46
Τό δέ καί λέγειν αὐτόν ἐν αὐτῷ τῷ καιρῷ τοῦ σωτηρίου πάθους ἐν Ἡλιουπόλει συνόντα Ἀπολλοφάνει, θεωρεῖν καί συμφιλοσοφεῖν περί τῆς ἠλιακῆς ἐκλείψεως, ὡς οὐ κατά φύσιν 14Ε_192 οὐδέ κατά τό ἔθος τότε γεγενημένης, λέγειν δέ αὐτόν καί παρεῖναι σύν τοῖς ἀποστόλοις τῇ προκομιδῆ τοῦ λειψάνου τοῦ θείου τῆς ἁγίας θεοτόκου Μαρίας, καί χρήσεις προφέρειν Ἱεροθέου τοῦ ἰδίου διδασκάλου ἐκ τῶν εἰς αὐτήν ἐπιταφίων λόγων, πλάττεσθαι δέ καί ἐπιστολάς καί λόγους ὡς πρός τούς μαθητάς τῶν ἀποστόλων ἐκφωνηθέντας, πόσης ἀτοπίας καί καταγνώσεως καί τῷ τυχόντι ἀνθρώπῳ, μήτι γε δή ἀνδρί τοσοῦτον ἀνηγμένῳ κατά τε ἦθος καί γνῶσιν, καί τό ὑπεραίρειν τά αἰσθητά πάντα, καί τοῖς νοερεῖς συνάπτεσθαι κάλλεσι, καί δι' αὐτῶν ὡς ἐφικτόν Θεῷ!
Ἐξηγητικῶν μέν οὖν ὑπομνημάτων ὡς ὅτι μάλιστα διεξοδικωτάτων ἐδεῖτο πρός ἑρμηνείαν τῆς αὐτοῦ πολυμαθείας· πλήν κεφαλαιωδέστερον, ὡς ἡ βίβλος ἐχώρησε, διά σχολίων, τά φανέντα μοι, Θεῷ πεποιθώς, παρατέθεικα κατά τούς ἑξῆς παρακειμένους λόγους, οὕς τέως εἰς τάς ἐμάς ἐλθεῖν συμβέβηκε χεῖρας.
Ἰστέον ὥς τινες τῶν ἔξω φιλοσόφων, καί μάλιστα Πρόκλος, θεωρήμασι πολλάκις τοῦ μακαρίου ∆ιονυσίου κέχρηται, καί αὐταῖς δέ ξηραῖς ταῖς λέξεσι· καί ἔστιν ὑπόνοιαν ἐκ τούτου λαβεῖν ὡς οἱ ἐν Ἀθήναις παλαιότεροι τῶν φιλοσόφων, σφετερισάμενοι τάς αὐτοῦ πραγματείας, ὡς ἐν τῇ παρούσῃ ἀπομνημονεύει βίβλῳ, ἀπέκρυψαν, ἵνα πατέρες αὐτοί ὀφθῶσι τῶν θείων αὐτοῦ λογίων, καί κατ' οἰκονομίαν Θεοῦ νῦν ἀνεφάνη ἡ παροῦσα πραγματεία πρός ἔλεγχον τῆς αὐτῶν κενοδοξίας καί ρᾳδιουργίας. Καί ὅτι σύνηθες αὐτοῖς τά ἡμέτερα σφετερίζεσθαι, διδάσκει ὁ θεῖος Βασίλειος εἰς τό, «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος», ἐπ' αὐτῆς τῆς λέξεως οὑτωσί λέγων· 'Ταῦτα οἶδα πολλούς τῶν ἔξω τοῦ Λόγου τῆς ἀληθείας μεγάλα φρονούντων ἐπί σοφίᾳ κοσμικῇ, καί θαυμάσαντας καί τοῖς ἑαυτῶν συντάγμασιν ἐγκαταλέξαι τολμήσαντας· κλέπτης γάρ ὁ διάβολος καί τά ἡμέτερα ἐκφερομυθῶν 14Ε_194 πρός τούς ἑαυτοῦ ὑποφήτας'. Καί οὗτος μέν οὕτω, τά δέ Νουμενίου τοῦ Πυθαγορικοῦ προφανῶς λέγοντος, 'Τί γάρ ἐστι Πλάτων, ἤ Μωσῆς ἀττικίζων;' οὐδείς ἀρνήσασθαι δύναται, οὐχ ἡμετέρου, ἀλλά τῶν ἐναντίων ὄντος, ὡς μαρτυρεῖ καί Εὐσέβιος ὁ τῶν Παλαιστίνων Καισαρείας καθηγησάμενος, ὅτι 'Οὐ νῦν μόνον, ἀλλά καί πρό τῆς Χριστοῦ παρουσίας σύνηθες τοῖς ἔξω σοφίας τά ἡμέτερα κλέπτειν'.
ΕΙΣ ΤΟ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΟΥΡΑΝΙΑΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ
ΕΞΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΓΡΑΦΗΣ 14Ε_198 Ἱεραρχίας: Ἐπειδή ἡ ἐπιγραφή ἱεραρχίαν ἔχει, καλεῖν εἴωθεν
ἱεράρχας τούς ἐπισκόπους. Ἰστέον οὖν, ὅτι ἱεραρχία μέν ἐστιν ἡ τῆς διατάξεως αὐτῆς τῶν ἱερῶν ἀρχή καί οἱονεί φροντίς, καί ἱεράρχης ὁ τῶν ἱερῶν ἄρχων καί φροντίζων καί προνοῶν, οὐ μήν τῶν ἱερέων, ἀλλά ὁ τά ἱερά καί τήν κατάστασιν αὐτῶν τε καί τῆς ἐκκλησίας καί τῶν μυστηρίων διατάσσων, οὐ μήν ὁ ἀρχιερεύς. Ταύτην δέ τήν ἐξήγησιν καί αὐτός ὁ μέγας ∆ιονύσιος κάτω παρατίθεται ἐν τῷ Περί τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱεραρχίας λόγῳ.
Ὁ πρεσβύτερος: Σημείωσαι, ὡς τό τοῦ πρεσβυτέρου ὄνομα καί τόν ἐπίσκοπον δηλοῖ, ἐπειδή πρεσβύτερός ἐστι καί ὁ ἐπίσκοπος· καί τοῦτο, δηλοῦται καί ἐν ταῖς Πράξεσι τῶν ἁγίων ἀποστόλων, ἔνθα ἐν Ἀσίᾳ συντάσσεται ταῖς Ἐκκλησίαις αὐτῆς ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος.
ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α'