Caput X.

21. Deinde iste adhibet testimonia, quibus ostendat, non esse gravia divina praecepta. Quis autem nesciat, cum praeceptum sit generale charitas (quia finis praecepti est charitas ((I Tim. I, 5)) , et plenitudo legis est charitas ((Rom. XIII, 10)) ), non esse grave quod diligendo fit, non timendo? Laborant autem in Dei praeceptis, qui ea timendo conantur implere: sed perfecta charitas foras mittit timorem (I Joan. IV, 18) , et facit praecepti sarcinam , non solum non prementem onere ponderum, verum etiam sublevantem vice pennarum. Quae tamen charitas ut habeatur, etiam tanta quanta in corpore mortis hujus haberi potest, parum est nostrae voluntatis arbitrium, nisi adjuvet gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum (Rom. VII, 24, 25) . Diffunditur quippe in cordibus nostris, quod saepe dicendum est, non per nos ipsos, sed per Spiritum sanctum qui datus est nobis (Id. V, 5) . Nec aliam ob causam Scriptura commemorat non 0303 esse gravia divina praecepta, nisi ut anima quae illa gravia sentit, intelligat se nondum accepisse vires, quibus talia sint praecepta Domini qualia commendantur, levia scilicet atque suavia, et oret gemitu voluntatis, ut impetret donum facilitatis . Qui enim dicit, Fiat cor meum immaculatum; et, Itinera mea dirige secundum verbum tuum, et ne dominetur mihi omnis iniquitas (Psal. CXVIII, 80, 133) ; et, Fiat voluntas tua, sicut in coelo et in terra; et, Ne nos inferas in tentationem (Matth. VI, 10 et 13) ; et caetera hujusmodi quae commemorare longum est, hoc utique orat, ut praecepta Dei faciat: quae ut fierent, nec juberetur, si nihil ibi nostra voluntas ageret; nec oraretur, si sola sufficeret. Commendantur ergo non esse gravia, ut cui gravia sunt, intelligat nondum se accepisse donum, quo gravia non sint; nec arbitretur ea se perficere, quando ita facit, ut gravia sint. Hilarem enim datorem diligit Deus (II Cor. IX, 7) . Nec tamen, cum ea gravia sentit, desperando frangatur: sed ad quaerendum, petendum, pulsandumque cogatur.

22. Audiamus ergo et in his testimoniis quae deinde posuit, Deum sua praecepta non gravia commendantem. «Quod Dei mandata,» inquit, «non modo impossibilia non sint, verum ne gravia quidem. In Deuteronomio: Et convertetur Dominus Deus tuus epulari in te super bonis, sicut epulatus est super patres tuos, si audieritis vocem Domini Dei vestri, custodire et facere omnia mandata ejus, et justitias, et judicia quae scripta sunt in libro legis hujus: si conversus fueris ad Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua. Quia mandatum hoc, quod ego mando tibi hodie, non est grave, neque a te longe est. Non est in coelo, ut dicas, Quis ascendet in coelum et accipiet illud nobis, et audientes faciemus? Non est trans mare, ut dicas, Quis transfretabit mare et accipiet illud nobis, et audientes faciemus? Juxta te est enim verbum in ore tuo, in corde, et in manibus tuis facere illud (Deut. XXX, 9-14) . Item Dominus in Evangelio: Venite ad me, omnes qui laboratis et onerati estis, et ego vos requiescere faciam. Tollite jugum meum super vos, et discite a me quia mitis sum et humilis corde; et invenietis requiem animabus vestris: jugum enim meum suave est, et onus meum leve est (Matth. XI, 28-30) . Item in Epistola sancti Joannis: Haec est charitas Dei, ut mandata ejus observemus, et mandata ejus gravia non sunt» (I Joan. V, 3) . His auditis legitimis et evangelicis et apostolicis testimoniis aedificemur ad gratiam, quam non intelligunt, qui ignorantes Dei justitiam et suam volentes constituere, justitiae Dei non sunt subjecti. Si enim non intelligunt ex Deuteronomio, quemadmodum apostolus Paulus commemoraverit, ut corde credatur ad justitiam, ore autem confessio fiat ad salutem (Rom. X, 3, 10) ; quia non est opus sanis medicus, sed male habentibus (Matth. IX, 12) : isto certe Joannis apostoli testimonio, quod ad istam sententiam ultimum posuit, ubi ait, Haec est charitas Dei, ut mandata ejus servemus, et mandata ejus gravia non sunt, debent utique commoneri, 0304 charitati Dei non esse grave mandatum Dei; quae nonnisi per Spiritum sanctum diffunditur in cordibus nostris, non per arbitrium humanae voluntatis; cui plus dando quam oportet, ignorant justitiam Dei: quae tamen charitas tunc perfecta erit, cum poenalis timor omnis abscesserit.