Sermo II .

Dimissa sunt ei peccata multa, quoniam dilexit multum, Lucae septimo .

In principio rogabimus etc.

Carissimi, secundum quod colligitur ex sacra Scriptura, in mundi deformatione mulier, quae facta fuit homini in adiutorium, facta est ei in nocumentum non modicum, sed magnum. Nocuit enim primo quantum ad laesionem innocentiae, quia primus homo per ipsam cecidit in peccatum; secundo nocuit quantum ad dilationem poenitentiae, dum excusandi occasio fuit. Utrumque fuit ei grande nocumentum. Econtra in mundi reformatione proposita est nobis mulier in speculum innocentiae et in exemplum poenitentiae. In speculum innocentiae proposita est nobis gloriosa Virgo, Mater Christi; in exemplum poenitentiae, Maria Magdalena, dilectrix Christi. Et factum divina providentia, quod cum ista non possent convenire in eadem persona, habuerint tamen idem nomen. Haec igitur Maria proposita est nobis in exemplum poenitentiae, et de ista dicitur in Evangelio hodierno: Dimissa sunt ei etc. In verbo autem proposito ad ipsius commendationem et nostram instructionem possumus duo notare: primo, caritatis affectum , cum dicit: quoniam dilexit multum: secundo, caritatis effectum, cum dicit: Dimissa sunt ei peccata multa: ista enim prae ceteris videtur Christum dilexisse. In bac autem dilectione possumus quatuor videre: primo dilectionis ortum: secundo, dilectionis modum: tertio, dilectionis signum; quarto, dilectionis fructum .

I. Primo, dico, debemus videre dilectionis octoni. Videtur autem, quod ista quadruplici dilectione coepit Christum ferventer diligere. Aliquis enim movetur ad faciendum aliquid: propter vitandum incommodum: secundo, propter aequirendum lucrum: tertio, propter servandum honestum ; quartum, ad habendum solatium.

Primo, dico, movetur aliquis ad faciendum aliquid propter vitandum incommodum, quando videt aliquid salubre. Similiter ista propter vitandum incommodum, scilicet mortis, coepit diligere propter mortem vitandam (et) cetera incommoda ; Ioannes : Qui non diligit manet in morte. Et est ratio, quia vita naturalis solvitur, soluto vinculo animae cum corpore: sed Christus est vita spiritualis animae; caritas est vinculum, quo unitur Christus animae: soluto igitur isto vinculo, advenit mors animae. Ut igitur ista mortis incommoda vitaret, Christum diligere coepit: hoc certe a Magistro suo didicit. Audierat enim adolescentem quaerentein a Domino, quid faceret pro vita aeterna habenda: respondit Iesus: Serva mandata: postea descendit ad dilectionem Dei et proximi et tunc dixit: Hoc fac, et vives: et cum hoc audisset, statim diligere ferventer coepit.

Secundo movetur aliquis ad faciendum aliquid propter acquirendum lucrum: sed quod est lucrum dilectionis? Certe regnum aeternum. Propter hoc igitur quilibet debet conari ad dilectionem. Anima, quando Christum ferventer diligit, efficitur Christi sponsa; et Christus est Rex regum : ergo oportet, quod ipsa efficiatur regina: unde in libro Sapientiae: Diligite sapientiam, ut in perpetuum regnetis.

Videte, quae omnia vult Sponsus habere in sponsa. Primo vult, quod detergantur eius maculae; secundo, quod ornetur: tertio vult, quod sibi copuletur. Sed caritas sive dilectio detergit maculas peccati, sicut ignis fervens detergit faeces et rubiginem de ferro: propter hoc dicitur: Dimissa sunt ei peccata multa, quoniam dilexit multum: Petrus: Caritas operit multitudinem peccatorum.

