I

Iao. II, 565 A, Ut etiam inclamaverit in eam Iao. Est exclamantis et exclamatione sistentis et hortantis desistere, prout ostendunt sequentes formulae, quarum priore Quirites, posteriore Caesar appellabatur, ut eorum majestate et auctoritate praesens impetus sisteretur. Ibid., Inde invenitur Iao in scripturis, nempe haereticorum.

Ictus. II, 131 A, In alium ictum consideremus de voluntatis qualitate, a gladiatoribus sumptum. Cicer., I Catil., Quot ego tuas petitiones, ita conjectas, ut vitari posse non viderentur, parva quadam declinatione, et, ut aiunt, corpore effugi. Ut sit: uno argumento refutato, alius infirmationem inquirere et rationem secum inire qua improbari possit.

Idiotes. II, 164 A, Male accepit idiotes quisque aut 1313B perversus hoc dictum. II, 157 C, Simplices enim quique, ne dixerim imprudentes et idiotae, quae major semper credentium pars est. II, 1012 D, Sed est hoc solemne perversis et idiotis haereticis. Rigalt. legit idiotis et haereticis.

Idoneus, est graec. ἱκανός. II, 809 C, Et utique idoneus est reficere, qui fecit. II, 597 B, Quanquam habemus ipsum Deum idoneum pollicitatorem. II, 991 A, Et jactae sortes (rectius, quod vidit jam Ursinus, sordes) non ablui idoneae; vid. Sordes. II, 1039 A, Quae per aerem liquando araneorum horoscopis idoneus sedes tendit.

Ignavescere. II, 724 A, Nec ignavescit omnino.

Igneus. II, 19 B, Igneus deus, i. e. ignis, quem Heraclitus Ephesius faciebat deum, aut certe principium omnium.

Ignis. II, 13 B, Majoris ignis ardorem inferentes, i. e. divini, supra quam humani aut istius mundi. II, 27 A, Ad profanos judicandos igni perpetuo. II, 276 1313C C, Cui nullus ignis coquitur in gehenna. I, 1284 A, Romae quidem, quae ignis illius inextinguibilis imaginem tractant, est periphrasis Vestalium.

Ignoscentia. I, 1241 B, Clausa licet ignoscentiae janua.

Illex. I, 1244 A, Conversationem injungens misericordiae illicem, i. e. inductorem, ab illiciendo. I, 488 A, Vos malorum illices semper.

Illiberis, qui est sine liberis, ἄπαις. II, 443 C, Quam si frater illiberis decesserit.

Illidere. II, 126 B, Ibidem scorpio pro solea anathema illidito, est idem quod supra dixerat, urgere bestiae calcem.

Illuminare. II, 386 A, Dum operum differentiam illuminat. II, 847 A, B, Pariter illuminavit, quid cui prosit. I, 286 A, Nonne et vos quotidie experimentis illuminantibus tenebras antiquitatis, etc.

Illuminator. II, 401 B, Novae, tantaeque religionis illuminator. I, 395 A, Illuminator atque deductor generis humani. II, 85 A, Auctores rei vel illuminatores.

1313D Immolare. I, 1327 A, Sed humilitatem animae suae in victus quoque castigatione Deo immolant. II, 968 A, Quae ad vesperam jejunans pinguiorem orationem Deo immolat. II, 999 B, Si poenitentiam Deo immolarit. II, 707 B, Cui populus suffragiis immolat.

Immundus, substantiv. I, 1309 A, Ornatum quem immundum muliebrem convenit dici, nempe cura capilli et cutis.

Immunis, intactus. II, 1040 A, Et cultri vertex solus immunis.

Immusicus, ἄμουσος, qui musicam ignorat. I, 265 A.

Impatiens. I, 1257 B, Impatiens etiam tacendi est.

Impendi. I, 496 A, Quum tot justi impendimur, de Christianis, qui morti traduntur, atque e medio tolluntur. I, 651 B, Quod homo par ejus tam nocens factus est, ut tam crudeliter impendatur.

Imperium. I, 426 A, Solida aeque imperia mandavit. 1314A Quemadmodum in Eleusiniis fuit ἄρχων, qui rex erat seu praefectus mysteriis. Hesychio: βασιλεὺς, ἄρχων τις Αθηνῆσι μυστηρίων προνοῶν, cui, ut subjecti, imperio ejus adjungebantur, οἱ ἐπιμελῆται et ἱεροποιοί, de quibus Pollux, VIII, 8, 3 et 26. Et praeclare Meursius in Eleusiniis, cap. 15: «Ita etiam hic in Cybeles ministerio talis Gallorum rex seu Archigallus innuitur, qui suos habeat sacrificulos et minores Gallos, quibus itidem imperaverit vota facere, et lacertos secare pro Aurelii salute.

Impertigo, est foedatio cutis, serpens cum pruritu. II, 1048 A, Nullis veternis parco, nulli impertigini.

Impingere. I, 280 B, Caecitate odii in suffragium impingunt, i. e. caeco odio laudant quasi suffragio probitatem ipsorum. I, 661 B, Si oculum quis impegerit libidinose.

Imponere, condere, exstruere. II, 1031 A, Ubi moenia Statilius Taurus imposuit.

Importare. I, 1318 A, Quid alteri concupiscentiam importamus.

