Ad tertiam quaestionem dicendum, quod obstaculum quod januam Paradisi claudebat, ut dictum est, fuit peccatum totam naturam inficiens: et quia peccatum per satisfactionem tollitur, neque satisfactio potuit congrue aliter fieri nisi per passionem christi, ut infra dicetur: ideo per passionem ipsius tantum aperta est nobis janua, et non per alia quae prius operatus est. Tamen per alia quae prius operatus est meruit nobis conversionem ad ipsum, inquantum meruit se nobis manifestari; per quam nos proficimus, et non ipse.
Ad primum ergo dicendum, quod meritum satisfactionis non consistit tantum in caritate, sed requirit passionem christi, ut infra dicetur. Per satisfactionem autem oportebat nobis januam aperiri.
Ad secundum dicendum, quod in baptismo aperti sunt caeli, quia baptismus est id per quod efficimur participes passionis christi, consepulti cum ipso in mortem; Rom. 6; unde baptismus non aperit januam nisi supposita passione.
Ad tertium dicendum, quod ascensio non aperuit januam quantum ad id quod est essentiale in Paradiso, scilicet visionem dei (quia etiam ante ascensionem deum viderunt sancti educti de Limbo); sed quantum ad locum congruentem beatis.
Ut amota ignea rhomphaea: quae quidem posita in Paradiso terrestri significabat impedimentum quod prohibebat ingressum Paradisi caelestis.
Sed vel mox post carnis separationem anima impassibilitate donata est. Hoc probabilius est: quia etiam aliae animae sanctorum, quae nihil purgabile habent, mox post separationem a corpore impassibiles fiunt.
In qua forma crucifixus est, in ea exaltatus est; contra. Exaltatio est usque ad aequalitatem patris, quod non convenit sibi secundum humanam naturam, in qua crucifixus est. Dicendum, quod exaltatio potest dupliciter intelligi: aut quantum ad cognitionem nostram; et sic debetur personae ratione utriusque naturae: aut quantum ad rem; et sic cum exaltatio duo importet, terminum ad quem, et motum ad ipsum; terminus convenit personae, secundum quod dicitur exaltari usque ad aequalitatem patris; naturae autem assumptae, secundum quod dicitur exaltari ad potiora bona patris; motus autem convenit tantum naturae: et ideo exaltatio convenit personae ratione naturae.
Non est autem inventus inter homines aliquis qui id posset implere. Quia meritum unius puri hominis non poterat in totam naturam.
Vix unicuique sua sufficiebat virtus: quia justitiae nostrae imperfectionem habent admixtam; et ideo vix valent quantum ad personale meritum; nullo autem modo ad merendum pro tota natura.
Impleto autem dei decreto aperire valuit. Decretum dicitur dei praeceptum, quod Adam transgressus est, quod christus obediendo implevit.
Vel decretum dicitur sententia mortis, quam in Adam tulit; et hoc etiam decretum christus implevit quando mortem sustinuit. Chirographum autem dicitur memoria praevaricationis Adae, sive reatus ipsius, quod christus pro nobis satisfaciendo delevit.
Tantum enim fuit peccatum nostrum ut salvari non possemus, nisi unigenitus dei filius pro nobis mereretur. De hoc infra, dist. 20, quaere.