14

συναποτίλλεσθαι εἴωθεν· 0400 ἐπειδή ταύτης μή οὔσης, οὐδέ οὐδαμῶς τό παράπαν κακίας εἶδος, ἤ ἴχνος ὑφίστασθαι δύναται· πάντα δέ τά τῆς ἀρετῆς εἴδη ἀντεισάγεσθαι, τά συμπληροῦντα τῆς ἀγάπης τήν δύναμιν, τήν τά μεμερισμένα συνάγουσαν, καί πρός ἕνα καί λόγον καί τρόπον πάλιν δημιουργοῦσαν τόν ἄθρωπον, καί πᾶσαν τήν ἐν πᾶσι κατά τήν γνώμην ἀνισότητά τε καί διαφοράν ἐξισοῦσάν τε καί ὁμαλίζουσαν· καί εἰς τήν ἐπαινετήν ἀνισότητα δεόντως προβιβάζουσαν, ἑκάστου δηλονότι τοσοῦτον πρός ἑαυτόν κατά πρόθεσιν ἐφελκομένου τόν πέλας, καί ἑαυτοῦ προτιμῶντος, ὅσον τό πρίν αὐτόν ἀπεῶσαι, καί προύχειν πρόθυμος ἦν· καί ἑαυτόν ἑκουσίως ἑαυτοῦ δι᾿ αὐτήν ἀπολύοντος, τῷ χωρισμῷ τῶν ἰδικῶς κατά τήν γνώμην ἐπ᾿ αὐτῷ νοουμένων λόγων τε καί ἰδιωμάτων· καί πρός μίαν ἁπλότητά 15Β_062 τε καί ταυτότητα συναγομένου, καθ᾿ ἥν οὐδείς οὐδαμῶς ἐστιν οὐδέν τοῦ κοινοῦ διωρισμένος, ἀλλ᾿ ἕκαστος ἑκάστῳ, καί πᾶσιν ἅπαντες, καί Θεῷ μᾶλλον ἤ ἀλλήλοις, εἵς καθεστήκασι, τόν ἕνα δι᾿ ἑαυτῶν τοῦ εἶναι λόγον, καί φύσει καί γνώμῃ μονότατον, προφαινόμενον ἔχοντες· καί τόν ἐν τούτῳ νοούμενον Θεόν· ᾧ συνθεωρεῖσθαι, καί πρός ὅν ἀναβιβάζεσθαι, ὡς αἴτιον καί ποιητήν, ὁ τοῦ εἶναι τῶν ὄντων λόγος, ἀκραιφνήν μέν τοι καί ἄχραντος διά πάσης προσοχῆς ἡφ᾿ ἡμῶν φυλαττόμενος πέφυκεν, καί κατ᾿ ἔμφρονα σπουδήν δι᾿ ἀρετῶν καί τῶν ταύταις παρεπομένων πόνων, τῶν πρός αὐτόν στασιαζόντων παθῶν ἀποκαθαιρόμενος.

