480

κατάκρισιν τήν πρός τόν Θεόν σχετικήν ἀλλοτρίωσιν, ἐφ᾿ ᾗ τρεχομένη οὐκ ἔχει λέγειν ὡς οὐ δικαίως, τήν ὑποστήσασαν τό μή ὄν διάθεσις κατήγορον ἔχουσα, ἥν ἀγνοῆσαι οὐδέποτε δύναται. Ἄλλ᾿ ἐπί τό προκείμενον ἡμῖν ἐπανακτέον τόν λόγον.

Εἰπών γάρ ὁ εὐαγγελιστής· Ἔστι δέ καί ἄλλα πολλά ὅσα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς, ἅτινα ἐάν γράφηται καθ᾿ ἕν, οὐδέ αὐτόν οἶναι τόν κόσμον χωρῆσαι τά γραφόμενα βιβλία, ἐνέφηνεν ἡμῖν διά τούτων, ὅτι τά φραφέντα πρός αὐτοῦ προομαλισμός τίς ἐστι τοῦ τελεωτέρου καί τέως ἀχωρήτου λόγου. Κατά ταύτην οὖν ἔννοιαν εἰπών τις τόν ἅγιον εὐαγγελιστήν Ἰωάννην πρόδρομον, ἐν ᾧ συνέταξεν Εὐαγγελίῳ προοδοποιοῦντι τήν διάνοιαν πρός παραδοχήν τοῦ τελεωτέρου λόγου, τῆς ἀληθείας οὐχ ἁμαρτήσεται. Ταύτῃ τοι καί μεγάλην τῆς ἀληθείας ἀποκαλεῖ φωνήν ὁ διδάσκαλος τά πνευματικά βροντήσαντα. Βροντή δέ ἐστι φωνή μόνον κατάπληξιν τοῖς ἀκούουσιν ἐμποιοῦσα, μηδέν μέντοι τρανοῦσα, οἷόσπερ ἐστιν ὁ στοιχειώδης λόγος. Πᾶς γάρ λόγος θεόθεν τοῖς ἀνθρώποις κατά τόν αἰῶνα τοῦτον γραφείς πρόδρομός ἐστι τοῦ δι᾿ αὐτοῦ ἀγράφως ἐν πνεύματι κατά νοῦ μηνυομένου καί ἐς ὕστερον φανησομένου τελεωτέρου λόγου, ὡς ἀλήθειαν μέν ἔχων ἐν ἑαυτῷ μηνυομένην, οὐ μήν δέ αὐτήν εὐπερικαλύπτως γυμνήν δεικνύς τήν ἀλήθειαν. Οὕτω μέν οὖν, ὡς οἶμαι, τῆς θείας ὅλης Γραφῆς ὁ νοῦς εὐσεβῶς ὁμαλιζόμενος οὐδέν δυσχερές ἤ ἀνώμαλον διά τῶν καθ᾿ ἱστορίαν δοκουσῶν ἐναντιώσεων ἔχων δειχθήσεται. Πᾶς γάρ τῶν ἀνέκαθεν ἁγίων (1253) κατά τόν ἀληθῆ λόγον τοῦ δι᾿ αὐτοῦ μηνυομένου τε καί προτυπουμένου μυστηρίου πρόδρομος ἦν, δι᾿ ὧν ἔπασχέ τε καί ἔδρα καί ἔλεγε τά τούτων προκηρύττων ἀρχέτυπα. ∆ιό καί ἀντι᾿ ἀλλήλων ἀμέπττως παραλαμβάνονται, καί πάντων ἅπαντες, καί ἕκαστος ἑκάστου, καί ἀντί τῶν ὑπ᾿ αὐτῶν συγγραφεισῶν βίβλων, καί ἀντι᾿ αὐτῶν αἱ βίβλοι παρά τῇ συνηθείᾳ τῆς Γραφῆς προσαγορεύονται. Καί δηλοῖ τοῦτο σαφῶς τόν Βαπτιστήν Ἰωάννην Ἠλίαν καί ποιῶν καί λέγων ὁ Κύριος, εἴτε διά τήν ἴσην τῆς ἀρετῆς ἕξιν, ὥς φασιν οἱ διδάσκαλοι, καί τήν κατά νοῦν διά πάντων καθαρότητα, καί τό τῆς πολειτείας σύντονον, εἴτε διά τήν ἐν ἀμφοτέροις ταυτότητα τῆς ἐν τῇ χάριτι δυνάμεως, εἴτε καθ᾿ ἕτερον λόγον ἀπόκρυφον, αὐτός ἄν εἰδείη ὁ λέγων ὡς Θεός, καί οἱ παρ᾿ αὐτοῦ τά τοιαῦτα μυστήρια σοφιζόμενοι. Καί πάλιν Μωϋσέα τόν νόμον, καί προφήτας τάς αὐτῶν προφητικάς βίβλους, καλέσας, ἐν οἷς πρός τόν ἐν γῇ γεένῃ βασανιζόμενον πλούσιον φήσαντα τόν πατριάρχην εἰσήγαγεν Ἀβραάμ· Ἔχουσι Μωϋσέα καί τούς προφήτας, ἀκουσάτωσαν αὐτῶν, ἀντί τῶν ὑπ᾿ αὐτῶν συγγραφεισῶν θείων βίβλων αὐτούς ἐκείνους παραθέμενος, Μωϋσέα φημί καί τούς προφήτας. Καί θαυμαστόν οὐδέν. Εἰ γάρ εἷς ἐστιν ὁ δι᾿ αὐτῶν καταγγελλόμενος, οἱ πάντες ὡς εἷς ὅν καταγγέλλουσι νοεῖσθαι δύναται, καί ἀντί πάντων ἕκαστος καί πάντες πάντων εὐσεβῶς ἀντιπαραλαμβάνεσθαι, τῶν τε διακονησαμένων τῷ κατά τήν Παλαιάν ∆ιαθήκην μυστηρίῳ καί τῶν πιστευθέντων τό κήρυγμα τῆς κατά τό Εὐαγγέλιον χάριτος. Οὐκοῦν ὥσπερ εἰς ὅλην οὖσαν τῆς Καινῆς ∆ιαθήκης καί τῆς κατ᾿ αὐτήν λατρείας ὁ μέγας Βαπτιστής Ἰωάννης εὐσεβῶς παραλαμβάνεσθαι δύναται, οὕτω δικαίως εἰς ὅλην τήν Καινήν ∆ιαθήκην καί τήν κατ᾿ αὐτήν λατρείαν, πρόδρομον οὖσαν τῆς ἐν μέλλοντι αἰῶνι μυστικῆς τῶν ἀῤῥήτων ἀγαθῶν κρυφιότητος, καί Ἰωάννης ὁ μέγας ἀληθῶς εὐαγγελιστής ληφθῆναι δύναται, ὡς πρόδρομος φωνή τοῦ μέλλοντος τρανῶς λαλεῖσθαι θειοτέρου λόγου, και εἰκών τῆς δειχθησομένης ἀληθείας. Σκιᾷ γάρ καί εἰκόνι καί ἀληθείᾳ τό καθ᾿ ἡμᾶς ὅλον τῆς σωτηρίας σοφῶς ᾠκονομήθη μυστήριον. Σκιάν γάρ εἶχεν ὁ νόμος, ὥς φησιν ὁ θεῖος Ἀπόστολος, τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, οὐκ αὐτήν τήν εἰκόνα τῶν πραγμάτων, δι᾿ ἧς τούς κατά νόμον οἰκείως ἑαυτοῖς κατ᾿ ἀμυδράν τινα τῶν ἀληθῶν ἔμφασιν πρός τήν τοῦ