202

μαινόμενον, πάντων τῶν ἐπί κακίᾳ διαβεβοημένων ἐν τῷ πλούτῳ τῆς πονηρίας γενέσθαι περιφανέστερον · καί οἷς Θεός ἀπεχθάνεται, Θεόν θεραπεύειν οἰόμενον· τόν μόνον πάντων τῶν ἐπί γῆς λαῶν ἀπιστότατον· καί διά τοῦτο πρός ὑποδοχήν τῆς ἀντικειμένης δυνάμεως ἐπιτηδειότατον· προπομπεύοντα, τρόπῳ τε παντί καί διαθέσει τῆς ἐνδημίας τοῦ πονηροῦ· καί δι᾿ ὧν πράττει μηνύοντα τοῦ Ἀντιχρίστου τήν παρουσίαν, ἐπειδή τήν τοῦ ἀληθῶς Σωτῆρος ἠγνόησεν· τόν δυσμενῆ καί παράνομον, μισάνθρωπόν τε καί μισόθεον, καί διά τοῦτο μᾶλλον μισάνθρωπον, ὅτι μισόθεον, καί ταῖς κατά τῶν ἁγίων ἐντρυφᾷν ὕβρεσι συγχωρούμενον· ὡς ἐγγύς οὔσης τῆς ἐκδικήσεως, ἵνα καί κολασθῆ δικαιότερον, φανείσης αὐτοῦ διά τῶν πραγμάτων τελείως τῆς κατά τοῦ Θεοῦ τυραννίδος τε καί ἐπαναστάσεως· τόν τοῦ ψεύδους προστάτην λαόν, τῆς τε μιαιφονίας δημιουργόν, καί τῆς ἀληθείας ἐχθρόν· τόν πικρόν τῆς ἐμῆς πίστεως διώκτην, δι᾿ ἧς ἡ πολύθεος κατελύθη πλάνη, καί τῶν διαμόνων αἱ φάλαγγες ἀπηλάθησαν. ∆ι᾿ ἧς Πάντα τά ἔθνη κεκροτήκασι χεῖρας, κατά τήν προφητείαν, καί ἠλάλαξαν τῷ Θεῷ ἐν φωνῇ ἀγαλλιάσεως· ὅτι Κύριος ὕψιστος, φοβερός, Βασιλεύς μέγας ἐπί πᾶσαν τήν γῆν. Ἐγνώσθη μυστικῶς αὐτοῖς διά σαρκός ἐπιδημήσας ὁ μονογενής Υἱός· Κύριος μέν, ὡς δούλοις ἀρετήν ἐπιτάσσων τοῖς διά πράξεως τῶν ἐντολῶν ἀνεχομένοις· ὕψιστος δέ, ὡς τῆς ἀληθῶς γνώσεως χορηγός, τοῖς πόθῳ σοφίας διά θεωρίας πρός τήν γυμνήν συμβόλων ἐπειγομένοις τῶν μυστηρίων κατάληψιν· φοβερός δέ, ὡς κριτής, καί τῶν παραβάσεων ἐκδικητής· βασιλεύς δέ, ὡς ἑκάστῳ τῶν κατ᾿ ἀξίαν ἡτοιμασμένων διανομεύς· (541) καί μέγας ὡς ὑπέρ φύσιν διά τῶν ἐναντίων τά ἐναντία ποιῶν· καί διά πάθους ἀπάθειαν, καί διά θανάτου ζωήν δημιουργῶν, καί παραδόξῳ δυνάμει ταῖς ἑαυτοῦ κατά σάρκα στερήσεσι, τάς ἀτρέπτους ἕξεις τῶν ἀγαθῶν τῇ φύσει δωρούμενος· καί οὐδ᾿ οὕτως ὁ παράφρων αἰσχύνεται λαός, καί λήγει διώκων πίστιν καί ἀρετήν. Ἅπερ σαφῶς διώκει διά βασκανίαν· ὡς ἀμφοτέρων ἐκπεπτωκώς, καί οὐκ εἰδώς ὅτι πέπτωκεν, ἐπ᾿ ἀμφοτέραις χωλαίνων ταῖς ἰγνύαις, καί διαναστῆναι τοῦ πτώματος τῆς ἀσεβείας παντελῶς μή δυνάμενος, ἤ μή βουλόμενος, εἰπεῖν οἰκειότερον· ὡς πίστιν καί ἀρετήν ἀεί προδιδούς ὑπερηφανίας χάριν καί ἡδονῆς, ὡς ἀποστάτης λαός καί μωρός, καί ἔθνος ἀπαίδευτον. Αἷς ἐπιμερίσας ἑαυτοῦ τήν ζωήν, ὁ ἀποστάτης καί πλήρης ἀνομιῶν, τήν μέν ἀποστασίας Θεοῦ ποιεῖται μητέρα, τήν δέ, μισανθρωπίας δημιουργόν· ἵνα καί Θεός αὐτῷ καί κτίσις ὑβρίζεται· ὁ μέν καταφρονούμενος, ἡ δέ, φθειρομένη τοῖς αὐτοῦ μιασμοῖς τῶν ἐπιτηδευμάτων.

Τί τούτων, ὡς ἔφην, Χριστιανῶν ὀφθαλμοῖς, ἤ ἀκοαῖς φοβερώτερον; Ἔθνος ἀπηνές καί ἀλλόκοτον, κατά τῆς θείας κληρονομίας ὁρᾷν ἐπανατείνεσθαι χεῖρας συγχωρούμενον. Ἀλλά ταῦτα τό πλῆθος ὧν ἡμάρτομεν συμβῆναι πεποίηκεν. Οὐ γάρ ἀξίως τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ πεπολιτεύμεθα. Πάντες ἡμάρτομεν, πάντες ἠνομήσαμεν, πάντες ἀφήκαμεν τήν ὁδόν τῶν ἐντολῶν τήν εἰποῦσαν, Ἐγώ εἰμί ἡ ὁδός, καί κατ᾿ ἀλλήλων ἐθηριώθημεν, ἀγνοήσαντες τῆς φιλανθρωπίας τήν χάριν, καί τῶν ὑπέρ ἡμῶν τοῦ σαρκωθέντος Θεοῦ παθημάτων τό μυστήριον· καί διωδεύσαμεν τρίβους ἀβάτους, τάς τῶν παθῶν τῆς ἀτιμίας δηλαδή σχέσεις τῇ διαθέσει τῆ γνώμης κυρώσαντες. Ἀλλά γρηγορήσωμεν καί προσευξώμεθα, μήπως πλέον βαρυνθῶσιν αἱ καρδίαι ἡμῶν ἐν κραιπάλῃ καί μέθῃ. Κραιπάλη γάρ ἐστιν, ὁ ἐπί τῷ λόγῳ τῆς πίστεως ἐν καιροῖς διωγμῶν δισταγμός· μέθη δέ, ἡ τῶν κατά φύσιν ἀποβολή λογισμῶν, δι᾿ ὧν ἡ ἀληθής γενέσθαι πέφυκε τῶν ὄντων διάγνωσις, ὅτ᾿ ἄν ἐξ ἀτονίας ἐποκλάσῃ ταῖς ἐπηρείαις τῶν πειρασμῶν ἡ ψυχή· καί σκοτωθεῖσα, πάθῃ σάλον περί τόν λόγον, ὡς ἔφην, τῆς πίστεως. Ἐάν γαρ προσευχώμεθα καί γρηγορῶμεν, βεβαιοτέραν μᾶλλον τήν