235
ΛΖ´Τοῦ αὐτοῦ πρός τόν αὐτόν. Πάλιν σου τίμιον γράμμα μετά ξενίων, ἅγιε Πάτερ, δεδέγμεθα· καί πάλιν τῶν ἴσων
τοῖς προτέροις καλῶν ἀπηλαύσαμεν· τοῖς μέν ξενίοις, τήν μελαίνουσαν ἡμῶν τήν ψυχήν καῦσιν τῶν παθῶν κατασβέσαντες· πρό αὐτῶν γάρ τούς νοητούς λόγους βεβρώκαμεν· οὐκ εἰκῆ καί μάτην, καί ὡς ἔτυχε ταῦτα παρά σοῦ πεπέμφθαι πιστεύσαντες, τοῦ διά πάντων μετά λόγου κινουμένου καί πνεύματος· καί ψυχῆς ἡμῖν παίδευμα ποιουμένου, καί τήν βρῶσιν τοῦ σώματος· τῷ δέ γράμματι τήν πασῶν μητέρα τῶν ἀρετῶν εὑρηκότες ταπείνωσιν, δι' ἧς ἤ τε γένεσις τῶν καλῶν καί φυλακή δημιουργεῖται τοῖς ἔχουσιν, ἱκανῶς ἐδακρύσαμεν, πόσον ταύτης ἀπῳκίσμεθα τῆς ὁδοῦ διαθρήσαντες. Τό γάρ σόν πένθος, τῶν ἐφ᾿ οἷς ἐνεχόμεθα κακῶν ἔλεγχος γέγονε· καί βαθύ κοιμωμένην ἡμῶν ἐξύπνισε τήν διάνοιαν, καί τήν μνήμην ἐγύμνασε κεκαλυμμένην τῷ πέπλῳ τῆς φυσιούσης οἰήσεως· καί πεποίηκεν ἡμᾶς ἑαυτῶν ἐπιγνώμονας, συμμέτρως ἐπαισθομένους τῆς τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων ὀχλήσεως. Καί ποσῶς σοφίας μετόχους πεποίηκε, τῶν ἰδίων πλημμελημάτων λαβόντας διάγνωσιν, εἴπερ ἀληθής ὁ λέγων· Οἱ ἑαυτῶν ἐπιγνώμονες σοφοί. Μή τοίνυν παύσῃ, τίμιε Πάτερ, καί λόγῳ καινίζων ἡμῶν τήν διάνοιαν, καί δι᾿ εὐχῆς τήν τῶν κακῶν ἡμῖν αἰτούμενος λύτρωσιν· ἵνα τούτων λάβῃς μισθόν παρά τοῦ διδοῦντος Θεοῦ τήν τελείαν τῆς ψυχῆς κατά συνείδησιν κάθαρσιν.
ΛΗ´Τοῦ αὐτοῦ πρός τόν αὐτόν. Εὐχαριστοῦμέν σοι, τίμιε Πάτερ, ὅτι μετανοίας ἀρίστης ἡμῖν σεαυτόν δέδωκας
ὑποτίπωσιν, πείθων δι᾿ ἐξαγορίας τούς ἐν ἡμῖν αὐτοῖς σκοτεινούς τῶν παθῶν γυμνῶσαι θησαυρούς· δι᾿ ἧς τό πρός τήν ἁμαρτίαν ἐπικυροῦσθαιι πέφυκε μῖσος. Ἡμεῖς γάρ ἐσμεν ἐπ᾿ ἀληθείας οἱ τά πάθη περιέποντες, ὧν ἡ μνήμη μετά τήν πρᾶξιν φέρει τήν ἀηδίαν· ὡς μέν κρόμμυα, τήν τῶν πονηρῶν ἀγαπῶντες λογισμῶν συγκατάθεσιν, καθ᾿ ἥν τό τῆς ψυχῆς ὀπτικόν πρός ἀρετήν καί γνῶσιν ἀμβλύτερον γίνεται, λεπίδας ὥσπερ λαμβάνον, τάς ἐμπαθεῖς τῶν ὁρατῶν φαντασίας. Κόρης γάρ μύσις κατά τούς ἐτυμολογοῦντας τό κρόμμυον. Ὡς δέ σκόρδα, τήν δι᾿ ἐνεργείας τῶν παθῶν συμπλήρωσιν τρώγοντες, καθ᾿ ἥν ὁ νοῦς ἀκαθαρσίας πληρούμενος, τοῖς ἔξω πνεῖ δι᾿ αἰσχρῶν ῥημάτων τε καί τρόπων, τήν ὧν διά πράξεως βέβρωκε κακῶν δυσωδίαν. Ἀλλά δίδαξον (633) ἡμᾶς, ἅγιε Πάτερ, πῶς μετά τήν τούτων ἀποβολήν ἀγαπήσομεν τό μάννα· φημί δέ τόν λογικόν τῆς θείας γνώσεως ἄρτον, οὐρανόθεν ἡμῖν ὑόμενον, καί φυλάξομεν ἄφθαρτον· μήτε πρός τήν αὔριον, δι᾿ ἀναβολῆς θησαυρίζοντες, ἵνα μή βράσῃ σκώληκας παθῶν σαρκικῶν, διά τῆς ἀργίας σηπόμενον· μήτε δι᾿ ἐπιδείξεως θριαμβεύοντες, ἵνα μή γένηται φροῦδον τῇ κενοδοξίᾳ τηκόμενον. Τοιούτοις καί πάλιν λόγοις θρέψον ἡμᾶς, τίμιε Πάτερ, τούς σούς μαθητάς, καί παράθου δι᾿ εὐχῆς τῷ Θεῷ, δίχα τῆς σῆς μεσιτείας προσκυνῆσαι μή δυναμένους.
ΛΘ´Τοῦ αὐτοῦ πρός τόν αὐτόν. Ἀφθόνως ἡμῶν διατρέφεις, ἡγιασμένε Πάτηρ, τόν τε φαινόμενον καί τόν
νοούμενον ἄνθρωπον. Τῷ μέν σώματι χορηγῶν τά πρός σύστασιν· τῇ δέ ψυχῇ διδούς τά πρός αὔξησιν τήν ἐν πνεύματι. Πεποίηκέ σε γάρ ὁ Θεός κατ' ἀμφότερα πλούσιον, εὐλογήσας τήν εἴσοδόν σου. Εἴσοδον μέν γάρ λέγω, τήν τῶν χορηγουμένων σοι παρά Θεοῦ χαρισμάτων κτῆσιν, πολυπλασιαζομένην διά τῆς πράξεως· ἔξοδον δέ, τήν ἄλλοις