1314B Importunitas. II, 927 C, Importunitas liberorum. Jun. interpretatur de prole capitibus liberis importune imperata. Non placet. Importunitas est, quae nec temporis nec loci habet commoditatem. Importunitatem liberorum dixit, quod parentibus majores calamitates pluraque incommoda essent subeunda ob liberos. II, 103 A, pro loco ac tempore, ac quarumdam personarum importunitate.

Importunus. Servius, ad Virgil., Aen. XI, v. 305, importunum explicat, ubi nullum refugium est, quod caret portu, id est quiete. I, 488 A, Vos igitur importuni rebus humanis, i. e. calamitosi, incommodi, propter quos pace publica orbis caret. II, 133 A, Ab una solummodo arbuscula temperaret quam ipse medicus importunam interim norat.

Impresse. II, 332 B, Quam tam impresse Apostolus demandat. I, 377 B, Sed quo plenius et impressius, i. e. magis clare.

Imprimere, promulgare lege lata in imperio suo. 1314C I, 297 A, Nullus Verus impressit, a re militari desumptum, ubi impressionem facere dicuntur cohortes, cum in hostium aciem incursant, eamque turbant.

Improvidentia, II, 469 A, Quasi improvidentiam existimo.

Impudentia. II, 412 B, Pro impudentia idololatriae satis Deo faceret per impudentiam fidei. Idololatriae impudentia fuit, cum non puduit adorare lapides et ligna; impudentia fidei, cum minime pudet Deum credere natum et crucifixum.

Impudicitia. I, 397 A, Dei Filius nullam de impudicitia habet matrem. Rigalt., Rhenan. et Haverc. legunt de pudicitia. Ut sensus sit: Dei Filius non tantum ex impuro et illicito concubitu non est natus, sed ne quidem ex puro licitoque matrimonio susceptus.

In. II, 1031 A, In fibulae morsu, i. e. per fibulae morsum. II, 123 A, In ventum, i. e. vento ferente, 1314D vento secundo, prout occasio dederit, suaserit. II, 484 A, Si in Creatoris accipitur; subaud. interpretationem, ut de Creatore videlicet intelligatur. I, 1262 A, Cum per viam in mores bestiarum latrocinantur, i. e. in morem bestiarum, more bestiarum. Pro perviam, Rigalt. legit per invia. Sic lib. de Anima: Quia et ipsa bestiis objecerit eos quos in sylvis et aviis trucidaverit.

Inaccusatus. I, 529 A, Inaccusatis et impunitis.

Inalterare. II, 893 C, Igitur quas non divisit, tacendo inalteravit. Ita legendum pro in altera iniit. Inalteravit, indidit alteri, conjunxit, confudit, ut jam ambo una sint, ac sese mutuo contineant. Ipse paulo post: A muliere non separavit, et non separando conjunxit ei, a qua non separavit.

Inanimalia, inanimata, quae a semetipsis non moventur. II, 230 C, 236 C, Inanimalia et incorporalia laudes canunt; alludit ad hymnum trium puerorum Dan. III, juxta editionem Theodotionis: nam in hebraeo 1315A non haberi, recte annotavit Hieronym. Eamdem etiam citat Exomologesis titulo Cyprianus libris de Lapsis et Orat. domin.

Inapprehensibilis. II, 236 A.

Inbonitas. I, 624 A, Ubi omnis duritia et inbonitas et insuavitas constitit.

Incertus. II, 970 B, Martyribus incertis, i. e. quorum fides minus spectata, neque satis explorata.

Incidere. I, 429 A, Antequam isti dii inciderentur, i. e. incisi insculptique fuerant, nam ab inscriptione dii noscebantur. II, 255 C, Quem titulum incidemus ex duobus, deo Marcionis?

Includere. I, 1236 B, Sed includere eam (poenitentiam) negligunt, baptismo scilicet, qui et obsignatio dicitur. Et ipse paulo post: Intentionis seram obstructam. Poenitentia igitur et fides tunc includitur, cum in baptismum deducitur, sicut actiones judicio inclusas dixit Caius, quae sunt in judicium deductae. Porro, poenitentiam includere negligunt, qui pristinis aegre renuntiant, quasi maleficiorum 1315B summa quam includi baptismo volunt, nondum completa.

Incolatus, mansio, domicilium. Vox, qua usus est et Varro, quem multum imitatur Tertull. I, 409 A, Habent de incolatu aeris. II, 833 A, Vere sancta per incolatum Spiritus sancti. II, 747 C, Evocaturam se ab inferum incolatu pollicetur. II, 96 A, Ab ipso incolatu Babylonis illius submovemur.

Incolere. I, 643 B, Qui nomina incolunt auctorum earum, i. e. honoribus daemonum, qui in simulacris mortuorum velut inquilini habitant, et nominibus corum abutuntur, qui artes illas tradiderunt: synecdochice, incolere, velut inquilinum colere.

Inconcessibilis. II, 979 A, Aut paria quoque eorum moechiam et fornicationem inconcessibilia servari.

Incommunis, particularis. II, 1039 B, Quarum pars gentilitus inhabitantur, caeteris incommunes.

Incongressibilis. II, 315 B, Igitur quaecumque exigitis 1315C Deo digna, habebuntur in patre invisibili, incongressibilique.

Incongruentia. II, 654 A, Ad hoc nos mirabimur incongruentiam primo definitionis provocantis ad ea quae in animam non conveniunt.

Inconsiderantia. II, 868 B, Etiam pro Apostolo ipso revera maximae inconsiderantiae revincendo.

Incontradicibile. II, 456 B, Quid enim sapientius et incontradicibilius?

Inconvertibilis, II, 757 A, de natura Dei.

