46

ὥσπερ τινά πρός τοῦτο δή μάλιστα τήν ἁγίαν αὐτοῦ παραλαμβάνειν ἠπείγετο σάρκα· τοῦτο ποιῶν μέν ὡς Θεός τῷ παντουρηῷ αὐτοῦ προστάγματι· ζωοποιῶν δέ αὖ πάλιν καί τῇ ἀφῇ τῆς ἡνωμένης αὐτῷ καθ' ὑπόστασιν ἁγίας σαρκός, ἵνα δείξῃ καί ταύτην ζωοποιεῖν δυναμένην διά τῆς οὐσιώδους αὐτοῦ ἐνεργείας, ἧς ἐστι κυρίως ἡ ἀφή, ἡ φωνή, καί ὅσα τοιαῦτα. Εἶτα, ὡς ἔδειξε τάς φυσικάς ἐνεργείας αὐτοῦ, τοῦ ἐξ ἀμφοῖν συγκειμένου Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, σωζομένας τελείως· τήν τῆς θεότητος αὐτοῦ, διά τοῦ παντουργοῦ (88) προστάγματος, τήν δέ τῆς ἀνθρωπότητος αὐτοῦ, διά τῆς ἀφῆς· παρέστησε ταύτας ἡνωμένας διόλου τῇ πρός ἀλλήλας συμφυΐᾳ καί περιχωρήσει· ὡς μίαν διά τήν ἕνωσιν αὐτοῦ τε τοῦ Λόγου καί παναγίας αὐτοῦ σαρκός δείκνυσθαι τήν ἐνέργειαν· οὐ φυσικήν, οὐχ ὑποστατικήν· οὐ γάρ τι τοιοῦτον εἴρηκεν ὁ διδάσκαλος· ἀλλά συγγενῆ τοῖς μέρεσι· δι᾿ ὧν, ὡς εἴρηται, κατά τε πρόσταγμα παντουργόν, κατά τε ἀφήν χειρός ἐπεδείκνυτο.

∆έδεικται τοίνυν τῆς ἱερᾶς τοῦ σοφοῦ διδασκαλίας, ὡς καί τήν διαφοράν τῶν φυσικῶν ἐνεργειῶν, ὥσπερ οὖν καὐτῶν τῶν φύσεων ὧν καί εἰσί, διαγορεύει φυλαττομένην καί μετά τήν ἕνωσιν· καὐτήν τήν ἕνωσιν αὖθις ὁρίζεται· τήν μέν, ἐν τῷ λέγειν, πρόσταγμα παντουργόν καί ἀφήν· τήν δέ, τῷ λέγειν, μίαν τε καί συγγενῆ· δι' ὧν πᾶσαν συναίρεσίν τε καί διαίρεσιν τοῦ κατά Χριστόν μυστηρίου μεγαλοφυῶς ἀποπέμπεται· οἱ δέ μή οὕτω λαμβάνοντες, ἀλλ᾿ ὡς μίαν Λόγου τε καί σαρκός τήν συγγενῆ νοοῦντες ἐνέργειαν, τήν Εὐτυχοῦς καί Ἀπολιναρίου συνουσίωσιν δογματίζουσι. ∆εῖ τοιγαροῦν ἐν πᾶσι καί τόν λόγον ἀλώβητον διασώζειν, καί τόν τῆς οἰκονομίας τρόπον διατηρεῖν ἀπαράφθαρτον· ἵνα μηδεμίαν ἡ πονηρά ξυνωρίς, ἡ διαίρεσις, φημί, καί ἡ σύγχυσις, κατά τῆς ἀληθείας σχοίη παρείσδυσιν.

Κατά ταύτην οὖν, καί τά ἄλλας, εἴπερ εὑρεθεῖεν, μοναδικάς τῶν ἁγίων Πατέρων φωνάς, τήν εὐσεβῆ διάνοιαν ἐκληπτέον· καί μηδαμῶς εἰς ἀντίφασιν ταύτας, πρός τάς τῶν ἁγίων δυϊκάς ἐκδεξώμεθα· γινώσκονντες, ὡς καί αὗται πρός τήν διαφοράν κατά τῆς συγχύσεως ἰσχυραί κἀκεῖναι πρός τήν ἕνωσιν κατά δαιρέσεως ἀσφαλεῖς· ἀλλ᾿ ἄμφω, καί ταύτας κἀκείνας, ψυχῇ τε καί στόματι περιχαρῶς ἀσπασώμεθα, καί ὀρθοδόξως ὁμολογήσωμεν· καί διά τῶν κατά προφοράν δοκούντων πως ἐναντίων φωνῶν, τούς κατά διάνοιαν ἐναντίους ἐπίσης ἑαυτοῖς καί ἀλλήλοις, καί τῇ ἀληθείᾳ, σοφῶς τροπωσώμεθα· καί τῆς ἡμετέρας αὐλῆς, ἤγουν τῆς καθολικῆς τοῦ Θεοῦ καί ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, ἀνδρικῶς ἐξελάσωμεν· καί μηθ᾿ ὅλως τήν οἰανοῦν πάροδον κατά τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, τοῖς λῃστρικῶς ὅρια πατρικά μηχνωμένοις μεταίρειν, παράσχωμεν, τῷ διαῤῥίπτειν τι τῶν εὐσεβῶν ὅπλων τε καί δογμάτων, δι᾿ ὧν γίνεσθαι πέφυκεν ἡ ἐκείνων καταστροφή καί ἀναίρεσις.

Πλήν κἀκεῖνο γινώσκειν χρεῶν, ὡς ἐπί τε φύσεων καί φυσικῶν ἐνεργειῶν, καί μοναδικάς πρός ταῖς δυϊκαῖς φωναῖς τῶν ἁγίων Πατέρων εὑρίσκομεν· ὡς, "τήν μίαν φύσιν τοῦ Θεοῦ Λόγου σεσαρκωμένην," καί, "τήν Θεανδρικήν ἐνέργειαν," καί τήν "συγγενῆ καί δι' ἀμφοῖν ἐπιδεδειγμένην·" ἐπί δέ φυσικῶν θελημάτων, οὐδεμίαν μοναδικήν, ὡς ἐμέ γινώσκειν, τό παράπαν ἐκφώνησιν εὑρεῖν δυνατόν, (89) ἀλλά τάς ἐν ἀντωνυμίαις καί ἀριθμῷ δυϊκάς σημασίας. Πῶς οὖν καί τίνι λόγῳ, κἄν προσεξετάσαι δεχώμεθα παντελῶς, ἕν ἤ δύο θελήματα χρή λέγειν ἐπί Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, τῆς τῶν Πατέρων νομοθεσίας καί διδασκαλίας δύο φυσικά θελήματα παρακελευομένης ὁμολογεῖν ἐπ' αὐτοῦ καί πρεσβεύειν, καθά καί φύσεις αὐτάς, καί τάς τούτων φυσικάς ἐνεργείας, μέχρι τοῦ γινώσκειν τήν διαφοράν;