463
τε κατά μίαν, ἁπλῆν καί ἑνιαίαν τῶν πάντων περιοχήν, καί πρός ὅν ἕλκουσι πάντας τούς καλῶς καί κατά φύσιν ταῖς ἐπί τούτῳ δοθείσαις χρωμένους δυνάμεσι.
Ἐκ τοῦ μβ´ λόγου τοῦ Θεολόγου περί ὧν ἐμνήσθη τοῦ μακαρίου Ἰώβ, εἰς τό, · "Τά δέ ἑξῆς μικρά, καί μικρῶν ἕνεκεν οἰκονομηθέντα. "
Τῇ γενομένῃ παρά τοῦ Θεοῦ τῷ Ἰώβ ἀναῤῥήσει, ὡς οἶμαι, συγκρίνων τά μετά τούς ἀγῶνας τῶν πειρασμῶν δοθέντα σωματικά μικρά προσηγόρευσεν, ὡς κατ᾿ οὐδένα τρόπον ταῖς αἰωνίοις δυνάμενα παραβάλλεσθαι. Μικρῶν δέ ἕνεκεν οἰκονομηθέντα φησί, τῶν περί διάνοιαν γνωστικήν δηλονότι μικρῶν τῶν εὐχερῶς ἐν τοῖς περί προνοίας καί κρίσεως λόγοις σκανδαλιζομένων, καί περί αὐτήν τήν(1208) εὐσέβειαν σαλευομένων. Περί ὧν οἶμαι τόν Κύριον ἐν τοῖς Εὐαγγελίοις φάναι, Ὁ σκανδαλίζων ἕνα τῶν μικρῶν τούτων· οἵ ὅταν ἴδωσι δίκαιον ἀσθενοῦντα, ἤ πτωχεύοντα, ἤ ἄλλως κακουχούμενον (καί σχεδόν οἵγε ἀσθενέστεροι ἄδειαν τοῦ παντός κατακρίνουσι, πόσῳ μᾶλλον ἐν τῇ ἀθρόᾳ μεταβολῇ τοῦ Ἰώβ, ὡμολογημένως δίκαιον πᾶσιν ὑπειλημμένου;) εἶχον τοῦτο παθεῖν, εἰ μή πρός τό ἀρχαῖον αὐτῷ σωματικῶς κατά τό διπλάσιον ἐπανῆλθε τό περιφανές καί ἐπίδοξον. Περί τούτων οὖν εἴρηται τῷ διδασκάλῳ, Μικρῶν ἕνεκεν οἰκονομηθέντα.
Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό, " Καθαίρει μέν τό ἱερόν τῶν θεοκαπήλων καί χριστεμπόρων, πλήν ὅσον οὐ φραγελλίῳ πλεκτῷ, λόγῳ δέ πιθανῷ τοῦτο ἐργάζεται."
Οὔτε στυπτικώτερον ἐν τούτοις, ὥς τινες ὑπειλήφασι, τοῦ μακαρίου πατρός Ἀθανασίου τόν Κύριον ἡμῶν καί Θεόν ἀποδείκνυσιν ὁ ἀοίδιμος οὖτος διδάσκαλος, μή γένοιτο, οὔτε μήν καταχαρίζεται τῷ ἁγίῳ Ἀθανασίῳ τῷ τόν μέν φραγελλίῳ, τόν δέ λόγῳ χρησάμενον, καθαίρειν τό ἱερόν τῶν θεοκαπήλων εἰπεῖν. Ὡς ἀνάγκην ἐκ τούτων εἶναι, κατά τούς λέγοντας, δυοῖν θάτερον ὑποληφθῆναι, ἤ τόν Κύριον ἡμῶν καί Θεόν τήν προσηνεστέραν ἠγνοηκέναι μέθοδον τῆς ἰατρείας, ἤ τόν ἅγιον Ἀθανάσιον μή γινώσκοντα τῆς πνευματικῆς ἐπιμελείας τούς τρόπους φιλανθρωπίαν ἄκαιρον μετιέναι. Ἀλλ᾿ ἐπειδή ὁ διαγνωστικός λόγος ὧν πεπράχαμεν ἐν ἡμῖν ἀνακινούμενος, οἷον ἱερῷ τινι ἐμψύχῳ τε καί ζῶντι, ἀναλογοῦσαν τοῖς πλημμεληθεῖσι μεταμέλειαν ἐργάζεται, δι᾿ ἧς Χριστός ὁ Θεός καί Λόγος ἀεί τύπτει ἡμᾶς ἁμαρτάνοντας, πλεκτόν ὥσπερ ἔχων φραγέλλιον, αὐτήν ἡμῶν τήν ἐξ ἀτόπων ἐννοιῶν συμπεπλεγμένην καί ἔργων συνείδησιν, ὁ δέ ἅγιος Ἀθανάσιος ἠπίως τούς πταίοντας ἐνῆγε πρός διόρθωσιν, ὡς καί αὐτός ἀσθενείας σάρκα περικείμενος, τούτου χάριν τῷ τρόπῳ τούτῳ τῷ λόγῶ χρῆσθαι τόν θεόφρονα τοῦτον οἶμαι διδάσκαλον.
Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ σχεδιασθέντος πρός Εὐνομιανούς λόγου, εἰς τό, " Εἰσί τινες οἱ τήν ἀκοήν κνηθόμενοι καί τήν γλῶτταν."
Φασίν οἱ περί λόγους ἐσχολακότες καί τάς αὐτῶν ἀκριβεῖς σημασίας γινώσκειν, κλέος οὐ τό τυχόν ποιησάμενοι, καί ἑκάστῳ πράγματι φωνήν πρόσφορον δεῖν ἀπονέμεσθαι, παραστατικήν τῆς πρός ὁτιοῦν ἄλλου τοῦ σημαινομένου, καθ᾿ ὅντινα τρόπον τύχοι λεγόμενον, ἀμιγοῦς ἰδιότητος, καλῶς ἔχειν ἀποφηνάμενοι, κνηθομένους δέ τήν ἀκοήν καί τήν γλῶσσαν εἶναι τούς καινότερόν τι μανθάνειν ἤ λέγειν ἐθέλοντας, καί ἀεί ταῖς καινοτομίαις χαίροντας, καί ὅρια μετατιθεμένους, γραφικῶς εἰπεῖν, ἅ ἔθεντο οἱ πατέρες αὐτῶν καί τοῖς προσφάτοις καί ξένοις ἡδομένους, καί τῶν συνήθων