Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Sanctissimo Domino Nostro Clementi XII, Pontifici Optimo Maximo.
Sanctissimo Domino Nostro Clementi XII, Pontifici Optimo Maximo.
Praefatio Generalis.
Pars Prima— In qua de Mss. deque editis collectionibus agitur singillatim.
Pars Tertia.— In qua in nova hac editione quid praestitum sit, explicatur.
Praefatio Hujus Tomi.
Epistolarum Ordo Chronologicus Argumentis Demonstratur.
Epistolarum Ordo Chronologicus Argumentis Demonstratur.
Epistolae I. Classis Quas Hieronymus Potissimum E Calcidis Eremo Scripsit Ab Anno 370 Ad 380.
S. Eusebii Hieronymi Stridonensis Presbyteri Vita Ex Ejus Potissimum Scriptis Concinnata Ad Eminentiss. S. R. E. Cardinalem Dominicum Riviera.
Caput Primum. I. Hieronymi Patria. II. Natalis annus. Nomen. Parentes et consanguinei.
Caput III. I. Romae Baptismum suscipit, II. Sub Liberio Papa, anno circiter aetatis suae XX.
Caput IV. I. Post Romana studia domum revertitur. II. Aquileiae parumper moratur. Gallias petit.
Caput VI. I. Aquileiae varias inimicitias incurrit. II. Inde subito divulsus in Orientem navigat.
Caput VII. I. Iter S. Patris describitur. II. An Jerosolymam tunc adierit? Antiochiae substitit.
Incipit Vita Sancti
S. Eusebii Hieronymi Incomparabilis Ecclesiae Christi Doctoris, Et Eximiae Sanctitatis Viri Vita Ex Ipsius Praesertim Syngrammatis, E Sanctorum Item A
Vita Divi Hieronymi Incerto Auctore.
Vita Divi Hieronymi Incerto Auctore.
Selecta Veterum Testimonia De Hieronymo Ejusque Scriptis.
Selecta Veterum Testimonia De Hieronymo Ejusque Scriptis.
Idem, lib. III. de Peccat. merit. et remiss., cap. VI.
Idem, lib. I. contra Julianum.
Idem, Epist. CCLXI. ad Oceanum.
Severus Sulpicius, dial. I. cap. VII.
Orosius in Apol. de libert. arb. contra Pelagium, p. 621.
Caelius Sedulius in praef. operis Paschalis.
Cassianus, lib. VII. de Incarnatione.
Prosper in Carmine de ingratis, cap. II.
Prosper in Chron. Ol. CCXCI. CCCLXXXVI. Arcadio et Bautone.
Sidonius Apollinabis, lib. IV. epist. III.
Claudianus Mamertus de Statu animae lib. II, cap. IX.
Gelasius Papa, C. Sancta Romana dist. 15.
Idem, Epist. V. ad Episcopos per Picenum.
Ennodius Ticinensis Dictione VIII.
Facundus Hermianensis, lib. IV. cap. II
Cassiodor. Divin. Lect, cap. XXI.
Isidorus Hispalensis Originum libro VI.
Anonymus apud Canisium, tom. VI. Antiquar. Lect.
Einardus in Epistola ad Lupum.
S. Columbanus Epistol. ad Gregorium papam.
Nicolaus I. Epist. LI. ad Lotharium.
Ratramnus Corbeiensis de Nativitate Christi, cap. X Ex Dacherii Spicileg., tom. I, p. 339.
Servatus Lupus de trib. Quaest.
Agobardus in Libro contra objectiones Fredegisi, cap. IX.
Haymo Halberstrad. lib. X, cap. VIII.
Rabanus in Martyrologio ad XXX. septembris.
Prudentius Tricassi., de praedest. contra Scotum Erigenam, cap. I.
Hincmarus Remensis, tom. I. Operum.
Photius in Bibliotheca Cod. III.
Sigebertus in Chronographia ad A. C. 421.
Honorius Augustodun., de Luminaribus Ecclesiae, cap. CXXXVI.
Chronicon Turonens. apud Martene tom. V, p. 928.
Joannes Saresberiensis Policratici, sive de nugis curialium lib. II, cap. XXVII.
Codofridus Viterbiensis, chronic. parte XVI.
Bernardus In Parabola de Christo et Eccl.
Ado Viennensis in Martyrologio d. XXX. septembris.
Gerardus, de Arvernia ad Ivonem Ab. Cluniac.
Notkerus in Martyrologio ad XXX. septembr.
Jo. Bapt. Platina in Innocentio I.
Franc. Philelphus, lib. VI, epist. ultima. Ad Aloysium Crottum.
