36
ἐπικυρώσας διαφοράν, ἄμφω τῆς τῶν πραγμάτων ἀληθείας ἀπέπεσον· ὁ μέν, διαίρεσιν· ὁ δέ, σύγχυσιν τοῦ μυστηρίου τολμηρῶς κατακρίναντες.
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
Πρός ΓΕΩΡΓΙΟΝ τόν ὀσιώτατον πρεσβύτερον καί ἡγούμενον, ἐρωτήσαντα δι᾿ ἐπιστολῆς περί τοῦ κατά Χριστόν μυστηρίου.
Νοῦν μέν τόν οἰκεῖον ἐφέσει θείᾳ πτερώσας, (57) καί τόν λόγον διάρας σπουδῇ ὕλης
καί τῶν περί ταύτην, θεοτίμητε Πάτερ, ἀκόρεστον ἔχεις τῶν ἱερογράφων Λογίων τήν ἔντευξιν , καί τῆς περί αὐτά φροντίδος δι᾿ ἐμμελοῦς προσοχῆς, εἰ καί τις ἄλλος τήν ἀκάματον δύναμιν. Οὐ γάρ οἶδε κόρον τόν ὑπέρ αἴσθησιν· οὔτε μήν τήν οἰανοῦν περιστολήν, τό ὑπέρ ἔννοιαν. Τό μέν γάρ, ῥοῆς ἁπάσης καί ἀποῤῥοῆς κατά φύσιν ὑπερανέστηκε· τό δέ παντός εἴδους ὑπερανέχει καί σχήματος· τοῦ τε κρυφίου τήν ἔκφανσιν, ὡς θέμις , ἐκεῖνο ποιεῖται· καί τοῦ ἀορίστου τήν ἐνδεχομένην τοῦτο παρέχει κατάληψιν· καί ὅση πρός ἁρπαγήν διανοίας αὐτάρκης, καί Πνεύματος ἁγίου περίδραξιν. Ἕως γάρ τούτου, καί διά τοῦτο καθέστηκεν, ἡ φιλάνθρωπος τοῦ ὑπέρ ἀνθρώπου δι᾿ ἐκφάνσεως συγκατάβασις· χάριτι θεουργούσα τούς γνώμη συναναβαίνοντας· καί τῇ κενώσει τοῦ Λόγου τό κατ᾿ αὐτό πλήρωμα δεχομένους, ἐν τῷ ἀπαρτισμῷ τῆς τῶν ἐντολῶν ἐργασίας· καθ᾿ ἥν προς ἐντέλειαν φρονήσεως καί ἀνδρείας αὐτός ἀναχθείς, τό τε φαινόμενον σωφρόνως πιέζεις, καί τό κρυπτόμενον, δικαίως πιαίνεις· ἵν᾿ ἐκείνῳ μέν τήν νέκρωσιν τοῦ Ἰησοῦ παραδείξῃς, πᾶσαν ὁλικῶς ἁμαρτίαν ἐξαφανίζουσαν· ἐν τούτῳ δέ τήν ζωήν ἐπιδείξῃς, ἀρετήν πᾶσαν ὑπερκασμίως προβαλλομένην· ἐξ ὧν πρᾶξιν ἱεράν κατορθώσας καί θεωρίαν, τέλος ἱερόν ἐκομίσω τήν σωτηρίαν· ἥν ὥστε μεταδοῦναι καί ἄλλοις, καί ταύτην γνωρίσαι, τό θεομίμητον, εἵλου πρός ἐμέ τόν ἀνάξιον, ταπεινόν τε καί ἀγνώτην ὑπάρχοντα, τιμίαις προσχρήσασθαι συλλαβαῖς· καί πρῶτα μέν, σοφίσαι λόγῳ καί συναιτίσαι· πρός δέ καί ἁγιάσαι διά τῆς ἑνούσης σοι χάριτος, πᾶσι πανταχοῦ διαδιδομένης· ἀπερίγραφον γάρ, ὡς αἰτίαν τόν ἀναίτιον ἔχουσα Λόγον.
Εἶτα καί πρός ἐπιστήμην ἱκανῶς ἀγαγεῖν τοῦ καινοῦ μυστηρίου τῆς κατ᾿ ἄνθρωπον θεοπλαστίας τοῦ δι᾿ ἡμᾶς σαρκωθέντος Θεοῦ Λόγου καί τελείως ἐνανθρωπήσαντος· τῷ δι᾿ ἐρωτήσεως ἐθέλειν, οὐ τό ἡγούμενον μαθεῖν· ἐν περιλήψει γάρ τῶν καλῶν ὑπάρχεις ἁπάντων· ἀλλ᾿ εἰς μύησιν προβιβάσαι τελεωτέραν, τό οὔπω δεδεγμένον τήν ἥττονα. Καί σου τόν εὐσεβῆ τρόπον ἀποθαυμάσας, τόν λόγον προΐσχομαι κατά δύναμιν· φάσκων, ὡς οὐκ ἄλλο τι κατά (60) φύσιν ὑπάρχει τό κατά τόν Σωτῆρα ἀνθρώπινον, καί ἄλλο τό καθ᾿ ἡμᾶς· ἀλλά ταυτόν τῇ οὐσίᾳ καί ἀπαράλλακτον, εἴπερ ἐκτῆς ἡμετέρας ἐλήφθη, κατά τήν ἐκ τῶν παρθενικῶν τῆς πανάγνου καί θεομήτορος ἀχράντων αἱμάτων ἄῤῥητον πρόσληψιν· οἷς δίκην σπορᾶς ἑνωθεῖς ὁ Λόγος, γέγονε σάρξ, μή ἐκστάς τοῦ εἶναι κατ' οὐσίαν Θεός· καί τέλειος καθ᾿ ἡμᾶς ἐχρημάτισεν ἄνθρωπος, πλήν μόνης τῆς ἁμαρτίας· δι᾿ ἥν ἡμεῖς μέν πολλάκις στασιάζομεν, καί ἀντιπαλαίομεν τῷ Θεῷ κατά τήν θέλησιν, ὡς ἐφ᾿ ἑκατέρα τήν ταύτης κεκτημένοι ῤοπήν· αὐτός δέ πάσης κατά φύσιν ἐλεύθερος ὤν ἁμαρτίας, ὡς ἄνθρωπος οὐ ψιλός, ἀλλ᾿ ἐνανθρωπήσας Θεός, οὐδέν ἐναντίον εἶχεν· ἀλλ᾿ ἄχραντον, καί πάντη κυρίως ἀμόλυντον τήν ἡμετέραν φύσιν διέσωζε· καθό καί ἔλεγε· Νῦν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου ἔρχεται καί ἐν ἐμοί εὑρίσκειν οὐδέν· τῶν οἷς ἡμεῖς δηλαδή τήν φύσιν παραχαράττοντες, τήν ἐναντίωσιν τοῦ θελήματος ἐπιδείκνυμεν· δι᾿ ἥν τῷ καθ᾿ ἡμᾶς ἀνυπότακτος λέγεται καί Χριστός, ἕως ἄν ταύτης καί ἡμᾶς ἀπολύσῃ τῇ δυνάμει