181

οὐκ ἔστι καταφανές τῷ ὁπωσοῦν ἐπισκήπτοντι, ὡς οὐχ ἁπλῶς φαίνεται τήν τοιαύτην ἀπαγορεύων φωνήν ὁ μακάριος Κύριλλος, ἀλλά κατά τήν Νεστορίου κακόνοιαν προσφερομένην, σχετικήν φάσκοντος γεγενῆσθαι τήν ἕνωσιν, ὡς αὐτός ἑαυτῷ Κύριλλος ὁ μακάριος μαρτυρῶν δείκνυται ἐπί τέλει τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς καί τοῖς ἄγαν φιλονείκοις τόν ἑαυτοῦ σκοπόν ποιούμενος φανερόν, οὕτω λέγων· "Τό δέ ἀδιαιρέτως προστεθέν, δοκεῖ πως παρ᾿ ἡμῖν ὀρθῆς δόξης εἶναι σημαντικόν. Αὐτοί δέ οὐχ οὕτω νοοῦσι. Τό γάρ ἀδιαίρετον παρ᾿ αὐτοῖς, κατά τάς Νεστορίου κενοφωνίας, καθ᾿ ἕτερον λαμβάνεται τρόπον. Φασί γάρ, ὅτι τῇ ἰσοτιμίᾳ, τῇ ταυτοβουλίᾳ, τῇ αὐθεντείᾳ ἀδιαίρετός ἐστι τοῦ Θεοῦ Λόγου ὁ ἐν ᾧ κατῴκησεν ἄνθρωπος. Ὥστε οὐχ ἁπλῶς τάς λέξεις προφέρουσιν, ἀλλά μετά τινος δόλου καί κακουργίας." Ἰδού σαφῶς διττόν ὑπάρχειν τόν τοῦ ἀδιαιρέτου τρόπον ὑπέθετο ὁ θαυμαστός οὗτος διδάσκαλος· τόν μέν, τήν καθ᾿ ὑπόστασιν σημαίνοντα ἕνωσιν· ὅν καί ἀσπαζόμενος, ὀρθῆς δόξης εἶναί φησι σημαντικόν· τόν δέ, μόνης τῆς κατά σχέσιν συναφείας δηλωτικόν, ὅν καί ἀποστρέφεται· καί τοῖς πιστοῖς τοῦτο αὐτό ποιεῖν παραινεῖ, ἐκ τῆς κατά τήν λέξιν ὁμοίας προφορᾶς, πολλάκις τόν τῆς αἱρετικῆς δεσσεβείας ἰόν τοῖς ἀκεραιοτέροις λεληθότως ἐμβάλλειν δυνάμενον. Ὅθεν παρ᾿ ἑαυτῷ μέν, τό δύο λέγειν ἀδιαιρέτως, ὀρθόδοξον τίθεται· ἐπειδή αὐτός καθ᾿ ὑπόστασιν εἶναι τήν ἕνωσιν ἔλεγε· παρά δέ τῶν κατά Νεστόριον (484) προσφερομένην, ὕποπτον ποιεῖται τήν φωνήν τοῦ ἀδιαιρέτου, ἐπειδή κατά μόνην τήν σχετικήν συνάφειαν τήν ἕνωσιν γεγενῆσθαι ἐδόξαζον.