Raphael Volaterranus, Commentar. Urban. lib. XVI.
Jacob. Philippus Bergomensis in Chronico ad an. Chr. 429.
Trithemius, de Scriptor. Eccl.
Des. Erasmus Reterodamus, lib. II, epist. 1. ad Leonem X. P. M.
Idem, lib. V, epist. XXVI ad Jo. Eckium.
Idem, lib. V, epist. XIX ad Greverardum.
Pol. Vergilius, de rerum inventoribus lib. VII, cap III.
Ex Ms. Cod. Vatic., olim Reginae, num. 571.
Ex Alio Ms. Codice, qui apud me est.
Caelius Calcagninus In imaginem D. Hieronymi, in nucis cortice expressam.
Julius Caesar Scaliger in D. Hieronymum.
Josephus Scaliger, Prolegom. ad Eusebii Chron.
Sixtus Senens., lib. IV. Biblioth. sanctae.
Ant. Possevinus, tomo I. Apparatus.
Richardus Simon in Historia critica lib.
Petri Pauli Vergeri Justinopolitani De Divo Hieronymo Oratio.
Petri Pauli Vergeri Justinopolitani De Divo Hieronymo Oratio.
Ex Antiq. Cod. Ambrosian. Bibliotec. Quae Mediolani Est, N. 173.
Ex Antiq. Cod. Ambrosian. Bibliotec. Quae Mediolani Est, N. 173.
Ex Alio Cod. Ambrosian. I. LIII.
Ex Alio Cod. Ambrosian. I. LIII.
Admonitio De Subsequente Opusculo.
Admonitio De Subsequente Opusculo.
Eusebius, De Morte Hieronymi Ad Damasum.
Eusebius, De Morte Hieronymi Ad Damasum.
Admonitio De Subsequentibus Duabus Epistolis.
Admonitio De Subsequentibus Duabus Epistolis.
Augustini Hipponensis Episcopi Ad Cyrillum Jerosolymitanum Episcopum, De Magnificentiis Beati Hieronymi.
Cyrilli Episcopi Jerosolymitani De Miraculis Hieronymi Ad Sanctum Augustinum Episc. Hipponensem.
Cyrilli Episcopi Jerosolymitani De Miraculis Hieronymi Ad Sanctum Augustinum Episc. Hipponensem.
Sancti Eusebii Hieronymi Stridonensis Presbyteri Epistolae Secundum Ordinem Temporum Ad Amussim Digestae Et In Quatuor Classes Distributae.
Epistola II . Ad Theodosium Et Caeteros Anachoretas
Epistola III . Ad Ruffinum Monachum
Epistola VII . Ad Chromatium, Jovinum, Et Eusebium.
Epistola VIII . Ad Niceam Hyppodiaconum Aquileiae
Epistola X . Ad Paulum Senem Concordiae
Epistola XIII . Ad Castorinam Materteram.
Epistola XV . Ad Damasum Papam.
42 Epistola XVI . Ad Damasum Papam.
Epistola XVIII . Ad Damasum Papam. De Seraphim et calculo.
Epistola XIX Damasi Papae Ad Hieronymum,
Epistola XX Seu Rescriptum Hieronymi Ad Damasum.
Epistola XXI Ad Damasum De Duobus Filiis.
Epistola XXII 88 Ad Eustochium, Paulae Filiam.
Epistola XXIII . Ad Marcellam, De exitu Leae.
Epistola XXIV . Ad Eamdem Marcellam, De laudibus Asellae.
Epistola XXV . Ad Eamdem Marcellam, De decem Nominibus Dei.
Epistola XXVI . Ad Eamdem Marcellam, De quibusdam nominibus.
Epistola XXVII . Ad Eamdem Marcellam.
Epistola XXVIII . Ad Eamdem Marcellam, De voce Diapsalma.
Epistola XXIX . Ad Eamdem Marcellam. De Ephod et Theraphim.
Epistola XXX . Ad De Alphabeto Hebraico Psalmi
151 Epistola XXXI . Ad Eustochium. De Munusculis.
Epistola XXXII . Ad Marcellam.
Epistola XXXIV . Ad Marcellam De aliquot locis Psalmi
Epistola XXXV . Damasi Papae Ad Hieronymum.
Epistola XXXVI . Seu rescriptum Hieronymi Ad Damasum
Epistola XXXVII . Ad Marcellam. De Commentariis Rheticii in Canticum Canticorum.
Epistola XXXVIII . Ad Marcellam De Aegrotatione Blaesillae.
