530
βρῶσι τήν κατά τήν θέωσιν τῆς ψυχῆς γενομένην αὐτῇ τοῦ θείου Λόγου ἀνάστασιν, πιστῶς μαρτυροῦσαν προδεικνύντες τῆς θεοειδοῦς ἕξεως τήν ἀπάθειαν· ἥν ὁ μή παθών οὐδ᾿ ἄλλῳ ποτέ ἀφηγουμένῳ περί αὐτῆς πιστεύσειεν, ὥσπερ οὐδέ Θωμᾶς ταύτην παθοῦσι τήν ἀνάστασιν τοῖς ἀποστόλοις πρό τῆς διά τοῦ παθεῖν πείρας ἐπίστευσε λέγουσιν.
Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· " Ἄν εἰς ᾅδου κατίῃ, συγκάτελθε. Γνῶθι καί τά ἐκεῖ τοῦ Θεοῦ μυστήρια τίς ὁ λόγος τῆς διπλῆς καταβάσεως."
Ὁ πνευματικός ἄνθρωπος πανταχοῦ γινώσκων ἀχράντως ὑπάρχειν τόν τοῦ Θεοῦ Λόγον ἕπεται διά θεωρίας αὐτῷ, τῆς ἐπί πάντα προνοίας μετά συνέσεως τήν ἐπιστήμην δρεπόμενος. Οὕτω καί εἰς ᾅδου κατερχομένῳ τῷ λόγῳ συγκάτεισιν, οὐκ ἐπί κακῷ δῆλον, ἀλλ᾿ ἐπί τῷ ἐρευνῆσαι καί μαθεῖν τό μυστήριον τῆς εἰς τὄν ᾅδην τοῦ Θεοῦ καταβάσεως, καί τῶν ἐκεῖσε γινομένων τε καί ἐπιτελουμέων τόν ὑπερφυᾶ διδαχθῆναι λόγον.
Ἄλλο θεώρημα εἰς τό αὐτό. Ἤ πάλιν, ἐπειδή ᾅδης ἐστί πᾶσα ἅμαρτία, ζοφεράν καί ἀειδῆ καί διεφθαρμένην τήν
ὑπ᾿ αὐτῆς κρατουμένην ἀπεργαζομένη ψυχήν, ὁ περί παθῶν διαλεγόμενος εἰς ᾅδην κατιόντι τῷ λόγῳ τῆς διδασκαλίας συγκάτεισι, τήν ὑφ᾿ ἑκάστης κακίας νεκρωθεῖσαν ἀρετήν διά τοῦ λόγου ζωοποιῶν καί εἰς ἀνάστασιν ἄγων, καί τά δεσμά τῆς ὑλικῆς προσπαθείας τῶν ψυχῶν, ἀνδρικῶς τῷ λόγῳ συνδιαῤῤήσσων. Λόγος δέ τῆς διπλῆς καταβάσεως κατά τόν πρόχειρον νοῦν ἐστι, πρός μέν τήν πρώτην ἐπιβολήν, τό καί μετά σωμάτων ψυχάς σώζειν διά πίστεως καί ἀγωγῆς βίου καθαρᾶς, ἐπί τῆς γῆς, καί χωρίς σωμάτων εἰς τόν ᾅδην κατελθόντα τόν Λόγον τάς ἐκεῖσε τῶν προτετελευτηκότων ψυχάς διά μόνης περιποιεῖσθαι τῆς πίστεως δύνασθαι· πρός δέ τήν δευτέραν ἐπιβολήν, τό καί τήν ἕξιν τῆς κακίας καί τήν ἐνέργειαν ὑπό τοῦ Λόγου δέχεσθαι τήν πρός ἀρετήν καί γνῶσιν ἐπάνοδον.
Ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου, εἰς τό· " Κἄν εἰς οὐρανούς ἀνίῃ, συνάνελθε. Γενοῦ μετά τῶν παραπεμπόντων ἀγγέλων ἤ τῶν δεχομένων· ἀρθῆναι ταῖς πύλαις διακέλευσαι. "
Ὁ διά πολλήν περιουσίαν γνώσεως καί τήν τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου πλουσίαν μετοχήν τόν περί προνοίας ἀρκούντως κατά τό δυνατόν περαιώσας λόγον, καί τήν κατ᾿ αὐτόν ἐπιστήμην περιλαβών εἰς οὐρανούς ἀπό γῆς ἀνιόντι τῷ Λόγῳ συνάνεισι, τήν πάντων τῶν προνοουμένων φύσιν, ὁρατῶν τε καί ἀοράτων, μετά τῶν κατ᾿ αὐτήν λόγων γνωστικῶς (1385) διαπεράσας, καί εἰς τήν οὐδ᾿ ὅλως τήν οἱανοῦν φοράν ἤ κίνησιν ἔχουσαν, πρός ἥν ἠπείγετο μάλιστα, διά παντός λόγου τε καί τρόπου λῆξιν ἀναληφθείς, ἀπό τῶν παραπεμπόντων ὥσπερ ἀγγέλων τινῶν τῶν ἐν τοῖς οὖσι τῆς προνοίας λόγων ἐπί τήν τῶν ὑποδεχομένων ἀῤῥήτων τῆς θεολογίας λόγων τε καί μυστηρίων χώραν ἀναγόμενος, καί ταῖς κατά μέρος ἀναβάσεσιν ὑψηλοτέρας ποιῶν πρός ὑποδοχήν τοῦ θεαρχικωτάτου Λόγου, τάς νοερᾶς τῆς ψυχῆς πύλας.