86

Περί ὅρων διαστολῶν. Ἡ τῶν ὄντων πᾶσα διαστολή, ἤ κατ᾿ ἐναντίωσιν, ἤ κατά τό ἀντικεῖσθαι, ἤγουν

διαιρεῖσθαι, ἤ ἀναιρεῖσθαι, γίνεται. Οἷον αἰσθητά καί νοητά ἐναντίωσιν ἔχουσιν ὡς ἑτερούσια, οὐκ ἀντίκειται δέ ἀλλήλοις. Οὐ γάρ ἀναιρετικά ἀλλήλων εἰσίν ταῦτα, καί διά τοῦτο δέχονται τήν κατ᾿ ἐναντίωσιν διαστολήν πρός ἑαυτά, ἤγουν διαίρεσιν· ζωή δέ καί θάνατος ἔχουσι διαστολήν, ἀλλ᾿ οὐ κατ' ἐναντίωσιν, ἀλλά τήν ἀντικειμένην, ἤγουν ἀναιρετικήν. Ἡ γάρ θατέρου θέσις θατέρου γίνεται ἀφαίρεσις· καί ἡ τοῦ ἑνός ὕπαρξις τοῦ ἄλλου ἀνυπαρξία καθέστηκεν. Εἴ τι οὖν προηγουμένως ἀντίκειται ἄλλῳ, ἐφεπομένως πάντως καί ἠναντίωται· εἴ τι δέ προηγουμένως ἄλλῳ ἠναντίωται, ἐφεπομένως οὐδόλως ἀντίκειται. Καί σαφέστερον εἰπεῖν, αἱ μέν οὐσίαι διά τάς ἐνούσας αὐταῖς διαφοράς, τήν πρός ἀλλήλας κατ᾿ ἐναντίωσιν διαστολήν ἐπιδέχονται, ὡς ψυχή καί σῶμα, καί τά κατ᾿ οὐσίαν διαφέροντα πάντα· τά δέ περί τήν οὐσίαν, ἤγουν ποιότητες, τήν κατά τό ἀντικεῖσθαι ἔχουσι διαστολήν, ὡς ζωή καί θάνατος, καί εἴ τι τοιοῦτον. Ἀναιρετικά γάρ ἀλλήλων ταῦτα προδήλως εἰσίν.

(213) ΣΧΟΛΙΟΝ. Ἐναντίωσιν, τήν διαίρεσιν νόει· τό δ᾿ ἀντικεῖσθαι, τήν ἀναίρεσιν φρόνει. Ἡ μέν γάρ

αὐτῶν ἐστιν ἐν ταῖς οὐσίαις, τό δ᾿ ἐμπέφυκε τοῖς περί τήν οὐσίαν· καί τῶν μέν, ἄμφω συντρέχει θαυμασίως, ἀναίρεσίς τε καί διαίρεσις πάλιν. Ἡ δ᾿ αὖ διαιρεῖν, οὐκ ἀναιρεῖν ἰσχύει.

Ὅροι ἑνώσεων. Ἡ κατ᾿ οὐσίαν ἕνωσις, ἐπί τῶν ὑποστάσεων, τουτέστι τῶν ἀτόμων.

Ἡ καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσις, ἐπί τῶν οὐσιῶν, τουτέστι ψυχῆς καί σώματος. Ἡ κατά σχέσιν ἕνωσις, ἐπί τῶν γνωμῶν, εἰς ἕν θέλημα. Ἡ κατά παράθεσιν ἕνωσις, ἐπί τῶν σανίδων. Ἡ κατά ἁρμονίαν ἕνωσις, ἐπί τῶν λίθων. Ἡ κατά κράσιν ἕνωσις, ἐπί τῶν ὑγρῶν οἴνου καί ὕδατος καί τῶν τοιούτων. Ἡ κατά φύρσιν ἕνωσις, ἐπί τῶν ξηρῶν καί τῶν ὑγρῶν, ἀλεύρου καί ὕδατος Ἡ κατά σύγχυσιν ἕνωσις, ἐπί τῶν τηκτῶν, κηροῦ καί πίσσης, καί τῶν τοιούτων. Ἡ κατά σωρείαν ἕνωσις, ἐπί τῶν ξηρῶν, σίτου καί κριθῆς, καί τῶν τοιούτων. Ἡ κατά συναλοιφήν ἕνωσις, ἐπί τῶν ἀποσπωμένων, (216) καί αὖθις

ἀποκαθισταμένων· οἷον λαμπάδος ἐκ πυρός προερχομένης, καί πάλιν ἀποκαθισταμένης. Ἡ κατ᾿ οὐσίαν ἕνωσίς, ἐστιν ἐπί τῶν ἑτεροϋποστάτων. Ἡ καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσίς ἐστιν ἐπι τῶν ἑτερουσίων.