Scholium.

Malitiam ministri non impedire valorem vel effectum Sacramenti, modo ponantur materia, verba et intentio. Ita omnes citati quaest. I. Vide in Oxon. Scholium hic quaest. I.

Ad primam quaestionem dico, quod Sacramentum potest conferri a malo, et a peccatore, sive peccet in ministrando Sacramentum, et dicatur malus propter peccatum quod habet actualiter, sive propter peccatum quod prius commisit, dicatur malus. Hoc apparet auctoritate Augustini, et ponitur in littera tract. 5. super Joanne, et de Consecr. dist. 4. cap. Raptismus : Non timeo ebriosum, etc. sed accedat columba. Ebriosus non est actualiter ebrius, quia cum simpliciter ebrius non utatur ratione, non potest hoc Sacramentum ministrare, quia requirit fieri cum intentione recta, quam non habet ebrius.

Ebriosus autem dicitur habere consuetudinem inebriari, et talis consuetudo ad ebrietatem, dummodo non sit actu ebrius, non debet timeri quin conferat Sacramentum.

Item, hoc probatur per rationem supradictam, a causa efficiente sic : Christus non instituit effectum conferri virtute meritorum ministrantis, sed virtute Sacramenti, cui Deus efficienter assistit ad praestandum quod designat ; non ergo requiritur necessario ad Sacramentum, vel ad ejus effectum bonus motus voluntatis ministrantis ad hoc ut conferatur, sed sufficit quod non sit obex contrariae voluntatis in eo, sed quod intendat baptizare secundum ordinem et ritum Ecclesiae.

Hoc secundo probatur per rationem supradictam ex fine. Sacramenta instituuntur eodem modo, quo magis congruunt ad salutem viatorum. Sed si Sacramentum Baptismi non posset conferri, nisi a bono, non esset institutum in auxilium viatorum, sed in magnum detrimentum salutis eorum, quia ex quo nullus potest esse certus de salute sua, multo magis non potest esse certus de aliquo alio, an sit in via salutis, vel non ; imo licet aliquis posset aliqualiter habere certitudinem de se, quod esset in via salutis, non tamen potest sic esse certus de ministro, et per consequens si bonitas ministri necessario requireretur, cum non posset esse certus de ea, nesciret quando esset baptizatus, et quando non.

Item, si malus non posset conferre Sacramentum Baptismi, impediretur salus, et gratia conferenda per ipsum, propter ejus impietatem, sine culpa suscipientis, quod videtur omnino injustum.

Consequentia patet, quia si iste, qui vult baptizari, non potest sibi ministrari a malo, iste caret gratia Baptismali sine culpa sua ; Deus ergo statuit Sacramentum esse tale signum, quod a quolibet ministro, sive a bono, sive a malo aequaliter posset dari, et cui ipse immediate assisteret ad conferendum signatum et effectum ejus, scilicet gratiam quod signat, a quocumque conferatur.

Ad primum dico, quod perfidus et haereticus, de quibus loquitur Ambrosius, aut baptizat adultum, ut faciat eum esse discipulum et haereticum, sicut ipse est, et tunc polluit eum, et non sanat.

Si autem baptizet parvulum secundum formam Ecclesiae, dico quod iste est simpliciter baptizatus, in tantum quod si tunc moreretur, statim evolaret in caelum ; sed si parvulus sic ab eo baptizatus consentiret post in aetate adulta operibus haeretici, et fieret haereticus, pollueretur ab eo, quia peccaret mortaliter consentiendo ei, sed non minus prius esset baptizatus.

Ad aliud, cum dicitur quod membrum aridum non potest esse medium influendi vitam aliis, dico quod verum est, et ratio est, quia in omnibus membris fit eadem vita, et ideo membrum influens vitam, oportet quod in se habeat vitam, vel quod sit propinquum medio influendi vitam, ut cordi, quod est principium vitae. Sed non est sic in proposito de vita gratiae ; non enim oportet ad hoc quod minister conferat Baptismum, ad quem sequitur vita gratiae, quod sit propinquior fonti, vel medio influendi talem vitam, ut Deo, nisi solum in officio suo, quo confert aliquid, quod est signum efficax talis vitae gratiosae, nec est eadem vita in eo, quae in Deo, nisi in officio.

Ad aliud, dico quod in aqua non est aliqua sanctitas, nec aliquid supernaturale, quia non est subjectum capax talis formae ; sed hoc totum aqua cum verbo, est unum signum sanctitatis et gratiae, quo anima fit sancta, cui signo Deus immediate assistens dat gratiam quam designat.

Ad aliud, dico quod aliqua sunt ita simpliciter explicite de substantia fidei, quod ista scire et credere tenentur omnes, quantumcumque simplices, ut Deus est unus et trinus, mortuus et passus, etc.

Alia sunt ad quae non tenentur omnes, sed tantum majores in Ecclesia, ut quod Patri est aequalis Filius, et ab eo genitus, et multa alia, sicut patet per Augustinum 14. de Trinit. cap. I. Alia non sunt explicite credenda, cujusmodi sunt ista, quae sequuntur ad articulos fidei, et non sunt ipsi articuli fidei, nec adhuc manifestata per Ecclesiam, et non tenentur etiam majores scire, sed postquam declarata sunt ab Ecclesia pertinere ad substantiam fidei, et veritatem ejus, non possunt amplius pertinaciter negari sine errore ; et ideo excusatur Abbas Joachim ab haeresi, quia libros suos quos fecit, reliquit arbitrio Ecclesiae, per eam corrigendos. Tempore etiam Beati Cypriani Martyris non fuit declaratum per Ecclesiam, an mali possent baptizare, an non.

Beatus Augustinus multum habuit disputare contra Donatistas haereticos de ista materia, et ideo cum hoc non fuerit declaratum per Ecclesiam tempore Beati Cypriani dicentis malum ministrum non posse dare verum Sacramentum Baptismi, non propter hoc fuit ipse haereticus ; fuit autem hoc declaratum tempore Beati Augustini, sicut patet per argumentum in oppositum, et ideo si ipse hoc pertinaciter tenuisset contra arbitrium Ecclesiae, fuisset haereticus.