Admonitio In Librum De Gestis Pelagii.

Anno Christi 415 Pelagius apud Palaestinam haeresis postulatus, in judicium semel atque iterum adducitur. In primo quidem judicio, quod Joannes Jerosolymorum episcopus in presbyterorum conventu die circiter trigesima julii habuit, nulla gesta confecta esse scribit Augustinus in subsequente libro, nn. 39, 55. Tempus hujus conventus ac diem licuit ab Orosio Hispano presbytero discere, qui conventui eidem interfuit, et ex ejus actis nonnulla memoratu digna litteris consignavit in Apologia sua : ubi multis ex utraque parte actitatis tandem Joannem episcopum novissimam sententiam protulisse dicit, ut ad beatum Innocentium papam Romanum fratres et epistolae mitterentur, universis quod ille decerneret secuturis.

Alterum postea judicium cum gestorum conscriptione habitum fuit apud Diospolim, Palaestinae urbem, ab episcopis quatuordecim. Singulos episcopos suis ipsorum nominibus laudat Augustinus in libro primo contra Julianum, nn. 19, 32, hoc ordine: Eulogium, Joannem, Ammonianum, Porphyrium, Eutonium, Porphyrium alium, Fidum, Zoninum, Zoboennum, Nymphidium, Chromatium, Jovinum, Eleutherium, et Clematium. Porro quin Eulogius ipse Caesareensis episcopus ac provinciae Palaestinae primas fuerit, ambigit nemo: quippe cum aliis tredecim episcopis, ipsimet etiam Joanni Jerosolymitano, constanter ab Augustino praeponatur.

Synodum Natali Dominico imminente celebratam intelligimus ex Luciani epistola de Revelatione corporis Stephani martyris . Nam ubi narravit tres visiones anno 415 sibi divinitus ostensas, primam die tertia decembris, secundam die decima, tertiam die decima septima, tumque se Joanni apud Jerosolymam rem nuntiasse, sibi vero ab Joanne jussum ut sepulcrum effossa terra quaereret: testatur deinde se reperto sepulcro mox ad Joannem rursum adiisse, cum esset, ait, in Lidda, quae est Diospolis, synodum agens. Hoc nimirum in diem circiter vigesimam primam decembris incidit: siquidem pergit Lucianus, Joannem assumptis secum aliis duobus episcopis, Eutonio Sebastensi, et Eleutherio Jerichontino, venisse, atque iis praesentibus Martyris reliquias die vigesima sexta ejusdem mensis translatas fuisse.

Pelagii causam in synodo defendisse Annianus quidam diaconus Celedensis putatur, eruditis nonnullis de hoc diacono, quam de Pelagio, facilius interpretantibus Hieronymum Alypio et Augustino, epistola inter Augustinianas 202, n. 2, scribentem: Quidquid enim in illa miserabili synodo Diospolitana dixisse se denegat, in hoc opere profitetur. Ubi Diospolitanam synodum Hieronymus miserabilem dixit, non ob aliud, opinamur, nisi quod a Pelagio delusam ex actis cognosceret. Innocentius papa visis iisdem actis professus est, se non posse, episcoporum illorum nec culpare, nec approbare judicium (epist. 183, inter Augustinianas, n. 4) . Caeterum Augustinus illos in subsequente libro, n. 4, pios judices, et libro primo contra Julianum, n. 19, catholicos judices vocat, qui Pelagium objectos sibi errores ejurantem, arbitrati catholicum, absolverunt: saepe vero eosdem quatuordecim antistites contra Julianum veritatis catholicae testes citat.

De Synodi gestis, praeter auditum, nihil habere se significabat in epistolis 175, n. 4, et 177, n. 2, ad Innocentium datis anno 416. Et Joannem Jerosolymitanum ut illa sibi transmitteret, enixe petebat, epistola 179, n. 4. Sed ea penes ipsum erant, cum epistolam 186 ad Paulinum circa medium annum 417 scripsit. Hic itaque liber, post accepta gesta continuo editus, ad initium ejusdem anni 417 revocatur.

Etsi autem hoc opus in libro de Peccato originali, n. 15, vocetur, De Gestis Palaestinis; quo id ipsum titule designat Prosper in libro contra Collatorem, cap. 43; tamen retinenda inscriptio, De Gestis Pelagii, quae et antiquis exemplaribus, et ipsi Retractationi operis (Retract. lib. 2, cap. 47) , ab Augustino recognita, praefigitur. Sic videlicet opus inscripsit, sive qnod jam vulgo receptum esset, ut gesta Pelagii purgationisque ipsius dicerentur , quibus se illum purgatum jactabat; sive quod hic agendum esset de ipsis gestis quae idem ille prius emiserat breviata et corrupta. Hinc Possidius in Indiculo, cap. 4, Contra Gesta Pelagii librum nuncupavit.

Ex eo libro Photius Diospolitanae synodi notitiam cepit perquam accuratam, et bibliothecae suae codici 54 0319 commendavit . Atque hinc intelligas eum Augustini librum ex illis esse, quos in graecum sermonem translatos narrat Possidius in ejus Vita, cap. 11 vel 21, n. 59. Aurelium ipsum, cui liber scriptus est, Carthaginis episcopum Photius ibidem, et ante illum Prosper in libro contra Collatorem, cap. 43, appellavit. Id si non docebat olim titulus, ambo ex libri lectione, n. 23, nullo negotio compererunt.