Incopiosus. II, 960 A, Statim autem solitudinis incopiosae circumspectu scandalizatus.

Incorpora. II, 230 C, Si qua incorpora iis adsunt, i. e. non corpora, indefinita significatione.

Incorporalis. II, 229 C, Prima facie videtur nobis incorporalis esse materia.

Incorporalitas. II, 657 A, Incorporalitas ab omni genere custodiae libera est, immunis a poena et a fovela.

Increpitus. II, 573 C, Et ille jussu et increpitu ea 1315D expellens, nempe daemonia.

Incubare. I, 1266 A. Quod si patientiae incubabo, i. e. indormiscam, translatione sumpta a rebus caris, quas ne perdamus, etiam quum dormimus, nobis supponimus custodiae caussa. I, 658 B, Ipsumque aerem, qui desuper incubat.

Incubo. II, 724 C, Genus erat gravioris aliquanto soporis, ut de incubone praesumptio est.

Inculcare. I, 1296 B, Sustinent quidem, sed ut inculcent pedibus, proterant ac ludibrio habeant uxores suas; vid. Arcanum.

Incumbere. II, 1032 B, Quem (mundum) incumbimus, i. e. in quo vivimus. I, 653 B, Et in suo sanguine squalentia corpora patientissimis oculis desuper incumbat. I, 340 A, At in deos vestros per omnia membra validius incumbunt asciae et runcinae.

Incursare. II, 996 C, Nec enim interest nuptam alienam an viduam quis incurset.

1316A Incursio. II, 1020 A, Quod sint quaedam delicta quotidianae incursionis.

Incursus. II, 782 A, Et tamen ne mihi vacet incursus nominis ad eumdem Christum, etc. Ne elabi sinam occasionem argumentandi ex nomine Adam. Incursum dicit argumentationis impetum. II, 87 A, Dum incursum quaestionis excutio, i. e. impetum.

Indicare. II, 267 C, Quo denique initiantur et indicantur in hanc haeresin; i. e. inscribuntur et quasi in indicem sui ordinis referuntur.

Indicium. I, 259 A, Si denique, quod proxime accidit, domesticis indiciis; legendum domesticis judiciis. Domestica autem judicia sunt opiniones praeconceptae.

Indigena. I, 429 A, Sed Romae postea cum indigenis suis. Indigenae non ad Romanos, sed ad Sterculium referendi sunt. Sunt enim indigenae illi, qui una cum Sterculio vernaculi et proprii Romanorum dii, ut Mutunus, Tutunus et similes.

Indigitare. II, 976 C, Precem indigitant, i. e. precantur precem mysticam, quae dici in publico non 1316B possit. Nam indigitare imprecari exponit Festus, idque oratione arcana, neque in vulgus manatura.

Indignativum. II, 673 A, Indignativum quod appellant θυμικόν, et concupiscentivum quod vocant ἐπιθυμητικόν.

Indiscretus. I, 472 A, Omnia indiscreta sunt apud nos, praeter uxores.

Individuus. II, 161 B, Habentem in se individuas suas, sc. comites, rationem et sophiam.

Indubitatus. II, 579 A, Indubitatum interitum. Iren. κατ᾽ ἀνάγκην ἀπολλύσθαι λέγεται.

Inducere. II, 29 A, Induxerim, i. e. deleverim, sustulerim et ab ea adducenda abstinuerim. II, 352 A, Etiam fidem istam Apostoli induxerunt, i. e. deleverunt Evangelii promulgatione. II, 107 A, Possumus jam consultationem tuam inducere, i. e. tollere dubium consultationis tuae. Exponit autem seipsum, cum addit: et determinare. II, 680 B, Proinde enim viam sternunt postea inducendi ejus, i. e. delendi, obliterandi. II, 38 B, Neque ethnicos inducere potuissent, 1316C i. e. adducere, impellere ad credendum.

Induere. II, 35 C, Qui ab Apostolis fidem induerant. Jun. suspicatur imbuerant. II, 935 B, Sic duas Graeciae literas, summam et ultimam, sibi induit Dominus. Sic Tacitus: Etiam adversus nos hostilia induerat; item, magnum animum induisse. II, 103 B, Igitur consultationi tuae ordinem quoque induimus. II, 734 B, Qui baptisma ejus induerit. II, 779 A, Quid vestiris a nudo si Christum induisti? II, 112 D, Christum indutus es, siquidem in Christum tinctus es.

Inemeribilis. II, 818 B, Non quia et substantiae ipsi inemeribile sit, i. e. quod caro non possit attingere aut consequi; nam mereri est consequi.

Inesse. II, 652 B, Capite itaque et facturam dici generari, pro inesse poni. Verbum inesse ex propria compositionis forma non solum significat esse in aliquo, verum etiam generari et produci in esse, προβάλλεσθαι εἰς τὸ εἶναι.

Inexperientia, II, 683 C.

Inextricabilis. I, 695 A, Inextricabile impactis 1316D naufragium est. Graecis ναυάγιον ἄφυκτον, quod vitari non potest. Qui in scopulos impingunt, navemque frangunt, sese extricare sive expedire a periculo non possunt. Virgil. de Labyrintho: Inextricabilis error.

Infaecare. II, 741 A, Et concretione carnis infaecat.

