57

θεάμονας, εἰ δυνατόν ἐστί τι τῶν ὑπό γένεσιν καί φθοράν ἐμψύχων καί αἰσθητικῶν σωμάτων, μοναδικῆς ὑπάρχειν καθ᾿ ὑπόστασιν, φύσεως· ὧν ἡ ἐξ ἀλλήλων κατ᾿ εἶδος διαδοχή, ἀρίδηλος χαρακτήρ τοῦ εἶναι καί ὅρος ἐστί. Καθάπερ καί ἡ θεία Γραφή μαρτύρεται, τό βέβαιον δι᾿ ἑαυτῆς τῷ λόγῳ παρεχομένη, τῷ μεγάλῳ Νῶε τόν Θεόν εἰσηγουμένη ταῦτα προστάσσοντα. Καί εἶπεν ὁ Θεός τῷ Νῶε, Εἴσελθε σύ, καί πᾶς ὁ οἶκός σου εἰς τήν κιβωτόν, ὅτι σε εἶδον δίκαιον ἐναντίον ἐμοῦ ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ. Ἀπό δέ πάντων τῶν κτηνῶν τῶν καθαρῶν εἰσάγαγε πρός σέ ἑπτά ἑπτά, ἄρσεν καί θῆλυ· ἀπό δέ τῶν κτηνῶν τῶν μή ὄντων καθαρῶν, δύο δύο, ἄρσεν καί θῆλυ· καί ἀπό πάντων τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ τῶν καθαρῶν, ἑπτά ἑπτά, ἄρσεν καί θῆλυ, καί ἀπό πάντων τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ τῶν μή καθαρῶν, δύο δύο, ἄρσεν καί θῆλυ, διαστρέψαι σπέρμα ἐπί πᾶσαν τήν γῆν. Οἷς, εἴπερ ὡς πτηνόν ζῶον ὁ φοίνιξ ἐστίν ἐναρίθμιος, μοναδικῆς καθ᾿ ὑπόστασιν φύσεως οὐκ ἔστι κατά τήν θείαν ἀπόφασιν, ἵνα ταῦτα καθώς ἔφην μή λέγωμεν· οὐ γάρ φίλον ἡμῖν ὑπέρ τῶν οὐκ ἀναγκαίων τό μάχεσθαι· πᾶσιν εὔδηλόν ἐστι, ὡς εἴπερ μοναδική φύσις ἐστίν ὁ Χριστός, οὔτε τῷ Θεῷ καί Πατρί ὁμοούσιος ἐστιν, οὔτε τοῖς ἀνθρώποις. Τό γάρ πάντη κατά τήν φύσιν μοναδικόν, τῆς πρός ὁτιοῦν ἄλλο παντελῶς ἠλλοτρίωται φυσικῆς (15Β_244> συγγενείας. Εἰ δέ κατ᾿ αὐτούς ἐκείνους, ὡς ἔδειξεν ὁ λόγος, πάντη κατά τήν φύσιν ὁ Χριστός πάντων ἠλλοτρίωται τῶν ὄντων· αὐτούς εἰπεῖν προτρεψόμεθα τούς καινούς δογματιστάς, τί ὄντα κατά τήν φύσιν, καί ποίῳ λόγῳ σέβουσι τόν Χριστόν, τόν μηδέν ὅσον ἐπί ταῖς αὐτῶν ὑποθήκαις τῶν λόγων, ὄντα παρ᾿ αὐτῶν βλασφημούμενον.

