Caput Primum.

Magnum de modico malum scorpios terra suppurat: tot venena, quot genera ; tot pernicies, quot et species; tot dolores, quot et colores , Nicander scribit et pingit: et tamen unus omnium violentiae gestus nocere de cauda; quae cauda erit, quodcumque de postumo corporis propagatur, et verberat. Proinde scorpii series illa 0121B nodorum, venenata intrinsecus venula subtilis, arcuato 0122A impetu surgens , hamatile spiculum in summo tormenti ratione stringit; unde et bellicam machinam, retractu tela vegetantem , de scorpio nominant. Id spiculum , et fistula est, patula tenuitate in vulnus et virus, qua figit effundit . Familiare periculi tempus aestas ; Austro et Africo saevitia velificat . In remediis naturalia plurima ; aliquid et magia circumligat, medicina cum ferro et poculo occurrit. Nam et praebibunt quidam , festinando tutelam; sed concubitus exhaurit , et denuo sitiunt. Nobis fides praesidium, si non et ipsa percutitur diffidentia signandi statim et adjurandi , et urgendi bestiae calcem: hoc denique modo etiam ethnicis saepe subvenimus; donati a Deo ea potestate , quam Apostolus dedicavit (Act., XXVIII) , cum 0122B morsum viperae sprevit. Quid ergo promittit stylus 0123A iste, si fides de suo tuta est? Ut et alias de suo tuta sit, cum suos scorpios patitur. Acerba mediocritas et istis , et genus varium, et uno modo armantur, et certo tempore subornantur, nec alio quam ardoris. Hoc apud Christianos persecutio est. Cum igitur fides aestuat, et Ecclesia exuritur de figura rubi, tunc Gnostici erumpunt, tunc Valentiniani proserpunt, tunc omnes martyriorum refragatores ebulliunt, calentes et ipsi offendere, figere, occidere. Nam quod sciant multos simplices ac rudes, tum infirmos, plerosque vero in ventum, et si placuerit, christianos, nunquam magis adeundos sapiunt , quam cum aditus animae formido laxavit; praesertim cum aliqua atrocitas fidem martyrum coronavit. Itaque primo 0123B trahentes adhuc caudam de affectibus applicant , aut quasi in vacuum flagellant. Haeccine pati homines innocentes? ut putes fratrem, aut de melioribus ethnicum? Siccine tractari sectam nemini molestam? Dehinc adigunt, perire homines sine caussa. Perire enim, et sine caussa , prima fixura. Exinde jam caedunt. Sed nesciunt simplices animae, quid, quomodo scriptum sit, ubi, et quando, et coram quibus confitendum, nisi quod nec simplicitas 0124A ista, sed vanitas, imo dementia, pro Deo mori. Et: Quis me salvum faciat , si is occidet, qui salvum facere debebit? Semel Christus pro nobis obiit, semel occisus est ne occideremur. Si vicem repetit, nunc et ille salutem de mea nece exspectat? An Deus hominum mundi sanguinem flagitat, maxime si taurorum et hircorum (Ps., LIX, 13) recusat? Certe peccatoris poenitentiam mavult quam mortem (Ezech. XVIII, 23) . Et quomodo non peccatorum desiderat mortem? Haec, et si qua alia admenta haereticorum venenorum, quem non vel in scrupulum figant, si non in exitium ? vel in bilem, si non in mortem? At tu, fides si vigilat, ibidem scorpio pro solea anathema illidito, et relinquito in suo sopore morientem. Caeterum, si plagam 0124B satiaverit, intimat virus, et properat in viscera; statim omnes pristini sensus retorpescunt, sanguis animi gelascit, carne spiritus exolescit, nausea nominis inaccrescit . Jam et ipsa mens sibi quo vomat quaerit. Atque ita semel infirmitas quae percussa est , sauciatam fidem vel in haeresim , vel in saeculum exspirat. Et nunc praesentia rerum est medius ardor ipsa canicula persecutionis: ab ipso scilicet cynocephalo. Alios ignis, alios gladius, alios 0125A bestiae Christianos probaverunt. Alii fustibus interim et ungulis insuper degustata martyria in carcere esuriunt . Nos ipsi ut lepores, destinata venatio, de longinquo obsidemur, et haeretici ex more grassantur. Itaque tempus admonuit adversus nostrates bestiolas (promptam) mederi theriacam stylo temperare; qui legeris, biberis. Non amarum potio . Si eloquia Domini dulcia super mella et favos (Ps. XVIII, 7) , inde pigmenta sunt; si lacte et melle promissio Dei manat, hoc sapiunt quae illuc faciunt. Vae autem qui dulce in amarum, et lumen in tenebras convertunt (Is. V, 20) . Perinde enim et qui martyriis refragantur, salutem perditionem interpretantes, tam dulce in amarum, quam lucem in tenebras reformant, atque ita miserrimam hanc vitam 0125B illi beatissimae praevertendo, tam amarum pro dulci, quam tenebras pro luce supponunt.