes sumus et jumentorum similes, hordeaceis: sin rationale animal, triticeis, et ex grano frumenti commolitis: quod in terram cadens et mortuum multos fructus attulit. Novem plagis percussa est Aegyptus, fractus Pharao, ut dimitteret populum Dei. Ad extremum primogenita perdidit, ut primogenita Israelis Domino sacrarentur. Qui prius tenere cupiebant, instanter expellunt. Exterminator transit, et terram Gessen pastoralem et pluviis irrigatam, non audet attingere: erant enim postes eorum agni cruore signati, et opere loquebantur: «Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine» (Ps. 4. 7) . Unde et appellatur ipsa solemnitas Phase, quam nos transitum appellare possumus, eo quod de pejoribus ad meliora pergentes, tenebrosam Aegyptum relinquimus. Sed jam tempus est, ut promissa complentes, Mansionum Israel ordinem prosequamur.

2. Scriptum est in ultima parte voluminis Numerorum (Cap. 33) , quod apud Hebraeos appellatur Vajedabber: «Haec sunt castra filiorum Israel, qui egressi sunt 469 de terra Aegypti per turmas suas in manu Moysi et Aaron;» quas Graeci ἀπάρσεις vocant, nos propter linguae proprietatem significantius Mansiones, sive quia de exercitu dicitur, castra 0700A transtulimus. Fit autem catalogus Mansionum a prima usque ad ultimam; et numerantur simul quadraginta duae, de quibus Matthaeus loquitur: «Ab Abraham usque ad David generationes quatuordecim, et a David usque ad transmigrationem Babylonis generationes quatuordecim: et a transmigratione Babylonis usque ad Christum generationes quatuordecim, id est, simul generationes quadraginta duae» (Matth. 1. 17) . Per has currit verus Hebraeus, qui de terra transire festinat ad coelum: et Aegypto saeculi derelicta, terram repromissionis ingreditur. Nec mirum, si in illo numeri sacramento perveniamus ad regna coelorum: sub quo Dominus atque Salvator a primo Patriarcha pervenit ad virginem, quasi ad Jordanem, quae pleno gurgite fluens, Spiritus sancti gratiis redundabat. Quod autem in manu Moysi et Aaron egressus scribitur, intellige legem et sacerdotium, opera, et cultum Dei: quorum alterum altero indiget. Nihil Enim Prodest exercere virtutes, nisi noveris Creatorem: nec Dei veneratio proficit ad salutem, nisi praecepta Conditoris impleveris. His duabus manibus, quasi duobus Seraphim in confessionem sanctae Trinitatis erumpimus, dicentes, Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus sabaoth.