Infamare. I, 411 A, Et jam defunctorum infamant animas. Infamare animas defunctorum est, quando fortium et praestantium virorum umbrae ad libitum impurissimae veneficae excitantur, vel excitari simulantur, cum nihil sint nisi merae nugae et fallaciae. II, 997 A, Et licet cultu et ornatu moeroris munus infament. II, 450 D, Ne patientiam ejus infamaretis. I, 699 B, Sic et circa majestatem imperatoris infamamur. II, 84 A, Sic itaque et circa voluptates spectaculorum infamata conditio est. II, 97 B, At enim Christianus nec januam suam laureis infamabit.

Infans. II, 544 A, Infantes testimonium Christi sanguine litaverunt. Infantes sive aetate, sive simplicitate 1317A fidei et morum. Priorem interpretationem tenent, qui de infanticidio Herodis haec dici putant, ex Matth., II; posteriorem, qui de apostolis et discipulis martyribusque Christi, qui non aetate infantes, sed fidei et vitae instituto, ex Matth., XVIII; atque hoc confirmant sequentia; nam illa verba, qui crucem clamant, non de Judaeis enuntiantur, sed de gloriantibus in cruce Christi. I, 312 A, Veni, demerge ferrum in infantem nullius inimicum, nullius reum, omnium filium. II, 422 B, Et impudentia infantes.

Infantare. II, 262 A, Qua suos infantat, i. e. cibo pascit infantili.

Infantarius. I, 561 A, Perducerentur infantarii et coqui et ipsi canes pronubi. Trium nempe criminum postulabantur: impietatis, Thyestaearum epularum, et concubitus incesti. Aiebant enim ethnici Christianos, ubi convenissent, mactare solitos infantem, cujus carne manducata, et epoto sanguine, foedus inter se inire, ac post convivium cum quibusvis mulieribus promiscue commisceri, adeoque adhibere canes 1317B in more esse ad candelabra alligatos, qui offa injecta candelabra everterent; extinctisque luminibus, tunc fieri dicebant foedissimarum illarum commixtionum scelera.

Infantia. II, 681 A, Et quidem ab infantia et ipsae sua, de arboribus. II, 944 C, Adeo ut prae illa infantia fidei ignorarent adhuc.

Infectus, non factus. I, 333 A, Corpus innatum et infectum.

Inferi, omnis locus aut status mortuorum. I, 680 A, Sic et Lazarus apud inferos in sinu Abrahae refrigerium consecutus; ex verbis Christi ad latronem, hodie mecum eris in paradiso, et Abrahae de Lazaro ad divitem purpuratum, et Johannis martyrum animas videntis sub altari, et Pauli ad Thessal., I, cap. 4. Veterum plerique in ea sententia fuere, ut crederent esse apud inferos animarum receptacula piarum et impiarum divini judicii diem exspectantium. Interea tamen pias quidem pace, quiete, refrigerio gaudere; 1317C impias contra carcere, ignibus, gehenna cruciari Piarum receptacula in recessu quidem subterraneo, sed inferioribus multo impiarum abyssis superstructo. Inter utrumque autem insuperabilis altitudinis chaos obfirmatum. Quum igitur in hac sententia fuerit Tertullianus, nihil est quod hic miremur, et Lazarum et Abrahae sinum apud inferos censeri. Nam et ipse eodem sensu, lib. de Anima, animam Christi ait egressam de crucifixi corpore ad inferos descendisse, ut compotes sui faceret Patriarchas. Alii vero eadem quoque fide et apud inferos esse paradisum credidere, quo latroni Christus condixit: etenim paradisi vocabulo significari hortum seu pratum, seu quemvis alium amoeni refrigerii locum, ubi Patriarchae, ubi Abraham, ubi Jacob, ubi Lazarus, ubi ille de latrone fidelis, ubi etiam martyrum animae placide quiescant. Ac de martyribus quidem Septimius noster ita sensisse videtur in Scorpiace, cum ait animas eorum sub altari patientiam pascere, et indutas stolam candidam claritatis usurpare. Quasi sedes illa 1317D sub altari, ὑποκάτω θυσιαστηρίου, Joanni revelata, nomine altaris terram significet, super quam immolata martyrum corpora, veluti super altare jacuerunt, unde ipsorum animae in subterraneas amoenitates ab angelis sunt delatae, ubi resurrectionem ac Dei regnum praestolantur. Moram vero tantulam, licet complurium annorum, sanctis minime gravem, aeternae gloriae fiducia singulari. Verumtamen Septimium in hac sententia parum fuisse constantem, arguunt ea quae libro de Resurrectione tradidit. Etenim posteaquam probavit, omnem animam apud inferos sequestrari in diem Domini, confestim eximit ab ea dispositione martyrum animas, paradiso, inquit, non inferis deversuras. Quibus certe verbis paradisum esse apud inferos negat: etsi, lib. de Anima, secundum Irenaei sententiam, Christum ipsum dixisset forma humanae mortis apud inferos functum; eosque superbe nimis censere, qui non putarent animas fidelium inferis 1318A dignas. Servi super dominum, inquit, et discipuli super magistrum, aspernati si forte in Abrahae sinu expectandae resurrectionis solatium capere. Ex his igitur colligimus, homines adhuc aevo illo valde fuisse harum rerum incertos ac dubios. Sequens aetas videre sibi visa est, quae priores non viderant. Augustinum tamen habuit aeque incertum ac dubium. Imo et regulam fidei significationis ambiguo tentavit infernorum sive inferorum vocabulum: aliis Christum ad inferos descendisse horrentibus, ut vel passionis professione sepulturam et descensum involverent; aut qui sepultum dixissent, descendisse praeterea non dicerent, qui descendisse hoc pro sepultura positum intelligi vellent. Et ita jam pridem in Orientis Ecclesiis fuisse testatur Ruffinus. Irenaei sententia habetur in fine libri V; Justini, Quaestionibus LXXV et LXXVI; Tertulliani II, 656 B, 742 B, sq., 747 C, sq., 831 A, B. Augustini Epist. LVII, ad Dardanum, et XCIX, ad Evodium, et lib. VII, de Genesi ad litt., cap. 32, 33, 34, et Quaest, super Genes., lib. I, cap. 25.

