281

Σιράχ στ´. Φίλου πιστοῦ οὐκ ἔστιν ἀντάλλαγμα, καί οὐκ ἔστιν σταθμός τῆς καλλονῆς αὐτοῦ.

Βασιλείου. Οὐδείς πονηρῶν καί ἀμαθῶν φίλος. Οὐδέ γάρ πίπτει τό φιλίας καλόν, εἰς μοχθηράν διάθεσιν· διότι οὐδέν αἰσχρόν καί ἀνάρμοστον εἰς συμφωνίαν δύναται χωρῆσαι φιλίας. Τό γάρ κακόν, οὐ τῷ ἀγαθῷ ἐναντίον ἐστί μόνον, ἀλλά καί αὐτό ἑαυτῷ.

Τά παρά φίλων, κἄν ὕβρις ᾗ, φορητά.

Θεολόγου. Ἀεί προτίμα τούς καλούς τῶν μή καλῶν. Κακοῖς δ᾿ ὁμιλῶν, καί κἀκός πάντως ἔσῃ. Πάντα οἴσει φιλία, καί πάσχουσα καί ἀκούουσα. Κρείσσων ἐμπαθοῦς ὁμονοίας ἡ ὑπέρ εὐσεβείας διάστασις. Βλαβεραί αἱ πρός τούς κακούς συνουσίαι· ἐπειδή νόμος οὗτος φιλίας δι᾿ ὁμοιότητος

πέφυκεν τοῖς συναπτομένοις ἐγγίνεσθαι οἱ μῖσος ἐν τῷ βάθει κατέχοντες, ἀγάπῃ δεικνύουσι κατακεχρωσμένην τήν ἐπιφάνειαν, κατά τάς ὑφάλους πέτρας, αἵ βραχεῖ ὕδατι καλυπτόμεναι, κακόν ἀπροαίρετον τοῖς ἀφυλάκτοις γίνονται.

Κακοῦ παρ᾿ ἀνδρός μή ποτε χρηστόν πάθῃς. Ζήτει γάρ ὧν βεβίωκε συγγνώμην ἔχειν. Τά μέν γάρ σώματα τόπῳ συνάπτεται, Ψυχαί δέ πνεύματι συναρμόζονται. Ἔχθρας ὅρους γίνωσκε, φιλίας δέ μή.

Μηδείς οἰέσθω με λέγειν, ὅτι πᾶσαν εἰρήνην ἀγαπητέον (οἶδα γάρ, ὥδπερ στάσιν τινά βελτίστην, οὕτω καί βλαβερωτάτην ὁμόνοιαν), ἀλλά τήν τε καλήν καί ἐπί καλῷ, καί Θεῷ συνάπτουσαν.

(757) Χρυσοστ. Ὥσπερ ψυχή ἄνευ σώματος οὐ καλεῖται ἄνθρωπος, οὐδέ ἦν σῶμα ἄνευ ψυχῆς· οὕτως οὐδέ ἀγάπη πρός Θεόν, ἐάν μή ἔχῃ ἀκόλουθον καί τήν πρός τόν πλησίον ἀγάπην.

Οὐδέν ὁμονοίας ἴσον. Ὁ γάρ εἷς, πολλοστός ἐστιν οὕτως. Ἄν γάρ ὁμόψυχοι ὦσι δύο ἤ δέκα, οὐκέτι εἷς ἐστιν ὁ εἷς, ἀλλά δεκαπλασίων ἕκαστος αὐτῶν γίνεται· καί εὑρήσεις ἐν τοῖς δέκα τόν ἕνα, καί ἐν τῷ ἑνί τούς δέκα. Κἄν ἐχθρούς ἔχωσιν ἐν τῷ ἑνί προσβαλών, ἐν τοῖς δέκα προσβαλών, οὕτως ἁλίσκεται. Ἠπόρησεν ὁ εἷς, ἀλλ᾿ οὐκ ἔστιν ἐν ἀπορίᾳ· τῷ γάρ μείζονι μέρει τό ἀποροῦν συσκιάζεται. Ἕκαστος τούτων εἴκοσι χεῖρας ἔχει καί εἴκοσιν ὀφθαλμούς, καί πόδας τοσούτους, καί ψυχάς δέκα. Οὐ γάρ τοῖς ἑαυτοῦ μόνον, ἀλλά καί τοῖς ἐκείνων ἐργάζεται πάντα. Εἰ δέ καί ἑκατόν γένοιτο, τό αὐτό ἔστι πάλιν. Ὁ αὐτός καί ἐν Περσίδι καί ἐνῬώμῃ δύναται εἶναι· καί ὅπερ φύσις οὐ δύναται, ἡ ἀγάπη δύναται. Ἐάν οὖν χιλίους ἔχῃς φίλους ἤ δισχιλίους, ἐννόησον ποῦ πάλιν ὑπερβήσεται τά τῆς δυνάμεως. Τό γάρ θαυμαστόν τοῦτό ἐστι, τό χιλιοστόν ποιῆσαι ἕνα, Βέλτιον γάρ ἡμῖν σβεσθῆναι τόν ἥλιον, ἤ φίλων ἀποστερηθῆναι. Πολλοί γάρ τόν ἥλιον, ὁρῶντες, ἐν σκότῳ εἰσί· φίλων δέ εὐποροῦντες, οὐδ᾿ ἄν ἐν θλίψει γένοιντο. Οὐδέν γάρ, οὐδέν τῆς ἀγάπης γλυκύτερον γένοιτο ἄν. Τί γάρ οὐκ ἄν ἐργάσαιτο φίλος γνήσιος; πόσην μέν οὐκ ἄν ἐμποιήσειεν ἡδονήν; πόσην δέ ὠφέλειαν; πόσην ἀσφάλειαν; κἄν μυρίους θησαυρούς εἴπῃς, οὐδέν ἀντάξιον γνησίου φίλου εὕροις. Καί καθάπερ τά λαμπρά τῶν σωμάτων ἄνθος ἀποῤῥεῖ πρός τούς πλησίον τόπους· οὕτω καί φίλοι, οἷς ἐάν