Caput Primum.

Si quid retro gestum est nobis adversus Marcionem, jam hinc viderit . Novam rem adgredimur ex vetere. Primum opusculum quasi properatum pleniore postea compositione rescideram. Hanc quoque nondum exemplariis suffectam, fraude tunc fratris, dehinc apostatae, amisi; qui forte descripserat quaedam mendosissime, et exhibuit frequentiae. Emendationis necessitas facta est. Innovationis ejus occasio aliquid adjicere persuasit. Ita stylus iste nunc de secundo tertius, et de tertio jam hinc primus, hunc opusculi sui exitum necessario praefatur, ne quem varietas ejus in disperso reperta confundat. 0246C Pontus qui dicitur Euxinus , natura negatur, nomine illuditur. Caeterum, hospitalem Pontum nec de situ aestimes: ita ab humanioribus fretis nostris, quasi quodam barbariae suae pudore secessit. Gentes ferocissimae inhabitant , si tamen habitatur in plaustro. Sedes incerta, vita cruda, libido promiscua 0247A et plurimum nuda, etiam cum abscondunt, suspensis de jugo pharetris indicibus, ne temere quis intercedat, Ita nec armis suis erubescunt. Parentum cadavera, cum pecudibus caesa, convivio convorant. Qui non ita decesserint, ut escatiles fuerint, maledicta mors est. Nec foeminae sexu mitigantur secundum pudorem: ubera excludunt, pensum securibus faciunt; malunt militare, quam nubere. Duritia de coelo quoque. Dies numquam patens: sol numquam libens , unus aer, nebula; totus annus, hibernum; omne quod flaverit, Aquilo est, liquores ignibus redeunt, amnes glacie negantur, montes pruina exaggerantur. Omnia torpent, omnia rigent: nihil illic nisi feritas calet, illa scilicet quae fabulas scenis dedit, de sacrificiis Taurorum, et amoribus 0247B Colchorum, et crucibus Caucasorum. Sed nihil tam barbarum ac triste apud Pontum, quam quod illic Marcion natus est, Scytha tetrior, Hamaxobio instabilior, Massageta inhumanior, Amazone audacior; nubilo obscurior, hyeme frigidior, gelu fragilior; Istro fallacior, Caucaso abruptior. Quidni? penes quem verus Prometheus Deus omnipotens blasphemiis lancinatur . Jam et bestiis illius barbariae importunior Marcion. Quis enim tam castrator carnis castor, quam qui nuptias abstulit? quis tam comesor mus ponticus, quam qui Evangelia corrosit? Nae tu, Euxine, probabiliorem feram philosophis edidisti, quam Christianis. Nam illa canicula Diogenes hominem invenire cupiebat, lucernam meridie circumferens: Marcion Deum quem invenerat, extincto 0247C lumine fidei suae amisit. Non negabunt discipuli ejus primam illius fidem nobiscum fuisse, ipsius literis 0248A testibus: ut hinc jam destinari possit haereticus, qui, deserto quod prius fuerat, id postea sibi elegerit quod retro non erat. In tantum enim haeresis deputabitur quod postea inducitur, in quantum veritas habebitur quod retro et a primordio traditum est. Sed alius libellus hunc gradum sustinebit adversus haereticos, etiam sine retractatu doctrinarum revincendos, quod hoc sint de praescriptione novitatis. Nunc quatenus admittenda congressio est, interdum, ne compendium praescriptionis, ubique advocatum, diffidentiae deputetur. Regulam adversarii prius praetexam, ne cui lateat in qua principalis quaestio dimicatura est.