1318B Inferiae, sacrificia, quae diis manibus inferebant, ut ait Festus, I, 645 A, Mox edicto die inferiarum, i. e. publice indicto et pronuntiato die inferiarum.

Inflabellare. II, 577 A, Ignis inflabellatus est.

Inflammare. I, 1314 A, Sic et pretia rebus inflammavit, ut se quoque accenderet. Ita et Plinius dixit pretium accendere, lib. XVIII, Hist. Nat.

Infula. II, 947 B, Deponimus infulas et impares sumus, i. e. nos laici, cum ad peraequationem disciplinae sacerdotalis provocamur, deponimus personam sacerdotalem, et jam dicimus alios esse laicos, alios sacerdotes.

Infuscare. II, 205 C, 206 A, Spiritum Dei delicto infuscandi, τοῦ σπιλῶσαι, ut in Glossario exponitur, i. e. vitiandi labe et corrumpendi. II, 308 C, Quantitas et qualitas muneris infuscabit divitem. II, 808 A, Tenes scripturas, quibus caro infuscatur. II, 652 A, Si qua igitur candidum et purum aerem veritatis infuscant.

Ingenium, res ingenio facta et inventa, εὑρημα. II, 1318C 1032 A, Stupuere illico Carthaginienses, ut novum extraneum ingenium. I, 528 B, Et insignia, i. e. res ingeniose inventae. II, 889 B, Ad iniquitatis ingenia, εύρήματα. I, 1306 B, Sine ingeniis decoris. I, 1319 C, Quia gloria exaltationis ingenium est. I, 625 A, Et omne carnificis ingenium in tormentis. II 668 B, Non enim membra sunt substantiae animalis, sed ingenia, i. e. vires et efficaciae et operae, ut antea exposuit. II, 986 B, Sed viderit ingenium extraordinarium. Extraordinarium histrionis ingenium dicit, quod minime convenit Christiano, quod est extra ordinem christianae disciplinae. Confirmant sequentia.

Ingestus. II, 855 A, Numquid ab immortalitatis ingestu, i. e. superindumento.

Ingratia. II, 311 B, Interdum et ex alicujus boni operis ingratia. I, 1230 A, Viderit ergo ingratia hominum.

Ingratis, invite, ἀκουσίως, quasi per vim. I, 284 B, Aut ingratis necessitas obsequii praeferatur veritati. I, 525 A, Ingratis experieris conditionis tuae legem, i. e. 1318D velis, nolis, et moriendum et resurgendum erit tibi. II, 214 A, Suspiciones suas ingratis fulcire conatur. II, 143 B, Aut ingratis luminosus, i. e. male, maligne, de carcere.

Ingressus. II, 714 A, Legitima nativitatis ferme decimi mensis ingressus est, i. e. cum partus mensem decimum agit in utero.

Ingustare. II, 136 C, Et Latio in hodiernum Jovi media in urbe humanus sanguis ingustatur.

Inhabitari, indui, vestimento esse. II, 1039 B, Quarum pars gentilitas inhabitantur. II, 223 A, Sed inhabitari. Ad verbum vertit illud Is. XLV: Ἀλλὰ καὶ οἰκεῖσθαι, ut inhabitarentur.

Inhalare. I, 413 A, Qui aris inhalantes numen de nidore concipiunt. Tale vaticinationis exemplum sacrae historiae praebent in Balaamo, Num. XXIII, 1, 2, 3. Quin ipse Apollo negat vaticinari se posse absque thymiamatibus.

1319A Inhonestas. II, 331 B, 641 A, Omni inhonestate prostratus canebatur, i. e. deformitate.

Inhonestus. II, 772 A. Contumeliae inhonestam carnem probavere, i. e. deformem.

Inhonor. II, 108 B, Ad contestandum autem inhonores illum.

Inhonorare. II, 393 C, Inhonorabitur vir, utique ob substantiam honorabilis, i. e. honore suo destituetur. II, 808 B, Ut carnis non tamen substantia sed actus inhonoretur.

Inhumanus. II, 1047 A, Ut ex uno circumjectu licet equidem nusquam inhumano. Latin. legit, licente quidem nusquam inurbano.

Injectio. II, 17 A, Sollicitudinis injectio. II, 28 A, Quasi non liceat omnibus male examinatis injectione alicujus mali impingere per errorem, est graec. ἐπιβολὴ. II, 270 C, Nisi caeteris quoque injectionis ejus elidendis locus detur. II, 206 A, Sua injectione, εἰσβολή, objectione seu argumento in contrarium contorto. II, 190 B, Sed et haec injectio eorum . . . jam retusa est. II, 708 B, 1319B Illam vero (Helenam) injectionem suam primam. Clarius Justinus: primam quamdam mentem seu intelligentiam. Iren. mentis conceptionem matrem omnium, per quam initio mente concepit angelos facere et archangelos. II, 1003 B, Quoniam non ignoramus injectiones ejus, οὐ γὰρ αὐτοῦ τὰ νοήματα ἀγνοοῦμεν, ex II Cor., II, 11.

Injicere. II, 34 C, n. (6), In utroque Christum reprehensioni injicientes. II, 189 A, Nec pudet illos injicere, i. e. ἐννοεῖν. II, 708 B, Qua injecerat angelos et archangelos condere, i. e. mente conceperat. Exponit sequens, hujus eam propositi compotem.

Ininterpretabilis. II, 564 A, Hoc solo ininterpretabili nomine.

Ininventibilis, ἀνεξερεύνητος. II, 238 B. Ininventibilia judicia ejus.

Ininvestigabilis, ἀνεξιχνίαστος. II, 238 B, Ininvestigabiles viae ejus.

Inire. II, 893 C, Igitur quas non divisit tacendo, in altera iniit. Rectius legitur, igitur quas non divisit, 1319C tacendo inalteravit, i. e. indidit alteri, conjunxit, confudit, ut jam ambo una essent, ac sese mutuo continerent. Ipse paulo post: A muliere non separavit, et non separando conjunxit ei, a qua non separavit.

Inludia. II, 815 B, Nihil aliud se, quam inludia animarum somniaturum, i. e. illusiones manium, in ultionem inimicos suos parricidii auctores exagitantium.

Inobedientia, obsequium objectum. II, 401 B, Qui et inobedientiam illis exprobrare posset.

Inobscurabilis. II, 652 A, Muniti et illic divinae determinationis inobscurabili regula.

Inofficiosus, cum genitivo. I, 485 A, Inofficiosa ejus, graeca locutio.

Inolescere. I, 1269 B, Cum cineri et sacco inolescit, i. e. assuetudine poenitentiam familiarem sibi reddit et pene naturalem. Desumpta metaphora ab arboribus, quae, insitae in alias arbores et inoculatae, cibo et alimento assuescunt per truncum educto et attracto. I, 486 A, Omnibus vitiis et criminibus 1319D inolevit.

Inorare, os vel oram instruere. II, 815 B, Coronis quoque potatoris sui inorabitur.

Inpraescientia. II, 293 C, Nonne tunc magis deceptus ex inpraescientia futuri videretur.

Inquies. II, 691 B, An si desierit inquies ejus.

Inquietare. II, 1033 A, Inquietat, i. e. inquietatur; ita saepe. Turbare. I, 363 A, Honorem inquietant divinitatis.

Inquietator. I, 654 B, Auriga ille, tot animarum inquietator.

Inquilinitatus. II, 717 A, Toto inquilinatus sui tempore.

Inrecogitatio, i. e. incogitatio, ut Plautus ait, sive inconsiderantia. II, 919 B, Haec ipsa hujus consilii interjectio, quasi inrecogitationem excessus sui passa.

Insanire. I, 692 C, Nam si insanis, jam esse confirmas, 1320A i. e. si irascaris. I, 1284 A, Et quae Delphis insaniunt, nubere nesciunt.

Inscribere. II, 304 C, Sed ipse mundus inscriptus est, scil. hoc testimonio. Sens.: Catholica illa et summa Dei bonitas inscripta est in mundi tabulis. II, 714 A, Cum et fato jam inscribitur. i. e. accensetur.

Inscriptura. II, 585 A, Nobis enim inscriptura hujus seminis, ἐγγραφή, qua inscripti sumus ad salutem in hoc animali censu, ut ante dicebat auctor. Itaque inscriptura hujus seminis est regula animali semini praestituta.

Insecutor, persecutor. I, 294 A, Tales semper nobis insecutores, injusti, impii, turpes.

Inserere. II, 581 A, In quem tanta licentia Jesum inserunt. Valentiniani inserunt Jesum illum ex omnium aeonum defloratione constantem Soterem, in animalem demiurgi Christum, fertilem Christum constituentes, et semen spiritale eodem modo in animale infulciunt.

1320B Insolescens. II, 756 B, Uterum de die in diem insolescentem, i. e. protuberantem et more non solito prominentem. II, 700 B, Tanquam tonsura insolescentis generis humani.

Instantia, instans, persecutio. I, 1265 B, Quotiens instantia ejus deterior facta est caussis suis. I, 651 B, Aut instantia quaestionis. II, 748 B, Instantia divinae gratiae victus.

Instaurare. II, 363 C, Ex Apostolicis Lucas et Marcus instaurant, i. e. instruunt et parant. Plin., II. N., lib. XXXI, cap. 2: M. Cicero Academia sua monumentum sibi instauraverat, ceu vero non et in toto terrarum orbe fecisset.

Instituere. II, 51 D, n. (7), Necessitas instituit; subaud. eos. Est enim Tertulliano ellipsis antecedentis frequentissima.

Institutio. I, 376 A, Institutionibus pravis. Havere. vult spectari his verbis a Tertulliano Cebetis tabulam, ubi hae pravae institutiones, quibus homo 1320C circumscribitur, i. e. fallitur: sunt δόξαι, ψευδοπαιδεία, poetae, oratores, etc. II, 208 B, Horum enim natura habendo institutionem, habere poterit et cessationem. II, 810 A, Itaque restitutionem carnis faciliorem credas, quam institutionem.

Instructilis. II, 668 A, Et de suo tota est non magis instructilis aliunde, quam divisibilis ex se.

