77

ἑαυτοῦ ἴχνη, ἵνα μή γνωσθῶσιν· ὅθεν καί περί Θεοῦ εἴρηται· «ἐν τῇ θαλάσσῃ ἡ ὁδός σου, καί αἱ τρίβοι σου ἐν ὕδασι πολλοῖς, καί τά ἴχνη σου οὐ γνωσθήσονται»· ὥσπερ γάρ ὁδός ἐν ὕδασιν οὐ σώζεται, οὔτε ἴχνη λέοντος, οὕτως οὔτε Θεοῦ πορεῖαι.

Εὐμήχανον: Ὀξυωπέστατον γάρ ζῶον ὁ ἀετός. Λόγος γάρ τούς ἀετούς τῶν τικτομένων τά γνήσια ἐκ τῶν νόθων οὕτω διακρίνειν· ἐάν ἀτενίσωσιν ἀσκαρδαμυκτί πρός τόν ἥλιον, γνήσιά εἰσιν· εἰ δέ μή, ὡς νόθα ἀποβάλλονται τῆς καλιᾶς· οὕτως οὖν καί ὁ μή δυνάμενος καθαρῶς τῷ ἡλίῳ τῆς δικαιοσύνης ἀτενίσαι, νόθος τῆς αὐτοῦ γνώσεως εὑρίσκεται.

Καί λευκῶν μέν: Σημείωσαι τί ἵπποι λευκοί, κυανοί, ἐρυθροί, σύμμικτοι· ἀνόμοιον δέ ὁμοιότητα ἄνω τελέως ἐσαφηνίσαμεν ἐν δευτέρῳ κεφαλαίῳ τούτου τοῦ βιβλίου.

Τήν κατ' εὐθεῖαν: Τό τήν πρός τό δύναμιν ἁρμοστέον· τά δέ λοιπά διά μέσου. Κατ' ἄλλην: Ἑτέρα θεωρία εἰς τούς τροχούς. Γελγέλ: Σημείωσαι τί σημαίνει τό γελγέλ παρά τῷ προφήτη Ἰεζεκιήλ. Χαρᾶς: Πῶς λέγονται χαίρειν τά οὐράνια, καί αὐτό τό Θεῖον. Ἐμπαθής: Ἐμπαθῆ ἡδονήν τήν ἀνθρωπίνην φησίν, ὡς τῇ περί τό σῶμα

εὐαλλοιώτῳ ἐμπαθείᾳ συνισταμένην. Ρᾳστώνην: Τό τῆς ρᾳστώνης ὄνομα τίθεται μέν ἐπί τῶν πονεῖν μή

βουλομένων, ἀλλά διαφόρως ζῇν ἑλομένων· σημαίνει (14Ε_328> δέ ἡ λέξις τό εὐχερές καί οὐκ ἐπίπονον· ἐνταῦθα μέντοι τό μακάριον καί ἀπαθές καί ἀόχλητον ὑποφαίνει. Ἄλλως ρᾳστώνην φησί τήν εὐκολίαν καί εὐμάρειαν ψυχικήν ἐν ἀναπαύσει μετά ἀπαθείας· ἀναλόγως οὖν καί ἐπί ἀγγέλων νοητέον·

Εὐπάθειαν: Εὐπάθειαν ὡς ἐκ τῶν καθ' ἡμᾶς λαβῶν ἔφη· δηλοῖ δέ τό εὖ ἔχειν διά παντός, καί τήν ἀπήμονα κατάστασιν.

Ἄνδρες ἱεροί: Ταῦτα οὐχ οἷόν τε νοεῖν ὥς εἰσι, πλήν εἰ μή τούς ἀξιωθέντας τοιαύτης τελειότητος, ὁποίους ἄρα καί εἶναι προσήκει ἄνδρας, καθάπερ ὁ ἅγιος οὗτός φησιν ἱερεύς, ὥστε καί θείων ἐλλάμψεων ἀξιωθῆναι περί τήν ὄντων γνῶσιν, καί περί τήν πρός τόν Θεόν καθαράν ἀνάτασιν· ἐκ γάρ τῶν τοιούτων ἐλλάμψεων θεούμενος, λοιπόν ὁ νοῦς ὡς ἐν ρᾴονι λήξει γενόμενος, ἐν ἕξει γίνεται τῆς ἀγγελικῆς ἡδονῆς, καί τῆς ἐν ἐκείνοις ἀοχλησίας, καθ' ἥν ρᾳστωνευόμενος λοιπόν ὁ νοῦς, ὡς ἐν ρᾴονι λήξει γενόμενος, ἐπί τῇ σωτηρίᾳ τῶν σωζομένων, ἀπαθῶν, καθ' ὅσον δυνατόν, Θεόν μιμεῖται, τόν θέλοντα πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι, ἀπολαύσας τῶν τοῦ Θεοῦ θεουργῶν ἐπιφοιτήσεων, τουτέστι τῶν θεούς ἐργαζομένων καί ἀποτελουσῶν. Θεουργούς δέ ἐπιφοιτήσεις φησί τάς θεούς ἐργαζομένας καί ἀποτελούσας.

Ὅτι τῶν μέν τήν ὑπερκόσμιον: Σημείωσαι δέ, ὅτι δεῖ τόν ἀγνοοῦντα μή ἐρυθριᾶν ἐν οἷς ἠγνόησεν, ἀλλ' ὁμολογεῖν τήν ἄγνοιαν, καί μή ὡς ἔτυχεν ἀποκρίνεσθαι περί ὧν ἠγνόησεν. Ἰστέον δέ, ὅτι τά γνωρίσματα ἅπερ εἶχον ἔτι Ἕλληνες ὄντες οἱ ἅγιοι, οὗτοι καί μετά τό ἐπιστρέψαι πρός Χριστόν ἀνερυθριάστως ἐπέγραφον ἑαυτοῖς. Ἰδού γάρ καί οὗτος Ἀρεοπαγίτην καλεῖ ἑαυτόν, καί ὁ θεῖος Ἰουστῖνος ἐν τῷ Πρός Ἕλληνας λόγῳ Ἰουστίνου ἐπέγραψε Φιλοσόφου.

ΕΙΣ ΤΟ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ

ΕΙΣ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' (14Ε_332> § 1. α'. Θεουργικῆς: Θεουργικῆς φησι τῆς ἐκ Θεοῦ ἐνεργουμένης,

ἤγουν δοθείσης ἀνθρώποις, καί ὅτι θεούς ἀπεργάζεται καί ἀποτελεῖ ἡ ἐν Χριστιανοῖς ἱεραρχία.