492
λεγομένην δοκιανήν, καί ἄλλος ἄλλην διά τινος ἑτέρου συνθήματος, καί παρά μέν τοῦ βασιλέως αὐτοί δέχονται καί φέρουσι τοῦτο ταῖς ἰδίαις χερσίν, ἐξελθόντες δέ τοῖς οἰκείοις διδόασι τοῦτο κομίζειν, τοῦτον τόν τρόπον καί ὁ ∆εσπότης ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός κατά τήν ἐπίνοιαν τῆς ἀνθρωπότητος τά σύμβολα τῖς ἰδίας ἀρχῆς τόν αὐτοῦ σταυρόν δεξάμενος ἐπί τῶν ὤμων ἐξῆλθεν ἔχων, πρῶτος αὐτός βαστάσας, ἔπειτα τοῦτο ἑτέρῳ δούς, διά τούτων ἐμφαίνων ὅτι δεῖ τόν ἀρχήν ἐγχειριζόμενον πρῶτον καθηγεῖσθαι τῶν δι᾿ αὐτῆς ἀγομένων καί ἀντέχεσθαι τῶν ὑπ᾿ αὐτῆς ὑπαγορευμένων (οὕτω γάρ ἄν εὐπαράδεκτος ἐν ταῖς ὑποθῆκαις γενήσεται), καί τότε προστάσσειν τοῖς ἐγχειρισθεῖσιν αὐτῷ τήν ταυτότητα δρᾷν. Εἰ δέ τό σήμαντρον τῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀρχῆς ἐστιν ὁ σταυρός, ὅν ἐπί τῶν ὤμων φέρων ἐκόμισε, γνῶναι προσῆκε τί διά τούτων ἐμφῆναι βουλόμενος μυστικῶς οὕτω ταῦτα διέθηκέ τε καί ὑπέμεινεν. Φασίν οἱ τῶν συμβόλων ἐπιστήμονες τόν μέν ὦμον πράξεως εἶναι τεκμήριον, τόν δέ σταυρόν ἀπαθείας, οἷα νέκρωσιν ἐμποιοῦντα. ∆ιά τούτων οὖν αἰνιγμάτων ὁ Κύριος ἡμῶν καί Θεός, ἀμφότερα διεξελθών τῶν ὧν εἰσι τά αἰνίγματα (πράξεώς τέ φημι καί τελείας ἀπαθείας), ὥστε μή παραφθείρεσθαι διά κενοδοξίας τήν πρᾶξιν, ἔδειξε δι᾿ ὧν αὐτός κατεπράξατο, τοῖς ὑπηκόοις, μονονουχί διαπρυσίως βοῶν ὅτι, "Τοῦτο σύμβολον ὑπάρχει τῆς ἀρχῆς μου· " πᾶς οὖν ὅστις ἐξ ὑμῶν ἐπιθυμητικῶς ἔχει πρός ταύτην τήν ἀρχήν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν, καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι, τουτέστιν τήν νέκρωσιν τῶν παθῶν πράξιν, τήν ἀγαθότητα καί τό τῆς ἀφθονίας καλόν, διά τούτων ἐμφαίνων ὅτι γλίχεται πάντας ὁμοίως ἑαυτῷ ταύτην μεταχειρίζεσθαι τήν ἀρχήν. Τό γάρ εἰπεῖν τόν θεοφόρον διδάσκαλον ὅτι "Τῷ σταυρῷ συνεπαίρεται," οἶμαι διά τούτων ἔμφασιν ἡμῖν τοιάνδε παρέχειν, ὅτι τῆς λογικῆς φύσεως τῶν ἀνθρώπων διά πράξεως καί τῆς αὐτῇ συνεζευγμένης ἀπαθείας ὑψουμένης αὐτός (1285) ὁ Χριστός δηλονότι συνυψοῦσθαι λέγεται, τουτέστιν ἡ ἐν ἀνθρώποις Χριστοειδής κατάστασις, καθ᾿ εἱρμόν καί τάξιν ὑψουμένη, διά πράξεως ἀπαθοῦς εἰς θεωρίαν τῆς φύσεως γνωστικήν καί ἀπό ταύτης εἰς θεολογικήν μυσταγωγίαν κινουμένη. Ὅπερ μάλιστά μοι φαίνεται δηλῶν ὁ ἅγιος Ἀρεοπαγίτης μέγας ∆ιονύσιος ἐν οἷς φησιν· " Ἀλλ᾿ ἐπείπερ εὐταξίας ἐστίν ἀρχή τό θεῖον ἱερᾶς, καθ᾿ ἥν ἑαυτῶν ἐπιγνώμονες οἱ ἱεροί γίνονται νόες, ὁ πρός τό οἰκεῖον τῆς φύσεως ὁρατόν ἀνατρέχων ἐν ἀρχῇ μέν ὅστις ποτέ ἐστιν αὐτός ὄψεται, καί λήψεται πρῶτον ἐκ τῆς πρός τό φῶς ἀνανεύσεως ἱερόν δῶρον· ὁ δέ τά οἰκεῖα καλῶς ἀποσπαθέσιν ὀφθαλμοῖς ἐπισκοπήσας, τῶν ἀλαμπῶν μέν ἀποφοιτήσει τῆς ἀγνοίας μυχῶν, τῆς δέ Θεοῦ τελεωτάτης ἐλλάμψεως καί μεθέξεως ἀτελής ὤν αὐτός οὐκ αὐτόθεν ἐπιθυμήσει, κατά βραχύ δέ διά τῶν αὐτοῦ πρώτων ἐπί τά ἔτι πρότερα, καί τελειωθείς ἐπί τήν ἀκροτάτην θεαρχικήν ἐν τάξει καί ἱερῶς ἀναχθήσεται κοινωνίαν." Οὕτω μέν οὖν συνεπαίρεται τῷ σταυρῷ κατά τόν μέγαν καί θεόφρονα τοῦτον διδάσκαλον δι᾿ ἡμῶν ἐν πνεύματι κατ᾿ αὐτόν ὑψουμένων ὁ μόνον ὕψιστος, διά πράξεως καί τῆς αὐτῇ συνημμένης ἀπαθείας εἰς γνῶσιν ἐναγομένων, καί δι᾿ ἐκείνης ἐν ἀΰλῳ τῷ νῷ πρός τήν μυστικήν ὑψουμένων τῶν θείων θεωρίαν τε καί μύησιν, προσθήσω δέ θαῤῥῶν ὅτι καί μετουσίαν.
Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου εἰς τό· " Ὁ λόγος παχύνεται." Παχύνεσθαι ὁ λόγος εἴρηται τῷ θεοφόρῳ διδασκάλῳ κατά τήνδε, ὡς οἶμαι, τήν
ἔννοιαν, ἤ ὅτι λόγος ὤν ἁπλοῦς τε καί ἀσώματος, καί πάσας καθεξῆς πνευματικῶς τρέφων τάς ἐν οὐρανῷ θείας δυνάμεις, κατηξίωσε καί διά τῆς ἐνσάρκου αὐτοῦ