73

Ἤ ἱερέων: Σημείωσαι, ὅτι οἱ ἱερεῖς ὑποβεβήκασι τόν ἱεράρχην· καί ὅτι ἄλλο φωτίζειν καί ἄλλο καθαίρειν· καί ὅτι ἄλλο λειτουργός, καί ἄλλο ἱερεύς· καί τῶν ἱερέων καθαιρούντων ἤ φωτιζόντων, ὁ ἱεράρχης λέγεται ποιεῖν.

∆ιατηρῶν ἀτρέπτους: Ὅτι ὁ Θεός ὁ καί πάντων ὁμοίως τῶν νοητῶν δημιουργός, αὐτός καί τάς πρώτας οὐσίας συνέχει καί διατηρεῖ πρός ἀτρεψίαν καί ἀμεταπτωσίαν· ἀτρέπτους δέ νοεῖν δεῖ αὐτάς κατ' ἐκεῖνο καθ' ὅ εἰσιν, οἷον εἰς τό ἀθάνατον, εἰς τήν ζωήν, καθ' ἥν οὐσίωνται εἰς τό εἶναι φῶς· ἐν τούτοις γάρ καί ἀμεταβόλους οὐσιωδῶς, καί εἰς τό μή τρέπεσθαι εἰς ἐκφύλους ἐπιθυμιας, ἅτε καί αὐτεξουσίους, ὁ Θεός συνέχει αὐτούς (14Ε_310> καί διατηρεῖ. Τό μέν γάρ πρός αὐτόν ἀνατείνεσθαι τῆς αὐτῶν ἐστι νοερᾶς προαιρέσεως, τό δέ εἰσαεί περί τοῦτο διαρκεῖν τῆς ἀντιλήψεώς ἐστι τοῦ Θεοῦ· πάντα γάρ δεῖται τῆς Θεοῦ βοηθείας.

Ὁ ταῦτά με διδάσκων: Σημείωσαι, ὅτι ταῦτα παρ' ἑτέρου ἔμαθεν ὁ μέγας ∆ιονύσιος.

Ἱεράρχης: Σημείωσαι, ὅτι μετά Θεόν ἡγεμόνες καί οἱ ἀνωτάτω διάκοσμοι. Θεοειδῶς ἐμυήθην: Ἡ τοῦ ἀγγέλου ἠθοποιία, ὡσανεί ὁ καθαίρων ἄγγελος

τόν Ἠσαΐαν, ταῦτα αὐτῷ ἔλεγε περί τῶν σεραφίμ. Ἤ παρ' ἑαυτοῦ. Τήν καθ' ὑπέρβασιν τοῦ ρητοῦ σύνταξιν μετά πλεῖστα

ἀποδιδομένην οὕτω συντακτέον· τῆς σῆς δ' ἄν νοερᾶς ἐπιστήμης, ἤ τήν αἰτίαν ταύτην δέξασθαι, ἤ παρ' ἑαυτοῦ εὑρεῖν, ἤ παρ' ἑτέρου μαθεῖν καί ἀνακαλύψαι μᾶλλον ἑαυτῷ· εἴπερ δέ οἷόν τε καί ἐμοί ὡσαύτως ἀνακαλύψει περί ἀγγέλων ἐραστήν θεωρίαν. Τό τιμῆσαι δέ ἀντί τοῦ προτιμῆσαι. Σημείωσαι, ὅτι τάς τοῦ Θεοῦ δόσεις προξενοῦσιν ἡμῖν οἱ ἄγγελοι.

Προξενούντων: Σκόπει, ὅτε, Θεοῦ διδόντος ἡμῖν λόγον ἐν ἀνοίξει τοῦ στόματος ἡμῶν, ἄγγελοι προξενοῦσι, δῆλον ὡς ὑπέρ ἡμῶν πρεσβεύοντες.

ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι∆'

Χιλίας: Ταῦτα ἐν τῷ ∆ανιήλ εἴρηται. Τήν ἀσθενῆ καί συνεσταλμένην: Ἀσθενῆ συμμετρίαν ἐκάλεσε τόν τῶν

ἀνθρώπων ἀριθμόν πρός τόν τῶν ἀγγέλων· εἴρηται γάρ καί ἑτέρῳ τινί, ∆ιδήμῳ δηλονότι τῷ τυφλῷ· 'Τά μέν ἐνενήκοντα ἐννέα πρόβατα εἶναι τούς ἀγγέλους, τό δέ ἕν τό ἀπόλωλός ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους'.

(14Ε_312> Γνωστικῶς: Σημείωσαι, ὅτι καί αὐτούς τούς ἀγγέλους φησί γνωστικῶς, οὐ μαθητικῶς, εἰδέναι τούς ὁρισμούς, οἱονεί τό, πόσος τῶν οὐρανίων οὐσιῶν ὑπάρχει ὁ ἀριθμός, ἐκ Θεοῦ καί τοῦτο φωτισθέντας.

ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΕ'

§ 1. Ἀγγελοπρεποῦς: Ὡς ὀθόνη, ὡς ἄνθραξ. Ἀνακαθάρσεις: Ἀνακαθάρσεις φησί τάς ἐξηγητικάς ἑρμηνείας, δι' ὧν

καθαίρονται τῶν ἐν τοῖς λεγομένοις δοκούντων ἀτόπων τά σύμβολα. Εἰ μέν γάρ: Ἄνω γάρ εἶπεν, ὅτι αἱ ἀνώτεραι δυνάμεις ἱεραρχοῦσι τάς μετ'

αὐτάς, καί αἱ μέσαι τάς ὑστέρας, καί αἱ ὕστεραι αὐτῶν τούς ἐν ἀνθρώποις ἱεράρχας. Οὔτε γάρ εἶπεν, ὅτι ἡ αὐτή τάξις καί ἄρχει τῷ μετ' αὐτήν, καί ἄρχεται ὑπ' αὐτῶν, ἀλλ' οὕτως εἶπεν, ὅτι ἡ πρώτη τάξις ἄρχει μέν αὐτήν, ἄρχεται δέ ὑπό τῶν πρό αὐτῆς· οὕτω καί εἰς τά ἑξῆς νοητέον.

Εἰ μέν γάρ ἱεραρχεῖσθαι: Ὅ φησι τοῦτό ἐστιν, ὅτι, εἰ τάς πρώτας τάξεις ἐλέγομεν ἱεραρχεῖν τῶν τελευταίων, εἶτα πάλιν αὐτάς τάς τελευταίας ἱεραρχεῖν τῶν πρώτων τάξεων, ὑφ' ὧν καί ἱεραρχοῦνται, ἄτοπον πρᾶγμα ἦν.