100

τῆς ὑποκειμένοις οὐσίας ) ἀντεισαγάγοι διαφοράν; Ὁ δέ κακούργως διαπραττόμενος, καί τῆς τοῦ σοφοῦ Κυρίλλου, ταυτόν δέ λέγειν πάντων τῶν θεοκρίτων Πατέρων, ἀληθοῦς κατεξανιστάμενος διδασκαλίας, ἀλλότριον ἑαυτόν ἀποφαίνει, καί τοῦ ψεύδους κοινωνόν καί συνήγορον.

Ἆρα δέ ποιτήτων λέγων ἐπί Χριστοῦ διαφοράν, μετά τήν ἕνωσιν, ἤ πρό τῆς ἑνώσεως λέγει τήν διαφοράν; Εἰ μέν γάρ πρός τῆς ἑνώσεως, διαίρεσιν φρονεῖ πάντως, ἀλλ᾿ οὐ διαφοράν, καί ἐκ διῃρημένων, οἷον τῶν καθ᾿ αὑτά προϋφεστότων, δογματίζει τήν ἕνωσιν, ἤ ταύτην ἔλυσε διά τῆς τῶν ποιοτήτων διαφορᾶς καί ὁμολογίας, ἤ οὐδέ ταύτας ὅλως ἡνῶσθαι τήν ἀρχήν ἀποφαίνεται. Καί εἰ μέν οὐχ ἡνῶσθαι λέγει, δῆλον ὡς οὔτε τάς φύσεις ὧν αἱ ποιότητες, ἡνωμένας δοξάζει, κἄν ὑποκρίνεται λέγειν· οὐ γάρ ἐνδέχεται, τάς μέν ἡνῶσθαι, τάς δέ διῃρεῖσθαι ποτ᾿ ἄν· ἀλλά σύν ἀλλήλαις ταυτόν ἀλλήλαις παθεῖν, εἴτε ἕνωσιν, εἴτε διαίρεσιν. Εἰ οὖν τήν διαίρεσιν ἀποβαλλόμενος ἡνῶσθαι διαγορεύει μετά τῶν φύσεων, καί τάς τούτων ποιότητας, ἀνάγκη πάντως αὐτόν ἑαυτῷ γε στοιχοῦντα διά πάντων, ἤ μίαν σύνθετον λέγειν ποιότητα, καθάπερ καί μίαν σύνθετον φύσιν, διά τήν ἕνωσιν, καί ἠλέγχθη μή δέ τήν ἐν ποιότητι γνωρίζων διαφοράν, ἀλλ᾿ ἀμφοῖν, οὐσιῶν τέ φημι (256) καί ποιοτήτων δογματίζων τήν σύγχυσιν, ἤ διαφόρους διδούς τάς ποιότητας, καί οὐ δεδειώς τήν διαίρεσιν, διαφόρους καί τάς φύσεις εἴποιεν ἄν, οὐ δεδιττόμενος, οὔτε μήν προφασιζόμενος τήν διαμπάξ τομήν εἰς τήν τῆς αὐτῶν ὁμολογίας ἀποστροφήν καί παραίτησιν. Εἰ γάρ κατ᾿ αὐτόν οὐ πεπόνθασι διατομήν αἱ ποιότητες, πρός αὐτοῦ δῆθεν ὁμολογούμεναι, διά τήν διαφοράν, πῶς αἱ φύσεις τμηθήσονται τῆς ὁμολογίας χάριν καί διαφορᾶς; Εἰ δέ ταύτας μέν οὐχ ὁμολογεῖ, μόνας δέ δῆθεν ὁμολογεῖ τάς ποιότητας, δῆλός ἐστι τάς φύσεις ἐξαφανίζων, καί ποιοτήτων ἄθροισμα τόν Χριστόν δογματίζων, ὥσπερ καί τάς τῶν ὑλικῶν φύσεις οὔσας γνωρίζομεν· ὑποκειμένῳ μέντοι τῆς ὕλης συνισταμένας, ἀλλ᾿ οὐκ ἐν μόναις ἐπιθεωρουμένας καί ψιλαῖς ταῖς ποιότησιν, ὡς ἐκεῖνός γε τόν Χριστόν διαγράφει, καί διά τοῦτο σύνθετον αὐτόν ὀνομάζει φύσιν, ἐκείνην δηλαδή, καί οὐκ ἄλλην νοῶν ἥν ἐκ ψιλῶν τῶν ποιοτήτων ἀνεπλάσατο καί συνέθηκεν. Ὧν γάρ εἶναι λέγει τήν διαφοράν, τούτων σαφῶς καί τήν ἕνωσιν. Οὐ γάρ ἄλλων ἡ διαφορά καί ἄλλων ἡ ἕνωσις, ἀλλά τῶν αὐτῶν, καί οὐκ ἄλλων.

Οὐκοῦν ἐκ ποιοτήτων καί ποιότητας εἶναι διαγορεύει τόν Χριστόν ὁ παράφρων, καί κατ᾿ αὐτάς γε πάλιν διῃρημένον αὐτόν ἀποδείκνυσιν, ὡς οὐ μίαν σύνθετον διά τήν ἕνωσιν, ἀλλά διαφόρους ἐπ᾿ αὐτοῦ δογματίζων ποιότητας, εἴπερ ὅρος οὖτος αὐτῷ τῆς ἑνώσεως ἄριστος. Εἰ δέ ἄλλος μέν ἐπί φύσεων, ἄλλος δέ πάλιν ἐπικρατεῖ νόμος ἐπί τῶν ποιοτήτων, τῆς αὐτοῦ δεῖξαι τοῦτον ἡμῖν ἔργον ἐμμελείας, ἤ ἐκπληξίας, εἰπεῖν οἰκειότερον, ὡς ἄν μάθοιμεν πῶς κατά τήν ἕνωσιν μίαν μέν φύσιν τάς δύο γνωρίζει φύσεις, οὐ μίαν δέ ποιότητα διαφόρους ποιότητας· ἤ τίνι λόγῳ ποιοτήτων μέν λέγει, φύσεων δέ διαφοράν οὐ λέγει. Καί πῶς οὐκ ἀσύγχυτοι μέν δίχα διαφορᾶς μεμενήκασιν αἱ ποιότητες, ἀσύγχυτοι δέ καί δίχα ταύτης αἱ φύσεις; Πῶς τε κατά τήν διαφοράν αἱ ποιότητες οὐ διαιροῦνται, διαιροῦνται δέ κατ'αὐτήν αἱ φύσεις; Ἤ πῶς οὐ διαιρούμεναι μή ὁμολογοῦνται μετά τῶν ποιοτήτων; ∆ιατί δέ συντίθησι μέν τάς φύσεις, οὐ συντίθησι δέ τάς ποιότητας, καί πῶς τούτων οὐχ ἑνωθεισῶν εἰς μίαν ποιότητα σύνθετον, ἐκείνας εἰς μίαν σύνθετον ἑνῶσθαι τερατεύεται φύσιν; Ταῦτα διατρανώσαι διαποροῦσιν ἡμῖν, ὅστις ἐκείνου δυσσεβής ἐραστής καί συνήγορος, ἵνα τήν τούτων λύσιν ποιούμενος, συνδιαλύσῃ τήν μέμψιν, ἤ μή δυνάμενος ταύτην ἐνδίκως, ἐκείνῳ συναπενέγκηται μετά