Εἰ τοίνυν μέγας καί φοβερός ἐξ ἀνάγκης ἕπεται κίνδυνος, κατά τήν ἀποδοθεῖσαν τοῦ λόγου δύναμιν, τοῖς λέγουσιν ἕν κατά τήν φύσιν εἶναι τόν Χριστόν, ἤγουν μίαν φύσιν, εἴτε ἁπλῶς λεγομένην, εἴτε σύνθετον· καί ταύτην εἴτε γενικήν ἤγουν κοινήν, εἴτε μοναδικήν ἤγουν ἴδικήν· πάσῃ φυλακῇ τάς ἑαυτῶν καρδίας τῆς τοιαύτης δόξης τηρήσωμεν καθαράς, ἵνα καί τῆς ἐπ᾿ αὐτῇ μελλούσης ἀπειλῆς ἐλευθερωθῶμεν. Καί τό μέν δύο ἐπί Χριστοῦ κατά τόν τῆς φυσικῆς ἑτερότητος λόγον, ἤγουν διαφορᾶς τῶν ἐξ ὧν ἐστι φύσεων σωζομένων καί μετά τήν ἕνωσιν, ὡς ἐν ὅλῳ μερῶν, εὐσεβῶς ὁμολογήσωμεν· καθ᾿ ὅν οὐδέποτε τά μέρη φυσικῶς ἀλλήλοις συμπίπτουσιν, ἕως ἑκάτερον τόν οἰκεῖον τῆς φύσεως πρός τό ἕτερον διαφυλλάτει λόγον ἀλώβητον· τό δέ ἕν κατά τόν τῆς ὑποστατικῆς ταυτότητος λόγον, καθ᾿ ὅν οὐδεμίαν τό σύνολον πρός ἑαυτόν ὁ Χριστός ὡς ὅλον τήν ἐκ διαφορᾶς διάκρισιν, ἤγουν μερισμόν ἐπιδέχεται· ἕως μία καί πρό σαρκός, καί μετά σάρκωσιν ὑπόστασις ὑπάρχων πιστεύεται· καί εἷς τῆς ἁγίας καί βασιλικῆς Τριάδος προσκυνεῖται παρ᾿ ἡμῶν καί δοξάζεται. Μοναδική γάρ τοῦ Χριστοῦ ἡ ὑπόστασις, ὡς ὅλον, μηδενί λόγῳ κατά τήν χαρακτηρισικήν αὐτῆς ἰδιότητα τοῖς ἄκροις ἐπιμεριζομένη, καθ᾿ ἥν αὐτῶν ἀφορίζεται. Ἄκρα δέ νῦν λέγω, τόν Θεόν καί Πατέρα, ἐξ οὗ πρό τῶν αἰώνων ὁ Χριστός γεγένηται θεϊκῶς· καί τήν ἁγίαν πανένδοξον Παρθένον καί Μητέρα, ἐξ ἧς ὁ αὐτός ἀνθρωπίνως γεγέννηται δ᾿ ἡμᾶς, τῇ πρός ἄμφω τά ἄκρα τῶν ἰδίων μερῶν οἰκειότητι, φυλάττουσα τήν κατ᾿ οὐσίαν ἀμειώτως ταυτότητα· οἷς μέρεσι τόν τῆς διαφορᾶς ὁ Χριστός ἐπιδεχόμενος λόγον, τῆς οἰκείας οὐκ ἐξίσταται μοναδικῆς ὑποστάσεως. (15Β_246> Πᾶσα γαρ ὁλότης, καί μάλιστα κατά σύνθεσιν, ἐκ διαφόρων θεωρουμένη, τῆς οἰκείας ὑποστάσεως μοναδικῶς φυλάττουσα τήν ταυτότητα, καί τήν πρός ἄλληλα τῶν οἰκείων μερῶν ἀσύγχυτον ἔχει διαφοράν, καθ᾿ ἥν τόν ἑκατέρου μέρους πρός θάτερον κατ᾿ οὐσίαν διασώζει λόγον ἀνόθευτον. Ὡσαύτως δέ καί τά μέρη κατά τήν πρός ἄλληλα σύνθεσιν, ἀκραιφνῆ καί ἀμείωτον τόν κατά φύσιν λόγον φυλάττοντα, τήν ἑνικήν τῆς οἰκείας ὁλότητος ἀδιάκριτον ἔχει ταυτότητα· καθ' ἥν μοναδικῶς τόν καθ᾿ ὑπόστασιν διαφυλάττει λόγον παντελῶς ἀδιαίρετον.