54

Τελεταρχίας: Τουτέστι τελειώσεως. Τάξεσι: Κατά τό διάφορον γάρ καί ὑπεραναβεβηκός τῶν τάξεων καί τό

ἐπιστημονικόν εἶναι δεῖ. Κεκληρωμένων ἡ τελείωσις: Σημείωσαι τις ἡ τῶν ἱεραρχῶν τελείωσις, καί

πῶς Θεοῦ εἰσι συνεργοί κατά τόν θεῖον Ἀπόστολον. Τήν θείαν ἐνέργειαν: Τουτέστι τά τοῦ Θεοῦ ἔργα καί αὐτόν ἐργαζόμενον,

σοφίζοντα, τελειοῦντα, καί τά ὅμοια, εἰς τούς παιδαγωγουμένους κατά δύναμιν ἐργαζόμενον.

Ἐπειδή τάξις: Σημείωσαι τήν τάξιν καί τό τῆς ἱεραρχίας ἀποτέλεσμα, καί ὅτι τούς προσιόντας δεῖ πρῶτον καθαίρεσθαι τῇ διδασκαλίᾳ τῶν διαιρετικῶν τῆς ἁμαρτίας συμφύρσεων· εἶτα φωτίζεσθαι τῇ γνώσει τῶν θεοπνεύστων Γραφῶν τά περί 14Ε_230 θεογνωσίας δόγματα, καί τότε τελειοῦσθαι τῷ τῆς παλιγγενεσίας λουτρῷ.

Τούς μέν φωτίζεσθαι. Σημείωσαι, ὅτι τό φώτισμα πρό τοῦ βαπτίσματός ἐστιν. Ἡ θεία μακαριότης καθαίρει, φωτίζει, τελειοῖ, διδάσκουσα, ἀνάγουσα, θεοποιοῦσα. Ἡ θεία μακαριότης κάθαρσις, φωτισμός, τελείωσις. Τῆς θείας μακαριότητος οἱ μέν ἱεράρχαι, οἱ δέ ἱεραρχούμενοι, καθαίρουσι, φωτίζουσι, τελειοῦσι.

οἱ μέν καθαίρονται,

οἱ δέ φωτίζονται,

οἱ δέ τελειοποιοῦνται.

Νοός: Ἰωνικῶς ἐχρήσατο, ὁ νοῦς, τοῦ νοός, οἱ νόες· φασί γάρ οἱ Ἀττικοί, ὁ νοῦς, τοῦ νοῦ, καί πληθυντικῶς οἱ νοῖ, τῶν νῶν, καί νοισί.

§ 3. Καθαρτικούς: Ἐνταῦθα περί τῶν ἱεραρχῶν αὐτῶν φησι, τά πρό τούτων περί τῶν ἱεραρχουμένων εἰπών, παραδηλῶν καί τάς τάξεις· καί ὅπως οἱ μέν καθαρτικοί ὑποβεβήκασιν, ὡς οἱ ἐπορκισταί ὄντες· οἱ δέ φωτιστικοί ἐπαναβεβήκασι τῇ διδασκαλίᾳ, οἷον οἱ πρεσβύτεροι καί οἱ διάκονοι· οἱ δέ τελεσιουργοί, οἱ τῷ βαπτίσματι Πνεύματος πληροῦντες ἁγίου, ὡς οἱ ἐπίσκοποι. Λέγει δέ ταῦτα καί κάτω ἐν τῷ Περί ἐκκλησιαστικῆς ἱεραρχίας λόγῳ.

Φυσικῶς καί ὑπερφυῶς ἐνόντα: Ὅτι φυσικῶς καί ὑπερφυῶς ἔνεστι τά πρός σωτηρίαν φωτιστικά. Καλῶς δέ τήν τάξιν διεσάφησε τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱερουργίας, οἷον ἵνα πρῶτον οἱ προσιόντες τῷ θείῳ βαπτίσματι ἀποτάττωνται καθαιρόμενοι, εἶτα φωτίζωνται τῇ διδασκαλίᾳ τῶν πρεσβυτέρων εἰς τοῦτο πεποιημένων, τοιούτους δέ εἶναι τούς καθαρτικούς ἀξίους τοῦ 14Ε_232 μεταδοῦναι ἑτέροις ἁγιότητος, καί οὕτω λοιπόν τούς ἐπισκόπους βαπτίζειν· αὐτούς γάρ καλεῖ τελεσιουργούς. Ταύτην δεῖ τήν τάξιν φυλάττεσθαι.

ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ∆'

§ 1. Τό πρός κοινωνίαν: Σημείωσαι τόν λογισμόν δι' ὅν τά πάντα παρήγαγεν ὁ

Θεός, ἵνα κοινωνήσωσι τῆς αὐτοῦ ἀγαθότητος ἀναλόγως ἕκαστον· τοῦτο γάρ δηλοῖ τό, «μοναί πολλαί παρά τῷ Πατρί»· ἕκαστος γάρ κατά τό ἴδιον ἔργον κοινωνήσει τῆς αὐτοῦ ἀγαθότητος· οὕτω καί Τίτος φησίν ἐν τοῖς Κατά Μανιχαίων λόγοις.