110
Ἐνέργεια φυσική ἐστιν, ἡ οὐσιώδης καί συστατική πάσης οὐσίας ποιότης· ἧς τό ἐστερημένον, καί πάσης οὐσίας ἐστέρηται.
Ἐνέργεια φυσική ἐστι, δύναμις οὐσιώδης μή δέ μίαν ἑτέρου πρός ἕτερον ἐπιδέχεσθαι συγχωροῦσα κατά τήν οὐσίαν ἀλλοίωσιν.
Ἐνέργεια φυσική ἐστιν ἡ ἀμιγῆ τήν οὐσιώδη πάντων πρός ἅπαντα διάκρισιν σώζουσα δύναμις.
Τοῦ ἁγίου Ἀλεξάνδρου, ἐκ τῆς πρός Αἴγλωνα ἐπίσκοπον Κυνοπόλεως κατά Ἀρειανῶν ἐπιστολῆς.
Ἐνέργεια φυσική ἐστιν, ἡ πάσης φύσεως ἔμφυτος κίνησις. Ἐνέργεια ἐστι φυσική, ὁ πάσης φύσεως οὐσιώδης καί γνωστικός λόγος. Ἐνέργειά ἐστι φυσική, ἡ δηλωτική ἡ πάσης οὐσίας δύναμις.
Γρηγορίου Νύσσης. Ἐνέργεια λογικῆς ψυχῆς, ἐστί νοῦ κίνησις καί (281) διάνοια. Ἐνέργειά ἐστι κίνησις
οὐσιώδης χαρακτηριστική τῆς φύσεως, ἧς ἰδία καθέστηκε, δι᾿ ἧς γινώσκεται τῶν ἄλλων οὐσιωδῶς διαφέρουσα. Ἐνέργειά ἐστι κίνησις δραστική. ∆ραστικόν δέ λέγεται, τό ἐξ ἑαυτοῦ κινούμενον. Ἐνέργειαν γάρ ἡμεῖς εἶναι φαμεν, τήν φυσικήν ἑκάστης οὐσίας δύναμίν τε καί κίνησιν, ἧς χωρίς οὔτε ἔστιν, οὔτε γινώσκεται φύσις. Νοερῶν γάρ ἐστι, νόησις· αἰσθητικῶν, αἴσθησις, καθ᾿ ἥν, αὗταί τε καί τῶν ἐκτός ἐφάπτονται φυσικῶς, καί τοῖς ἐκτός ὑποπίπτουσι. Πτηνῶν, πτῆσις· νηκτῶν, νῆξις· ἑρπηστικῶν, ἕρψις· βαδιστικῶν, βάδισις· βλαστῶν, βλάστησις. Καί περιληπτικῶς εἰπεῖν, τό σημαντικόν ἑκάστης ἰδίωμα φύσεως, ἐνέργειαν λέγομεν φυσικήν. Ἧς μόνον ἐστέρηται, τό μή ὄν. Τό γάρ ὄν, οὐσίας τινός μετέχον, καί τῆς δηλούσης αὐτήν φυσικῶς μεθέξει πάντως δυνάμεως. Ὅρους γάρ τῶν οὐσιῶν, τάς φυσικάς αὐτῶν ἐνεργείας ὁ ἀληθής ἐπίσταται λόγος. Ἐνέργειά ἐστι ψυχῆς λογικῆς, οἰκεία τοῦ νοῦ διάνοιά τε καί κίνησις. Ἐνέργειά ἐστι ψυχῆς λογικῆς, ἡ κατά φύσιν αὐτῆς ζωή.
Τοῦ Χρυσοστόμου. Οὐσιώδυς ἐνέργειά ἐστι Θεοῦ, τό μηδαμοῦ εἶναι· οὐ τῷ μή εἶναι, ἀλλά τῷ ὑπερεῖναι
τόπου καί χρόνου καί φύσεως· οἷς φυσικῶς ἀρχή συνεπινοεῖται καί πέρας καί γένεσις· ὅς ἐστι συνοχεύς καί ποιητής μόνῳ τῷ βούλεσθαι. Ἄνευ γάρ φυσικῆς ἐνεργείας, οὐδενός φύσις ἐπίδηλος. Οἷον γάρ ἑκάστῃ φύσει χαρακτῆρα γνωριστικόν ὁ ∆ημιουργός, τήν διακρίνουσαν αὐτήν τῶν ἄλλων, οὐσιωδῶς ἐναπέθετο κίνησιν.
Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου. Ἐνέργεια θεοπρεπής καί δύναμίς ἐστι, τό εἶναι πανταχῆ, καί πληροῦν μέν ἀῤῥήτως
τόν οὐρανόν· πληροῦν δέ αὖ πάλιν τήν γῆν, καί χωρεῖν μέν ἐν πᾶσι, χωρεῖσθαι δέ ἐπ᾿ οὐδενός. Οὐ γάρ περιληπτός, ἤ διαστήματι περιωρισμένος· ἀλλ᾿ οὐδέ περιγραφῆς τινος εἴσω. Παθεῖν γάρ τι τοιοῦτον ὁ ἄποσός τε καί ἐμεγέθης καί ἀσώματος οὐκ ἀνέχεται.