Caput IX.

Superest, ne antiquitas suum quoque habuerit sacramentum, novitatem christianam recensere, quasi et de Deo aliam, ac proinde disciplina quoque aemulam, cujus sophia filios suos jugulare non norit. Plane alia in Christo et divinitas et voluntas et schola, martyria aut nulla in totum, aut aliter intelligenda mandarit, qui neminem ad hujusmodi discrimen hortetur, qui pro eo passis nihil repromittat, quia pati eos nolit. Et ideo praeceptorum principia deducens: Beati, inquit (Matth., V, 10) , 0138C qui persecutionem patiuntur ob justitiam, quoniam illorum est regnum coelorum. Hoc quidem absolute ad omnes, dehinc proprie ad Apostolos ipsos: Beati eritis cum vos dedecoraverint, et persecuti fuerint, et dixerint adversus vos omnia mala propter me; gaudete et exultate, quoniam merces vestra plurima in coelo: sic enim faciebant et prophetis patres eorum (ibid., V, 11) . Ut 0139A etiam prophetaret quod et ipsi occidi haberent ad exemplum prophetarum. Quanquam et si omnem hanc persecutionem conditionalem in solos tunc Apostolos destinasset, utique per illos cum toto sacramento, cum propagine nominis, cum traduce Spiritus Sancti in nos quoque spectasset etiam persecutionis obeundae disciplina, ut in haereditarios discipulos, et apostolici seminis frutices. Nam et rursus ad Apostolos dirigit (Matth., X, 16) : Ecce ego mitto vos tanquam oves in medio luporum; et (v. 17) : Cavete ab hominibus; tradent enim vos in consessus, et in synagogis suis flagellabunt vos, et ad praesides et reges perducemini, mei caussa, in testimonium illis et nationibus, etc. Cum autem subjicit (v. 21) : Tradet autem frater fratrem, et pater filium in mortem, et insurgent filii in 0139B parentes, et mortificabunt eos; manifeste iniquitatem istam in caeteros pronuntiavit, quam in Apostolis non invenimus. Nemo enim eorum aut fratrem aut patrem passus est traditorem, quod plerique jam nostri. Dehinc ad Apostolos revocat (v. 22) , Et eritis odio omnibus propter nomen meum. Quanto magis nos, quos a parentibus quoque tradi oportet? Ita, ipsa hac permistione nunc ad Apostolos, nunc ad omnes disponendo, eumdem in universos nominis exitum effudit, in quibus consederit nomen cum odii sui lege. Qui autem sustinuerit usque in finem, iste salvus fiet (ibid) . Quid sustinendo, nisi persecutionem, nisi traditionem, nisi occisionem? Nec enim aliud est sustinere in finem, quam pati finem. Et ideo: Non est discipulus super magistrum (ib., v. 25) . Statim sequitur: Nec servus 0139C super dominum suum; quia cum magister et dominus ipse perpessus sit persecutionem et traditionem et occisionem, multo magis servi et discipuli eamdem expendere debebunt, ne quasi superiores exempti de iniquitate videantur; quando hoc ipsum sufficere eis ad gloriam debeat, aequari passionibus Domini et Magistri; ad quarum tolerantiam aedificans monet (ibid., v, 28) , non eos timendos, qui solum corpus occidant, animam autem interficere non valeant: sed illi potius metum consecrandum, qui et corpus et animam occidere et perdere possit in gehenna. Quinam hi solius corporis interemptores, nisi praesides et reges supradicti? homines opinor. Quis etiam animae dominator, nisi Deus solus? Quis iste ignium comminator, nisi is, sine cujus voluntate nec passerum alter 0139D in terram cadit; id est, nec altera ex duabus substantiis hominis, caro aut anima? Quia et capillorum apud eum regestus est numerus (ibid., v. 31) . Nolite 0140A ergo metuere cum super dicit, multis passeribus antistatis; non frustra, id est, non sine emolumento casuros in terram repromittit; si magis ab hominibus quam a Deo occidi eligamus. Omnis igitur qui in me confessus fuerit coram hominibus, et ego confitebor in illo coram Patre meo qui in coelis est. Et omnis qui negaverit me coram hominibus, et ego negabo illum coram Patre meo qui in coelis est (ibid., v. 33) . Manifesta, ut opinor, definitio et ratio est tam confessionis quam negationis, etsi dispositio diversa est. Qui se christianum confitetur, Christi esse testatur. Qui Christi est, in Christo sit necesse est. Si in Christo est, in Christo utique confitetur, cum se christianum confitetur. Hoc enim non potest esse, nisi sit in Christo. Porro, in Christo confitendo, Christum quoque 0140B confitetur qui sit in Christo, dum et ipse in illo est, utpote christianus. Nam et si diem dixeris, lucis rem ostendis quae diem praestat, licet non dixeris lucem, ita, etsi non directo pronuntiavit, «qui me confessus fuerit»; non est diversus actus quotidianae confessionis, a sensu Dominicae pronuntiationis. Quod enim est qui se confitetur, id est christianum, etiam id per quod est confitetur, id est Christum. Proinde qui se negavit christianum, in Christo negavit, negando se in Christo esse, dum negat se christianum, et Christum autem in se negando, dum se in Christo negat, Christum quoque negabit. Ita et qui in Christo negaverit, Christum negabit. Et qui in Christo confessus fuerit, Christum confitebitur. Suffecisset igitur et si de confitendo 0140C tantummodo Dominus pronuntiasset. Ex forma enim confessionis, contrario quoque ejus praejudicaretur, id est negationi; perinde negationi negationem rependi a Domino, quemadmodum confessioni confessionem. Et ideo cum in forma confessionis, etiam negationis conditio intelligatur, apparet ad alium modum negationis pertinere, quod de ea aliter Dominus pronuntiavit, quam de confessione, dicendo: Qui me negaverit; non, «Qui in me». Prospexerat enim et hanc vim plerumque in expugnatione nominis subsecuturam; ut qui se christianum negasset, ipsum quoque Christum compelleretur blasphemando negare. Sicut non olim pro . . . spice cum tota fide quorumdam colluctatum hoc modo horruimus. 0140D Itaque frustra erit dicere, «Etsi me negavero christianum, non negabor a Christo; non enim ipsum negavi.» Ex illa enim negatione tantumdem tenebitur, 0141A qua se christianum negando, Christum in se negans, etiam ipsum negavit. Plus est autem, quod et confusioni confusionem comminatur: Qui me confusus fuerit coram hominibus, et ego confundar eum coram Patre meo qui in coelis est. Sciebat enim a confusione vel maxime formari negationem: mentis statum in fronte consistere; priorem esse pudoris, quam corporis plagam.