Epistola XXXIX . Ad Paulam super obitu Blaesillae filiae.
188 Epistola XLI . Ad Marcellam
Epistola XLII . Ad Marcellam. Contra Novatianos Haereticos.
Epistola XLIV . Ad Marcellam. De Muneribus.
Epistola XLVI . Paulae Et Eustochii Ad Marcellam. De Sanctis locis.
210 Epistola XLVII Ad Desiderium.
Epistola XLVIII , Seu Liber Apologeticus, Ad Pammachium, Pro Libris Contra Jovinianum.
Epistola LI S. Epiphanii Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum A Hieronymo Latine reddita.
Epistola LII . Ad Nepotianum. De Vita Clericorum et Monachorum.
Epistola LIII . Ad Paulinum. De studio Scripturarum
282 Epistola LIV . Ad Furiam. De Viduitate servanda.
Epistola LVI Augustini Ad Hieronymum.
305 Epistola LVII . Ad Pammachium. De optimo genere interpretandi.
331 Epistola LX . Ad Heliodorum.
353 Epistola LXIII . Ad Theophilum.
354 Epistola LXIV . Ad Fabiolam.
373 Epistola LXV . Ad Principiam Virginem, Sive Explanatio Psalmi XLIV.
Epistola LXVI . Ad Pammachium.
Epistola LXVII Augustini Ad Hieronymum.
Epistola LXVIII . Ad Castrutium.
Epistola LXXII . Ad Vitalem De Salomone et Achaz.
447 Epistola LXXIV Ad De jurgio duarum meretricum, et judicio Salomonis.
Epistola LXXV . Ad Theodoram Viduam.
Epistola LXXVII . Ad Oceanum De morte Fabiolae.
Epistola LXXVIII . Seu Liber Exegeticus Ad Fabiolam. De mansionibus Israelitarum in deserto.
Epistola LXXX . Sive Praefatio Ruffini In Libros
Epistola LXXXII . Adversus Joannem Jerosolymitanum.
Epistola LXXXVII Theophili Ad Hieronymum.
Epistola LXXXVIII Ad Theophilum.
Epistola LXXXIX Theophili Ad Hieronymum.
Epistola XC . Theophili Ad Epiphanium.
Epistola XCI Epiphanii Ad Hieronymum.
Epistola XCIV
Epistola XCV 558 Anastasii Papae Ad Simplicianum
Epistola XCVI . Sive Theophili Alexandrini Episcopi
Epistola XCVII . Ad Pammachium Et Marcellam.
Epistola XCVIII . Sive Theophili Alexandrini Altera
Beatissimo Papae Theophilo Hieronymus.
611 Epistola C . Sive Theophili Alexandrini Episcopi Ad Totius Aegypti Episcopos Paschalis
631 Epistola CI Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CII Hieronymi Ad Augustinum.
634 Epistola CIII . Ad Augustinum.
635 Epistola CIV Augustini Ad Hieronymum.
638 Epistola CV . Ad Augustinum.
Epistola CVII . Ad Laetam De institutione filiae.
Epistola CVIII . Ad Eustochium Virginem. Epitaphium Paulae matris.
Epistola CIX . Ad Riparium Presbyterum
729 Epistola CX . Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CXI Augustini Ad Praesidium.
Epistola CXII Hieronymi Ad Augustinum.
Epistola CXIII Theophili Ad Hieronymum.
Epistola CXIV . Hieronymi Ad Theophilum.
Epistola CXVI . Augustini Ad Hieronymum.
Epistola CXVII . Ad Matrem Et Filiam
Epistola CXIX . Ad Minervium Et Alexandrum
Hieronymus Ad Hedibiam. De Quaestionibus XII.
Capitula XI Quaestionum Algasiae Ad S. Hieronymum.
Hieronymus Ad Algasiam. De quaestionibus XI.
890 Epistola CXXII . Ad Rusticum, De Poenitentia.
Epistola CXXIII Ad Ageruchiam De Monogamia.
Epistola CXXIV . Ad Avitum Quid cavendum in Libris
Epistola CXXVII . Ad Principiam Virginem, Sive Marcellae Viduae Epitaphium.
Epistola CXXVIII . 961 Ad Gaudentium. De Pacatulae infantulae educatione.
Epistola CXXIX . Ad Dardanum De Terra promissionis.
Epistola CXXX. . Ad Demetriadem. De servanda Virginitate.
Epistola CXXXII . Augustini Ad Hieronymum. Seu Liber De Sententia Jacobi.
Epistola CXXXIII . Ad Adversus Pelagium.
Epistola CXXXIV Ad Augustinum.