Ὅπερ τυχόν ἐκεῖνος ὁ μέγας Ἀβραάμ κατορθώσας, καί ἑαυτόν τῷ τοῦ εἶναι λόγῳ τῆς φύσεως, ἤ ἑαυτῷ τόν λόγον ἀποκαταστήσας, καί διά τούτου ἀποδοθείς τε τῷ Θεῷ, καί τόν Θεόν ἀπολαβών· λεγέσθω καί ἄμφω, ἐπειδή καί ἐπ᾿ ἀμφοῖν τό ἀληθές θεωρεῖται· ὡς ἄνθρωπον τόν Θεόν ἰδεῖν ἠξιώθη, καί ὑποδέξασθαι, τελείῳ τῷ κατά φύσιν διά φιλανθρωπίας λόγῳ συνένδημον· πρός ὅν ἀνήχθη, τῶν μεμερισμένων καί μεριστῶν ἀφείς τήν ἰδιότητα, μηκέτι ἄλλον παρ᾿ ἑαυτόν ἕτερον ἡγούμενος ἄνθρωπον, ἀλλ᾿ ὡς πάντας τόν ἕνα, καί ὡς ἕνα τούς πάντας γινώσκων· οὐ τόν τῆς γνώμης δηλονότι, περί ἥν ἡ στάσις ἐστί, καί ἡ διαίρεσις, ἕως μένῃ πρός τήν φύσιν ἀσύμβατος· ἀλλά τόν τῆς φύσεως, περί ἥν τό ἀπαράλλακτον ἕστηκε, μονώτατον λόγον σκοπούμενος, ᾧ συνεμφαίνεσθαι πάντως τόν Θεόν ἐπιστάμεθα, καί δι᾿ οὗ δηλοῦσθαι ὡς ἀγαθός ἀνέχεται, τά ἴδια οἰκειούμενος κτίσματα· ἐπειδή αὐτόν ἐξ ἑαυτοῦ, ὡς ἔστι γνῶναι τόν Θεόν ἡ κτίσις οὐ δύναται. Οὔτε γάρ οἷόν τε ἦν κατά τό εἰκός πρός τόν ἁπλοῦν τε καί ταυτόν συναχθῆναι, τόν μή ταυτόν ἑαυτῷ γενόμενοι καί ἁπλοῦν, ἀλλ᾿ ἔτι πολλοῖς κατά τήν γνώμην πρός τήν φύσιν διαιρούμενον μέρεσι, εἰ μή πρότερον διά 0401 φιλανθρωπίας τῇ φύσει τήν γνώμην συνάψας, ἕνα ἐπ᾿ ἀμφοῖν λόγον εἰρηνικόν τε καί ἀστασίαστον, 15Β_064 καί πρός οὐδέν οὐδαμῶς ἄλλο προηγουμένως τῶν μετά Θεόν κινούμενον ἔδειξε· καθ᾿ ὅν ἄτμητος καί ἀδιαίρετος μένει ἡ φύσις ἐν τοῖς τοῦτο λαβοῦσι τό χάρισμα· ταῖς τῶν πολλῶν γνωμικαῖς ἑτερότησιν οὐ συνδιατεμνομένη. Οὐκέτι γάρ πρός τόνδε καί τόνδε ἄλλοι καί ἄλλοι γινόμενοι τήν φύσιν μερίζουσιν, ἀλλ' οἱ αὐτοί πρός τούς αὐτούς διαμένουσι, μή σκοποῦντες τό ἐφ᾿ ἑκάστῳ κατά τήν γνώμην ἴδιον, καθό μεμέρισται τά μεμερισμένα, ἀλλά τό ἐν πᾶσι κατά τήν φύσιν κοινόν καί ἀμέριστον, καθό τά μεμερισμένα συνάγεται· τῶν μεριστῶν οὐδέν ἑαυτῷ συνεπαγόμενον, καί δι᾿ οὗ τοῖς ἔχουσιν ὁ Θεός ἐμφανίζεται, κατά τήν ἰδιότητα τῆς ἀρετῆς ἑκάστου διά φιλανθρωπίαν μορφούμενος, καί ἐξ αὐτῆς ὀνομασθῆναι καταδεχόμενος. Ἔργον γάρ τῆς ἀγάπης τελειότατον, καί τῆς κατ᾿ αὐτήν ἐνεργείας πέρας, δι᾿ ἀντιδόσεως σχετικῆς τῶν κατ᾿ αὐτήν συνημμένων ἀλλήλοις ἐμπρέπειν τά ἰδιώματα παρασκευάζειν, καί τάς κλήσεις· καί Θεόν μέν τόν ἄνθρωπον ποιεῖν, ἄνθρωπον δέ τόν Θεόν χρηματίζειν καί φαίνεσθαι, διά τήν μίαν καί ἀπαράλλακτον ἀμφοτέρων κατά τό θέλημα βούλησίν τε καί κίνησιν, ὡς ἐπί τε τοῦ Ἀβραάμ, καί τῶν λοιπῶν