177

σώζεσθαι ἐν ἰδιότητι τῇ κατά φύσιν τῶν συνελθόντων ἑκάτερον· διά δέ τοῦ ὁμολογεῖν ὡς πρός ἕν ἄμφω συντελοῦσι πρόσωπον τοῦ Υἱοῦ καί μίαν ὑπόστασιν, ἀκριβῶς γινώσκειν ὡς ἀδιαίρετα ταῦτα πεφύκασιν. Ὅτι δέ ἡ τῶν (472) συνελθόντων διαφορά, καί αὐτά δέ ταῦτα τά συνελθόντα σώζεται μετά τήν ἕνωσιν, πάσης τροπῆς ἐκτός καί συγχύσεως, ὀ ἁγιώτατος τῆς Ἐκκλησίας φωστήρ Κύριλλος, ᾧ καί προστεθῆσθαι περισσῶς ὑποκρίνονται οἱ τῇ ἁγίᾳ τοῦ Θεοῦ διακενῆς πολεμοῦντες Ἐκκλησίᾳ, ἀρκέσει μαρτυρῶν ἐν μέν τῷ δευτέρῳ κατά τῶν Νεστορίου δυσφημιῶν τόμῳ, γράφων τάδε· "Παρενηνεγμένου γε μήν εἰς μέσον ἡμῖν μυστηρίου τοῦ κατά Χριστόν, ὁ τῆς ἑνώσεως λόγος, οὐκ ἀγνοεῖ μέν τήν διαφοράν, ἐξίστησι δέ τήν διαίρεσιν· οὐ συγχέων ἤ ἀνακιρνῶν τάς φύσεις· ἀλλ᾿ ὅτι σαρκός, καί αἵματος μετεσχηκώς ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος, εἷς δή πάλιν καί ὁ αὐτός Υἱός νοεῖται καί ὀνομάζεται." Ἐν δέ τῇ Πρός Ἀνδρέαν τόν μεμψάμενον τό τρίτον τῶν κεφαλαίων ἀπολογίᾳ, οὕτω λέγων· " Ἀμοιρήσειε δ᾿ ἄν καί μώμου παντός, τό εἰδέναι τυχόν, ὡς ἑτέρα μέν ἐστι καί κατά φύσιν ἰδίαν ἡ σάρξ, παρά γε τόν ἐκ Θεοῦ Πατρός φύντα Λόγον· ἕτερος δ᾿ αὖ, κατά γε τόν τῆς ἰδίας φύσεως Λόγον ὁ μονογενής. Ἀλλ᾿ οὐ τό εἰδέναι ταῦτα, μερίζειν ἐστί τάς φύσεις μετά τήν ἕνωσιν." Ἰδού καί τό μετά τήν ἕνωσιν σαφῶς τέθειται τῷ μεγάλῳ Κυρίλλῳ, εὐσεβῶς τοῖς πιστοῖς καί νοούμενον κατ᾿ αὐτόν καί λεγόμενον. Τό γάρ μηδαμῶς τι βεβλάφθαι τόν τοῦ εἶναι τῶν ἑνωθέντων λόγον ἐκ τῆς ἑνώσεως, δηλοῖ, καί τό μή θατέρῳ θάτερον φυρῆναι, διά τό ἐπ᾿ ἀμφοῖν κατά τήν ὑπόστασιν ἕν· σώζεσθαι δέ μᾶλλον καί μένειν, καθ᾿ ὅ ἑκάτερον εἶναι τῇ οὐσίᾳ πέφυκεν. Τοῦτο γάρ καί ὁ σοφός ἐπιστάμενος Κύριλλος, διαῤῥήδην φησί· "Μήτε συγκεχύσθαι ἀλλήλαις τάς φύσεις, τῷ πρός μίαν συντελεῖν ὑπόστασιν τοῦ Υἱοῦ· μήτε διῃρῆσθαι ἀλλήλων, τῷ ἕτερον καί ἕτερον [κατά τήν οὐσίαν δηλονότι] εἶναί τε καί μένειν καί νοεῖσθαι μετά τήν ἕνωσιν·" καί ἑκάστην μετά τῆς φυσικῆς ἰδιότητος καί διαφορᾶς· καθ᾿ ἥν ὅ τε Λόγος Θεός ἐστι κατά φύσιν, καί οὐ σάρξ· εἰ καί οἰκείαν ἐποιήτο τήν σάρκα οἰκονομικῶς· καί ἡ σάρξ σάρξ ἐστι κατά φύσιν, οὐ Θεός, εἰ καί ἰδία γέγονε τοῦ Θεοῦ Λόγου διά τήν ἕνωσιν.

Πῶς οὖν οὐκ ἀναγκαῖον, εὐσεβές τε καί πρέπον, κατά τήν τῶν Πατέρων διδασκαλίαν, λέγοντες τήν διαφοράν μετά τήν ἕνωσιν σώζεσθαι· καί τάς δύο φύσεις εἶναί τε καί σώζεσθαι ἐν τῷ ἑνί Χριστῷ, ἐξ ὧν καί ἔστι, δοξάζειν μετά τήν ἕνωσιν, ὧν ἡ διαφορά; τοσαῦτα γινώσκοντας καί τά συνελθόντα πρός τήν ἀδιάσπαστον ἕνωσιν, καθοτιοῦν τροπήν εἰς ἄλληλα ἤ μεταβολήν οὐ δεξάμενα; Πᾶσα γάρ πως ἀνάγκη τινῶν διαφερόντων εἶναι πᾶσαν διαφοράν· καί ὅπου νοεῖσθαι εἶναι δαφοράν δυνατόν, ἐκεῖ ὑπάρχειν πάντως καί τά διαφέροντα. Συνεισαγωγικά γάρ ἀλλήλων τρόπον τινά τά τοιαῦτα ὄντα τυγχάνει· (473) ὥσπερ τά αἴτια καί τά αἰτιατά, ὡς πρός τι ἐπί τῆς αὐτῆς οὐσίας νοούμενα. Εἰ γάρ ποιητικόν ἐστι τῆς ἐν Χριστῷ διαφορᾶς τό ἑτεροούσιον τῶν ἐξ ὧν συνέστηκεν, ὥς αἴτιον· πάντως καί ἡ διαφορά δηλωτική τυγχάνει ὡς αἰτιατόν τῆς τῶν ἑνωθέντων φυσικῆς ἑτερότητος ὡς ἰδίας αἰτίας. Συνεισάγεσθαι γάρ, ὡς εἴρηται, ἀλλήλοις τά τοιαῦτα πέφυκε· καί λεγομένου θατέρου, ἀνάγκη πάντως ὁμολογεῖν καί τό ἕτερον· καί ἀναιρουμένου πάλιν ἑνός, μηδέ τό ἕτερον εἶναι λέγειν ἀκόλουθον. ∆εῖ οὖν καί δύο λέγειν, ἵνα μή ψιλήν τήν διαφοράν εἰσάγωμεν· καί ἐπί τούτῳ καί μόνῳ κεχρῆσθαι τῷ ἀριθμῷ, πρός δήλωσιν τοῦ μεμενηκέναι τῶν συνελθόντων τήν διαφοράν, ὡς σωζομένων μετά τήν ἕνωσιν, καί οὐ διῃρημένων· πρός τῷ καί ῥᾶον εἶναι ἀληθές, ἐκ τῆς τῶν πραγμάτων μᾶλλον σημαντικῆς προφορᾶς δείκνυσθαι τήν διαφοράν, ἤ ἐκ μόνης τῆς φωνῆς διάφορα πιστοῦσθαι εἶναι τά πράγματα.