Καθ᾿ ὑπόστασιν μέν οὖν ἕνωσίς ἐστι κατά τούς Πατέρας, ἡ τῶν ἑτερουσιῶν εἰς μίαν ὑπόστασιν σύνοδος, θατέρου τῶν κατ᾿ αὐτήν συγκειμένων, πρός τό ἕτερον τήν φυσικήν ἰδιότητα ἀνόθευτόν τε καί ἀμετάβλητον ἔχουσα καί ἀδιαίρετον. Σχετική δέ ἕνωσίς ἐστιν, ἡ τῶν καθ᾿ αὐτούς ἰδικῶς ἐν μονάσι προσωπικαῖς ὑφεστώτων ἴση θελήματος κίνησις καί γνωμικῆς ταυτότητος ἀπαραλλαξία. Ὁ τοίνυν ὁμολογῶν τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν, κἄν λέγῃ δύο φύσεις ἐπί Χριστοῦ μετά τήν ἕνωσιν ἡνωμένας ἀδιαιρέτως, ἑνώσει δηλονότι τῇ καθ᾿ ὑπόστασιν, τῆς ἀληθείας καθοτιοῦν οὐ διαμαρτάνει. Τά γάρ ἐξ ὧν σύγκειται ὁ Χριστός ἀσύγχυτα μεμενηκέναι διά τήν σωζομένην διαφοράν κατά τούς Πατέρας ὁμολογεῖ· τοῦ καθ᾿ ὑπόστασιν ἑνός οὐδαμῶς τά τῷ φυσικῷ λόγῳ ἀλλήλων διαφέροντα ἐκτός εἶναι, καί χωρίς καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπον γινώσκειν δυνάμενος. Ὁ δέ τήν κατά σχέσιν πρεσβεύων ἕνωσιν, κἄν εἰ μυριάκις λέγοι τό ἀδιαίρετον, τό ἐπίψογον κέκτηται· κατά τινα ἀγαπητικήν συνδιάθεσιν ἡνῶσθαι, καί τό ἀδιαίρετον ἔχειν λέγειν τά σημαινόμενα· οὐδαμῶς μίαν ὑπόστασιν εἶναι τόν Θεόν Λόγον μετά τῆς ἐξ ἡμῶν ἰδίας αὐτοῦ ἐμψύχου τε καί ἔννου σαρκός εἰπεῖν οἷός τε ὤν. Ἐκ δύο γάρ ὑποστάσεων ἰδικῶν τῶν πρός τά ὁμοειδῆ ἄτομα ἰδικῷ λόγῳ μεμερισμένων, μίαν γενέσθαι ὑπόστασιν, ἀμήχανον. Ὥστε οὐχ ἁπλῶς διαβάλλει καί ἀποπέμπεται ὁ ἅγιος Πατήρ ἡμῶν Κύριλλος, τό λέγειν δύο φύσεις ἡνωμένας ἀδιαιρέτως μετά τήν ἕνωσιν, ἀλλά τήν σημαινομένην διά τῆς τοιαύτης φωνῆς τῶν κακῶς χρησαμένων ἔννοιαν.

Εἰ τοίνυν δέδεικται, κἄν εἰ μετρίως, πλήν ὅτι γε κατ᾿ ἐμέ εἰπεῖν, ἀρκούντως, ὡς δι᾿ ἐπιστολῆς σημᾶναι ἦν δυνατόν, ἔκ τε τῶν ἁγίων Πατέρων, καί τῆς τῶν κοινῶν ἐννοιῶν ἀκολουθίας, ὡς τήν οἱανοῦν διαίρεσιν, οὔτε ποιεῖν, οὔτε πάσχειν, οὔτε εἰσάγειν ὁ ἀριθμός δύναται, ἀλλ᾿ ἁπλῶς μέν δηλοῖ τά πόσα· τῆς δέ σχέσεως, ὡς δ᾿ ἄν ἔχοντα τύχωσιν, οὐ προσάπτεται· ποία λοιπόν ὑπολέλειπται τομῆς ὑπόνοια, ἤ διαιρέσεως, τοῖς πρός τήν ἁγίαν τοῦ Θεοῦ στασιάζουσιν Ἐκκλησίαν, καί εἰκῆ τοῦ κοινοῦ σώματος αὐτούς ἀποτέμνουσιν· οὐ μᾶλλον δρῶντες, ἤ πάσχοντες τῷ χωρισμῷ ἐλεεινῶς νεκρούμενοι καί