211
ποιότητος τό πάσχειν· ὧν οὐθέτερόν ἐστιν ὁ ἀριθμός. Εἰ γάρ ἦν οὐσία, καί αὐθυπόστατον ἦν, μή δεόμενον ἑτέρου πρός σύστασιν· εἰ δέ συμβεβηκός ἦν, ἤγουν ποιότης, ἤ τήν ἰδιαίτατα διαφοράν ἐποίει, καί τόν ὁρισμόν τοῦ ὑποκειμένου συνῆγε τῷ γένει συμπλεκόμενος, καί δήλωσιν εἴδους, ἀλλ᾿ οὐ ποσοῦ παρεῖχεν· ἤ τήν κοινῶς διαφοράν τῷ εἴδει συναπτόμενος, εἰσῆγε· καί τήν ἄλλου πρός ἄλλον τῶν ὑπό τό αὐτό εἶδος ἀναγομένων ἀτόμων ἐποίει διάκρισιν· ἤ τήν ἰδίως λεγομένην διαφοράν, ἐν τῷ ἀθροισμῷ τῶν ἐν τῷ ἀτόμῳ πάντων ἰδιωμάτων ἐποίει· καί οὐκ ἄλλον ἀπ᾿ ἄλλου μόνον, ἀλλά καί ἀλλοῖον ἐδήλου δεικνύμενον τόν δι᾿ αὐτοῦ σημαινόμενον. Εἰ δέ τοῖς ὁρισμοῖς τῶν πραγμάτων παντελῶς, οὐδείς συμπαραλαμβάνει τόν ἀριθμόν, οὐκ ἔστιν ὁ ἀριθμός, οὔτε οὐσία, οὔτε ποιότης. Εἰ δέ τούτων μηδέν ἐστιν ὁ ἀριθμός, δῆλον ὡς οὔτε ποιεῖν πέφυκεν, οὔτε πάσχειν· εἰ δέ τό ποιεῖν οὐκ ἔχει καί τό πάσχειν ὁ ἀριθμός, εἰκότως οὔτε ἑνοῖ τό παράπαν, οὔτε διαιρεῖ ὡς ποιῶν· οὔτε μήν ὡς πάσχων διαιρεῖται παντάπασιν· ἀλλά μόνης τῆς τῶν πραγμάτων ποσότητος ποιούμενος δήλωσιν, τῆς αὐτῶν οὐκ ἐφάπτεται σχέσεως.
Εἰ δέ μόνης ποσότητος, ἀλλ᾿ οὐ οἱασοῦν κατ᾿ αὐτήν νοουμένης σχέσεως ὁ ἀριθμός ὑπάρχει δηλωτικός, φωνή τίς ἐστιν μᾶλλον, ἵν᾿ οὕτως εἴπω, καί προσηγορία ποσῷ προσφυής ὁ ἀριθμός. Οὐκοῦν ὁ διαφοράν ἐπί Χριστοῦ λέγων μετά τήν ἕνωσιν, καί ποσόν πάντως τῇ διαφορᾷ συνεπενόησε τῶν διαφερόντων. Τό γάρ παντελῶς ἁπλοῦ, καί διαφορᾶς ἀνεπίδεκτον· ὅτι καί πάντη ταυτόν ἑαυτῷ καί μοναδικόν, καί ὅλον καί ὅλως ἄσχετον, ὡς τό ἐν ποσῷ γένος οὐκ ἔχον κατηγορούμενον· καί διά τοῦτο παντελῶς οὐκ ἀριθμούμενον· ὁ δέ τῇ διαφορᾷ ποσόν (565) συνεπινοήσας· ἀμήχανον γάρ γνωσθῆναι διαφοράν ποσοῦ παντελῶς ἀνοιροῦσαν· πρός μόνην δήλωσιν, ἀλλ᾿ οὐ διαίρεσιν τοῦ τῇ διαφορᾷ συνεπινοηθέντος ποσοῦ παραλαμβάνων τόν ἀριθμόν, οὐκ ἐξίσαται τῆς ἀληθείας, τό ἐπινοούμενον ἐξ ἀνάγκης τῇ διαφορᾷ διά τοῦ ἀριθμοῦ σημαίνων ποσόν· ἐπειδή, καθώς ἔφην, πάσῃ καθ᾿ ὅντινα τρόπον λεγομένῃ διαφορᾷ πάντως συνεπινοεῖται ποσόν· οὗ φύσει δηλωτικόν, ἀλλ᾿ οὐ διαιρετικόν εἶναι τόν ἀριθμόν ἐδιδάχθημεν.
