140

ὑπάρχων ἐραστής, κατά τό εἰκός, εἷς γέγονε καί μόνος (365) καί ἄτρεπτος· ὡς ποιήσας παντάπασιν ἀπό τοῦ ἐνός τήν γνώμην ἀκίνητον. Ὁ δέ τοῖς ὑλικοῖς, τρεπτοῖς οὖσι κατά φύσιν καί ἀλλοιώτοις, καί οὐδαμοῦ παντελῶς στῆναι δυναμένοις, ἀγνοίᾳ τοῦ κρείττονος κατά γνώμην οἰκείαν ἐνδήσας τῆς ψυχῆς τόν ἔρωτα, τρεπτός ἐστιν ἐξ ἀνάγκης καί ἐμπαθής καί εὐαλλοίωτος· τοῖς φύσει κινουμένοις καί πάσχουσι τήν συνεπικινουμένην ἔχων πάσχουσαν τῆς ψυχῆς τήν διάθεσιν.

Μή τοίνυν ταύτης σου, δέσποτά μου εὐλογημένε, τῆς ἀγαθῆς καί θεωτικῆς ἕξεως, τῆς ἐχούσης σου πρός τόν Θεόν τήν γνώμην συνέκδημον, ἐκστῆσαί τι τῶν ὄντων δυνηθῇ· μή χρόνος ἀτάκτως ἑαυτῷ συμμεταβάλλων τήν τῶν ὑλικῶν πραγμάτων φοράν, τῆς γνώμης ἀλλοιώσῃ τό βάσιμον· μή ἀνθρώπων ἀπειλή φόβον προτεινομένη, τῆς καλῆς διαθέσεως μετακινήσῃ τό στάσιμον· μή λόγος κολάκων ἀνδρῶν τῇ προφορᾷ καταγλυκαίνων τήν ἀκοήν τῆς ψυχῆς χαυνώσῃ τό εὔτονον· μή ὄρεξις ἀντιλυπήσεως, ἐκ τοῦ δύνασθαι τυχόν πρός τινα, τό σύνολον διαφθείρῃ τοῦ τρόπου τό ἥμερον· μή πόθος τῆς περί τό ἄρχειν δόξης, τῆς περί τό Θεῖον ἀγάπης μειώσῃ τήν ἔφεσιν. Οὐ γάρ ἔλλειψις δόξης παρά Θεῷ πάντως ἤ ἀνθρώποις ἐστί τό μή ἄρχειν ἀνθρώπων· ἀλλά καί μᾶλλον δόξης ἐπίδοσις, ὅσον ταραχῆς καί φροντίδος ἡ ψυχή παντοίας καθέστηκεν ἐλευθέρα τῆς ἔξωθεν, ὡς ὁ ἐμός ἔχει λόγος· καί πᾶς εὐσεβῶς τά δέοντα συνορῶν, ὡς οἶναι, συνθήσεται. Πᾶς γάρ ἀνήρ ὡς ἀληθῶς ἐνάρετος καί φιλόθεος, αὐτάρκης ἑαυτῷ πρός πᾶσαν εὐδαιμονίαν ἐστί· μηδεμίας περιβολῆς τῶν ἐκτός, πρός τό πορίσασθαι ταύτην δεόμενος. Ὁ γάρ τῶν θείων ἰδιωμάτων ἑαυτοῦ κατά τόν βίον τάς ἐμφάσεις καταστήσας γνωρίσματα, πάντων ἐντελῶς ἔχει τῶν ἀγαθῶν τό πλήρωμα· δι᾿ οὗ πέφυκεν ἐγγίνεσθαι τοῖς ἀνθρώποις ἡ πρός τόν Θεόν ἀκριβής ἐξομοίωσις· πρός ἥν οὐδέ τῶν μετά Θεόν συγκρινόμενον καθοτιοῦν παραβάλλεται. Καί ἁπλῶς εἰπεῖν, μή νόσος, μή ὑγεία, μή πλοῦτος ὁ κάτω συρόμενος, μή πενία τῶν φθειρομένων, μή ψόγος, μή ἔπαινος, μή θάνατος, μή ζωή, μή τό παρόν, μή τό μέλλον, μηδέ καθάπαξ ἕτερον τῶν ὄντων ἤ γινομένων, τήν θρεψαμένην σε ταύτην , καί εἰς τόδε προαγαγοῦσαν παρά τι Θεῷ καί ἀνθρώποις κλέος φιλοσοφίαν, νοθεῦσαι δυνηθῇ. Τοῦτο δέ γενήσεται, πῶς; Εἰ πάντα πιστεύσοιμεν τῷ Θεῷ τά καθ᾿ ἑαυτούς· καί μηδέν μέν ζητεῖν ἀνασχοίμεθα παντελῶς, ὧν ἐκ Θεοῦ ζητεῖν οὐ προσετάγημεν· ζητεῖν δέ διά πάσης σπουδῆς, πᾶν ὅτιπερ ἐκ θεοῦ (368) ζητεῖν ἐπετάγημεν· καί τά μέν ὡς μετά Θεόν ὑπό γνώμην ἡμετέραν ὄντα καί δύναμιν, κατά πάντα τρόπον θελήσαιμεν, καί μορφῶσαι δι᾿ αὐτῶν τῶν ἔργων σπουδάσαιμεν· τά δέ, πάσαις ψῆφοις, ὡς τῆς ἡμῶν πρός τό γίνεσθαί τε καί ἀπογίνεσθαι γνώμης οὐ χριῄζοντα, παραχωρήσαιμεν τῷ Θεῷ μετ᾿ εὐχαριστίας καί πίστεως ἄγειν ὅπη θέλει καί βούλεται, μηδέν πρός τούς λόγους διαφερόμενοι τό σύνολον τῆς αὐτοῦ προνοίας καί διοικήσεως· οἷς τό πᾶν ἀγνώστως μετά σοφίας ἀποῤῥήτου πρός τό ἑαυτοῦ κατά πρόγνωσιν τοῦ Θεοῦ φέρεται πέρας· κἄν ἄλλως, καί παρά τήν ἡμῶν ἐλπίδα ποιῆται τῶν τοιούτων λόγων τήν ἔκβασιν. Σοφώτατος γάρ ἐστι τῶν ἡμετέρων κηδεμών καί προστάτης, ἅτε δή μή συμβᾶσαν αὐτῷ τήν σοφίαν κτησάμενος, ἀλλ᾿ αὐτός κατ᾿ οὐσίαν σοφίαν κυρίως καί ὤν καί λεγόμενος. Ἕν μόνον γνησίως τηρῆσαι θελήσωμεν, τό ἀγαπᾷν αὐτόν, καθώς εἶπεν, ἐξ ὅλης καρδίας, καί ψυχῆς, καί δυνάμεως, καί τόν πλησίον ὡς ἑαυτούς· σπουδάζοντες πάντα τρόπον ἐπινοῆσαι πρός πέρας ἀγαγεῖν τό θεῖον τοῦτο διάταγμα· καί ὅλος πληρέστατος ἡμῖν κατά περιγραφήν ὁ θεῖος κατώρθωται σκοπός, ὡς ἄν ἀξίας ἤ τάξεως, βίου τε καί σχήματος ἔχωμεν· εἴτε ἄρχοντες, εἴτε ἀρχόμενοι, πλουτοῦντές τε καί πενόμενοι, καί ὑγιαίνοντες καί νοσοῦντες, καί ἄλλως πῶς τοῦ σώματος ἔχοντες· καί περί τῶν ἄλλων ὅσα πάντως ἡμῶν κατά διάθεσιν οὐχ ἕπεται τῇ