Caput LI.

Opus autem mortis in medio est, discretio corporis animaeque. Sed quidem ad immortalitatem animae, quam quidam non a Deo edocti infirme tuentur, ita argumentationes emendicant ut velint credi etiam post mortem quasdam animas adhaerere corporibus. Ad hoc enim et Plato, etsi quas vult animas ad coelum statim expedit, in Politia tamen cujusdam insepulti cadaver opponit , longo tempore sine 0736B ulla labe, prae animae scilicet individuitate, servatum. Ad hoc et Democritus crementa unguium et comarum 0737A in sepulturis aliquanti temporis denotat. Porro et acris qualitas corpori illi potuit tutela fuisse. Quid enim, si aridior aer, et solum salsius? quid, si et ipsius corporis substantia exsuccior? quid, si et genus mortis ante jam corruptelae materias erogarat? Ungues autem, cum exordia nervorum sint, merito, nervis resolutione porrectis, provectiores, et quotidie, deficiente carne expelli videntur. Comae quoque alimenta de cerebro, quod aliquandiu durare praestat secreta munitio. Denique, in viventibus etiam pro cerebri ubertate, vel affluit capillago, vel deserit. Habes medicos. Sed nec modicum quid animae subsidere in corpore est, decessurum quandoque et ipsum, cum totam corporis scenam tempus aboleverit. Et hoc enim in opinione quorumdam est. 0737B Propterea nec ignibus funerandum aiunt, parcentes superfluo animae. Alia est autem ratio pietatis istius, non reliquiis animae adulatrix, sed crudelitatis etiam corporis nomine aversatrix quod et ipsum homo non utique mereatur, poenali exitu impendi. Caeterum, anima indivisibilis, ut immortalis, etiam mortem indivisibilem exigit credi, non quasi immortali, sed quasi indivisibili animae indivisibiliter accidentem. Dividetur autem mors, si et anima, superfluo scilicet animae quandoque morituro . Ita portio mortis cum animae portione remanebit. Nec ignoro aliquod esse vestigium opinionis istius. De meo didici. Scio foeminam quamdam vernaculam Ecclesiae, forma et aetate integra functam, post unicum et breve matrimonium, cum in pace dormisset, et morante adhuc 0737C sepultura, interim oratione presbyteri componeretur , ad primum halitum orationis manus a lateribus dimotas in habitum supplicem conformasse, 0738A rursumque condita pace, situi suo reddidisse. Est et alia relatio apud nostros, in coemeterio, corpus corpori juxta collocando spatium recessu communicasse. Si et apud ethnicos tale quid traditur, ubique Deus potestatis suae signa proponit, suis in solatium, extraneis in testimonium. Magis enim credam ex Deo factum, quam ex ullis animae reliquiis: quae si inessent, alia quoque membra movissent; et si manus tantum, sed non in caussam orationis. Corpus etiam illud non modo fratri cessisset, verum et alias, mutatione situs sibimet ipsi refrigerasset . Certe unde unde sunt ista, signis potius et ostentis deputanda, naturam facere non possunt. Mors si non semel tota est, non est; si quid animae remanserit, vita est. Non magis vitae miscebitur mors, 0738B quam diei nox.