Caput XI.

Eadem igitur forma, caetera quoque ad martyrii pertinere defendimus. Qui pluris, inquit (Luc. XIV) , fecerit etiam animam suam quam me, non est me dignus; id est, qui maluerit vivere me negando, quam mori confitendo. Qui animam suam invenerit, perdet illam; qui vero perdiderit mei caussa, inveniet illam. Proinde enim invenit eam , qui negarit lucrifaciendo 0145A vitam; sed perdet in gehennam, qui se putat negando lucrifacere eam. Perdet autem eam ad praesens, qui confessus occiditur; sed inventurus eam in vitam aeternam. Ipsi denique praesides, cum hortantur negationi, serva animam tuam, dicunt, et noli animam tuam perdere. Quo modo loqueretur Christus, nisi quo modo tractaretur christianus? Sed cum prohibet meditari responsionem ad tribunal, famulos suos instruit, Spiritum Sanctum responsurum repromittit (Matth. X, 20) ; et cum in carcere fratrem vult visitari (Matth., XXV) , confessoris imperat curam; et cum Deum vindictam facturum electorum suorum affirmat (Matth., XV) , passiones consolatur illorum: etiam in parabola seminis post cespitem arefacti, persecutionum 0145B figurat ardorem. Haec si non ita accipiuntur quemadmodum pronuntiantur, sine dubio praeterquam sonant sapiunt; et aliud in vocibus erit, aliud in sensibus; ut allegoriae, ut parabolae, ut aenigmata. Quemcumque igitur conceperint ventum argumentationis scorpii isti, quocumque se acumine impegerint, una jam linea est: ad ipsas res provocabuntur, an secundum Scripturas transigantur. Siquidem tunc aliud significabitur in Scripturis, si non idipsum reperiatur in rebus. Quod enim scriptum est, hoc evenire oportebit. Porro, tunc eveniet quod est scriptum, si non aliud eveniet. Ecce autem et odio habemur ab omnibus hominibus, nominis caussa, quomodo et scriptum est; et tradimur etiam a proximis, quomodo et scriptum est; et perducimur ad potestates, et interrogamur, 0145C et torquemur, et confitemur, et trucidamur, quomodo et scriptum est (Matth., X) . Sic Dominus edixit. Si aliter edixit haec, cur non aliter eveniunt, quam edixit, id est, quemadmodum edixit? Atquin non aliter eveniunt quam edixit: ergo sicut eveniunt, ita edixit, ita eveniunt. Nam nec licuisset aliter evenire, quam edixit; nec ipse aliter edixisset, quam evenire voluisset. Ita, non aliud significabunt Scripturae , quam in rebus recognoscimus. Aut si nondum aguntur illa quae praedicantur, quomodo 0146A haec aguntur quae praedicata non sunt? Non sunt enim haec praedicata quae aguntur, si alia sunt quae praedicantur, et non haec quae aguntur. At nunc, quia ipsa sunt in rebus, quae in vocibus, aliter dicta creduntur; quid fieret si aliter facta invenirentur? Sed haec est perversitas fidei, probata non credere, non probata praesumere. Cui perversitati illud quoque opponam, ut si haec quae sic aguntur quemadmodum scripta sunt, non erunt ipsa quae praedicantur, illa quae non debeant sic agi quemadmodum scripta sunt, ne et ipsa horum exemplo periclitentur, excludi siquidem aliud in vocibus, aliud in rebus est; et relinquitur nec praedicata videri cum evenerint, si aliter praedicantur quam evenire habent. Et quomodo credentur quae non erunt praedicata, 0146B quia non ita erunt praedicata quomodo eveniunt? Ita haeretici quae praedicantur non ut probata sunt credendo, ea quae nec praedicata sunt, credunt.