176
ὑπάρχειν ἀμφότερα· ὅπως αὐτῇ τῇ ἀληθείᾳ ἐν ἑαυτῷ καί δι᾿ ἑαυτοῦ, συνάψας τοῖς ἐπουρανίοις τά ἐπίγεια, τήν ὑλικήν τῶν ἀνθρώπων φύσιν, τήν ἐκ τῆς ἁμαρτίας πολεμωθεῖσαν, τῷ Θεῷ καί Πατρί προσαγαγών σωθεῖσαν, φιλωθεῖσάν τε καί θεωθεῖσαν· οὐκ οὐσίας ταυτότητι, ἀλλά δυνάμει ἀῤῥήτῳ τῆς ἐνανθρωπήσεως· θείας κοινωνούς φύσεως, διά τῆς ἐξ ἡμῶν ἁγίας αὐτοῦ σαρκός, ὡς ἀπαρχῆς καί ἡμᾶς ἀπεργάσηται. ∆ιό καί Θεός ὁμοῦ καί ἄνθρωπος ὁ αὐτός, πράγματι καί οὐ κλήσει μόνῃ ὑπάρχων γινώσκεται· οὐ διπλοῦν δέ τήν ὑπόστασιν, ἤτοι τό πρόσωπον· διά τό ἕνα καί τόν αὐτόν, καί πρό σαρκός εἶναι, καί μετά σαρκός μεμενηκέναι· μηδέ μιᾶς γινομένης προσθήκης τῇ ἁγίᾳ Τριάδι, ἤ ὑφαιρέσεως, ἐκ τῆς τοῦ Λόγου σαρκώσεως· τόν αὐτόν παθόντα μέν σαρκί ὑπέρ ἡμῶν· διά παντός δέ τόν αὐτόν θεότητι ὄντα ἀπαθῆ καί διαμένοντα· ὥστε καί τήν σωτηρίαν εἶναι τήν ἡμετέραν ἐν τῷ θανάτῳ τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ· ὤ τοῦ παραδόξου καί ἀνεκφράστου μυστηρίου! καί τήν θεϊκήν τῆς οὐσίας αὐτοῦ πρός τόν Πατέρα δόξαν τε καί ταυτότητα, διηνεκῶς μένειν ἀνελάττωτον.
(569) Περί διαφορᾶς· καί πῶς εὐσεβῶς δεῖ δύο φύσεις ὁμολογεῖν ἐπί Χριστοῦ μετά τήν ἕνωσιν.
Τούτων οὕτω σοφῶς κατά τήν ὑγιῆ ἔννοιαν τοῖς ἱεροῖς τῆς Ἐκκλησίας διδασκάλοις διηγορευμένων, εὐσεβές πάντως ἐστίν, αὐτοῖς καί ἡμᾶς ἑπομένους, ὁμολογεῖν δύο μέν φύσεις ἀνομοίους κατά τήν οὐσίαν εἶναι, τάς συνελθούσας πρός τήν ἄῤῥητον ἕνωσιν· ἀσυγχύτους δέ ταύτας μεμενηκέναι δοξάζειν, καί μετά τό ἑνωθῆναι· τοῦ ἀσυγχύτους αὐτάς μεμενηκέναι λέγειν, οὐ διαίρεσιν τήν οἱανοῦν παρεισάγοντος· μή γένοιτο πώποτε! ἀλλά τήν διαφοράν ἄτρεπτον μένειν σημαίνοντος. Οὕτε γάρ ταὐτόν ἐστι διαφορά καί διαίρεσις. ∆ιαφορά μέν γάρ ἐστι λόγος, καθ᾿ ὅν ἀλλήλων διαφέρει τά ὑποκείμενα· καί τοῦ πῶς εἶναι δηλοτικός· τουτέστι, τό εἶναι τήν σάρκα τῇ φύσει καί τῇ οὐσίᾳ, ὅπερ ἐστί· καί τό εἶναι πάλιν τόν Θεόν Λόγον τῇ φύσει καί τῇ οὐσίᾳ, ὅπερ ἐστίν. ∆ιαίρεσις δέ ἐστί, τομή διάμπαξ, ἤτοι δι᾿ ὅλου τά ὑποκείμενα τέμνουσα, καί ἰδία καί ἀνά μέρος καί καθ᾿ ἑαυτά ὑφεστῶτα, καί ἀλλήλων κεχωρισμένα τιθεῖσα. Εἰ τοίνυν ὁ τοιοῦτος λόγος καί μετά τήν ἕνωσιν σώζεται, ὁ μή τετράφθαι δεικνύς εἰς σάρκα τόν Λόγον, καί τήν σάρκα τοῦ κατά φύσιν ὅρου μή ἐκστᾶσαν· ἀλλ᾿ ἑκάτερον καθό πέφυκε κατ' οὐσίαν μεμενήκαι πιστούμενος, εἰ καί γέγονεν ἕνωσις· πῶς οὐ δίκαιον πάντως τήν τῶν συνελθουσῶν φύσεων διαφοράν ὁμολογεῖν καί μετά τήν ἕνωσιν σώζεσθαι; Εἰ δέ τοῦτο οὐκ ἀμφιβέβληται, ὡς αὐτήν ἔχων μάρτυρα πιστόν τήν ἀλήθειαν, φανερόν ὑπάρχει πᾶσι καί εὔδηλον, ὡς τά συνελθόντα μένει ἀσύγχυτα· μήτε τῆς θεότητος εἰς σάρκα τραπείσης, μήτε τῆς σαρκός εἰς θεότητος φύσιν μεταβληθείσης. Ποῖος οὖν λοιπόν ὑπολέλειπται λόγος, εἰ φόβῳ Θεοῦ ἄγεσθαι πάντες ἄνθρωποι, καί πανταχοῦ τήν ἀλήθειαν αὐτήν τῶν θείων δογμάτων κανόνα, καί οὐχί τήν ἑαυτῶν πταιστήν ὑπόνοιαν ἔχειν βουληθῶμεν, ὁ ἀποδεῖξαι δυνάμενος, ὡς οὐκ εὔλογον ὁμολογεῖν τά σωζόμενα.
Ἑτέρως περί τῶν αὐτῶν. Πρός τούτοις δέ πᾶσι, τούς λόγους τῶν συνελθόντων σωζομένους ἀεί οἱ Πατέρες
διδάσκουσιν· αὐτά δέ ταῦτα τά συνελθόντα, πρός ἕν ἄμφω συντελεῖν πρόσωπον τοῦ Υἱοῦ καί μίαν ὑπόστασιν. Εἰ δέ τοῦτο, πῶς οὐ χρεών πάλιν κατά τούς Πατέρας, διά μέν τοῦ εἰδέναι σωζομένους τούς λόγους, τήν διαφοράν λέγειν· καί μετά τήν ἕνωσιν