86

Ὁμοτρόπως τά ἱερά: Τόν Ἰούδαν φησί. Καί σημείωσαι, ὅτι καί αὐτῷ μετέδωκε τοῦ μυστικοῦ ἄρτου καί τοῦ ποτηρίου, τά δέ μυστήρια τοῖς μαθηταῖς μετά τό ἐξελθεῖν τοῦ δείπνου τόν Ἰούδαν, ὡς ἀναξίου τούτων ὄντος αὐτοῦ.

Ὡς ἡ καθ' ἕξιν: Ἐν τούτοις τό κατ' ἐπίγνωσιν δηλοῖ, τουτέστι τό ἐνδιαθέτως οὕτως ἔχειν, καί οὐ κατά μόνην τήν σωματικήν προσέλευσιν, ἀλλά κατά τήν τῆς διανοίας διά πιστεως καί αἰσθήσεως πνευματικῆς.

§ 2. Ἀπό τῶν αἰτιατῶν: Τουτέστι τό ἀπό τῶν ὁρατῶν τελουμένων, ἐπί τά ἀόρατα καί μυστικά, ἅπερ τῶν ἐν αἰσθήσει αἴτιά εἰσι καί ἀρχέτυπα. Αἴτια δέ λέγονται τά ἑτέρωθεν τό ὁπωσοῦν εἶναι τήν αἰτίαν ἔχοντα, ἤ ἀπό τῶν αἰτιατῶν εἰς τά αἴτια, τουτέστιν ἀπό τῶν αἰσθητῶν συμβόλων ἐπί τά νοητά καί νοερά· ἤγουν, ἀπό τῶν ἀτελεστέρων εἰς τά τελειότερα· οἷον, ἀπό τῶν τύπων ἐπί τήν εἰκόνα, καί ἀπό ταύτης ἐπί τήν ἀλήθειαν. Σκιά γάρ τά τῆς Παλαιᾶς, εἰκών δέ τά τῆς Νέας ∆ιαθήκης, ἀλήθεια δέ ἡ τῶν μελλόντων κατάστασις.

Κἆτα τήν ἱεράν: Κἆτα παροξυτόνως· δηλοῖ δέ τό, 'καί τότε'. § 3. Τῶν ἀγαλμάτων: Ἀγάλματα μέν φησι τάς εἰκόνας τῶν ἀοράτων καί

μυστικῶν, ἤγουν τά συμβολικῶς τελούμενα· πρῶτον δέ τούτων τό τῆς συνάξεως μυστήριον ἀπεκάλεσεν, οὗτινος τό νοητόν, ἤγουν τό κατά θεωρίαν δηλούμενον, ἀπογυμνοῦν ἐπαγγέλλεται.

Ἥ τε γάρ ὑπέρ πάντα: Ἰδού εἰς τρόπος τῆς θεωρίας τοῦ προκειμένου κεφαλαίου.

Οὐκ ἔξω τῆς: Σημείωσαι τήν κατ' οὐσίαν ἀκίνητον στάσιν, καί ὅτι Θεοῦ τύπος ὁ ἐπίσκοπος. Σημείωσαι, ὅτι κατά τρεῖς τρόπους ἀνάγεται τά περί τοῦ θυμιᾷν· ἀπό τοῦ θυσιαστηρίου ἀρχόμενον τόν ἱεράρχην καί πάντα τόν ναόν περιελθόντα, εἰς αὐτό πάλιν ἀποκαθίστασθαι.

(14Ε_368> Ὡσαύτως: Τρόπος ἕτερος. Τρόπον, ὁ θεῖος: Τρόπος τρίτος τῆς προκειμένης θεωρίας, πῶς καί ἐπί τοῦ

ἐπισκόπου ἀπό τοῦ ἑνός πληθύνεται, τοῖς δέ ἥττοσιν ἀκατάσχετός ἐστι, τουτέστι μή ἐπικοινωνῶν τοῖς χείροσιν.

§ 4. Ἡ δέ τῶν ψαλμῶν: Τί οἱ ψαλμοί. Καί σημείωσαι τό συνουσιωμένη· ἀλλά καί ὅτι 'σχεδόν' προσέθηκεν· οὐ γάρ ἀλλήλοις ἥνωται ταῦτα κατ' οὐσίαν, ἀλλά τῷ πρός ἕνα σκοπόν τά πάντα συντελεῖν, τουτέστιν εἰς τήν τῶν ἀνθρώπων σωτηρίαν, ἔφη τό συνουσιωμένη· ὅθεν εὐθύς ἐπήγαγε τό σχεδόν, κολάζων τήν ἀπό τῆς λέξεως ἐναντίωσιν. Κατωτέρω δέ μίαν ἔμπνευσίν φησι, τουτέστι μίαν σύμπνοιαν, ὅ δηλοῖ τό, ἕνα πάντων εἶναι σκοπόν.

Πᾶσα μέν γάρ ἱερά: Τῶν τῆς Παλαιᾶς βιβλίων κατ' ἐπιδρομήν ἐπίμνησις. Τῶν ἀνιώντων: Λυπούντων, ὡς ἐπί τοῦ Ἰώβ. Ἐρώτων ἄσματα: Περί τοῦ ἔρωτος τῶν ἀσμάτων. Ἤ τάς ἀνδρικάς: Ἐντεῦθεν ὁμοίως τά Νέας εἰσάγει. Ἀγαπητοῦ καί: Νομίζω ὡς τήν Ἀποκάλυψιν τοῦ θείου Ἰωάννου δηλοῖ, ἤ τό

Εὐαγγέλιον αὐτοῦ, ὅ καί μᾶλλον. § 5. Συνερρίζωσε: Συνείλκυσεν. Ἡ δέ τῶν θείων: Ὁ σκοπός τῶν ψαλμῶν ἐστι, φησί, τό ὑμνῆσθαι Θεόν τε καί

τούς αὐτοῦ γνησίους θεράποντας, ὑπαγορευτικήν τῶν τοιούτων καί περιεκτικήν ἐχόντων δύναμιν· ἥτις, φησίν, ἀναγκαίως ἐν πᾶσι τοῖς ἱερατικῶς τελουμένοις παραλαμβάνεται, ἔμμονον τήν τῶν ψαλμῶν μνήμην ἐμποιοῦσα τοῖς ψάλλουσι.

Θεουργίας: Μεγαλειότητας. Καί τῇ τῶν θειων ὠδῶν: Σημείωσαι, ὅτι τό τῆς ψαλμῳδίας σύμφωνον

ὁμοφροσύνης τῆς πρός Θεόν καί ἑαυτούς ὑπάρχει διδασκαλία.