52

συναμφότερον ἕν, ἀλλ᾿ οὐ τῇ φύσει, τῇ δέ συνόδῳ." Καί πάλιν ἐπί τῶν ὁμοουσίων, ὡς τό, " Καί ἦν, καί ἦν, ἀλλ᾿ ἕν ἦν. Φῶς καί φῶς, καί φῶς, ἀλλ᾿ ἕν φῶς. Καί τό " Εἷς Θεός, καί μία φύσις ἡ ἀνωτάτη," φησίν ὁ Θεολόγος Γρηγόριος. Οὐ δεῖ τοιγαροῦν τάς μοναδικάς τῶν ἁγίων φωνῶν ἤ συγγενεῖς διά τήν ἕνωσιν εἰρημένας, ἐπ᾿ ἀνατροπῇ τῶν δυϊκῶν ἤ ἑτερογενῶν λελεγμένων αὐτοῖς, διά τήν διαφοράν ἐκδέχεσθαι παντελῶς· ἤ πάλιν (105) κατ᾿ ἐκείνων ταύτας. Ὁ γάρ οὕτως ἐκλαμβάνων, καί μή ἀμφοτέρας ἐπίσης ἀσπαζόμενος, καί προσηκόντως, τάς μέν, τῆ ἑνώσει, τάς δέ, τῇ φυσικῇ διαφορᾷ προσαρμόζων· ἤ διαιρέσει πάντως, ἤ συγχύσει κατά τό εἰκός περιπίπτει· μᾶλλον δέ φάναι κυρίως, ἑαυτόν περιβάλλει, καί τῆς τῶν ἁγίων Πατέρων διωθεῖται κοινωνίας ἀληθοῦς καί ὁμολογίας. Εἰ γάρ καί πρός τόν Λόγον ἕν ἡ σάρξ καθ' ὑπόστασιν γέγονε, καί τῇ ἑνώσει τήν ἐνέργειαν αὐτοῦ κατεπλούτησεν· ἀλλ᾿ οὐδαμῶς τοῦ κτίστην κατ᾿ οὐσίαν ὑπάρχειν διέπεσεν, οὔτε τῶν φυσικῶν καί ἀδιαβλήτων παθῶν τήν οἰανοῦν πέπονθεν ἐκδρομήν. Καί εἰ τοῦτο κυρίως ἐστίν, ὥσπερ οὖν καί ἐστι, διάφορον τήν τε φύσιν αὐτήν, καί τήν φυσικήν πρός τόν Λόγον ἐκέκτητο προδήλως ἐνέργειαν. Ἦν αὐτός ἔχων ὁ σαρκωθείς Λόγος ὡς ἄνθρωπος· αὐτοῦ γάρ ἦν κατά φύσιν. Αἵματος γάρ καί σαρκός παραπλησίως ἡμῖν κεκοινώνηκε, δύο φυσικάς εἶχεν ὁ αὐτός ἐνεργείας ὥσπερ οὖν καί φύσεις· τήν θείαν καί Πατρικήν, καί τήν καθ᾿ ἡμᾶς ἀνθρωπίνην· δι᾿ ὧν ὅτι Θεός ἦν ὁ αὐτός καί ἄνθρωπος ἐπιστεύετο. Ὧν γάρ εἶχε τάς φυσικάς ἐνεργείας, τούτων δηλαδή καί τάς φύσεις. Ὡς γάρ Θεός, διά τε φωνῆς καί ἀφῆς τῆς ἁγίας σαρκός, ἰώμενός τε καί ζωοποιῶν ἐδείκνυτο κατά φύσιν· οὕτω πάλιν καί ἄνθρωπος ὤν ὁ αὐτός οὐσιωδῶς ἐγνωρίζετο, διά τῆς αὐτῆς ἀφῆς καί χειρός, λεντίῳ διαζωννύμενος, καί νίπτων τούς πόδας τῶν μαθητῶν· καί κλῶν τούς ἄρτους, καί τούτοις διαδιδούς· καί τό ψωμίον εἰς τό τρυβλίον ἐμβάπτων· καί πάλιν διά τῆς φωνῆς τήν προσοῦσαν λύπην καταμηνύων, Περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου. Καί, Νῦν ἡ ψυχή μου τετάρακται. Καί, Οὕτως οὐκ ἰσχύσατε μίαν ὥραν γρηγορῆσαι μετ᾿ ἐμοῦ. Καί ὅσα τοιαῦτα, μηδαμῶς τό φύσει πεφυκός ἑκατέρας φύσεως, τῶν ἐξ ὧν καί ἐν αἷς συνέστηκεν, ἀθετῶν· ἀλλά φυσικαῖς ἐνεργείαις τάς φύσεις πιστούμενος.

Ἵνα δέ καί διά Κυρίλλου τοῦ σοφοῦ δειχθῇ, ὡς οὐ φύσει μίαν, ὥσπερ οὐδέ φύσιν, ἡ σάρκ εἶχε πρός τόν Λόγον ἐνέργειαν, εἰ καί συγγενής γέγονεν πρός αὐτό, τῷ θεωθῆναι διά τήν ἕνωσιν, ἀκούσωμεν τί διέξεισι, τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον ἑρμηνεύων, ἐν τῇ δευτέρᾳ βίβλῳ τῆς ἐξομολογήσεως. "∆ιά τοῦτο φησίν ἐνεργεῖν ἐν Πνεύματι Θεοῦ. Καί γάρ τοι κατά τό ἀληθές, οὐ σαρκός ἐνέργεια φυσική καί ἀνθρωπότητος δύναμις, παραλύει τόν Σατανᾶν, καί καταισχύνει τόν Βεελζεβούλ· ἐπεί διδασκέτω σέ τις παρελθών, εἰ βούλεται, τί τό κωλύον τοῖς ἐθέλουσι προκεῖσθαι τήν ἐξουσίαν τήν κατά πνευμάτων ἀκαθάρτων. Ἱδού, εἰ τοῦτο ἐνεργεῖ σαρκός φύσει· πάντες γάρ ἐσμέν ἐν σαρκί, καί εἷς πάντων ὁ τῆς ἀνθρωπότητος λόγος· ἀλλ᾿ οὔτε σαρκός ἔργον ἰδικῶς, (108) οὔτε μέν ἀνθρωπότητος, τό κατισχύσαι πνευμάτων, ἐπεί μή πάντες ἰσχύουσιν· ἐνεργείας δέ μᾶλλον ὁρᾶται τό κατόρθωμα διά τοῦ Πνεύματος." Οὐκοῦν ἀληθές εἴρηκεν ὁ Πατήρ, καθό νοεῖται σάρξ καί ἄνθρωπος, ὅτι Πνεύματος ἔργον ἦν, καί οὐχί τῆς σαρκός, ἤγουν ἀνθρωπότητος, ἡ κατά δαιμόνων ἰσχύς. Ἅγιον μέν γάρ ὁμολογουμένως ἐστί τό σῶμα τοῦ Κυρίου, καί πᾶσαν ἔχον κατά πάσης νόσου τήν δύναμιν· ἀλλ᾿ ἦν τε, καί ἐστιν ἅγιον, οὐκ ἐπείπερ ἁπλῶς νοεῖται σάρξ, ἐν μόνοις οὖσα τοῖς ἰδίοις λόγοις, ἀλλ᾿ ᾗ ἐστι ναός τοῦ κατοικοῦντος ἐν αὐτῇ Θεοῦ Λόγου, ἁγιάζοντος τήν ἰδίαν σάρκα διά τοῦ ἰδίου Πνεύματος.