Secundo debet anima ornari: sed caritas pulcritudo est animae, quae animam convertit in Deum. Anima est sicut Angelus, et ad quod se convertit, necesse est, quod in ipsum transformetur, sicut speculum recipit similitudinem eius, ad quod se convertit. - Item, oportet, quod ei copuletur: unde in Canticis : Tota pulcra es, amica mea, et macula non est in te. Et dicit anima sancta, casta et pulcra: non est (pulcritudo ista) a me, sed a te: tu pulcher es et decorus, quasi dicat: ex quo conversa sum ad te et tibi copulata, necesse est, quod pulcritudo tua et similitudo ornet me. Diligamus igitur exemplo ipsius.

Tertio movetur aliquis ad faciendum aliquid propter servandum honestum; et ex hoc mota fuit ista ad dilectionem Christi. Videte, quomodo. Nihil enim est dulcius, nihil iustius quam amare Christum. Nulla enim est comparatio ad dilectionem suam. Ipse dicit: Ego diligentes me diligo . David reprehenditur , eo quod odio habuit diligentes ipsum: innaturale enim est, quod homo non diligat diligentem ipsum. Si Christus dilexit nos prior

unde Deus Pater misit Filium suum, ut nos redimeret: omittamus bona nalnrae. nobis collata et gaudia aeterna nobis oblata et mundum, qui nobis est subditus, et consideremus, quod Filium suum misit et totaliter nos emit - videbimus, quod tenemur ipsum diligere: quare ergo non reddis ei cor tuum ? Certe iniuste agis nunc, Israel . Vide, quid petit Deus, nisi ut diligas ipsum in toto corde tuo et ambules in viis eius .

Quarto movetur aliquis ad faciendum aliquid propter habendum solatium: sed nihil est plenius delectatione quam amare Deum. Si quis diceret: ecce, mel tantae dulcedinis, quod una gutta dulcescat totum mare, et gustata una gutta, videantur omnia dulcia extranei generis esse amara: hoc mel diceretur valde dulce. Sed haec dulcedo est in amore divino, quia omnes amaritudines convertit in dulcedinem et quidquid est tribulationis mundanae; similiter) gustata eius dulcedine, omnia dulcia extranei generis videntur amara, quia, " gustato spiritu, desipit omnis caro ". Unde ista, gustata hac dulcedine, nihil sapere potuit. Immo, etiam Angelos despexit et recessit ab eis, cum ipsos videret in monumento, ut inveniret Christum . Hanc dulcedinem praedicat Christos in Ecclesiastico: Transite, inquit, ad me omnes, quiconcupiscitis me etc. Sequitur: Spiritus meus super mel dulcis, et hereditas mea super mel et favum. Et ibidem dicitur: Vinum et musica laetificant cor hominis, et super utraque dilectio sapientiae. Habemus modo de dilectionis ortu.

II. Sequitur de dilectionis modo: Bernardus vult, quod " modus diligendi Deum sit sine modo". Credo tamen, quod quadruplex conditio requiratur, quod homo recte diligat, scilicet, quod diligat fidelita: singulariter, ferventer et finaliter. - Prima conditio est, ut diligat fideliter, scilicet ut non sit aliqua simulatio: immo amor tantum ferveat in animo, quantum homo exterius ostendit in signo: Sapientia: Fideles in dilectione acquiescent illi: Proverbiorum duodecimo: Qui negligit damnum propter amicum iustus est. Neque sit dilectio seductoria, quae est tantum in amplexu. - Secundo oportet, quod diligat singulariter, ut non diligatur aliquid supra se, vel praeter ipsum, ut non sit ibi alia dilectio adiuncta. Caritas enim est magna domina: et si homo haberet cor maius, quam habet, in decuplo, totum vellet sibi occupare. Unde dicitur : In gaudio eius non miscebitur extraneus. Et propten?hioc dicit Moyses Deuteronomii sexto: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et ex tota anima tua et ex tota fortitudine tua. Unde in Canticis: Ego dilecto meo, et dilectus meus mihi, quasi dicat: non vado post fornicatores mundi.