Epistola CXXXVI Innocentii Ad Hieronymum.
Epistola CXXXVII Innocentii Ad Joannem.
Epistola CXXXVIII . Ad Riparium
Epistola CXL . Ad Cyprianum Presbyterum.
1066 Epistola CXLII. Ad Augustinum.
Epistola CXLIII . Ad Alypium Et Augustinum.
Epistola CXLIV . S. Augustini Ad Optatum Episcopum Milevitanum.
1084 Epistola CXLVII . Ad Sabinianum
1095 Epistola CXLVIII De ratione pie vivendi.
Epistola CL. Procopii Ad Hieronymum.
D. Joannis Martianaei Monachi Benedictinie Congregatione S. Mauri In Universas S. Hieronymi Epistolas Notae.
Epist. XII. Ad Antonium Monach.
Epist. LXX. Ad Magnum Oratorem.
Epist. LXXXIV. Ad Pammach. Et Oc.
Epist. XCVII. Ad Pammach. et Marc.
Aliae Annotationes In Eamdem Epistolam.
Epist. CVIII. Ad Eustochium V.
Ep. CXIII. et CXIV. Ad Theophil.
Epist. CXVII. Ad Matrem Et Fil.
Epist. CXIX. Ad Minervium, etc.
Ordo Epistolarum Sancti Hieronymi Cum Antiquis Editionibus Et Benedictina Comparatus.
Ordo Epistolarum Sancti Hieronymi Cum Antiquis Editionibus Et Benedictina Comparatus.
S. Hieronymi Epistolarum Index Secundus Alphabeticus Juxta Initium Cujusque Epistolae.
S. Hieronymi Epistolarum Index Secundus Alphabeticus Juxta Initium Cujusque Epistolae.
Epistolarum S. Hieronymi Index Tertius Alphabeticus Juxta Nomina, Quibus Inscribuntur.
Epistolarum S. Hieronymi Index Tertius Alphabeticus Juxta Nomina, Quibus Inscribuntur.
Epistolarum S. Hieronymi Index Quartus Secundum Praecipua Earum Argumenta Digestus.
Epistolarum S. Hieronymi Index Quartus Secundum Praecipua Earum Argumenta Digestus.
Index Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
635 Epistola CIV Augustini Ad Hieronymum.
Hieronymum dehortatur a libris Testamenti veteris ex Hebraeo vertendis, quin potius auctor est, ut Septuaginta versionem mire depravatam ac variantem reddat suae veritati. Novum Testamentum ab eo castigatum probat.
Domino venerabili, et desiderabili sancto fratri, et compresbytero Hieronymo, Augustinus in Domino salutem.
1. Ex quo coepi ad te scribere, ac tua scripta desiderare, nunquam mihi melior occurrit occasio, quam ut per Dei servum, ac ministrum fidelissimum, mihique carissimum, mea tibi afferretur epistola, qualis est filius noster Cyprianus diaconus. Per hunc certe ita spero litteras tuas, ut certius in hoc rerum genere quidquam sperare non possim. Nam nec studium in petendis rescriptis memorato filio nostro deerit, nec gratia in promerendis, nec diligentia in custodiendis, nec alacritas in perferendis, nec fides in reddendis: tantum si aliquo modo merear, adjuvet Dominus, et adsit cordi tuo, et desiderio meo, ut fraternam voluntatem nulla major voluntas impediat.
2. Quia ergo duas jam epistolas misi; nullam autem tuam postea recepi, easdem ipsas rursum mittere volui, credens eas non pervenisse. Quae et si pervenerunt, ac fortasse tuae potius ad me minime pervenire potuerunt, ea ipsa scripta, quae jam misisti, iterum mitte, si forte reservata sunt. Sin minus, rursus dicta quod legam, dum tamen his respondere ne ((al. non)) graveris, quod jam diu est ut expecto. Primas etiam, quas ad te adhuc Presbyter litteras praeparaveram mittendas, per quemdam fratrem nostrum Profuturum, qui postea nobis collega factus, jam ex hac vita migravit, nec eas tunc ipse perferre potuit, quia continuo dum proficisci disponit, Episcopatus sarcina detentus, ac deinde in brevi defunctus est, etiam nunc mittere volui, ut scias in tua colloquia quam olim inardescam, et quam vim patiar quod a me tam longe absunt sensus corporis tui: per quos adire possit ad animum tuum animus meus, mi 0833 frater dulcissime, et in Domini membris honorande.
