275

περαιτέρω προελθεῖν οὐκ ἐᾷ· ᾧ καί ἀδρανές ὄν ἔτι τό πάθος ἥττηται ῥᾳδίως· ὁ δέ ῥᾴθυμος καί κατημελημένος, εἰσδέχεται μέν τάς τῶν ἡδονῶν ἀρχάς ὡς ἐννοίας ἔτι ψιλάς· ἐπιτρέψας δέ προελθεῖν εἰς πλάτος, δυσχερεστάτην εὑρήσει τήν ἀντίστασιν. Ὁ γάρ προαλούς καί προηττημένος, οὐ τῶν ἰδίων ἐστίν θελημάτων Κύριος· ὑπόκειται δέ μᾶλλον καθάπερ τινί Βαρβάρῳ τῷ νικήσαντι πάθει.

Μενάνδρου. Ταμεῖόν ἐστιν ἀρετῆς ἡ σωφροσύνη. Ἰαμβλίχου ἐξ Ἐπιστολῶν περί σωφροσύνης. (741) Πᾶσα μέν ἀρετήν τό θνητοειδές πᾶν ἀτιμάζει, τό δέ ἀθάνατον ἀσπάζεται. Πολύ δέ διαφερόντως ἡ σωφροσύνη ταύτην ἔχει τήν σπουδήν, ἅτε δή τάς προσηλούσας τῷ σώματι τήν ψυχήν ἡδονάς ἀτιμάζουσα, καί ἐν ἁγνοῖς βάθροις βεβῶσα, ὥς φησι Πλάτων. Πῶς γάρ ἡ σωφροσύνη τελείους ἡμᾶς οὐ ποιεῖ, τό ἀτελές καί ἐμπαθές ὅλον ἀφ᾿ ἡμῶν ἐξορίζουσα; Γνοίης δ᾿ ἄν ὡς τοῦτο οὕτως ἔχει, τόν Βελλεροφόντην ἐννοήσας, ὡς μετά τῆς κοσμιότητος συναγωνιζόμενος, τήν Χίμαιραν καί τό θηριῶδες καί ἄγριον καί ἀνήμερον φῦλον πᾶν ἀνεῖλεν. Ὅλως γάρ ἡ τῶν παθῶν ἄμετρος ἐπικράτεια οὐδέ ἀνθρώπους ἀφίησιν εἶναι τούς ἀνθρώπους, πρός δέ τήν ἀλόγιστον αὐτούς ἕλκει φύσιν καί θηριώδη καί ἄτακτον. Μέμνησο λιμοῦ καί δίψους· ταῦτα γάρ δύνανται μεγάλως τοῖς σωφροσύνην διώκουσιν. Ἔκ τῶν Ἀριστογνοππουμμῶν. Κρατεῖ ἡδονῆς, οὐχ ὁ ἀπεχόμενος, ἀλλ᾿ ὁ χρώμενος μέν, μή προεκφερόμενος δέ· ὥσπερ καί νηός καί ἵππου, οὐχ ὁ μή χρώμενος, ἀλλ᾿ ὁ μετάγων ὅπου βούλεται. Ἡσαίου. Ἡγοῦμαι μεγίστην εἶναι τῶν λειτουργιῶν, τό καθ᾿ ἡμέραν βίον κόσμιον καί σώφρονα παρέχειν. Σωκράτ. τό μέν πῦρ, ὁ ἄνεμος, τόν δέ ἔρωτα, ἡ συνήθεια ἐκκαίει. Ἀλέξανδρ. Αἰχμαλώτους λαβών τάς ∆αρείου θυγατέρας, ἐπειδή συνεβούλευον αὐτῷ οἱ φίλοι, εὐειδέσιν οὔσαις αὐταῖς συγγενέσθαι· Αἰσχρόν, ἐφη, ἐστίν, ἄνδρας νικήσαντας, ὑπό γυναικῶν ἡττηθῆναι. Ὁ αὐτός εἰς Ἰλλυριούς παραγενόμενος, ἐν τῷ τοῦ ∆ιός βωμῷ κατιδών γυναῖκα κάλλει διαφέρουσαν, ἐκπλαγείς αὐτῆς τήν εὐμορφίαν, πολύν χρόνον ἐθεᾶτο· τοῦ δέ Ἡφαιστίωνος εἰπόντος, ὅτι εἰκός ἐστι παραλαβεῖν αὐτήν ἑρωμένην, ἔφη, Καί πῶς οὐ δεινόν, εἰ οἱ ἄλλων ἀκρασίας κολάζειν βουλόμενοι, δουλεύοντες ἀκρασίαις ὑπό τῶν ἐκτός ἀνθρώπων φωραθῶμεν; Κλειτάρχου. Φιλῶν ἅ μή δεῖ, οὐ φιλήσεις ἅ δεῖ. Ἀπλήρωτον γάρ ἡ ἐπιθυμία, διά τοῦτο καί ἄπορον.