184

εἰρηκώς ἀναπέφανται· ὑπόστασιν δέ μᾶλλον Χριστοῦ σύνθετον μίαν ὁμολογεῖν, καί δύο φύσεις, ἵνα καί τῷ Πατρί ὁμοούσιος κάι ὁμοφυής κατά τήν θεότητα γινώσκηται, καί ἡμῖν ὁμοούσιος καί ὁμοφυής κατά σάρκα ὁ αὐτός γνωρίζηται· καί εἷς καί ὁ αὐτός πρός τέ τόν Πατέρα καί ἡμᾶς, ὡς μεσίτης Θεοῦ καί ἀνθρώπων ὑπάρχων πιστεύηται.

Περί ὑποστάσεως συνθέτου. Εἰ δέ ὅτι καί πᾶσα ὑπόστασις σύνθετος ἑαυτῇ τε καί ἀλλήλοις τά ἴδια μέρη ὁμόχρονα

ἔχουσα δείκνυται· ὑπόστασιν δέ σύνθετον εἶναι λέγειν τόν Χριστόν οὐκ ἀρνούμεθα, εἴποιεν καί ἡμᾶς οἱ ἀντιλέγοντες, μή δύνασθαι τήν ἐπί τούτῳ μομφήν ἐκτινάξασθαι, ὡς τοῖς ἰδίοις ἑαλωκότας λόγοις. Φαμέν ἀληθῶς οὕτως ἔχειν, εἴπερ σύνθετον εἶναι ὡς εἶδος αὐτῆς κατηγορούμενον ἔχουσαν ὑπετιθέμεθα. Νυνί δέ τοῦτο μή λέγοντες, οὐδαμῶς τήν οἱανοῦν ἔξομεν μομφήν, σαφῶς γινώσκοντες μή δι᾿ ἐαυτήν σύνθετον εἶναι πᾶσαν σύνθετον ὑπόστασιν, τήν ὑπό τι τελοῦσαν εἶδος· ἀλλά διά τήν φύσιν τήν περιέχουσαν, ὅτ᾿ ἄν σύνθετος ᾗ καί τό κατηγορούμενον εἶδος ὑφ᾿ ὅ ἀνάγεσθαι πέφυκεν· ὡς τοῦ μερικοῦ, ἤτουν ἰδικοῦ ὅλον ἔχοντος ἐν ἑαυτῷ τό καθόλου, ἤτοι τό κοινόν καί γενικόν, πληρέστατον· τοῦ δέ ἰδίου τό σύνολον λόγου τῷ γενικῷ μεταδιδοῦντος οὐδέν· ὅπερ ἐπί Χριστοῦ οὐδείς οὐδαμῶς τῶν ἀνέκαθεν μέχρις ἡμῶν (492) γενομένων τοῦ λόγου τῆς εὐσεβείας ὑφηγητῶν φρονῶν ἀνηγόρευται· ἐφ᾿ οὗ οὔτε γένος, οὔτε εἴδος, ὡς Χριστοῦ κατηγορούμενον εὑρεῖν τις δυνήσεται. Οὐ γάρ φύσεως λόγῳ πρός ἡμᾶς διά σαρκός ὁ θεαρχικός ἐπεδήμησε Λόγος· ἀλλά τρόπῳ οἰκονομίας ἀνελλιπῶς ἑαυτῷ καθ᾿ ὑπόστασιν ἑνώσας, τήν ἡμετέραν ἀνεκαίνησε φύσιν. Ὥστε οὐδέν τῆς πολλῆς αὐτῶν περινοίας, ἵνα τῆς μικρῷ πρόσθεν τῶν ἐξητασμένων ἀκολουθίας λαβώμεθα, ἀπώναντο, πάλιν εἰς τό ποσόν ὅπερ πεφεύγασι, περιτραπέντος αὐτοῖς τοῦ σοφοῦ, μή δυναμένοις οὐδ᾿ αὐτήν τήν ἐν τῷ ποιῷ διαφοράν ἄνευ ποσοῦ εἶναι λέγειν. Ἀνάγκη γάρ πᾶσα πολλάς εἶναι· ἤ τό μέτριον δύο, ὡς προείρηται, τάς ποιότητας, ὧν τήν διαφοράν εἶναι ὑπολαμβάνουσι. Μόνην γάρ ποιότητα πρός ἄλλην παντελῶς ἀμιγῶς ἔχουσαν πρός ἑαυτήν διαφέρειν, οὐκ ἄν τις νοῦν ἔχων εἴποι ποτέ.

Λοιπόν οὖν, ἤ καί αὐτής παύσωνται τῆς ψιλῆς διαφορᾶς, ποσοῦ πάντως τινῶν διαφερόντων δηλωτικήν αὐτήν οὖσαν μαθόντες· ἤ σύν ἡμῖν τῆς ἀληθείας τήν ὁμολογίαν καταδεξάσθωσαν, τῷ λόγῳ τῆς διαφορᾶς καί μόνον, πρός γνῶσιν τοῦ ἀσύγχυτα μεμενηκέναι τά συνελθόντα, τόν ἀριθμόν εὐσεβῶς κατά τούς Πατέρας παραλαμβάνουσιν. Ἐπείτοιγε εἰπάτωσαν ἡμῖν ἀγαπητκῶς ἐρέσθαι βουλομένοι, εἴπερ ἔνεστιν αὐτοῖς λόγος σοφίας οὐκ ἐγεννής, πῶς δύο μέν τά συνδεδραμηκότα πρός ἕνωσιν λέγοντες, ταῦτα δέ αὐτά μεμενηκέναι ἀσύγχυτα καί μετά τήν ἕνωσιν οὐκ ἀρνούμενοι· ὡς μηδ᾿ ἑτέρου τοῦ κατά φύσιν ὅρου τε καί λόγου ἐκστάντος· κἄν εἰ πρός ἕν ἄμφω συντελοῦσι πρόσωπον τοῦ Υἱοῦ καί μίαν ὑπόστασιν· δύο τά καί κατ᾿ αὐτούς σωζόμενα, ὥς φασιν , εἴπερ ἀληθεύουσιν, οὐχ ὁμολογοῦσι· καί τίς αὐτοῖς τῆς μειώσεως ὁ λόγος, καί δι᾿ ἥντινα τήν αἰτίαν, καί πῶς ἄμφω αἱ φύσεις μίαν γενόνασιν; Ἤ εἴπερ μειώσεως καθαρά διέμεινεν ἡ ἕνωσις, τίς ὁ τοῦ μή λέγεσθαι τά ἀμειώτως σωζόμενα λόγος· καί στέργομεν εὐπειθῶς τῆς μιᾶς τήν στέρησιν· καί θαυμάζομεν αὐτῶν τῆς εὐπαιδείας τό εὔτονον, ὡς μόνων τῆς τῶν ἀῤῥήτων γνώσεως ἐκφανθέντων ἡμῖν χωρητικῶν. Ἀλλ᾿ οὐ δυνήσονται πώποτε τόν τοῦτο πείθοντα παραστῆσαι λόγον.