Εἰ δέ μᾶλλον φροντίζει τῆς ἀληθείας, ὁ τό συνεπινοούμενον ἐξ ἀνάγκης τῇ διαφορᾷ διά τοῦ ἀριθμοῦ σημαίνων ποσόν εἰς τήν τοῦ μυστηρίου σύστασιν, ἵνα μή τῶν ἑνωθέντων πρεσβεύσῃ σύγχυσιν· πῶς οὐ δίκαιον κατά τινας οἴεσθαι χρή διά ταύτην ὁμολογεῖσθαι τήν αἰτίαν τῶν ἐν Χριστῷ σωζομένων ἀσυγχύτως μετά τήν ἕνωσιν τό κατ' οὐσίαν ποσόν, ὁπότ᾿ ἄν ὁ ἀριθμός διαφορᾶς, ὡς ἔδειξε διά πλάτους ὁ λόγος, ἀλλ᾿ οὐ διαιρέσεως ποιεῖσθαι δήλωσιν πέφυκεν; Εἰ μέν οὖν ἀναλλοίωτος ὁ κατ᾿ οὐσίαν θατέρου τῶν ἑνωθέντων διέμεινε λόγος μετά τήν ἕνωσιν, πρός τόν θατέρου τῆς οὐσίας ὅρον μή μεταπίπτων, προδήλως ἡ τοῦ Χριστοῦ θεότης μεμένηκε κατ᾿ οὐσίαν θεότης, πρός τήν σαρκός οὐσίαν οὐ μεταφοιτήσασα· καί ἡ τοῦ αὐτοῦ πάλιν ἀνθρωπότης μεμένηκε κατ᾿ οὐσίαν ἀνθρωπότης , πρός τήν τῆς θεότητος φύσιν μή παθοῦσα μεταβολήν. Εἰ δέ οὐδέ ἡ θεότης τοῦ Χριστοῦ, οὔτε ἡ ἀνθρωπότης εἰς ἀλλήλας διαπεφοιτήκασιν διά τήν καθ᾿ ὑπόστασιν ἕνωσιν, ἀλλ᾿ ἀσύγχυτοι κατά τόν μέγαν Κύριλλον μεμενήκασι αἱ φύσεις, σαφῶς ἡ μετά τήν ἕνωσιν διαφοράν τῶν σωζομένων ἐν Χριστῷ καθέστηκε φύσεων, καί οὐδείς ἀντερεῖ λόγος. Εἰ δέ τῶν ἀσυγχύτως ἐν Χριστῷ σωζομένων ἐστίν, ἡ διαφορά μετά τήν ἕνωσιν· διαφοράν δέ γνωσθῆναι ποσοῦ παντελῶς κεχωρισμένην ἀμήχανον· λεγέσθω πρός δήλωσιν τῆς διαφορᾶς τό ποσόν τῶν διαφερόντων, ἵνα μή ψιλήν πως καί οὐκ ἀληθῆ τήν διαφοράν ὑποπτευθῶμεν πρεσβεύοντες. Ψιλήν γάρ πᾶσαν διαφοράν οἶδεν ὁ λόγος, τήν οὐκ ἔχουσαν ὑπαρκτικῶς ὑποκειμένην τήν, ὧν ἐστι διαφορά, πραγμάτων ἀλήθειαν.