53

ἀπήχημα, ἐν τῷ Περί θείων ὀνομάτων λόγῳ, κεφαλαίῳ δ', λεχθήσεται ἡμῖν πλατύτερον.

Εἰ μή τό δυσειδές: Τό δυσειδές τό θηριόμορφον νόησον καί κτηνῶδες, ὅ περί τῶν ἀγγέλων φησίν ἡ Γραφή· τό δέ 'ἐκφαντικῆς' σημαίνει τῆς φανεροποιοῦ, ἤγουν τῆς ἐκφαινούσης.

Ἀγγελοειδεῖς: Καλῶς τάς τυπικάς εἰκονογραφίας, ἅς καί προεῖπεν, οὐκ ἀγγελικάς, ἀλλ' ἀγγελοειδεῖς ὠνόμασεν· οὐ γάρ αὐτῶν τῶν ἀγγέλων, ὡς εἰσίν, αἱ εἰκόνες ἐγράφησαν, ἀλλ' ἔμφασίν τινα εἰδοποιίας ἀσωμάτων ὑπεμφαίνουσιν, ὡς ἐξηγήσατο αὐτός ἑαυτόν.

14Ε_226 Ἀφορίσασθαι: Τό ἀφορίσασθαι εἴωθε λέγειν ἐπί τῶν διακεκριμένως ὁριζομένων καί διασαφουμένων.

Οἰόμεθα: Κατά κοινοῦ τό οἰόμεθα· ἵνα εἴη, οἰόμεθα ἱεραρχίαν εἶναι, καί τίνα οἰόμεθα ὀνήνασθαι, τουτέστιν ὠφελεῖν δύνασθαι τούς ἱεράρχας διά τῶν ἱερῶν τελετῶν.

Σύ δέ, ὦ παῖ: Πῶς παῖδα καλεῖ τόν θεῖον Τιμόθεον ὁ μέγας ∆ιονύσιος, ζητητέον· ἤ γάρ, ὡς οἶμαι, ἅτε προβεβηκώς αὐτόν τοῖς ἔτεσι, τοῦτό φησι, καί τῇ φιλοσοφίᾳ προέχων, ὡς καί προερωτᾶσθαι παρ' αὐτοῦ, καθά δηλοῖ τά μετά χεῖρας συγγράμματα κἄν γάρ πρό τοῦ θείου ∆ιονυσίου ἐπίστευσεν ὁ ἅγιος Τιμόθεος, ὡς αἱ Πράξεις τῶν ἁγίων ἀποστόλων δηλοῦσιν, ἀλλ' οὖν τήν ἔξω παιδειαν ἱκανώτερος ἦν ὁ μέγας ∆ιονύσιος· ἤ παῖδα καλεῖ αὐτόν, ὡς μιμούμενος τόν Κύριον λέγοντα, «παιδία, μή τι προσφάγιον ἔχετε;», ἤ ἐπειδή τούς κατά Θεόν ἀκακίαν ἀσκοῦντας παῖδας ἐκάλουν, ὡς καί Παπίας δηλοῖ βιβλίῳ πρώτῳ τῶν Κυριακῶν ἐξηγήσεων, καί Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς ἐν τῷ Παιδαγωγῷ.

Πληθύος: Πρός τό πληθύος τό ἑνοειδῆ ἐπήγαγε· τά μέν γάρ ἅγια ἑνοποιεῖ, τά δέ βέβηλα καί τῆς ἁμαρτίας ὄντα εἰς πολλά διά τῆς διαιρέσεως πληθύνει. Τοῦτο γοῦν νῦν καλεῖ πλῆθος, τό οἱονεί βέβηλον.

ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ'

Ἔστι μέν ἱεραρχία: Ὅρος ἱεραρχίας. Ὡς ἐφικτόν: Ὡς δυνατόν. Τελεταρχικόν: Ἤγουν τελειοποιοῦν. Ἀμιγές ἐστι καθόλου: Ὁμοιότης καί ἱσότης καί ταυτότης τό ἕν καί ἑνοποιόν,

ἅτε ἁπλοῦν καί ἀμιγές καί ἀσύνθετον καλεῖται· 14Ε_228 ἀνόμοιον δέ καί ἄνισον καί ἑτερότητα καί μικτόν καί ἐν μεταβολῇ τό πρόσυλόν φασι. Τό οὖν ἕν ὁ Θεός νοοῖτ' ἄν.

Θιασώτας: Θίασος μέν κυρίως ὁ χορός. Θιασώτας δέ ἐνταῦθα τούς περί τά θεῖα ἀναστρεφομένους φησί. ∆ιειδέστατα μέν λαμπρά, διαυγῆ, ἀκηλίδωτα δέ ἀρρύπωτα.

Ἐνεργῆσαι. Ταῦτα νομίζω δηλοῦν, ὅτι οὐ χρή τινα τῶν ἐν ἱερατικῷ βαθμῷ καταλεγομένων μεῖζόν τι τῆς οἰκείας τάξεως ποιεῖν, ἀλλά τό ἐπιβάλλον τῇ οἰκείᾳ ἀξίᾳ μόνον ἐνεργεῖν καί παραδιδόναι διδάσκοντα, μή μήν ἐπιχειρεῖν εἰς τά ὑπέρ τήν ἀξίαν· οἷον, τούς πρεσβυτέρους διδάσκειν, καί τό δῶρον προσκομίζειν, οὐ μήν καί χειροτονεῖν· διακόνους διδάσκειν, οὐ μήν καί βαπτίζειν· οὐ γάρ δώσουσι Πνεῦμα ἅγιον, ὡς οὐδέ ὁ Φιλιππος ἐν ταῖς Πράξεσι τῶν ἁγίων ἀποστόλων, ὁ διάκονος, ἀλλά μήτε προσφέρειν, καί οὕτως ἐφεξῆς, ἀλλά καί τούς τελουμένους τά καθήκοντα μόνον πράσσειν, ἵνα φυλάττοιτο καλῶς τό παρά τῷ θείῳ Παύλῳ· «ἕκαστος ἐν ᾦ ἐκλήθη βαθμῷ μενέτω».