636 3. In hac autem epistola hoc addo, quod postea didicimus, ex Hebraeo Job a te interpretatum, cum jam quamdam haberemus interpretationem tuam ejusdem Prophetae ex Graeco eloquio versam in Latinum: ubi tamen asteriscis notasti, quae in Hebraeo sunt, et in Graeco desunt; obeliscis autem, quae in Graeco inveniuntur, et in Hebraeo non sunt: tam mirabili diligentia, ut quibusdam in locis ad singula verba singulas stellas videamus, significantes eadem verba esse in Hebraeo, in Graeco autem non esse. Porro in hac posteriore interpretatione, quae versa est ex Hebraeo, non eadem verborum fides occurrit. Nec parum turbat cogitantem, vel cur in illa prima tanta diligentia figantur asterisci, ut minimas etiam particulas orationis indicent deesse codicibus Graecis, quae sunt in Hebraeis: vel cur in hac altera, quae ex Hebraeis est, negligentius hoc curatum sit, ut non eadem particulae locis suis invenirentur. Aliquid inde exempli gratia volui ponere: sed mihi ad horam codex defuit, qui ex Hebraeo est. Verumtamen quia praevolas ingenio, non solum quid dixerim, verum etiam quid dicere voluerim, salis, ut opinor, intelligis, ut causa reddita, quod movet, edisseras.
4. Ego sane te mallem Graecas potius canonicas nobis interpretari Scripturas, quae Septuaginta Interpretum auctoritate perhibentur. Perdurum enim erit, si tua interpretatio per multas Ecclesias frequentius coeperit lectitari, quod a Graecis Ecclesiis Latinae Ecclesiae dissonabunt, maxime quia facile contradictor convincitur, Graeco prolato libro, id est linguae notissimae. Quisquis autem in eo quod ex Hebraeo translatum est, aliquo insolito permotus fuerit, et falsi crimen intenderit, aut vix, aut nunquam ad Hebraea testimonia pervenietur, quibus defendatur objectum. Quod si etiam perventum fuerit, tot Latinas et Graecas auctoritates damnari quis ferat? Huc accedit, quia etiam consulti Hebraei possunt aliud respondere; ut tu solus necessarius videaris, qui etiam ipsos possis convincere: sed tamen quo judice, mirum si potueris invenire.
3. Nam quidem frater noster Episcopus, cum lectitari instituisset in Ecclesia cui praeest, interpretationem tuam, movit quiddam longe aliter abs te positum apud Jonam Prophetam (Cap. 4. v. 6) , quam erat omnium sensibus memoriaeque inveteratum, et tot aetatum successionibus decantatum. Factus 637 est tantus tumultus in plebe, maxime Graecis arguentibus, et inflammantibus calumniam falsitatis, ut cogeretur Episcopus [ ea 0834B quippe civitas erat) Judaeorum testimonium flagitare. Utrum autem illi imperitia, an malitia hoc esse in Hebraeis codicibus responderunt, quod et Graeci et Latini habebant. Quid plura? coactus est homo velut mexdositatem corrigere, volens, post magnum periculum, non remanere sine plebe. Unde etiam nobis videtur aliquando te quoque in nonnullis falli potuisse. Et vide hoc quale sit, in eis litteris, quae non possunt collatis usitatarum linguarum testimoniis emendari.
6. Proinde non parvas Deo gratias agimus de opere tuo, quo Evangelium ex Graeco interpretatus es: quia pene in omnibus nulla offensio est, cum Scripturam Graecam contulerimus. Unde si quisquam veteri falsitati contentiosus faverit, prolatis collatisque codicibus, vel docetur facillime, vel refellitur. Et si quaedam rarissima merito movent, quis tam durus est, qui labori tam utili non facile ignoscat, cui vicem laudis referre non sufficit? Quid tibi autem videatur, cur in multis aliter se habeat Hebraeorum codicum auctoritas, aliter Graecorum, quae dicitur Septuaginta, vellem dignareris aperire. Neque enim parvum pondus habet illa, quae sic meruit diffamari, et qua usos Apostolos, non solum res ipsa indicat, sed etiam te attestatum esse memini. Ac per hoc plurimum profueris, si eam Scripturam Graecam quam Septuaginta operati sunt, Latinae veritati reddideris: quae in diversis codicibus ita varia est, ut tolerari vix possit, et ita suspecta, ne in Graeco aliud inveniatur, ut inde aliquid proferri aut probari dubitetur. Brevem putabam futuram hanc epistolam: sed nescio quomodo ita mihi dulce factum est in ea progredi, ac si tecum loquerer. Sed obsecro te per Dominum, ne te pigeat ad omnia respondere, et praestare mihi, quantum potueris, praesentiam tuam.