Caput XVIII.

Sed haec, inquit, ad interdictionem pertinebunt omnis impudicitiae et addictionem omnis pudicitiae, salvo tamen loco veniae, quae non statim denegatur, si delicta damnantur, quando veniae tempus cum damnatione concurrat quam excludit. Sequebatur et hoc Psychicos sapere, et ideo reservavimus huic loco, quae aperte ad communicationem ecclesiasticam caussis ejusmodi negandam etiam antiquitus caussa sunt. Nam et in Proverbiis Salomon, quae Paroemias dicimus, specialiter de moecho nusquam expiabili: Moechus autem, inquit, per indigentiam sensuum perditionem animae suae acquirit, dolores et 1015B dehonestationes sustinet. Ignominia autem ejus non abolebitur in aevum. Plena enim zeli indignatio viro non parcet in die judicii (Prov., VI, 32-36) . Hoc si de ethnico putaveris dictum, certe de fidelibus jam audisti per cassum : Excedite de medio eorum, et separamini, et immundum ne tetigeritis (II Cor., VI, 17) . Habes statim in Psalmis beatum virum qui non abierit in concilio impiorum, et in via peccatorum non steterit, et in cathedra pestilentiae non sederit (Psal. I, 1) . Cujus et postea vox: Non sedi cum consessu vanitatis, et cum inique agentibus non introibo (hoc de ecclesia male agentium) et cum impiis non sedebo: et, lavabo cum innocentibus manus meas, et altare tuum circumdabo, Domine (Psal. XXX, 4, 5) , ut solus plures , quoniam quidem, cum sancto sanctus eris 1015C et cum electo electus eris, et cum perverso perversus eris (Psal., XVII, 26) . Et alibi: Peccatori autem dicit Dominus: Ut quid tu exponis justificationes meas, et assumis testamentum meum per os tuum? Si videbas furem, currebas cum eo, et cum adulteris portionem tuam ponebas (Psal. XLIX, 16, seq.) . Hinc igitur informatus et Apostolus: Scripsi, inquit, vobis in Epistola, non commisceri fornicatoribus, non utique fornicatoribus hujus mundi, et reliqua: Caeterum, oportebat vos exire de mundo: nunc autem scribo vobis, si qui frater nominatur in vobis fornicator, aut idololatra (quid 1016A enim tam conjunctum?), aut fraudator (quid enim tam propinquum?), et caetera, cum talibus ne cibum quidem sumere, nedum Eucharistiam. Modicum scilicet fermentum totam desipit conspersionem (I Cor., V, 9, seq.) . Item ad Timotheum: Manus nemini cito imponas, neque communices delictis alienis (I Tim., V, 22) . Item ad Ephesios: Nolite ergo participes esse eorum; fuistis enim aliquando tenebrae (Eph., V, 7, 8) . Et adhuc pressius: Nolite communicare operibus infructuosis tenebrarum, imo et revincite eo: quae enim in occulto ab eis fiunt, turpe est edicere (Ibid., 11) , Quid turpius impudicitiis? Si autem et ab otiose incedente fratre denuntiat subduci Thessalonicensibus (II Thess., III, 6) , quanto magis et a fornicatore? Haec enim consultata sunt Christi Ecclesiam diligentis, 1016B qui se pro ea tradidit uti eam sanctificet, emundans lavacro aquae in verbo, ut sistat sibi Ecclesiam gloriosam, non habentem maculam aut rugam, utique post lavacrum, sed sit sancta et sine opprobrio (Eph., V, 25-27) , exinde scilicet sine ruga vetustatis , ut virgo, sine macula fornicationis, ut sponsa, sine probro vilitatis, ut emundata. Quid si et hic respondere concipias adimi quidem peccatoribus, vel maxime carne pollutis, communicationem, sed ad praesens restituendam, scilicet ex poenitentiae ambitu, secundum illam clementiam Dei qua mavult peccatoris poenitentiam quam mortem (Ezech., XXXIII, 11) ? hoc enim fundamentum opinionis vestrae usquequaque pulsandum est. Dicimus itaque, clementiae divinae si ita esse competisset demonstrationem 1016C sui etiam post fidem lapsis, ita Apostolus diceret: Nolite communicare operibus tenebrarum, nisi poenitentiam egerint; et: Cum talibus ne cibum quidem sumere, nisi posteaquam caligas fratrum volutando deterserint; et: Qui templum Dei vitiaverit, vitiabit illum Deus, nisi omnium focorum cineres in Ecclesia de capite suo excusserit: debuerat enim quae damnaverat proinde determinasse, quoniam usque et sub conditione damnasset, si temporali et conditionali, et non perpetua severitate damnasset. Porro, cum in omnibus Epistolis et post fidem talem prohibeat 1017A admitti, et admissum a communicatione detrudat, sine spe conditionis ullius aut temporis, nostrae magis sententiae adsistit eam poenitentiam ostendens Dominum malle, quae ante fidem, quae ante baptisma morte peccatoris potior habeatur, semel diluendi per Christi gratiam, semel pro peccatis nostris morte functi. Nam hoc etiam in sua persona Apostolus statuit. Adfirmans enim Christum ad hoc venisse, ut peccatores salvos faceret, quorum primus ipse fuisset, quid adjicit? Et misericordiam sum consecutus, quoniam ignorans feci incredulitate (I Tim., I, 16) . Ita clementia illa Dei, malentis poenitentiam peccatoris quam mortem, ad ignorantes adhuc et adhuc incredulos spectat, quorum caussa liberandorum venerit Christus, non qui jam Deum norint, et 1017B sacramentum didicerint fidei. Quod si clementia Dei ignorantibus adhuc et infidelibus competit, utique et poenitentia ad se clementiam invitat, salva illa poenitentiae specie post fidem, quae aut levioribus delictis veniam ab episcopo consequi poterit, aut majoribus et irremissibilibus a Deo solo.