525

Καθάπερ γάρ ἐκεῖνος ὁ θαυμαστός Ἰακώβ ἱστορικῶς τάς ῥάβδους λεπίσας καί ὑποθείς ταῖς ληνοῖς τῶν ὑδάτων πρός αὐτάς ἐγκισσᾷν ἐποίει τά πίνοντα πρόβατα, οὕτω καί πᾶς ἐν πνεύματι σοφώτατος νοῦς τῆς περικειμένης ὕλης τούς τῶν ὄντων θειοτέρους λόγους ἀπογυμνώσας, καί τοῖς κατά τήν θεωρίαν τρόποις τῆς γνώσεως ὑποθέμενος, τήν τῶν ἀσωμάτων κατάστασιν μορφοῦσθαι, τούς τε μανθάνοντας πάντας καί τά τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς ἐκδιδάσκει κινήματα. Πατριάρχης οὖν τῶν μέν διά πρακτικῆς κοπώσεως τήν ἀρετήν κατορθούντων ἐστίν ἡ Λεία, τῶν δέ διά τῆς φυσικῆς θεωρίας τήν ἀρετήν λογικῶς μετιόντων ἐστίν ἡῬαχήλ, ὡς εὐπειθῶς ἀγομένη τῷ νόμῳ τοῦ Θεοῦ καί πράως κατ᾿ αὐτόν ἄγουσα. Τῶν δέ κατά θεωρίαν πνευματικήν τό ὕψος μεταδιωκόντων τῆς γνώσεως, Ἰακώβ ὁ πανεύφημος, τῶν μή τά φαινόμενα καθώς φαίνονται παντελῶς, ἀλλά καθώς νοοῦνται, θεωμένων τε καί γινωσκόντων, καί μετά τῶν ἐν τούτοις νοημάτων πλουσίως πρός τήν ἄύλον καί ἀσώματον μεταβιβαζομένων γνῶσιν.

Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· " Ἄν Σίμων ᾖς Κυρηναῖος, τόν σταυρόν ἆρον καί ἀκολούθησον."

Σίμων μέν ὑπακοή, Κυρηναῖος δέ ἑτοιμότης, ὥς φασιν, ἑρμηνεύεται. Πᾶς οὖν ἕτοιμος πρός ὑπακοήν τοῦ Εὐαγγελίου, καί προθύμως διά νεκρώσεως τῶν ἐπί γῆς μελῶν τήν ὑπέρ ἀρετῆς κατά τήν πρακτικήν φιλοσοφίαν ὑπερχόμενος κάκωσιν, Σίμων γέγονε Κυρηναῖος, ἑκούσιον μετερχόμενος ἀρετήν, ἐπ᾿ ὤμων τε τόν σταυρόν ἔχων καί ἀκολουθῶν τῷ Χριστῷ ἀνεσταλμένην παντελῶς τῆς γῆς τοῦ κατά Θεόν βίου τήν ἀγωγήν ἐπιδεικνύμενος.

Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· " Ἐάν συσταυρωθῇς ὡς ληστής, ὡς εὐγνώμων τόν Θεόν γνώρισον."

Ληστής ἐστιν εὐγνώμων συσταυρούμενος τῷ Χριστῷ πᾶς ἄνθρωπος ὑπέρ ἁμαρτιῶν πάσχων κακῶς ὡς ὑπεύθυνος, τῷ ἀνευθύνως δι᾿ αὐτόν κακοπαθοῦντι λόγῳ συγκακοπαθῶν καί φέρων μετ᾿ εὐχαριστίας, καί τόν κατά πρόνοιαν τῆς δικαίας κρίσεως λόγον συνόντα γνωρίζον, καί ὁμολογῶν τήν ὑπέρ ὧν πάσχει κακῶς αἰτίαν, καί αἰτιῶν ὥσπερ αὐτῷ τοῦ πάθους ἐκοινώνησεν ἀνεύθυνος ὤν ὁ λόγος, οὕτω δι᾿ ἑαυτόν τόν λόγον τῆς οἰκείας εὐπαθείας ἀναξίῳ τυγχάνοντι μεταδοῦναι, καί τήν ἐκ περιστάσεως νέκρωσιν εἰς ἑκούσιον αὐτοῦ ἀρετήν διά τήν εὐγνωμοσύνην λογίσασθαι, ἡνίκα τῆς προνοίας τά σοφά τοῦ λόγου προκαλύμματα πέρας λαβόντα τῆς αὐτοῦ (1373) βασιλείας τό φῶς φανῇ τό ἀπρόσιτον. Οὕτω περιίσταται αὐτῷ πάσχοντι δι᾿ ἁμαρτίας ἡ ἐκ περιστάσεως τῶν μελῶν τοῦ σώματος νέκρωσις, δι᾿ εὐγνώμονος εὐχαριστίας εἰς αὐθαίρετον ἀρετήν μεταπίπτουσα, καθ᾿ ἥν τῶν καθ᾿ ἁμαρτίαν πολλῶν ἀπολυόμενος ὀφλημάτων μετά τοῦ λόγου δικαίως εἴσεισιν εἰς τήν χώραν τῆς γνώσεως, φημί δέ τόν παράδεισον, ἐν ᾗ γενόμενος γνώσεται τήν αἰτίαν τῆς ἐν ᾗ καθείργμεθα νῦν καταδίκης και κακοπαθείας. Ληστής δέ ἀγνώμων ἐστίν ὁ δι᾿ ἁμαρτίας πάσχων κακῶς ὡς ὑπεύθυνος, καί μή γνωρίζων διά φιλαπεχθήμονα γνώμην τόν ἀνευθύνως ὑπέρ φιλανθρωπίας αὐτῷ συμπάσχοντα τῆς δικαιοσύνης λόγον, ἀλλά βλασφήμως ἀποπεμπόμενος τόν ἐπ᾿ αὐτῷ κατά πρόνοιαν δικαίως ὁρισθέντα τῆς κρίσεως λόγον, ὅς ἐπειδή μή ἐγνώρισε τόν ἀτίμως αὐτῷ κατά βούλησιν συγκαταδικασθέντα λόγον καί