Instructus, splendidus apparatus, et instrumentum domesticum invidiosum. I, 305 A, Habitu, victu, instructu. Quam dicimus cum omni instructu suo nasci, quasi cum omni instructu et instrumento, cum omni censu, cum omnibus suis. Sic enim supra. Atque in hunc significatum locutiones istas apud Africanos praesertim fuisse indicat Augustinus, lib. II Quaest. in Exod., quaest. 47: Graecus, inquit, ἀποσκευήν, habet, ubi substantiam Latinus interpretatus est, quod aliquando Censum interpretantur nostri, sicut nunc instructum dicere voluimus.

Instrumentum. I, 377 A, Instrumentum literaturae, i. e. sacrae literae. I, 381 A, Instrumentis istis. II, 214 A, 1320D Ad originale instrumentum Moysi provocabo. II, 151 A, Instrumenta imperii loquentur. II, 267 B, Nec poterunt negare discipuli ejus, quod in summo instrumento habent. II, 361 B, Alterum alterius instrumenti, vel quod magis in usu est dicere, testamenti. II, 169 B, Qui omnia apostolatus ejus instrumenta protulerint. II, 472 C, Quam de instrumento Actorum. II, 484 A, Secundum commune instrumentum, i. e. secundum eam partem Evangelii Lucae, quam et Marcionitae communiter nobiscum accipiunt. II, 906 B. Plus instrumenti ad balneas deferunt. Clemens, Paedagog. III, 5: Τά τε ἀργυρώματα μεθ᾽ ὧν ἐμπομπεύουσιν ἀπειροκάλως ἐν τοῖς βαλανείοις προτιθέασι. II, 1306 A, Foeminis instrumentum istud muliebris gloriae contulerunt, i. e. mundum muliebrem, instructum, ex libro Enoch. κόσμια ταῖς γύναιξιν. II, 1325 B, Quo ergo pacto pudicitiam sine instrumento ejus tractabimus, i. e. sine gravitate, nempe instructior est pudicitia, quae gravitatem habet comitem. 1321A II, 850 B, Tunc et Apostolus per totum pene instrumentum, i. e. per omnes suas epistolas. I, 636 A, Quam de instrumentis ethnicarum literarum. I, 1202 C, Quantum instrumentum mundo ferat, nempe aqua.

Insubditivum, quod non est obnoxium passionibus et mutationibus, II, 582 A.

Insula. II, 550 B, Insulam Feliculam credas, insulae, domus magnae, circumquaque via publica cinctae, quae plurimum tabernas institorias et meritoria coenacula habere solent.

Insultatorius. II, 497, C, A quo verbum insultatorium de morte, et triumphatorium accepit.

Insumere. II, 217 B, Si tantam curam instructionis nostrae insumpsit Spiritus sanctus.

Intentatio, i. q. intentio. I, 500 B, Adversus omnium criminum intentationem. I, 432 B, Satis haec adversus intentationem laesae divinitatis. II, 1009 B, Si etiam sequentia illius epistolae ad intentationem Apostoli extendas.

Intentio, crimen, accusatio. II, 656, A, Enormis 1321B intentio philosophiae.

Intercalare, tempus interjicere, ut in ratione fastorum olim. II, 504, D, Nisi si Creator ideo intercalavit.

Intercedere. II, 555, A, Sed intercessit mater Sige, i. e. opposuit se, obstitit; forensi phrasi. Iren.: κατέσχε δὲ αὐτὸν ἡ Σιγή. II, 293 A, Quod Deus non intercesserit adversus ea, i. e. non obstiterit. II, 472 C, Intercessisse quosdam qui dicerent.

Intercipere. II, 426, A, Imperatoris Marci (Antonini) jam intercepti, i. e. quem, antequam sciret Cybele mortem ejus, interceperat fatum.

Interemptrix. I, 650 A, Ipsae illae pudoris sui interemptrices.

Interfector. II, 750 B, Sed jam hic responde, interfector veritatis: appellat Marcionem.

Interibilis. II, 229 B, Ex materia Deus nihil interibile fecisset. Ibid., Ex interibili in aeternum.

Interim, interdum. I, 309 A, Quae prodita interim 1321C etiam humanam animadversionem provocabunt. II, 1032 B, Fungitur et ipse mundus interim iste, quem incumbimus. Tandem aliquando: II, 1045 B, Unius interim erroris tui renuntiatorem. Tamen: I, 386 A, Et sacra unius interim prophetae. II, 554 A, Interim in tricenario, i. e. quantacumque sint istorum privilegia numerorum in tricenario, etc. Agnoscant interim naturae auctoritatem, i. e. jam nunc. II, 10 B, Interim et semper, i. e. interdum.

Interpellatio. I, 702 B, Et nunc ex eadem caussa interpellatio sanguinis, haemorrhagia fortasse, ex qua Scapula tum laborabat.

Interpretari. Passive. II, 214 A, Quod in materiam interpretari possit. II, 627 A, Interpretatur enim spiritaliter sic. II, 1222 A, Nec incongruenter ad figuram interpretabitur. II, 910 A, Hoc nos interdum diabolo interpretamur, i. e. adtribuimus, acceptum ferimus. II, 92 A, Transgressioni interpretanda, i. e. quae pro transgressione judicari et haberi debeat.

Interpretatio. II, 22 C, 23 A, Certare cum interpretationis 1321D gubernaculo, i. e. cum ratione, cum disciplina rationis, quae omnem interpretationem gubernare debet, et in ea semper regnare.

Interpretator. II, 937 A, Idem Apostolus edocet interpretator utriusque Testamenti.