Tertio debemus diligere ferventer. Iste fervor attenditur quantum ad ardorem desiderii, ut anima extra se egrediatur: sicut fons fervescens egreditur extra se, ita anima, quando ferventer diligit, egreditur extra se et vult aggredi quae sunt ultra vires humanas, quia fortu est ut mors dilectio, dura sicut infernus aemulatio . Unde, quia ista ferventer diligebat, ideo voluit aggredi quae fuerunt ultra vires eius; ibat ad monumentum, quod non audebant facere viri: obtulit se ad portandum corpus Christi.

Item, debemus diligere perseveranter exemplo Christi, de quo in Ioanne : Qui cum dilexisset suos, qui erant in mundo, in finem dilexit eos. Maxima enim merces est amoris, quia vita aeterna. Haec nos valde debet movere ad amorem; Iacob servivit septem annis pro Rachel, et videbantur illi pauci dies prae amoris magnitudine. In Proverbiis dicitur: Omni tempore diligit qui amicus est: et alibi dicitur: Non est amicus reputandus qui ante mortem dimittit amare. Hic enim est amor sicut ignis, sed ibi erit sicut caminus. Patet modo dedilectionis ortu et modo.

III. Sequitur de dilectionis signo. Sunt autem quatuor signa veri amoris, quia verus amor torporem excutit, timorem foras mittit, pudori non cedit, doloris non meminit. - Primo, dico, fuit ista perfectissima Christi amatrix: eius signum fuit, quod omnem torporem (excussit), sicut colligitur ex eis quae acta sunt ab ipsa in vita Christi et in morte et post mortem: quia, Christo vivente, ascendebat cum eo in Galilaeam et ministrabat ei de facultatibus suis, in morte sequebatur ipsum, post mortem venit ad monumentum. Unde convenit sibi illud Canticorum : In lectulo meo per noctes quaesivi quem diligit anima mea et non inveni. Surgam et circuibo civitatem, per vicos et plateas quaeram quem diligit anima mea. Sed homo miser dormit in lecto ; deberet surgere cum Maria et quaerere Christum. Sequitur: Paululum cum pertransissem, inveni quem diligit anima mea. Ista ibat modo ad Petrum, modo ad Ioannem, modo flebat, modo orabat, modo ibat ad sepulcrum et post paululum invenit Christum.

Secundo timorem foras misit: non enim credidit habere nocumentum, dum inveniret Christum; unde dicit : Domine, si tu sustulisti eum, dicito mihi, ubi posuisti eum, et ego eum tollam. loseph miles fuit et familiaris Pilato: tamen sine licentia eius non audebat tollere corpus Christi: sed ista non postulavit tenebras, immo patenter coram omnibus voluit portare corpus Christi et ire ad monumentum: Apostolus: Perfecta caritas foras mittit timorem. Sed aliqui viri tantum timent pelli suae, quod non audent aggredi poenitentiam.

Tertio, ista pudori non cessit: unde in Evangelio dicitur , quod muliercula super convivantes ingressa pro ferculis lacrymas fudit et confessa peccatum suum non erubuit. Gregorius: " Discite, quo dolore ardet quae flere et inter epulas non erubescit". Quidam non solum erubescunt confiteri, immo erubescunt vocari boni homines. Certe deberent laborare, ut tales essent, quales apparent; sed ista mulier sicut insana discurrebat: unde dicere potuit illud Canticorum: Num quem diligit anima mea vidistis ? Et licet non diceret oretenus, dixit tamen cordetenus.

Quarto, consummatur amor, quando homo dolorem non sen tit. Videamus, si hoc habuit ista. Doluit enim multum de morte Lazari et sedebat super sellam suam: adveniente Christo, dixit Martha: Magister adest, et vocat te. Et tunc dolorem de morte fratris non sensit, immo de absentia Christi conquesta fuit, et dixit: Domine, si fuisses hic, non esset mortuus frater meus, quasi dicat: habeo dolorem de absentia tua; Apostolus ad Romanos dicit, enumeratis variis tribulationibus: Propter, te, inquit, Domine, mortificamur tota die: sed in his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos; deridetur et non advertit, percutitur et non sentit Si igitur istos effectus habet in terris caritas: quid ergo erit in patria ? Ad quam nos perducat etc.