Interstes, limes. II, 441 B, Et coeperunt nova interstite Johanne.

Intervenire. I, 1267A, Aut admonitionibus Domini intervenit usus. Rhenan. intervenimus. Intervenimus erroribus nostris, aut mali insidiis, cum nos illis opponimus, non consentiendo, sed evitando potius. Sic olim tribunus senatusconsultis intercedebat. At admonitionibus Domini intervenimus, cum eis obsequimur.

Interula, est tunica, quae sub pallio gestabatur, II, 1047 A.

Intimare. I, 1310 A, Nullus clavus argentum intimat tabulis, intromittit, intestino opere infigit inseritque 1322A intus. II, 851 A, Sensibus utique intimandum Dominum significavit.

Intinctio. II, 1229 A, Praeire intinctionem poenitentiae jussit, i. e. baptismum. I, 1270 A, Ad occasionem secundae intinctionis, i. e. martyrii, I, 1247 A, Praesumptio intinctionis importat; i. e. fiducia veniae per baptismum impetrandae.

Inunitus. II, 583 A, Et tamen inunitam in Adam. Iren.: τὴν ἐν ἑνὶ τῷ Ἀδὰμ συστᾶσαν.

Invenire. II, 25 B, Quaerenti invenietur, i. e. quaerenti aderit, quod quaerit, graeca phrasi.

Inventus, inventio, εὕρημα, forma Tertullianea. II, 648 B, Testimonium est veritatis inventus ipsius.

Investis, qui veste non indutus est. II, 1038 A, Nudus certe et investis figulo suo constitit. II, 900 C, Etiam nondum viri masculi investis, i. e. ἄῤῥενος ἀφθόρου qui in veste, i. e. in castitate et pudicitia adhuc est, ut interpretatur Nonius. II, 906 A, Et paterfamilias, licet investis. II, 746 B, Puta nunc puer investis.

Invidia. I, 487 A, Invidia coelum tundimus. Exponitur 1322B ἀτενισμός ab invidendo, quod est valde videre, et contenta oculorum acie intueri in aliquid vehementissime. Ita Junius: aliter Rigaltius ad I, 1159 A, Clamant ad Dominum invidia animae martyrum, i. e. clamando invidiam faciunt, sanguine per tot cruciatus fuso invidiam objiciunt Deo. Tam sunt obnixae et efficaces martyrum voces, ut ab Deo, vel invito, sanguinis ob ipsius nomen fusi vindictam extorquere valeant: adeoque ipsum, nisi petentibus annuat, invidia crudelitatis et immisericordiae onerare videantur. II, 113 A, Malo invidiam ei facere per voluntatem ipsius pereundo, quam bilem per meam evadendo.

Invisibilis. II, 223 A, Invisibilis (terra), ut adhuc aquis tanquam munimento genitalis humoris obducta.

Invocare. I, 399 B, Quoniam remissio Domini Dei tui invocata est, ἐπικέκληται, publica voce promulgata.

Involuntas. II, 499 B, Ex involuntate vel necessitate 1322C delinquenti, i. e. dum praetexitur peccatum involuntarium, et ad quod vi et necessitate sunt coacti.

Ire. II, 282 B, Gratus esses, o dee haeretice, si isses in dispositionem Creatoris, i. e. si obstitisses; non enim Marcion natus fuisses.

Irrecuperabilis. II, 1007 C, Immunditia irrecuperabili, i. e. unde recuperari nihil potest, immunditiam scilicet arte nulla curabilem. Sic infra, ubi de leprae immunditia sanabili, recuperationem et reformationem dixit.

Irrogare. I, 690 A, Per illas et poenae ad impios paratae irrogantur. Mendose. Verissima lectio est vulgata, quam tuetur etiam codex Agobardi: Per illas et poenae ad impios paratae ignorantur. Ait Tertullianus per iniquam saecularium potestatem adversus Christianos saevitiam fieri, quo minus religio christiana proficiat, ac per hoc ignorari, quae sint a Deo poenae adversus impios paratae. Itaque omnes hujus saeculi potestates et dignitates, non solum alienas, verum et inimicas Dei esse, adeoque Christianis Dei cultoribus 1322D minime ambiendas aut suscipiendas.

Irruere. II, 701 C, 702 A, Aethalides autem et Hermotimus fabam quoque in pabulis communibus irruerat, i. e. intulerat, injecerat; nam et ruere agentis est, ait Servius in Georg. II.

Iscla. II, 554 A, In isclis Carthaginiensibus. Vocabulum Carthaginiense. Syris iscola. Latin schola.

Ister, Danubius. II, 247 B, Istro fallacior, quia nautas profunditate, rapiditate et cautium scopulorumque intervenientium frequentia plurima fallit.

Iterare. II, 1008 A, Cum ad Corinthios ejusdem Apostoli literae iterant. II, 711 B, Animae in aliud corpus iteratae.

Ἰχθύς, I, 1198 A, Sed nos pisciculi, secundum ἰχθύν, nostrum Jesum Christum in aqua nascimur. Ἰχθύς nomen ἀκροκώλιον (ut ait Junius) ex Sibyllinis versibus, 1323A in hunc modum I. Ἰησυῦς, χ. Χριστός. θ. Θεοῦ, υ. Υιος, σ. Σωτήρ. Cf. I, 150 D, 151 D, 1198 D, 1199 B, C, D, 1200 B, C, D; II, 872 A, 1140 D, 1141 A, B, C.